Làng nghề gỗ Hương Mạc - Từ sơn được bảo hộ nhãn hiệu tập thể
Theo sử sách ghi lại, ngay từ thời vua Lý Nhân Tông (1072 -1128) khi đi xem xét phòng tuyến Như Nguyệt (trên dòng sông Cầu) chống giặc Tống. Vua nghe tiếng làng Mạc có nghề chạm gỗ bèn kén thợ để chế tác các loại đồ gỗ ngự dụng. Thế rồi nghệ nhân ở làng Mạc nhận mẫu chạm khắc rồi kết hợp với các nhóm thợ khảm trai làng Chuôn (Hà Tây) do ông tổ là Trương Công Thành truyền nghề khảm trai. Nhiều đồ gỗ như tủ, sập, câu đối, ghế... đã khảm trai trước khi tiến cung.
Nhãn hiệu của làng nghề gỗ Hương Mạc. Nhãn hiệu có các màu: đỏ, nâu đậm, nâu nhạt, trắng, vàng, xám nhạt |
Họ đã để lại cho đời sau những công trình văn hóa như đình làng Hương Mặc có từ thời Lê, xây dựng lại vào thời Nguyễn và đến tận bây giờ nó trở thành một công trình kiến trúc khang trang bề thế. Rồi một số nhà thờ của các bậc đại khoa đã được cấp bằng di tích lịch sử văn hóa như: đền thờ cụ Tiết nghĩa Đàm Thận Huy, đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh, đền thờ Quốc sư Đàm Công Hiệu, đền thờ Quận công Đàm Đình Cư, đền thờ cụ Hoàng giáp Đỗ Đại Uyên… Nghề chạm khảm của làng Mạc từ ấy đã được nhân rộng, nhiều người biết đến và được đánh giá cao.
Trải qua thăng trầm lịch sử, nghề chạm khắc gỗ ở Hương Mạc thực sự phát triển vào đầu những năm 1990. Bằng khối óc, bàn tay khéo léo của mình, những nghệ nhân, người thợ làng nghề vẫn lưu giữ được những giá trị tinh hoa của sản phẩm truyền thống. Cùng với sự sáng tạo trong các công đoạn xử lý nguyên liệu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất, không ngừng nâng cao chất lượng, đổi mới mẫu mã sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ…, giúp sản xuất làng nghề ngày càng phát triển. Đến nay sản phẩm của Hương Mạc đã có mặt khắp nơi trong đất nước, và vươn sang một số thị trường nước ngoài như Trung Quốc, Đài Loan….Hầu như món hàng nào người làng Hương Mạc cũng đều chế tác được.
Gian trưng bày sản phẩm của làng nghề gỗ Hương Mạc (Tại Hội chợ Công thương và sản phẩm OCOP Bắc Ninh – 2023) |
Sau khi đón nhận nhãn hiệu tập thể, tháng 12/2023, làng nghề gỗ Hương Mạc cùng với nhiều làng nghề của tỉnh đã tham gia Hội chợ Công thương và sản phẩm OCOP Bắc Ninh - 2023. Tham dự Hội chợ đã giúp làng nghề gỗ Hương Mạc quảng bá hình ảnh, giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm đối tác, khách hàng và tiêu thụ sản phẩm hàng hóa, giúp phần phát triển kinh tế địa phương của tỉnh nhà.
Việc xây dựng và được cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể đã khó, song duy trì, phát triển sau bảo hộ còn khó khăn hơn, đặt ra nhiều thách thức hơn với làng nghề gỗ Hương Mạc. Bởi, nhãn hiệu tập thể mang tính cộng đồng, nếu không có sự kết nối, duy trì thì khó có thể phát huy sức mạnh của tập thể. Do đó, làm thế nào để phát huy, phát triển nhãn hiệu tập thể đang là bài toán khó đối với nhiều tổ chức hội và chính quyền địa phương.
