Những làng nghề truyền thống trước nguy cơ mai một
thành phố Hồ Chí Minh trung tâm khởi nghiệp khởi nghiệpNghệ nhân Trần Văn Hải (Làng gốm truyền thống Hương Canh, Bình Xuyên) luôn thường trực nỗi lo không có người kế truyền. Ảnh: Nguyễn Lượng
Gốm Hương Canh đâu chỉ có chất lượng tốt, độ bền cao. Qua đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân, sự kết hợp tài tình giữa tinh hoa của gốm sành với nghệ thuật đương đại, các sản phẩm làng gốm truyền thống Hương Canh (Bình Xuyên) mang một vẻ đẹp rất riêng, rất khác, khó có thể hòa lẫn.
Đây cũng là một trong những lý do khiến làng gốm nức tiếng một thời dần “hồi sinh”, lấy lại được danh tiếng, mở ra nhiều cơ hội, triển vọng cho sự phát triển trong thời kỳ hội nhập, bắt nhịp với những yêu cầu mới của thị trường.
Không chỉ theo chân thương lái, du khách đến khắp mọi miền Tổ quốc, gốm sành Hương Canh ngày nay còn được xuất khẩu ra nước ngoài.
Thế nhưng, vì nhiều khó khăn, vướng mắc chưa được giải quyết dứt điểm, làng gốm hiện chỉ còn 7 hộ làm nghề và cũng đang trong cảnh hoạt động cầm chừng.
Thiếu khu sản xuất tập trung, các hộ làm nghề phải tận dụng sân, vườn, lề đường… để làm nơi sản xuất, trưng bày sản phẩm, tập kết nguyên liệu; không gian ngổn ngang, chật chội..., khiến quá trình sản xuất, sinh hoạt của người dân gặp rất nhiều khó khăn.
Ngoài ra, một số hộ làm nghề còn luôn trong tình trạng thiếu chủ động về nguyên liệu bởi chưa có vùng khai thác đất sét. Chính vì lẽ đó, nhiều hộ không thể mở rộng quy mô dù có nhiều triển vọng về đầu ra cho sản phẩm.
Trải qua bao thăng trầm, nghệ nhân Trần Văn Hải vẫn bền bỉ gìn giữ nghề của cha ông, nỗ lực đổi mới, đa dạng hóa sản phẩm.
Giờ đây, khi tuổi đã gần 70, tay đã run, mắt đã mờ, ông lại thường trực nỗi lo không có người kế truyền.
Ông chia sẻ: “Đến nay, vẫn chưa có đứa con nào chịu học nghề, tiếp nối niềm đam mê, tâm huyết của tôi. Có lẽ bởi những khó khăn về mặt bằng sản xuất, nguồn nguyên liệu… khiến chúng không mặn mà với nghề gốm.
Rất mong làng nghề sớm có khu sản xuất tập trung, vùng khai thác nguyên liệu để bà con có cơ hội mở rộng quy mô, góp phần khôi phục và vươn tầm thương hiệu gốm Hương Canh.
Ngoài ra, tôi cũng hy vọng các ngành chức năng tiếp tục có những giải pháp hữu hiệu để các nghệ nhân, thợ giỏi trong làng có cơ hội truyền nghề cho thế hệ trẻ”.
Cũng rơi vào tình cảnh tương tự, sự phát triển nhanh chóng của đồ nhôm, đồ nhựa… khiến làng mây tre đan truyền thống Triệu Xá (Triệu Đề, Lập Thạch) gặp muôn vàn khó khăn để tồn tại, chưa nói đến phát triển.
Nếu như trước đây, có tới hơn 850 hộ gắn bó với nghề mây tre đan thì đến nay chỉ còn 300 hộ. Với nhiều người dân trong làng, nghề mây tre đan chỉ là một nghề phụ, tranh thủ lúc nông nhàn, không mang lại thu nhập cao.
Chính vì vậy, thế hệ trẻ không còn tâm huyết với nghề truyền thống của cha ông; lao động làng nghề chủ yếu là người già, phụ nữ trung niên. Mặt khác, nguồn nguyên liệu hiện cũng trở nên khan hiếm do diện tích trồng tre ngày càng giảm.
Ông Nguyễn Văn Chiến, Phó chủ tịch UBND xã cho biết: “Những năm qua, nghề mây tre đan đã góp phần giải quyết việc làm cho lao động nông thôn, xóa đói giảm nghèo, xây dựng NTM.
