Hà Nội: 31°C Hà Nội
Đà Nẵng: 30°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 32°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 31°C Thừa Thiên Huế

Tiền Giang: Vực dậy nghề đan đát bàng buông

LNV - Miền Tây Nam Bộ từ lâu đã nổi tiếng với các mặt hàng thủ công đan đát từ lá bàng, lá buông như giỏ xách, gối, nón lá,... Tuy nhiên, theo thời gian, nghề đan đát thủ công đang có dấu hiệu mai một. Xã Thân Cửu Nghĩa, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang là nơi còn lưu giữ nghề truyền thống với tình yêu, sự gắn bó với nghề và đi đầu trong công cuộc vực dậy làng nghề thủ công này.
Cách đây nửa thế kỷ, một phần huyện Châu Thành từng là nơi tiếp giáp vùng cỏ mọc tự phát thuộc khu vực Đồng Tháp Mười. Những cây năn, cây lác, cây bàng mọc um tùm trên những vùng đất hoang và phèn mặn. Khi các thế hệ lưu dân đến khai khẩn, bà con đã khéo léo sử dụng lá bàng để tạo nên các sản phẩm manh, bao, lớp, gối,… Dần dần, nghề đan đát thủ công cũng đi vào đời sống và trở thành kế sinh nhai của nhiều thế hệ gia đình. Không ai biết nghề có từ bao giờ và trở thành nghiệp cha truyền con nối khi nào, chỉ biết nó đã gắn bó với cư dân địa phương từ ngàn xưa với sản phẩm đặc trưng là chiếc nón lá. Người dân miền quê rất ưa chuộng nón đan từ bàng xé nhỏ, phơi khô, kết thành nón, đội để đi làm đồng. Về sau, chiếc nón bàng được kết hợp đan cùng nhiều nguyên liệu khác như lá lác, lá buông, nhằm tạo màu sắc xen kẽ, mang lại tính thẩm mỹ cho sản phẩm, từ đó có tên gọi là nón bàng buông.


Bà Năm, nghệ nhân hơn 40 năm gắn bó vẫn giành tình yêu với công việc đan nón


Tuy là sản phẩm đặc trưng tại các nông thôn miền quê, nhưng nếu du lịch tại nhiều vùng biển, loại nón này cũng được du khách ưa chuộng vì tính năng bền, đẹp. Không ít các sản phẩm được sử dụng rộng rãi trên thị trường đang có xuất xứ từ xã Thân Cửu Nghĩa, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Đây được xem là địa phương có truyền thống lâu đời nhất, vẫn tồn tại nhiều hộ gia đình yêu nghề, sẵn sàng gắn bó với việc đan nón, bất chấp những thay đổi của dòng chảy thời gian.

Về Thân Cửu Nghĩa, dễ dàng bắt gặp những bậc cao niên tuổi đã xế chiều nhưng vẫn cặm cụi bên từng chiếc nón, chiếc giỏ kể chuyện nghề cho du khách. Người dân nơi đây còn có câu nói đùa “biết nghề từ trong bụng mẹ” để thể hiện tình yêu đối với gia nghiệp truyền thống. Từng có thời điểm, xã Thân Cửu Nghĩa xuất khẩu hơn 10 triệu sản phẩm mỗi năm, nghề làm nón từ đó cũng nuôi sống rất nhiều hộ gia đình. Bà Năm, người phụ nữ đã gắn bó với công việc hơn hơn 40 năm, tại ấp Thân Bình, xã Thân Cửu Nghĩa chia sẻ, “Đặc trưng hiếm có của công việc này không phụ thuộc vào máy móc, không áp lực, rảnh khi nào làm khi đó. Như tui ngoài việc làm bếp, chăm con, rảnh ra thì ngồi đan”.


Homestay “Nhà dì Sáu” chủ trương phát triển du lịch sinh thái kết hợp giới thiệu làng nghề đan đát thủ công của địa phương


Không đòi hỏi quá nhiều kỹ thuật, nhưng thu nhập từ công việc mang lại vẫn ổn định để người dân trang trải cuộc sống. Điển hình, mỗi người nghệ nhân một ngày có thể ép được khoảng 1.500 – 2.000 chiếc và đan được khoảng 1.000- 1.500 chiếc. Theo giá thị trường, trung bình mỗi chiếc được 100 đồng, như vậy một ngày người nghệ nhận có thể thu nhập đến 100 ngàn đồng. Cũng theo bà Năm, vào thời điểm cực thịnh của nghề, đi đâu cũng thấy lá buông, lá bàng, nón trần phơi dọc các tuyến đường trong xã. Khi đó, đi giữa đường làng như lạc vào cánh đồng vàng ươm bất tận, hàng hàng, lớp lớp nón lá được xếp gọn gàng hai bên, trông vô cùng thích mắt.

