Hồi sinh nghề làm giấy dó
![]() |
Gia đình nghệ nhân Nguyễn Văn Chúc là 1 trong 5 hộ gia đình duy trì công việc sản xuất giấy Dó tại xóm Suối Cỏ. |
Nghề làm giấy dó đã tồn tại từ hàng trăm năm về trước, với nhiều gia đình làm nghề. Thời đó, mỗi tờ giấy là nguyên liệu để nghệ nhân thể hiện các tác phẩm tranh vẽ tín ngưỡng phục vụ thờ cúng, tục treo tranh, hay sử dụng làm giấy sắc phong trong các lễ hội cấp sắc, hội xuân... Giấy dó còn được đóng thành quyển để viết chữ..
Năm 2003, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã đến xóm Suối Cỏ để khảo sát nhằm khôi phục lại nghề làm giấy dó ở địa phương.
Mãi đến năm 2006, dự án mới được triển khai, khi đó, xóm Suối Cỏ có khoảng 6-7 người được cử đi học nghề giấy dó truyền thống ở làng nghề Bắc Ninh với thời gian 1 năm, trong đó, kỹ thuật làm giấy thủ công của Nhật Bản do các chuyên gia đến từ Nhật Bản hướng dẫn.
Nguyên liệu để làm ra giấy dó là từ cây dướng. Để làm ra 1 tờ giấy dó, phải trải qua 35 công đoạn và quá trình này có khi mất cả nửa tháng trời.
![]() |
Công đoạn seo giấy trên khuôn. |
Cây dướng khi khai thác sẽ để nguyên cả cây mang về, sau đó chặt ra thành từng khúc, cho vào nồi hấp rồi vớt ra và tiến hành bóc vỏ, ngâm, rồi giã bằng chày đến khi vỏ cây thành bột nhuyễn, lọc lấy nước trong (còn được gọi là lề), ngâm lề trong tàu và seo giấy. Công đoạn này thường được người phụ nữ Mường đảm nhiệm. Sau khi đánh tàu thì lấy khuôn để liềm seo. Khâu seo giấy tuy nhẹ nhàng hơn, nhưng phải khéo léo, kiên trì. Khi seo giấy, hai tay dùng liềm seo múc nước bột giấy rồi gác lên "đòn cách" bằng tre cho nước chảy xuống hết và chỉ còn bột giấy đọng lại trên chiếc liềm seo. Lúc này, trang giấy dó sẽ hiện lên trên chiếc liềm seo. Sau đó, liềm seo sẽ được đặt lên một tấm vải, bóc ra sẽ thành 1 tờ giấy mỏng, màu trắng đục, trong và dai, đó chính là sản phẩm giấy dó.
Nghệ nhân Nguyễn Xuân Chúc (SN 1962), tổ trưởng tổ sản xuất giấy dó xóm Suối Cỏ bộc bạch: "Để gìn giữ nghề giấy dó thủ công hiện nay còn nhiều khó khăn, trong đó khó khăn chính là phải tự tìm kiếm đầu ra cho những trang giấy dó". Nghệ nhân Chúc cho biết: Ban đầu, có hơn 50 hộ tham gia làm giấy dó đến khi dự án kết thúc chỉ còn có 5 hộ vẫn tiếp tục gìn giữ và duy trì nghề làm giấy dó.
Khi dự án kết thúc, tổ sản xuất giấy dó xóm Suối Cỏ vẫn gắng giữ nghề, sản xuất cầm chừng và đưa giấy về Hà Nội để bán. Khoảng năm 2014 -2015, nghệ nhân Chúc đã gặp chị Trần Hồng Nhung - một người tâm huyết với việc bảo tồn và gìn giữ văn hóa dân tộc, đã hỗ trợ tổ hợp tác tìm đầu ra cho sản phẩm. Cũng nhờ vị "quý nhân" này, giấy dó của tổ hợp tác ngày càng bán được nhiều hơn cuộc sống của các thành viên tổ hợp tác xóm Suối Cỏ nay đã ổn định.
Tin liên quan

Làng nghê giấy dó tại Nghệ An
12:43 | 19/12/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời
11:55 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025
13:58 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên
09:47 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê qua từng mối đan
14:36 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Cổng làng trong lòng phố
08:55 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên
11:01 | 04/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
12:15 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên
09:31 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ
14:07 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mùa sen ở hồ Tây
11:48 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hiệp Hội Làng nghề TP Hải Phòng trao tặng danh hiệu Nghệ nhân - Bàn tay vàng Làng nghề năm 2025.
21:55 Tin tức

Truyền cảm hứng cộng đồng, XinTravel Hub giới thiệu tour du lịch cùng thần tượng
11:41 Tin tức

Triển lãm Liên hoan du lịch, ẩm thực, làng nghề Vĩnh Phúc năm 2025
11:57 Tin tức

Tây Ninh thực hiện gần 70 đề án khuyến công
11:57 Khuyến công

Thanh Hoá: Khuyến công thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
11:57 Khuyến công