Hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa để phát triển cụm liên kết ngành
Sự phát triển của các CCNLN cũng gặp nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất trong đó được hình thành một cách tự nhiên với truyền thống lịch sử lâu dài. Mối liên kết bên trong của các CCNLN khá đa dạng, từ liên kết mạng lưới cho tới các liên kết thuận chiều và liên kết ngược chiều. Chính đặc trưng về sự liên kết này đã mang lại lợi thế cho sự phát triển của các CCNLN. Tuy vậy, sự liên kết này trong các CCNLN cũng như sự liên kết của CCNLN với các tổ chức bên ngoài còn yếu nên đã hạn chế sự phát triển
Liên kết mạng lưới là yếu tố rất quan trọng đối với gia tăng năng lực cạnh tranh và đẩy mạnh phát triển bền vững của CCNLN. Mạng lưới liên kết giá trị của CCNLN bao gồm: Liên kết dọc giữa các nhà cung cấp nguyên vật liệu đầu vào, nhà cung ứng vật tư thiết bị, nhà sản xuất và khách hàng; Liên kết ngang giữa các nhà sản xuất dưới hình thức hợp tác xã, hiệp hội làng nghề hoặc các loại hình công ty liên doanh, công ty cổ phần,.. Liên kết tương hỗ giữa các cơ sở sản xuất kinh doanh và các tổ chức hỗ trợ kinh doanh nhằm nâng cao chất lượng, năng suất và đảm bảo tính bền vững của chuỗi.
Các cơ sở sản xuất trong các CCNLN tuyệt đại đa số là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí “siêu nhỏ” (Hộ kinh doanh), thường lấy nơi cư trú là nơi sản xuất. Hình thức tổ chức sản xuất trong các làng nghề hiện nay chủ yếu là hộ gia đình với số lượng nhỏ các doanh nghiệp có quy mô. Sự gắn kết giữa người sản xuất nguyên liệu với các cơ sở sản xuất chế biến ngành nghề chưa chặt chẽ. Sự liên kết giữa doanh nghiệp thương mại dịch vụ, du lịch với các cơ sở sản xuất còn hạn chế. Đặc biệt, sự liên kết giữa các cơ sở sản xuất trong các CCNLN với các trường đại học, các viện nghiên cứu hầu như không có.
Đứng trước thực tiễn hiện nay nhiều làng nghề không còn tồn tại hay ngày càng suy yếu và mai một dần. Các nguyên nhân chính bao gồm: Thị trường đầu ra khó khăn do khủng hoảng kinh tế và biến động thời tiết ảnh hưởng đến nhu cầu khách hàng; Phụ thuộc nguồn cung ứng nên không làm chủ về nguyên liệu và giá cả nên phát triển không ổn định; Thiếu lao động có nghề vì thế hệ trẻ không còn tâm huyết với các nghề truyền thống; Do các chính sách hỗ trợ phát triển làng nghề không hiệu quả.
Muốn tăng cường liên kết kinh tế ở các cụm công nghiệp làng nghề cần lưu ý những yếu tố sau đây:
Thứ nhất, chú trọng vào việc liên kết với các trường đại học, viện nghiên cứu hay các doanh nghiệp lớn đầu ngành bên ngoài làng, theo lý thuyết sự liên kết với các doanh nghiệp lớn có thể coi là liên kết trục và nan hoa. Liên kết này giúp doanh nghiệp làng nghề nâng cao tính mới cho các sản phẩm hiện tại, hay tạo ra các sản phẩm mới của làng. Ngoài ra đổi mới không chỉ là đổi mới sản phẩm mà còn là đổi mới về quy trình sản xuất, đổi mới về cách thức quản trị doanh nghiệp.
Thứ hai, phát triển liên kết với các đại lý chuyên tìm kiếm thị trường, nếu hiện tại chưa có, cần thúc đẩy các doanh nghiệp hỗ trợ dịch vụ tham gia vào chuỗi giá trị của làng nghề. Điều này giúp mở rộng thị trường của làng nghề, giảm thiểu các chi phí mà hiện nay các doanh nghiệp đang thực hiện dành cho hoạt động bán hàng. Liên kết với khối dịch vụ giúp kinh tế làng nghề tăng trưởng rõ rệt.
Thứ ba, tăng cường hỗ trợ của chính phủ thông qua việc ban hành các chính sách thuế và hỗ trợ tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp làng nghề thông qua các hiệp hội và hợp tác xã. Đây là những nhu cầu thiết thực nhất của các doanh nghiệp trong giai đoạn gần đây, do đó để khuyến khích mối liên kết bên trong làng nghề, cần có những hỗ trợ mang tính thực tế và thiết thực cho làng nghề.
