Làng nghề điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên (Thừa Thiên - Huế): Bảo tồn giá trị văn hóa thời hội nhập
Ông Nguyễn Thế, nhà nghiên cứu văn hóa Dân gian Huế, chia sẻ: «Theo một số văn bản để lại, làng Mỹ Xuyên hình thành từ thế kỷ 15, khi triều Nguyễn xây dựng cung điện đã trưng tập các thợ giỏi của miền Bắc vào để xây dựng cung điện Triều Nguyễn. Khi họ đến trạm Mỹ Xuyên họ tập trung những người thợ trẻ nhỏ tuổi để giúp việc cho số thợ chuẩn bị vào làm cho cung đình. Sau khi xây dựng xong cung điện Hoàng Thành Huế thì họ trở về đất Bắc, một số ở lại để dạy những người học trò tại Mỹ Xuyên, trong đó có nhiều người đã lập gia đình tại đây. Từ đó hình thành làng nghề điêu khắc Mỹ Xuyên”.
Điêu khắc gỗ ở Mỹ Xuyên mang nét đặc trưng trong kiến trúc Huế. Nghề chạm khắc gỗ ở Mỹ Xuyên chiếm vị trí và có giá trị khá cao về trang trí nên có nhiều dạng khác nhau như chạm lộng, chạm chìm, chạm nổi, chạm xếp lớp, chạm lồng, chạm khảm.
Các nghệ nhân đang thao tác tại cơ sở Nguyễn Đức Phi.
Ở làng nghề Mỹ Xuyên không chỉ phổ biến dạng điêu khắc tượng tròn mà còn chạm khắc gỗ dưới dạng phù điêu rất phong phú thể hiện trong các công trình kiến trúc nổi tiếng trong các điện của Kinh thành Huế, trên các tường, vách đố bảng, kèo, đòn tay của ngôi nhà rường và trên những đồ dùng sinh hoạt như bàn ghế, tủ, giường... theo phong cách thể hiện tính độc đáo, đặc thù của văn hóa Huế. Để đạt được sự tinh xảo, những tinh hoa của làng nghề phải kể đến lớp nghệ nhân của làng nghề.
Nghệ nhân điêu khắc gỗ Nguyễn Đức Phi, người dân làng điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên, chia sẻ: “Những đường nét tinh hoa nhất của thợ điêu khắc ở làng Mỹ Xuyên mang tính chất tỉ mỉ, nghệ thuật. Con người nhìn vào sẽ luôn cảm nghĩ về vấn đề tâm linh, mang sự tôn kính với bề trên. Nên đi theo đường nét đó thì nó có tính cách phong phú. Từ một cục gỗ hết sức bình thường nhưng khi có bàn tay khéo léo của người thợ điêu khắc vào rồi thì đó là những đường nét tinh hoa của người thợ điêu khắc muốn thổi hồn vào để mang v bản sắc hết sức rõ rệt”.
Để thể hiện từng đường nét với họa tiết tinh xảo cần phải có chiếc đục truyền thống mới làm được và để sử dụng được nó phải là người có tay nghề chuyên môn cao. Nói đến hồn cốt của nghề điêu khắc thì không thể không nhắc đến tính mỹ thuật được khắc họa thông qua những bức tượng bằng gỗ.
Để trở thành một người thợ điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên thì phải hội tụ đủ các yếu tố đó là năng khiếu, ý tưởng, tính trừu tượng cùng đôi bàn tay khéo léo và tính mỹ thuật cao trong trạm khắc, khâu đánh bóng tạo hình bức tượng khi đang còn hình thô giáp. Từ những khúc gỗ thô kệch, người thợ phải tạo ra cả một thế giới hình khối nhưng mang được cái hồn, cái thần thái của nhân vật trên sản phẩm. Trên từng nhân vật sẽ là những loại gỗ khác nhau được người thợ sử dụng như một quy chuẩn của nghề.
