Làng nghê giấy dó tại Nghệ An

LNV - Từ một làng nghề nức tiếng độc nhất tại Nghệ An, nay làng nghề giấy dó tại xã Nghi Phong, huyện Nghi Lộc đã qua thời vàng son. tuy nhiên, xã hội càng phát triển, hiện đại hoá thì mặt hàng này dần yếu thế trên thị trường. Việc bà con chuyển đổi nghề cũng là điều bất khả kháng. Mặc dù vậy, huyện Nghi Lộc cũng như chính quyền xã Nghi Phong vẫn mong muốn bà con lưu giữ những ngành nghề truyền thống, không để mai một.

Trời vừa hửng nắng, ông Nguyễn Văn Hà, xóm 3, xã Nghi Phong (Nghi Lộc) lại mang đống cây niệt (loại nguyên liệu chính để làm giấy dó) ra sân rải đều. Ông thoăn thoắt tách vỏ cây, lớp nhựa ứ ra, bám vào tay, lâu dần tạo thành vết đen khó rửa sạch. Người làm giấy dó bao đời nay, đôi tay vẫn thường lấm lem như vậy.

Việc bóc vỏ cây niệt vất vả, mủ bám đen tay, người dân phải đeo găngngười dân phải đeo găng để vừa đỡ bẩn, vừa có lực tách vỏ.  để vừa đỡ bẩn, vừa có lực tách v
Việc bóc vỏ cây niệt vất vả, mủ bám đen tay, người dân phải đeo găngngười dân phải đeo găng để vừa đỡ bẩn, vừa có lực tách vỏ. để vừa đỡ bẩn, vừa có lực tách vỏ.

Ông Hà là một trong số ít các hộ dân còn duy trì nghề làm giấy dó trên địa bàn Nghệ An. Ông cho biết: Nghề này ông bà tôi để lại, đến nay tôi đã nối nghiệp hơn 40 năm rồi, dựng được nhà, nuôi con ăn học cũng từ những thân cây niệt này. Dù công việc vất vả, thu nhập chẳng là bao nhưng đó là nghề truyền thống của cha ông nên gia đình vẫn cố gắng duy trì…

Chứng kiến quá trình làm ra sản phẩm giấy dó mới thấy được sự chịu thương chịu khó của người làm nghề. Cây niệt sau khi mang về sẽ được cạo bỏ lớp vỏ đen bên ngoài, sau đó tước mỏng như tờ giấy và cho vào nồi nước vôi nấu liên tục hơn 1 ngày để những vỏ cây này từ dai cứng trở nên mềm hơn.

Vỏ cây niệt sau khi tách sẽ cho vào nồi nước vôi luộc kỹ trong vòng 1 ngày.
Vỏ cây niệt sau khi tách sẽ cho vào nồi nước vôi luộc kỹ trong vòng 1 ngày.

Sau khi luộc kỹ, vỏ cây niệt được vớt ra và dùng chày giã mạnh để lấy bột, phần bột này được hoà vào nước để tráng lên khuôn, sau đó mang đi phơi nắng mới tạo ra được những tấm giấy dó.

Các khuôn để tráng nước từ vỏ cây niệt tạo thành giấy dó.
Các khuôn để tráng nước từ vỏ cây niệt tạo thành giấy dó.

Đặc thù của nghề làm giấy dó là các công đoạn hoàn toàn thủ công, không hề có sự hỗ trợ của loại máy móc nào, do đó, để làm ra tấm giấy dó thì người làm nghề hầu như không nghỉ tay trong ngày. Đến công đoạn cuối cùng là đem ra phơi, nếu thời tiết mưa như mùa này thì lại phải chờ đến ngày nắng mới hoàn thiện được. Ăn thua là do trời thôi…

Dẫu vất vả là thế, tuy nhiên, thu nhập của nghề làm giấy dó bây giờ không còn như xưa. Giá của mỗi tờ giấy dó chỉ từ 3.000 – 4.000 đồng, nếu cả gia đình từ 2 – 3 người cùng làm thì mỗi ngày chỉ được khoảng 100 tờ, cho thu nhập khoảng 300.000 đồng/ngày. Số tiền này sau khi trừ các nguyên liệu như thân cây niệt, vôi, củi… cùng với công sức cả ngày bỏ ra thì hầu như không có lãi.