Tuy nhiên, trước những tác động của cơ chế thị trường và quá trình công nghiệp hóa, làng nghề đang dần thu hẹp và đứng trước nguy cơ sẽ bị thất truyền vì lớp trẻ không mấy người còn mặn mà với nghề”.
Làm thế nào để tồn tại và phát triển trong thời kỳ hội nhập còn là bài toán đặt ra đối với nhiều làng nghề truyền thống hiện nay như: Làng rắn truyền thống Vĩnh Sơn, Làng rèn truyền thống Bàn Mạch, Làng đá truyền thống Hải Lựu…
Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Văn Lượng, Phó chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn cho biết: “Không chỉ lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống, các làng nghề còn góp phần phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm cho nhiều thế hệ lao động nông thôn.
Những năm qua, các ngành chức năng đã thực hiện nhiều cơ chế, chính sách như: Khôi phục, hỗ trợ phát triển các làng nghề tiểu thủ công nghiệp; quy hoạch CCN làng nghề; hỗ trợ đào tạo thợ lành nghề, truyền nghề; khuyến khích đầu ra cho sản phẩm; ưu đãi về thuế, vốn vay cho hộ sản xuất…”.
Để các làng nghề truyền thống hoạt động ổn định, hiệu quả, thời gian tới, tỉnh tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng, khoa học công nghề, xử lý ô nhiễm môi trường cho các làng nghề; gắn công tác khuyến công, tư vấn hỗ trợ phát triển công nghiệp, làng nghề với chương trình xây dựng NTM.
Theo Phùng Hải
Tin liên quan
Tin mới hơn
Bài viết đầy cảm xúc của Bộ trưởng Lê Minh Hoan về Làng nghề gốm Phù Lãng
17:58 | 28/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên: Phục hồi và phát triển Làng nghề bánh tráng Long Bình
20:33 | 26/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề đèn lồng Hội An tất bật vào vụ Tết
10:04 | 23/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thách thức bảo tồn nghề nón Huế
09:12 | 23/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Kết nối nghề xưa với văn hóa truyền thống
09:11 | 23/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tạp chí Làng nghề Việt Nam kỷ niệm 13 năm Ngày xuất bản số đầu tiên
15:10 | 20/12/2024 Tin tức
Tin khác
Làng nghề làm than đước Năm Căn Trăm năm giữa rừng đước bạt ngàn
09:53 | 19/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề đan lưới Vân Trình Di sản văn hoá bền vững
09:53 | 19/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phường Quảng An, quận Tây Hồ đón nhận 2 danh hiệu nghề truyền thống Hà Nội
10:26 | 18/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề trồng nấm ở An Giang
10:25 | 18/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Ngãi: Nghề làm muối Sa Huỳnh được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
09:20 | 17/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hằng Khoa - nơi dòng tranh độc đáo hội ngộ nghệ thuật thêu tay và hội họa
19:35 | 16/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cu Đơ Ông Bà Thư Viện - Mật ngọt gừng cay thấm đượm tấm lòng người dân xứ Nghệ
09:00 | 13/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Đan quyện tinh hoa và sáng tạo
09:41 | 12/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề trồng mai tất bật chuẩn bị vụ Tết
14:47 | 11/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội nghị tổng kết công tác thi đua, khen thưởng Cụm kinh tế của các tổ chức thành viên năm 2024
14:14 | 09/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề hối hả vào vụ sản xuất phục vụ Tết
13:55 | 06/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm người tuyết bằng xốp trên phố cổ Hà Nội
13:53 | 06/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hà Nội: Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân
13:52 | 06/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng miến truyền thống Bình Lư hối hả vào vụ Tết
14:00 | 05/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop
10:41 | 04/12/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngành văn hóa Bình Định bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa
23:33 Văn hóa - Xã hội
Phát huy giá trị văn hóa Việt Nam qua lăng kính nghệ thuật thực cảnh "Việt Nam - Huyền sử diễn ca: Thăng Long - Tứ trấn"
15:52 Văn hóa - Xã hội
Nguyễn Phương Trà đoạt vương miện Queen Kid international 2024
15:37 Văn hóa - Xã hội
Hà Nội đánh giá, phân hạng 118 sản phẩm OCOP tiềm năng 4 sao và 5 sao
15:00 OCOP
Thừa Thiên Huế: Phát huy tiềm năng du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới
11:21 Tin tức