Hồi sinh nghề làm giấy dó
![]() |
Gia đình nghệ nhân Nguyễn Văn Chúc là 1 trong 5 hộ gia đình duy trì công việc sản xuất giấy Dó tại xóm Suối Cỏ. |
Nghề làm giấy dó đã tồn tại từ hàng trăm năm về trước, với nhiều gia đình làm nghề. Thời đó, mỗi tờ giấy là nguyên liệu để nghệ nhân thể hiện các tác phẩm tranh vẽ tín ngưỡng phục vụ thờ cúng, tục treo tranh, hay sử dụng làm giấy sắc phong trong các lễ hội cấp sắc, hội xuân... Giấy dó còn được đóng thành quyển để viết chữ..
Năm 2003, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã đến xóm Suối Cỏ để khảo sát nhằm khôi phục lại nghề làm giấy dó ở địa phương.
Mãi đến năm 2006, dự án mới được triển khai, khi đó, xóm Suối Cỏ có khoảng 6-7 người được cử đi học nghề giấy dó truyền thống ở làng nghề Bắc Ninh với thời gian 1 năm, trong đó, kỹ thuật làm giấy thủ công của Nhật Bản do các chuyên gia đến từ Nhật Bản hướng dẫn.
Nguyên liệu để làm ra giấy dó là từ cây dướng. Để làm ra 1 tờ giấy dó, phải trải qua 35 công đoạn và quá trình này có khi mất cả nửa tháng trời.
![]() |
Công đoạn seo giấy trên khuôn. |
Cây dướng khi khai thác sẽ để nguyên cả cây mang về, sau đó chặt ra thành từng khúc, cho vào nồi hấp rồi vớt ra và tiến hành bóc vỏ, ngâm, rồi giã bằng chày đến khi vỏ cây thành bột nhuyễn, lọc lấy nước trong (còn được gọi là lề), ngâm lề trong tàu và seo giấy. Công đoạn này thường được người phụ nữ Mường đảm nhiệm. Sau khi đánh tàu thì lấy khuôn để liềm seo. Khâu seo giấy tuy nhẹ nhàng hơn, nhưng phải khéo léo, kiên trì. Khi seo giấy, hai tay dùng liềm seo múc nước bột giấy rồi gác lên "đòn cách" bằng tre cho nước chảy xuống hết và chỉ còn bột giấy đọng lại trên chiếc liềm seo. Lúc này, trang giấy dó sẽ hiện lên trên chiếc liềm seo. Sau đó, liềm seo sẽ được đặt lên một tấm vải, bóc ra sẽ thành 1 tờ giấy mỏng, màu trắng đục, trong và dai, đó chính là sản phẩm giấy dó.
Nghệ nhân Nguyễn Xuân Chúc (SN 1962), tổ trưởng tổ sản xuất giấy dó xóm Suối Cỏ bộc bạch: "Để gìn giữ nghề giấy dó thủ công hiện nay còn nhiều khó khăn, trong đó khó khăn chính là phải tự tìm kiếm đầu ra cho những trang giấy dó". Nghệ nhân Chúc cho biết: Ban đầu, có hơn 50 hộ tham gia làm giấy dó đến khi dự án kết thúc chỉ còn có 5 hộ vẫn tiếp tục gìn giữ và duy trì nghề làm giấy dó.
Khi dự án kết thúc, tổ sản xuất giấy dó xóm Suối Cỏ vẫn gắng giữ nghề, sản xuất cầm chừng và đưa giấy về Hà Nội để bán. Khoảng năm 2014 -2015, nghệ nhân Chúc đã gặp chị Trần Hồng Nhung - một người tâm huyết với việc bảo tồn và gìn giữ văn hóa dân tộc, đã hỗ trợ tổ hợp tác tìm đầu ra cho sản phẩm. Cũng nhờ vị "quý nhân" này, giấy dó của tổ hợp tác ngày càng bán được nhiều hơn cuộc sống của các thành viên tổ hợp tác xóm Suối Cỏ nay đã ổn định.
Tin liên quan

Làng nghê giấy dó tại Nghệ An
12:43 | 19/12/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Theo dấu tằm tơ
09:37 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lan tỏa hương vị bánh gai xứ Dừa
11:04 | 08/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Nghề Truyền Thống Hồi Sinh Nhờ Thương Mại Điện Tử
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Bảo tồn và phát triển Làng nghề dệt thổ cẩm xã Vĩnh Hiệp
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thái Bình: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng gốm Bàu Trúc – Bảo tồn và phát triển di sản gốm Chăm trong thời hiện đại
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn và phát triển làng nghề Hà Nam trong xu thế mới
12:19 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Về thăm làng nghề bánh phồng Sơn Đốc hơn trăm năm tuổi
12:15 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phụ nữ Tây Hồ chung tay bảo tồn nghề truyền thống: Hành trình từ những búp sen
10:39 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề làm cờ Tổ quốc tất bật trước dịp kỉ niệm ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước
10:18 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Mặc áo mới” cho sản phẩm làng nghề gỗ
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Trần Văn Việt thổi hồn vào đá
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

10 làng nghề lâu đời nổi tiếng ở Bắc Giang
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mang du lịch, ẩm thực, làng nghề Việt Nam đến châu Âu
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

5 làng nghề miền Tây có truyền thống lâu đời
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người đàn ông thổi hồn vào từng thớ gỗ
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm dưa bồn bồn
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những người giữ hồn đất nung tại Lò lu Đại Hưng
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thúng chai với 'tuyệt chiêu' chống thấm
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lào Cai: Nghề làm nón lá cọ Bản Liền
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ba Vì (Hà Nội): Chi hội cựu Công an xã Phú Đông góp phần xây dựng nông thôn mới
09:59 Nông thôn mới

Diễu hành xe đạp làng nghề
09:41 Tin tức

Hà Nội: Thành lập 2 cụm công nghiệp làng nghề vốn gần 370 tỷ đồng
09:40 Nghiên cứu trao đổi

Thành phố biển Quy Nhơn rực rỡ sắc vàng hoa lim xẹt
09:39 Du lịch làng nghề

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 Làng nghề, nghệ nhân