Giá cả thấp, đầu ra bấp bênh, không đảm bảo thu nhập là nguyên nhân chính khiến nhiều hộ dân làm nghề tại địa phương nay phải chuyển đổi sang nghề khác.

Giấy dó lâu nay thường được sử dụng làm quạt giấy, cuốn hương trầm hoặc dán cá, tuy nhiên, thị trường nào cũng gặp khó. Giờ người ta dùng quạt điện, quạt tích điện cả rồi. Bà con chỉ còn biết nhập cho các làng nghề hương trầm, nhưng họ cũng mua số lượng khiêm tốn. Trong thâm tâm, bà con nơi đây vẫn muốn tiếp tục duy trì nghề nhưng rất khó đảm bảo cuộc sống hàng ngày, nên giờ vừa làm nghề, lúc rảnh thì làm thêm việc khác .

Làm giấy dó phải chờ trời nắng để đem phơi mới ra thành phẩm.
Làm giấy dó phải chờ trời nắng để đem phơi mới ra thành phẩm.

Theo Chi cục Phát triển Nông thôn Nghệ An, hiện nay, toàn tỉnh có 182 làng nghề, trong đó chỉ có 1 làng nghề làm giấy dó duy nhất tại xóm Phong Phú, xã Nghi Phong, huyện Nghi Lộc.

Xã Nghi Phong là vùng sản xuất giấy dó duy nhất trên địa bàn tỉnh, đó là niềm vinh dự, tự hào nhiều năm nay của người dân địa phương. Tuy nhiên, đến nay làng nghề đã mai một và có nguy cơ biến mất. Từ hơn trăm hộ làm nghề, đến nay toàn xóm chỉ còn vài hộ bám trụ, các hộ khác đã chuyển đổi nghề hay đi làm ăn xa… cả rồi.

Nguyên nhân chính khiến làng nghề giấy dó độc nhất tại xứ Nghệ dần lụi tàn. Thứ nhất, nguyên liệu chính để làm nghề là cây niệt nay đã không còn nhiều, tìm mua rất khó khăn. Thứ hai, không có lao động làm nghề, khi số lao động trẻ tại địa phương đã đi làm ăn xa, xuất khẩu lao động, số còn làm nghề là những hộ cao tuổi, trung niên, việc truyền và giữ nghề không còn khả quan. Thứ ba, giá cả sản phẩm bấp bênh, nhu cầu thị trường sụt giảm, bà con không còn mặn mà với nghề vì thu nhập không đủ trang trải cuộc sống.

Làng nghê giấy dó tại Nghệ An
Các sản phẩm đa dạng làm từ giấy dó như sổ tay, lịch, đèn ngủ đến vòng cổ. Việc khôi phục một giá trị văn hóa đặc sắc tìm hướng ra cho sản phẩm giấy đã có phần thành công
Các sản phẩm đa dạng làm từ giấy dó như sổ tay, lịch, đèn ngủ đến vòng cổ. Việc khôi phục một giá trị văn hóa đặc sắc tìm hướng ra cho sản phẩm giấy đã có phần thành công

Nghề làm giấy dó tại xã Nghi Phong đã có từ lâu đời, tuy nhiên, xã hội càng phát triển, hiện đại hoá thì mặt hàng này dần yếu thế trên thị trường. Việc bà con chuyển đổi nghề cũng là điều bất khả kháng. Mặc dù vậy, huyện Nghi Lộc cũng như chính quyền xã Nghi Phong vẫn mong muốn bà con lưu giữ những ngành nghề truyền thống, không để mai một.