Nghệ nhân điêu khắc Nguyễn Đức Phi cho biết thêm: “Bản thân tôi được may mắn sinh ra tại làng nghề truyền thống của cha ông để lại. Sau đó thế hệ sau sẽ đưa những lớp trẻ sau lên, do vậy tính nghệ thuật trong điêu khắc ngày càng cao nhưng vẫn giữ vững được những nét tin xảo được tôn kính trong nghề. Đến nay, có nhiều đứa trẻ quá đam mê về vấn đề nghệ thuật điêu khắc cũng giống như tôi ngày xưa vậy. Khi dạy chúng, tôi đem những kiến thức tâm huyết của tôi ra dạy cho bọn trẻ. Qua đó để chúng giữ được bảo lưu được những tinh túy mà cha ông ngày xưa để lại những nét tinh hoa phú quý trong nghề mộc cho mình”.
Trải qua hơn 200 năm hình thành và phát triển, đến nay làng nghề điêu khắc gỗ truyền thống Mỹ Xuyên đã mang lại những giá trị văn hóa nghệ thuật đặc biệt và văn hóa kiến trức. Nhà nghiên cứu Văn hóa dân gian Huế, Nguyễn Thế, cho biết: “Hiện nay ngoài bảo tồn những giá trị văn hóa của làng nghề truyền thống, các nghệ nhân cũng đã biết phát huy và sáng tạo một số đồ án, hoa văn mang tính nghệ thuật hơn. Chính vì vậy, hiện nay những sản phẩm điêu khắc của Mỹ Xuyên được trong nước ưa chuộng và ở nước ngoài cũng đánh giá cao”.
Về làng nghề điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên, du khách có thể cảm nhận không khí sản xuất khá rộn ràng. Tại đây, có hơn 20 cơ sở sản xuất với hơn 150 lao động đang tất bật công việc vì lượng hàng đang được tiêu thụ khá tốt. Hàng năm, Hội tế Tổ nghề điêu khắc gỗ Mỹ Xuyên ở Phong Điền được tổ chức vào ngày 5 tháng Giêng, thu hút đông đảo nghệ nhân làng nghề tham gia.
Bài và ảnh Thu Hằng
Tin liên quan
Tin mới hơn
![Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/04/16/h420250204164148.jpg?rt=20250204164434?250205093550)
Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ
09:35 | 05/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Huyện Phú Xuyên từng bước khai thác tiềm năng du lịch làng nghề](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/nguyenvanvu/022025/04/15/img-938520250204153641.5181270.jpeg?rt=20250204153731?250204033740)
Huyện Phú Xuyên từng bước khai thác tiềm năng du lịch làng nghề
15:37 | 04/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Nghề làm muối Bạc Liêu Tinh hoa đến từ biển cả](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/1020250115154729.jpg?rt=20250115163547?250126083000)
Nghề làm muối Bạc Liêu Tinh hoa đến từ biển cả
08:29 | 26/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc Tài hoa của nghệ nhân](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/1420250115154730.jpg?rt=20250115163744?250125091912)
Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc Tài hoa của nghệ nhân
09:19 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Bến Tre: Ý tưởng điêu khắc độc đáo từ cây, trái quê hương](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/12520250115154847.jpg?rt=20250116125619?250125091835)
Bến Tre: Ý tưởng điêu khắc độc đáo từ cây, trái quê hương
09:18 | 25/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/20/17/h520250120171613.jpg?rt=20250120171921?250121100320)
Bình Định: Mai khoe sắc vàng đón Tết
10:03 | 21/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
![Nghệ nhân Đào Thanh Hảo góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/5520250115154739.jpg?rt=20250116132709?250120030056)
Nghệ nhân Đào Thanh Hảo góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
15:00 | 20/01/2025 OCOP
![Cộng đồng làng nghề sẽ bước sang thời kỳ mới](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/13020250115154902.jpg?rt=20250115162133?250120030041)
Cộng đồng làng nghề sẽ bước sang thời kỳ mới
15:00 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Làng nghề “trình làng” những trái cây độc lạ dịp Tết](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/09/3620250115092333.jpg?rt=20250115094224?250120025946)
Làng nghề “trình làng” những trái cây độc lạ dịp Tết
14:59 | 20/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/15/croped/13620250115154906.jpg?250117095621)
Chủ thể OCOP 5 sao nói về câu chuyện xuất khẩu
09:56 | 17/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Festival nghề muối Việt Nam](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/09/120250115092316.jpg?rt=20250115093940?250115095109)
Festival nghề muối Việt Nam
09:51 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Giữ lửa nghề tò he Xuân La](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/09/2920250115092329.jpg?rt=20250115094507?250115095058)
Giữ lửa nghề tò he Xuân La
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Đại Bái - Di sản vàng son của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/09/5120250115092351.jpg?rt=20250115094703?250115095047)
Đại Bái - Di sản vàng son của nghệ thuật đúc đồng Việt Nam
09:50 | 15/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Quảng Ngãi: Nghề “bánh quê” rộn ràng vụ Tết](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/09/22-220250113092934.jpg?rt=20250113093053?250114025624)