Tuy nhiên, so với mức sống hiện nay tại nhiều nông thôn miền Nam, thu nhập từ việc đan đát bàng buông đang khá thấp, dẫn đến không ít thợ từ bỏ nghề tìm công việc khác ổn định hơn, chỉ còn những người già, phụ nữ trẻ con còn bám trụ với nghề nhằm kiếm thêm thu nhập vào thời gian rảnh rỗi. Mặt khác, do nguồn nguyên liệu cung cấp không ổn định, lao động trẻ đang có xu hướng ít dần, yêu thích, gắn bó đối với công việc đa số đều là những người đã có tuổi nghề. Nếu như cách đây gần chục năm, Thân Cửu Nghĩa có khoảng 70 người có tuổi nghề hơn 50 năm, thì đến nay xã chỉ còn lác đác năm bảy người như vậy.

Nhưng nhu cầu thị trường vẫn còn đó, ý tưởng về việc phát triển, vực dậy ngành nghề truyền thống địa phương vẫn được những con người tâm huyết âm thầm nhen nhóm. Dì Sáu, một cán bộ đã về hưu, đồng thời là chủ “Nhà Dì Sáu – Eco Homestay” ở xã Thân Cửu Nghĩa, đang cùng bà con nỗ lực giữ gìn ngành nghề truyền thống địa phương trước nguy cơ biến mất.

Khi được hỏi nguyên nhân phát triển du lịch, nhà nghỉ homestay tại nơi đất hoang hóa, phèn mặn như thế, chính dì Sáu cũng đánh tiếng chia sẻ, “Tui làm cái này là vì một lời tự hứa. Phát triển làng nghề bàng buông gắn với du lịch sinh thái. Tâm nguyện này có từ mười mấy, hai chục năm trước lận, về hưu rảnh mới dành thời gian quyết tâm vực dậy cái làng nghề truyền thống lâu đời này ở xứ mình đang mai một dần.”

Đồng hành cùng dì Sáu, những bậc tiền bối lão làng, những nghệ nhân đan đác, cùng bà con xã Thân Cửu Nghĩa đã và đang không ngừng truyền lửa cho bao thế hệ con cháu. Những con người tâm huyết hy vọng, việc kết hợp khai thác du lịch sinh thái, đưa khách đến với làng nghề, bằng nhiều hình thức, sẽ giúp làng nghề này trường tồn với thời gian và trở thành niềm tự hào của nơi đây mãi về sau.

Bài, ảnh: Huỳnh Kha

Tin liên quan

Tin mới hơn

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

LNV - Bờ Nam sông Cổ Chiên, một nhánh chính của sông Cửu Long thuộc tỉnh Vĩnh Long, từ lâu đã nổi tiếng với những lò gốm đỏ rực lửa. Trên mảnh đất sét nhiễm phèn nặng, những người phụ nữ cần mẫn ngày đêm nhào nặn từng thớ đất vô tri thành những sản phẩm gốm độc bản, vừa nuôi sống gia đình vừa giữ gìn hồn quê qua bao thế hệ.
Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn

LNV - Trong nhịp sống sôi động của kinh tế thị trường, không ít làng nghề truyền thống đứng trước nguy cơ bị lãng quên. Thế nhưng, nhờ sự đồng hành của cộng đồng, chính quyền địa phương và sự sáng tạo của người dân, nhiều nghề cổ truyền không chỉ được gìn giữ mà còn trở thành bệ phóng phát triển kinh tế, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững.
Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá

LNV - Nghệ thuật gốm đã in sâu vào bản sắc văn hóa Việt Nam từ hàng nghìn năm trước, là một phần không thể thiếu trong đời sống, tín ngưỡng và thẩm mỹ của người Việt. Từ những chiếc bình gốm Phùng Nguyên, trống đồng Đông Sơn cho đến những chiếc bình gốm hoa lam tinh xảo của Chu Đậu hay bát đĩa gốm Bát Tràng quen thuộc, gốm sứ không chỉ là vật dụng mà còn là biểu tượng của sự khéo léo, óc sáng tạo và tinh thần lao động bền bỉ của người Việt Nam.
Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp

LNV - Làng hoa Vạn Thành được hình thành từ những năm 50 của thế kỷ XX bởi người dân từ Hà Nam di cư vào Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Nhờ điều kiện khí hậu mát mẻ và đất đai màu mỡ, Làng hoa Vạn Thành đã phát triển mạnh mẽ và trở thành một trong trung tâm sản xuất hoa lớn tại Đà Lạt.
Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm

