Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
Pác Rằng - theo tiếng Nùng có nghĩa là đầu mó nước. Nơi đây có một nguồn nước trong vắt không bao giờ cạn cung cấp nước cho cả bản từ nhiều đời. Bản Pác Rằng nằm trên địa phận xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên là nơi có nghề rèn từ hàng trăm năm trước. Tương truyền, làng nghề rèn đã có từ thế kỉ 11, ban đầu là nơi sản xuất vũ khí cho Nùng Tôn Phúc và Nùng Trí Cao chống lại quân Tống. Sau chiến tranh, người dân ở đây đã chuyển sang rèn công cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt. Người dân sinh sống ở Phúc Sen chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng An, có khoảng 400 hộ dân thì một nửa trong số này làm nghề rèn. Sản phẩm rèn của Phúc Sen chủ yếu phục vụ sản xuất và một phần để trao đổi hàng hóa thiết yếu khác. Nhờ có những sản phẩm chất lượng nên danh tiếng làng nghề dần lan xa, người dân nhiều vùng lân cận đã đến Phúc Sen đặt hàng.
![]() |
![]() |
![]() |
Một bản làng cổ khác của người Nùng là Lũng Rì. Theo tiếng Nùng, Lũng Rì có nghĩa là thung lũng chạy dài. Bản Lũng Rì nằm ở xã Tự Do, huyện Quảng Hòa là nơi nổi tiếng với nghề làm ngói máng âm dương. Để có được một viên ngói, người Lũng Rì phải làm rất nhiều công đoạn, từ chọn đất, lọc sạch đất, làm nhuyễn đất, rồi mới đến tạo hình ngói máng, phơi ngói và cuối cùng là đưa vào lò nung… Tất cả các công đoạn đó đều làm thủ công. Ngói được cho vào lò lửa đỏ 7 ngày đêm và luôn phải giữ nhiệt độ ở mức ổn định. Mỗi lò nung trung bình có thể nung được 15 nghìn viên ngói mỗi mẻ. Nếu vào mùa hè trời khô ráo, cũng phải mất đến 3 tháng để làm được mẻ ngói đầy lò nung. Mất nhiều công sức như vậy nhưng giá bán của mỗi viên ngói lại chẳng được là bao. Vậy nên, nghề làm ngói ở Lũng Rì càng ngày càng ít người bám trụ.
![]() |
![]() |
![]() |
Làng bún Hồng Quang là nơi chuyên sản xuất bún khô được làm từ ngô. Điều thú vị có lẽ đến từ sắc màu của những sợi bún nên được gọi là bún ngũ sắc. Nguyên liệu chính của loại bún này là ngô tẻ giống địa phương, hạt đều, chắc để cho thành phẩm thơm và có màu vàng đẹp. Ngô sau khi phơi khô sẽ được xay nhỏ rồi ngâm qua đêm. Tiếp đó, ngô được xát mịn rồi thêm bột gạo để cho vào máy trộn, pha thêm nước, đem hỗn hợp này vào máy ép bún để ra sản phẩm.
Gọi là bún ngũ sắc nhưng người dân Hồng Quang có thể làm ra bún với 8 màu khác nhau. Ví dụ màu vàng của ngô, màu tím từ lá cẩm, hoa đậu biếc cho màu xanh... Tất cả đều là nguyên liệu tự nhiên, không dùng phẩm màu nên rất an toàn. Vì khác biệt ở nguyên liệu nên các loại bún có giá thành khác nhau và cũng cho những hương vị riêng rất ngon miệng. Bún ngũ sắc hợp dùng với canh xương, hoặc làm bún đậu, bún xào, bún ốc và ngon nhất là món bún trộn cùng với hành, giò, rau củ…
![]() |
Người Dao Tiền ở Cao Bằng là dân tộc có trang phục vô cùng đặc sắc. Nổi bật lên là những đồ trang trí, trang sức được làm bằng bạc tinh xảo. Trải qua thăng trầm, đến nay chỉ còn lại duy nhất một nghệ nhân chạm bạc cuối cùng là ông Lý Phú Cát, 57 tuổi ở thôn Hoài Khao, xã Quang Thành, huyện Nguyên Bình. Với ông Cát, chạm khắc bạc không chỉ là nghề đem lại thu nhập cho gia đình mà còn lưu giữ bản sắc, hồn cốt của người Dao Tiền. Ông đã chuyển ra khỏi làng, dựng một căn nhà nhỏ trong khu rừng yên tĩnh để làm nghề chạm bạc. Hàng ngày, trong căn nhà nhỏ giữa núi rừng Phia Oắc, qua đôi bàn tay khéo léo của mình, ông vẫn miệt mài chế tác ra những bộ trang sức truyền thống. Tiếng gõ chạm bạc đều đều chính là sự thể hiện tình yêu của ông đối với nghề của tổ tiên để lại cũng như niềm đam mê với văn hóa dân tộc mình.
Tin liên quan

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao
11:03 | 18/06/2025 Du lịch làng nghề

Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế
09:17 | 12/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Cao Bằng: Nghề nhuộm vải chàm của người Nùng An
09:39 | 09/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên
11:01 | 04/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
12:15 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên
09:31 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ
14:07 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mùa sen ở hồ Tây
11:48 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông
10:49 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng
10:21 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt
10:08 | 23/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá
09:01 | 19/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ
11:09 | 18/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025
15:44 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt
15:42 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội
15:41 | 13/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc
13:19 | 12/06/2025 Tin tức

Khi Đạo giáo trở thành điểm tựa tinh thần trong biến động lịch sử Việt Nam
11:14 Văn hóa - Xã hội

Dấu ấn văn hóa đặc sắc trong dòng chảy tín ngưỡng Việt Nam
11:14 Văn hóa - Xã hội

Quán Đạo giáo - Di sản tôn giáo độc đáo cần được bảo tồn đúng giá trị
11:13 Văn hóa - Xã hội

Hiến pháp sửa đổi năm 2025: Nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước
11:12 Tin tức

Cả nước đã có 16.543 sản phẩm OCOP
14:57 OCOP