Các sản phẩm sau khi được cấp văn bằng bảo hộ đối với nhãn hiệu tập thể đều được thành lập hiệp hội hoặc hội để kết nối các cơ sở sản xuất của địa phương, từ đó phát triển thành viên để cùng hỗ trợ nhau sản xuất, kinh doanh, phát triển thương hiệu cho sản phẩm. Thế nhưng, trên thực tế, sau khi được thành lập, có tổ chức hội hoạt động hiệu quả, nên phát triển được nhãn hiệu, thương hiệu cho sản phẩm. Song cũng có những tổ chức hội hoạt động không hiệu quả. Bài học này đã được rút ra từ nhiều làng nghề khác.
Làng nghề truyền thống được xây dựng từ nhiều hộ dân làm nghề, kinh doanh theo nếp cũ, dạng cha truyền con nối, mạnh ai nấy làm, gây khó khăn cho quản lý và phát triển nhãn hiệu. Bên cạnh đó, nhiều hộ dân làm nghề không thích bị ràng buộc bởi những quy định nên sau đó dễ dàng bị tách rời. Dù đã có thương hiệu chung nhưng các các hộ dân vẫn theo kiểu mạnh ai người ấy làm, thiếu tính liên kết. Lối tư duy này khiến các hộ làm nghề đang đánh mất đi “báu vật” để phát triển nhãn hiệu và thương hiệu cho sản phẩm.
Việc phát triển nhãn hiệu tập thể, đòi hỏi phải có thời gian, kế hoạch, lộ trình và vì thế doanh nghiệp, các hộ sản xuất, kinh doanh phải biết kết hợp với cơ quan quản lý địa phương, tranh thủ các nguồn hỗ trợ, tài trợ, giới thiệu, trưng bày sản phẩm, kết nối cung cầu. Để phát triển bền vững nhãn hiệu tập thể sau bảo hộ, các địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, tranh thủ các nguồn từ kinh phí hỗ trợ từ các dự án của trung ương và địa phương cho doanh nghiệp, HTX và các hộ kinh doanh. Đồng thời, cần tăng cường giới thiệu và trưng bày sản phẩm, kết nối cung cầu, hỗ trợ đăng tải sản phẩm hàng hóa mang nhãn hiệu tập thể trên các website của tỉnh, huyện, thị xã, thành phố và các sở, ngành có liên quan. Bên cạnh đó, các hiệp hội, hội, HTX đại diện, chủ sở hữu nhãn hiệu phải tăng cường công tác quản lý hội viên, quản lý chất lượng sản phẩm đã được đăng ký. Các doanh nghiệp và hộ kinh doanh cũng cần tăng cường nhận thức, đẩy mạnh đầu tư sản xuất, chủ động trong kinh doanh và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Gian trưng bày sản phẩm của làng nghề gỗ Hương Mạc |
Hy vọng với “tấm áo mới” - được bảo hộ nhãn hiệu tập thể, cùng với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, thời gian tới làng nghề truyền thống sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ Hương Mạc sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa, đóng góp nhiều hơn nữa vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tin liên quan
Bảo hộ nhãn hiệu tập thể: Cơ hội cho đồ gỗ mỹ nghệ Phù Khê phát triển
09:56 | 04/03/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xuôi dòng sông Tiền thăm làng Mộc Chợ Thủ
10:42 | 23/01/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Bảo tồn và phát triển làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
11:01 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lụa Vạn Phúc - Giữ lửa qua từng thế hệ
14:08 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát của người Tày ở Cao Bằng
09:56 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ghé thăm làng nghề chằm nón lá Đức Hòa
09:55 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Quận Tây Hồ xử phạt 58 triệu đồng các cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm
10:14 Sức khỏe - Đời sống
Ngày 12-5, diễn ra Ngày hội gắn kết giáo dục nghề nghiệp Thủ đô với thị trường lao động
10:12 Đào tạo nghề
Khi nhà khoa học đồng hành với nông dân
14:26 Khuyến nông
Hoài Đức: Tình trạng xả rác tùy tiện ở một số làng nghề cần sớm có biện pháp khắc phục
14:06 Môi trường
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 Làng nghề, nghệ nhân