Quảng Ngãi: Nghề “bánh quê” rộn ràng vụ Tết
14:56 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/09/2120250113090552.jpg?rt=20250113091736?250114025559)
Nghệ An: Nghề thủ công truyền thống nhiều thăng trầm
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Làng xôi Phú Thượng](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/09/16-120250113090526.jpg?rt=20250113092257?250114025550)
Làng xôi Phú Thượng
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây vào vụ Tết](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/09/18-120250113094303.jpg?rt=20250113094306?250114025530)
Làng nghề mai cảnh Thế Chí Tây vào vụ Tết
14:55 | 14/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/02/14/220250102142243.png?rt=20250102143142?250113090409)
Chàng trai “đất nhãn” tạo dựng thương hiệu cho đặc sản quê hương
21:04 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/01/23/anh-9a920250101233148.png?rt=20250102124041?250113090347)
Nghệ nhân làng nghề Việt Nam Đào Thanh Hảo: Góp phần tạo dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
21:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![18 điểm du lịch gắn với làng nghề và làng nghề truyền thống](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/14/gia-ve-tham-quan-lang-gom-bat-trang-la-bao-nhieu20250113140614.jpg?rt=20250113140707?250113020714)
18 điểm du lịch gắn với làng nghề và làng nghề truyền thống
14:07 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Làng chiếu Định Yên rộn ràng vào Tết](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/13/09/croped/lang-chieu-dinh-yen20250113090626.jpg?250113022303)
Làng chiếu Định Yên rộn ràng vào Tết
11:03 | 13/01/2025 Làng nghề, nghệ nhân
![Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/04/16/thumbnail/h120250204165438.jpg?rt=20250204165626?250205094409)
Bình Định trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc
09:44 Tin tức
![Bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ từ những ngày đầu Xuân mới, quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm 2025](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/nguyenvanvu/022025/05/09/thumbnail/c2-4568-7444-8228-5748jpg20250205094114.1985830.webp?rt=20250205094248?250205094310)
Bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ từ những ngày đầu Xuân mới, quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm 2025
09:42 Tin tức
![Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/nguyenvanvu/022025/05/09/thumbnail/tong-bi-thu-to-lam-du-le-phat-dong-tet-trong-cay-doi-doi-nho-on-bac-ho-xuan-at-ty-2025-31-4-6433-9071jpg20250205093836.5171080.webp?rt=20250205094019?250205094043)
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ phát động Tết trồng cây tại Hưng Yên
09:40 Văn hóa - Xã hội
![Quảng Ngãi: Những “điểm tựa” nơi vùng cao](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/04/16/thumbnail/h320250204163110.jpg?rt=20250204163317?250205093655)
Quảng Ngãi: Những “điểm tựa” nơi vùng cao
09:36 Nông thôn mới
![Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ](https://langngheviet.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/04/16/thumbnail/h420250204164148.jpg?rt=20250204164434?250205093550)
Bình Định: Khôi phục và phát triển Làng nghề nón lá Nhơn Mỹ
09:35 Làng nghề, nghệ nhân
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-61](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/6120250114144002.jpg?rt=20250114150321)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-66](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/6620250114144002.jpg?rt=20250114150240)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-67](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/6720250114144003.jpg?rt=20250114150122)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-91](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/9120250114144004.jpg?rt=20250114150036)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-32](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-3220250114144004.jpg?rt=20250114145955)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-50](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-5020250114144004.jpg?rt=20250114145923)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-33](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-3320250114144005.jpg?rt=20250114145855)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-51](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-5120250114144005.jpg?rt=20250114145810)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-54](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-5420250114144006.jpg?rt=20250114145739)
![so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-75](https://langngheviet.com.vn/stores/ads_data/2025/012025/14/14/so-456-tap-chi-lang-nghe-viet-nam-2025-7520250114144006.jpg?rt=20250114145612)