Thứ tư, Nhà nước có vai trò quan trọng hàng đầu trong việc hình thành và phát triển các cụm liên kết công nghiệp. Điều cần nhấn mạnh là vai trò của Nhà nước thể hiện rõ nét không phải bằng các can thiệp trực tiếp, mà bằng các cơ chế chính sách tổng hợp hay tạo ra một môi trường tốt nhất với hạ tầng cơ sở thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động trong cùng một lĩnh vực liên kết với nhau.
Thứ năm, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương và các quan hệ liên kết trong phát triển cụm công nghiệp làng nghề và kết nối giữa các cụm công nghiệp làng nghề. Việc phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương trong việc hình thành và phát triển các cụm công nghiệp làng nghề phải được đặt trong khuôn khổ sự kiểm soát và điều phối thống nhất từ Trung ương, nhằm phòng ngừa tính cục bộ, bản vị địa phương chủ nghĩa và để thúc đẩy quan hệ liên kết giữa các địa phương trong một vùng và giữa các vùng trong cả nước.
TS.Tôn Gia Hóa
Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Tin liên quan
Tin mới hơn
Diện mạo Thủ đô Hà Nội sau 70 năm giải phóng - Tầm nhìn tương lai
13:48 | 11/10/2024 Nghiên cứu trao đổi
Hiệp định FTA "cơ hội vàng" cho doanh nghiệp làng nghề xuất khẩu
09:55 | 30/09/2024 Nghiên cứu trao đổi
Phát triển làng nghề truyền thống: Cần có sự quan tâm cụ thể hơn từ phía Nhà nước
11:18 | 16/09/2024 Nghiên cứu trao đổi
Làng gốm truyền thống khu vực miền Trung: Phát triển bền vững làng nghề gốm gắn với du lịch
17:27 | 13/09/2024 Nghiên cứu trao đổi
Giải pháp đẩy nhanh xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu tỉnh Vĩnh Phúc
11:04 | 11/09/2024 Nghiên cứu trao đổi
Làng gốm truyền thống khu vực miền Trung: Nhận diện đặc trưng làng nghề gốm khu vực
11:21 | 10/09/2024 Nghiên cứu trao đổi
Tin khác
Làng gốm truyền thống miền Trung: Bảo tồn và phát huy giá trị hướng đến du lịch cộng đồng (Kỳ I)
10:44 | 01/08/2024 Nghiên cứu trao đổi
Quản lý và giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề
15:14 | 26/07/2024 Nghiên cứu trao đổi
Nghề dệt cổ truyền của người Thái ở Tây Bắc trong cuộc sống hiện đại
07:36 | 25/07/2024 Nghiên cứu trao đổi
Gốm cổ Quảng Đức di sản văn hóa tiêu biểu
14:26 | 11/07/2024 Nghiên cứu trao đổi
Tìm giải pháp phát triển làng nghề gắn với văn hóa, du lịch
09:11 | 05/07/2024 Nghiên cứu trao đổi
Cuốn sách của tư duy, tầm nhìn và sự tâm huyết với sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa, con người Việt Nam
09:54 | 24/06/2024 Nghiên cứu trao đổi
Nghề dát vàng bạc quì làng Kiêu Kỵ
09:10 | 18/06/2024 Nghiên cứu trao đổi
Khai thác nguồn lực phát triển kinh tế làng nghề tại Thủ đô
09:28 | 13/06/2024 Nghiên cứu trao đổi
Cần nâng tầm các sản phẩm làng nghề, lưu giữ giá trị văn hóa - lịch sử
10:45 | 07/06/2024 Nghiên cứu trao đổi
Marketing bán hàng online cho sản phẩm gốm bát tràng
10:07 | 30/05/2024 Nghiên cứu trao đổi
Nghề và Làng nghề truyền thống
09:22 | 16/05/2024 Nghiên cứu trao đổi
Vai trò, vị thế của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, trong sự nghiệp bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề truyền thống Việt Nam
10:08 | 10/05/2024 Nghiên cứu trao đổi
Hướng đi bền vững để bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống
15:49 | 19/04/2024 Nghiên cứu trao đổi
Văn hóa làng nghề trong văn hóa xứ Nghệ
10:17 | 12/04/2024 Nghiên cứu trao đổi
Phát triển bền vững du lịch làng nghề Thừa Thiên Huế
15:25 | 04/04/2024 Nghiên cứu trao đổi
Phát triển du lịch sinh thái với tiềm năng từ nghề sản xuất chè
09:35 Du lịch làng nghề
Khuyến nông Hà Nội tích cực tham gia khôi phục sản xuất sau bão lũ
09:34 Khuyến nông
Tân Chủ tịch nước Lương Cường: Nỗ lực hết sức mình, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, Nhân dân tin tưởng giao phó
10:40 Tin tức
TRỰC TIẾP: Quốc hội khóa XV khai mạc kỳ họp thứ 8, tiến hành bầu Chủ tịch nước
20:00 Tin tức
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh
19:59 Làng nghề, nghệ nhân