An Quang

Tin liên quan

Hồi sinh nghề làm giấy dó

Hồi sinh nghề làm giấy dó

LNV - Sự phát triển của các sản phẩm công nghiệp đã ngày càng lấn át đi những trang giấy dó nổi tiếng một thời, nhưng với niềm đam mê và mong muốn gìn giữ, phát triển nghề làm giấy dó của cha ông, những nghệ nhân ở xóm Suối Cỏ, xã Cao Sơn (huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình) đang từng bước “hồi sinh” nghề làm giấy dó…

Tin mới hơn

Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

LNV - Trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng toàn cầu ưu tiên các sản phẩm thủ công bền vững và mang bản sắc văn hóa, ngành sơn mài Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần trong nước và khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để bứt phá, cần có một chiến lược phát triển đồng bộ cả về chuẩn hóa chất lượng, xây dựng thương hiệu và thúc đẩy sáng tạo thiết kế.
Ngành mây tre đan Việt Nam: Bứt phá để chinh phục thị trường quốc tế

Ngành mây tre đan Việt Nam: Bứt phá để chinh phục thị trường quốc tế

LNV - Trong xu thế tiêu dùng toàn cầu hướng tới sản phẩm thân thiện với môi trường, ngành mây tre đan Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ. Với lợi thế về nguồn nguyên liệu tự nhiên dồi dào, kỹ thuật thủ công truyền thống lâu đời và khả năng sáng tạo linh hoạt, các sản phẩm mây tre đan của Việt Nam ngày càng được thị trường quốc tế đón nhận tích cực.
Thạch Thất tổ chức Triển lãm quảng bá, giao thương sản phẩm OCOP và làng nghề phục vụ du lịch năm 2025

Thạch Thất tổ chức Triển lãm quảng bá, giao thương sản phẩm OCOP và làng nghề phục vụ du lịch năm 2025

LNV - Tối ngày 17/10/2025, UBND xã Thạch Thất (Hà Nội) phối hợp với Sở Công Thương Hà Nội tổ chức khai mạc Triển lãm quảng bá, giao thương kết nối các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề phục vụ du lịch, gắn với Phiên chợ Việt năm 2025 tại Khu Quảng trường Vườn hoa Phùng Khắc Khoan. Sự kiện nằm trong chuỗi các hoạt động xúc tiến thương mại – du lịch Thủ đô, hướng tới mục tiêu kết nối tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị trường, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống và xây dựng mô hình kinh tế làng nghề bền vững.
Làng chiếu cói trăm năm và những trải nghiệm văn hóa ven sông Thu Bồn

Làng chiếu cói trăm năm và những trải nghiệm văn hóa ven sông Thu Bồn

LNV - Nghề dệt chiếu cói ở Kim Bồng (phường Hội An, TP Đà Nẵng) từng có thời gian mai một, nay đang dần “hồi sinh” nhờ sự gắn kết với hoạt động trải nghiệm du lịch. Mỗi du khách khi đến làng đều có thể tận tay trải nghiệm quy trình làm chiếu, từ chẻ cói, nhuộm màu đến dệt nên sản phẩm thủ công, qua đó thêm yêu và trân trọng giá trị nghề truyền thống.
Người phụ nữ giữ lửa nghề đan lát Tân Thọ

Người phụ nữ giữ lửa nghề đan lát Tân Thọ

LNV - Từ một người phụ nữ nông thôn với tiệm may nhỏ ở làng quê, chị Nguyễn Thị Thắm (xã Tân Thọ, Thanh Hóa) đã trở thành “linh hồn” của phong trào khôi phục nghề đan lát truyền thống. Hơn một thập kỷ qua, chị cùng HTX thủ công mỹ nghệ Tân Thọ không chỉ tạo việc làm cho lao động nông thôn mà còn góp phần đưa sản phẩm làng nghề vươn ra thị trường quốc tế.
Nghề chạm bạc Đồng Xâm: Từ di sản làng nghề đến niềm tự hào quốc gia

Nghề chạm bạc Đồng Xâm: Từ di sản làng nghề đến niềm tự hào quốc gia

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của thời hiện đại, làng nghề chạm bạc Đồng Xâm (Trà Giang, Hưng Yên) vẫn vang lên tiếng búa, tiếng đục, tiếng khò lửa đều đặn. Những âm thanh mộc mạc ấy chính là nhịp tim của một làng nghề trăm năm, làm nên những kiệt tác tinh xảo, góp phần khẳng định thương hiệu nghề kim hoàn Việt Nam.