LNV - Đắk Lắk phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm, mở rộng quy mô sản xuất, hướng đến việc kết hợp phát triển du lịch cộng đồng và trải nghiệm, giúp du khách có thể khám phá quy trình làm muối truyền thống.
Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn

LNV - Gắn bó với nghề nuôi ong đã gần 10 năm, bắt đầu từ vài chục tổ ong ban đầu, đến nay anh Trần Văn Sửu đã mở rộng lên khoảng 500 tổ, mỗi năm mang lại thu nhập ổn định khoảng 200 triệu đồng – con số không nhỏ đối với một hộ dân vùng ven biển.

Tin khác

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng

LNV - Nhiều du khách trong và ngoài nước thích thú trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu tại chợ nổi Cái Răng.
Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới

LNV - Thành phố Hà Nội hiện có 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 337 nghề truyền thống đã được công nhận. Các làng nghề đã giúp nâng cao thu nhập, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động. Việc phát triển làng nghề không chỉ giữ gìn bản sắc truyền thống, mà còn tạo đòn bẩy trong xây dựng nông thôn mới.
15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội

LNV - Trong 2 ngày 9 và 10-9, Đoàn thẩm định của Hội đồng thành phố Hà Nội về xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ năm 2025 đã tổ chức thẩm định thực tế tại cơ sở các cá nhân có hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội năm 2025 tại xã Bát Tràng.
Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó

LNV - Trung thu không chỉ là Tết của thiếu nhi, mà còn là ký ức văn hóa của nhiều thế hệ người Việt. Khi đèn lồng nhựa và ánh sáng điện tử ngày càng phổ biến, những giá trị xưa dần phai nhạt. Triển lãm “Lãm” xuất hiện như một nhịp cầu, đưa con người trở về với mùa trăng cổ tích bằng những chiếc đèn giấy dó mộc mạc, bền vững và thấm đẫm hồn Việt.
Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh

LNV - Nằm ở phía Tây Nam Hà Nội, xã Bình Minh đang nổi lên như một điểm sáng về phát triển nông nghiệp sinh thái kết hợp với làng nghề truyền thống.
Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững

LNV - Tại xã Gia Thuận, tỉnh Đồng Tháp, bên cạnh những cánh đồng lúa xanh bát ngát và những chuyến tàu đánh bắt hải sản tất bật, làng nghề chế biến cá khô đã hình thành và phát triển từ nhiều năm nay, trở thành một trong những ngành nghề mũi nhọn góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương. Không chỉ là nét văn hóa truyền thống, nghề chế biến cá khô còn đang mở ra những cơ hội mới về việc làm, nâng cao thu nhập và mở rộng thị trường tiêu thụ trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.
Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu

LNV - Trong ngôi nhà sàn ba gian giữa núi rừng, già Bhling Bloó (70 tuổi, thôn Bhơ Hôồng, xã Sông Kôn, TP Đà Nẵng) vẫn cần mẫn bên bó tre, mây. Với ông, đan lát không chỉ là kế sinh nhai mà còn là cách để giữ lấy “cái gốc” của người Cơ Tu giữa nhịp sống hiện đại.
Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi

LNV - Giữa nhịp sống hiện đại của thành phố biển Đà Nẵng, làng cổ Nam Ô vẫn lặng lẽ giữ trong mình những giá trị văn hóa và nghề truyền thống hơn 700 năm tuổi. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, những dấu tích lịch sử gắn với công chúa Huyền Trân, mà còn được biết đến là cái nôi của nghề làm nước mắm – một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, niềm tự hào của cư dân miền biển.
Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp

LNV - Trong bối cảnh đô thị hóa và hội nhập, Tây Phương đang từng bước đổi mới, phát huy thế mạnh làng nghề gắn với phát triển du lịch, đồng thời mở rộng không gian công nghiệp và dịch vụ, hướng tới trở thành một trung tâm kinh tế - văn hóa quan trọng của Thủ đô.
Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

LNV - Nằm ven sông Cầu hiền hòa, làng Thổ Hà (phường Vân Hà, tỉnh Bắc Ninh) từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài nước với nghề làm bánh đa nem. Nghề đã tồn tại hàng trăm năm, trở thành nét văn hóa đặc trưng và là niềm tự hào của người dân địa phương.
Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