Tin khác

Trống bỏi Báo Đáp âm vang ký ức đêm trăng rằm

Trống bỏi Báo Đáp âm vang ký ức đêm trăng rằm

LNV - Từ đôi bàn tay khéo léo, những chiếc trống bỏi nhỏ bé từng ngân vang trong đêm trăng rằm đã trở thành ký ức khó quên của bao đứa trẻ. Nhưng nay tiếng trống ấy đang dần thưa vắng và lặng lẽ chờ ngày hồi sinh.
Giữ hồn nghề Xạ Phang giữa non cao Sín Chải

Giữ hồn nghề Xạ Phang giữa non cao Sín Chải

LNV - Sau đợt sáp nhập hành chính giữa các xã Tả Sìn Thàng, Lao Xả Phình và Sín Chải (huyện Tủa Chùa), nay thuộc xã Sín Chải, người Xạ Phang ở thôn Tả Sìn Thàng vẫn bền bỉ gìn giữ nghề làm giày và may trang phục truyền thống – một nét đẹp văn hóa mang đậm dấu ấn vùng cao Tây Bắc.
Người gìn giữ hồn văn hóa Mơ Nâm giữa đại ngàn Kon Plông

Người gìn giữ hồn văn hóa Mơ Nâm giữa đại ngàn Kon Plông

LNV - Trong căn nhà sàn nhỏ giữa làng Kon Chênh (xã Măng Đen, Quảng Ngãi), tiếng sáo Tà Vẩu dìu dặt vang lên. Chủ nhân của âm thanh ấy là Nghệ nhân ưu tú A Lễ, người Xê Đăng - nhánh Mơ Nâm, gần 70 tuổi, vẫn miệt mài đan lát, dạy đánh cồng chiêng, thổi sáo và truyền nghề cho lớp trẻ trong làng. Cả đời gắn bó với văn hóa truyền thống, ông được bà con tin yêu, chính quyền trân trọng như một “báu vật sống” của vùng đất Măng Đen.
Tre trúc vẫn xanh mong làng nghề Ba Tri không tàn phai

Tre trúc vẫn xanh mong làng nghề Ba Tri không tàn phai

LNV - Trải qua hơn trăm năm tồn tại, những làng nghề đan lát ở Ba Tri (Bến Tre) từng một thời rộn ràng tiếng chẻ tre, đan nong, nay chỉ còn vang vọng trong ký ức của người thợ già. Dẫu nghề xưa đang dần mai một, nhưng chính quyền và người dân địa phương vẫn đang nỗ lực gìn giữ, khôi phục giá trị truyền thống, hướng tới phát triển bền vững gắn với du lịch và bảo vệ môi trường.
Giữ vị quê hương ở làng nghề ép chuối khô Cà Mau

Giữ vị quê hương ở làng nghề ép chuối khô Cà Mau

LNV - Từ những trái chuối xiêm mộc mạc, người dân làng nghề Cà Mau đã làm nên đặc sản chuối khô nức tiếng giữa thời công nghiệp, làng nghề vẫn bền bỉ giữ vị ngọt quê qua từng miếng chuối vàng óng.
Nhiều sản phẩm tinh hoa làng nghề thu hút khách hàng

Nhiều sản phẩm tinh hoa làng nghề thu hút khách hàng

LNV - Nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc trưng của các làng nghề trong cả nước thu hút người tiêu dùng Thủ đô.
Ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc níu chân du khách bằng nét văn hóa Mông đặc sắc

Ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc níu chân du khách bằng nét văn hóa Mông đặc sắc

LNV - Nằm nép mình giữa thung lũng Mường Hoa thơ mộng, bản Cát Cát (xã Tả Van, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) từ lâu đã trở thành điểm đến hấp dẫn bậc nhất vùng Tây Bắc. Được mệnh danh là “ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc”, nơi đây không chỉ mê hoặc du khách bởi cảnh quan hùng vĩ, những nếp nhà gỗ đơn sơ bên sườn núi, mà còn bởi đời sống văn hóa đậm đà bản sắc của đồng bào dân tộc Mông – được gìn giữ và truyền lại qua bao thế hệ.
Nước mắm Phan Thiết và hành trình giữ vững thương hiệu

Nước mắm Phan Thiết và hành trình giữ vững thương hiệu

OVN - Phan Thiết là 1 trong 6 vùng sản xuất nước mắm nổi tiếng trong cả nước. Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay, nước mắm Phan Thiết vẫn lặng lẽ khẳng định vị thế của mình như một biểu tượng văn hóa và ẩm thực Việt Nam.
Nghệ sĩ điêu khắc đương đại Vũ Tú: Sự giao hòa kỳ diệu giữa trí tuệ và sáng tạo

Nghệ sĩ điêu khắc đương đại Vũ Tú: Sự giao hòa kỳ diệu giữa trí tuệ và sáng tạo

LNV - Nghệ sĩ điêu khắc Vũ Tú (sinh năm 1987) là một hiện tượng độc đáo trong giới nghệ thuật Việt Nam, được mệnh danh là “Khôi nguyên của nghệ thuật đương đại” và “hoa Trạng nguyên trong giới điêu khắc”. Hành trình của anh là sự giao thoa kỳ diệu giữa truyền thống và hiện đại, giữa khoa học và nghệ thuật, được hun đúc từ cội nguồn văn hiến và khát vọng sáng tạo không ngừng nghỉ.
Không gian văn hóa làng nghề Việt lại rộn ràng sắc màu trong những ngày đầu tháng 10

Không gian văn hóa làng nghề Việt lại rộn ràng sắc màu trong những ngày đầu tháng 10

LNV - Sáng nay (10/10/2025), Hội chợ Làng nghề Việt Nam lần thứ 21 chính thức khai mạc tại Khu Hội chợ Triển lãm Nông nghiệp – Hà Nội, quy tụ hàng trăm làng nghề, phố nghề và nghệ nhân tiêu biểu khắp mọi miền Tổ quốc.
Dòng chảy tinh hoa ngàn năm của nghề thủ công mỹ nghệ

Dòng chảy tinh hoa ngàn năm của nghề thủ công mỹ nghệ

LNV - Hà Nội là mảnh đất ngàn năm văn hiến, không chỉ là trung tâm chính trị, văn hóa mà còn là cái nôi của hàng trăm làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống. Từ nhu cầu sinh hoạt, tín ngưỡng và đời sống cung đình, nghề thủ công đã ra đời, gắn bó mật thiết với người dân, đồng thời góp phần làm nên bản sắc riêng của Thăng Long.
Nghề đan lát và móc lưới của người Cơ Tu

Nghề đan lát và móc lưới của người Cơ Tu

LNV - Tại không gian của đồng bào Cơ Tu (Thừa Thiên Huế) trong Làng Văn hoá – Du lịch các dân tộc Việt Nam, du khách được chiêm ngưỡng những bàn tay khéo léo đang miệt mài đan lát, móc lưới – nghề truyền thống gắn liền với đời sống nơi núi rừng Trường Sơn.
Gần 100 gian hàng hội tụ tại Hội chợ Làng nghề lần thứ 21 – tôn vinh tinh hoa truyền thống Việt

Gần 100 gian hàng hội tụ tại Hội chợ Làng nghề lần thứ 21 – tôn vinh tinh hoa truyền thống Việt