LNV - Thủ công mỹ nghệ từ lâu được coi là một trong những ngành nghề truyền thống đặc sắc nhất của Thủ đô Hà Nội. Không chỉ mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, sản phẩm thủ công mỹ nghệ còn góp phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông thôn và xuất khẩu. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động, nhu cầu tiêu dùng trong nước đang trở thành một “nguồn lực mềm” mạnh mẽ, mở ra sức sống mới cho ngành thủ công mỹ nghệ Thủ đô.
An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

LNV - Suốt hàng chục năm qua, nghề chẻ đá tại ấp Hòn Sóc, xã Hòn Đất vẫn được người dân nơi đây duy trì như một phần không thể thiếu trong cuộc sống mưu sinh. Mỗi buổi sáng, cả bãi đá rộng lớn vang lên âm thanh đặc trưng của làng nghề: tiếng máy cắt xèng xèng, tiếng búa tạ nện vào nêm thép cắc cắc, hòa quyện thành nhịp điệu lao động cần cù.
Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày

LNV - Giữa đại ngàn xanh thẳm của vùng cao Đông Bắc, người Tày vẫn gìn giữ một món bánh giản dị nhưng đậm đà bản sắc – bánh gio. Bánh được làm từ gạo nếp thơm ngâm nước tro vỏ cây, gói trong lá chít và nấu bằng lửa nhỏ. Bánh gio mang hương vị thanh mát, mộc mạc, gắn liền với ký ức mỗi mùa Tết, ngày rằm. Giữa vòng xoay hiện đại, bánh gio vẫn giữ nguyên hương vị truyền thống như cách người Tày gìn giữ bản sắc dân tộc mình một cách tự nhiên, bền bỉ và đầy tự hào.
Nâng tầm đặc sản quê hương

Nâng tầm đặc sản quê hương

LNV - Với khát vọng nâng tầm giá trị đặc sản quê hương từ nguồn nguyên liệu có sẵn, nhiều hộ gia đình đã tạo nên các sản phẩm độc đáo.
Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ

Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ

LNV - Khi nhắc đến đồ gỗ mỹ nghệ truyền thống là ai cũng biết làng nghề mộc Chợ Thủ ở tỉnh An Giang. Làng nghề mộc Chợ Thủ từ lâu đã trở thành một thương hiệu đồ gỗ uy tín trên thị trường.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Nâng tầm Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc

Nâng tầm Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc

LNV - Những ngày này, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hải Phòng đang tất bật chuẩn bị cho Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc. Năm nay, lễ hội mang ý nghĩa đặc biệt hơn khi Đền Kiếp Bạc và Chùa Côn Sơn nằm trong quần thể di tích, danh thắng được UNESCO côn
Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

LNV - Bờ Nam sông Cổ Chiên, một nhánh chính của sông Cửu Long thuộc tỉnh Vĩnh Long, từ lâu đã nổi tiếng với những lò gốm đỏ rực lửa. Trên mảnh đất sét nhiễm phèn nặng, những người phụ nữ cần mẫn ngày đêm nhào nặn từng thớ đất vô tri thành những sản phẩm g
Trám đen Hoàng Vân – “vàng đen” trên đất Bắc Ninh

Trám đen Hoàng Vân – “vàng đen” trên đất Bắc Ninh

LNV - Nằm ở vùng trung du giàu truyền thống cách mạng, xã Hoàng Vân (huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Ninh) không chỉ được biết đến bởi những dấu ấn lịch sử, mà còn nổi bật với một loại cây đặc sản mang lại giá trị kinh tế cao: trám đen. Cứ vào độ cuối tháng 6 đế
Phong trào thi đua yêu nước tạo động lực cho Gia Lai phát triển toàn diện bền vững

Phong trào thi đua yêu nước tạo động lực cho Gia Lai phát triển toàn diện bền vững

LNV - Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua và những người thi đua là những người yêu nước nhất”. Lời dạy ấy đã trở thành kim chỉ nam cho mọi phong trào hành động cách mạng của toàn dân tộc.
Hơn 5.000 tác phẩm sinh vật cảnh tham gia Liên hoan triển lãm sinh vật cảnh tỉnh Gia Lai mở rộng - lần thứ I năm 2025

Hơn 5.000 tác phẩm sinh vật cảnh tham gia Liên hoan triển lãm sinh vật cảnh tỉnh Gia Lai mở rộng - lần thứ I năm 2025

LNV - Liên hoan triển lãm sinh vật cảnh tỉnh Gia Lai mở rộng - lần thứ I năm 2025 diễn ra từ ngày 14 đến ngày 21/9, quy tụ 187 nghệ nhân, nhà vườn trong tỉnh và các tỉnh, thành Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, TP Hồ Chí Minh tham gia, với hơn 5.000 tác phẩm
Giao diện di động