LNV - Hội chợ làng nghề Việt Nam lần thứ 21 năm 2025 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì tổ chức, sẽ diễn ra từ ngày 10/10 đến 14/10 tại Khu hội chợ triển lãm nông nghiệp (số 489 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội).
Hành trình nối nhịp Trung thu xưa với hơi thở đương đại

Hành trình nối nhịp Trung thu xưa với hơi thở đương đại

LNV - Giữa không gian cổ kính Văn Miếu – Quốc Tử Giám, dự án nghệ thuật thủ công “Tinh Quang Hội Nguyệt” đã tái hiện vẻ đẹp Trung thu truyền thống qua ngôn ngữ nghệ thuật và làng nghề. Triển lãm không chỉ gợi ký ức tuổi thơ mà còn lan tỏa thông điệp gìn giữ, làm mới giá trị văn hóa Việt trong đời sống hôm nay.
Mô hình “làng hoa du lịch” từ đề tài nghiên cứu của Hà Nội

Mô hình “làng hoa du lịch” từ đề tài nghiên cứu của Hà Nội

LNV - Từ một làng hoa truyền thống của Thủ đô đang chứng kiến những bước chuyển mình mới nhờ đề tài “Nghiên cứu thiết kế và xây dựng mô hình làng hoa, cây cảnh gắn với du lịch tại Hà Nội”
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Ấm áp đêm nhạc thiện nguyện ‘Thắp lửa trái tim", gần 700 triệu đồng được quyên góp để ủng hộ đồng bào vùng cao

Ấm áp đêm nhạc thiện nguyện ‘Thắp lửa trái tim", gần 700 triệu đồng được quyên góp để ủng hộ đồng bào vùng cao

LNV - Tối 17/10/2025, tại Phòng trà Skyline (36A Hoàng Cầu, Hà Nội), đêm nhạc thiện nguyện “Thắp lửa trái tim” đã diễn ra trong không khí ấm áp và chan chứa yêu thương. Chương trình là hành trình âm nhạc mang thông điệp sẻ chia, hướng về những đồng bào đa
Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Tình báo Quốc phòng Việt Nam (25/10/1945 - 25/10/2025)

Kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Tình báo Quốc phòng Việt Nam (25/10/1945 - 25/10/2025)

LNV - Vào ngày 18/10, tại Nhà khách Tổng cục Hậu cần phía Nam (188 Cộng Hòa, phường Tân Sơn Nhất, TP. Hồ Chí Minh), Ban Liên lạc Cựu chiến binh Phòng Tình báo Miền
Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

LNV - Trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng toàn cầu ưu tiên các sản phẩm thủ công bền vững và mang bản sắc văn hóa, ngành sơn mài Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần trong nước và khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để bứt p
Hà Nội đẩy mạnh làng nghề xuất khẩu tại Hội chợ Quốc tế Lifestyle Vietnam 2025

Hà Nội đẩy mạnh làng nghề xuất khẩu tại Hội chợ Quốc tế Lifestyle Vietnam 2025

LNV - Thủ đô Hà Nội đã ban hành Kế hoạch tham gia Hội chợ quốc tế Hàng trang trí gia đình, đồ gia dụng và quà tặng Việt Nam năm 2025 (Lifestyle Vietnam 2025). Sự kiện lần này được tổ chức là lần thứ 16, đây là một trong những hội chợ uy tín hàng đầu ở Châ
Tìm thấy 18 hài cốt liệt sĩ tại Gia Lai, những người con trở về trong lòng đất mẹ

Tìm thấy 18 hài cốt liệt sĩ tại Gia Lai, những người con trở về trong lòng đất mẹ

Những ngày giữa tháng Mười, vùng đất xã Ia Boòng bỗng trầm lắng và thiêng liêng lạ thường khi cán bộ, chiến sĩ Đội K52 – Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai đã tìm thấy 18 hài cốt liệt sĩ hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Giao diện di động