Hà Nội: 26°C Hà Nội
Đà Nẵng: 26°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 29°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 26°C Thừa Thiên Huế

Nghệ nhân thổi hồn vào từng bức tranh thêu

LNV - Nghệ nhân thêu tay Nguyễn Thị Tiệp đã hơn 30 năm gắn bó với nghề thêu tay truyền thống. Với bà thêu tay không đơn thuần chỉ là tạo nên hình khối, màu sắc cho bức tranh mà đó còn là cái hồn của người thêu, tình cảm với quê hương, đất nước qua từng đường kim, mũi chỉ.
Hồn quê trong mỗi bức tranh

Hình ảnh người nghệ nhân với cặp kính lão vẫn ngày ngày miệt mài, tỉ mỉ xâu kim, kéo chỉ khiến chúng tôi không thể dời mắt. Từng đường kim cứ đều đều đâm lên đâm xuống, từng bông hoa, chiếc lá cũng thế dần dần hiện lên thật kì diệu và tinh tế. Người nghệ nhân ấy vẫn say sưa với công việc của mình mà không biết rằng chúng tôi – những vị khách không mời mà đến đang đứng ngắm nghía từng cử chỉ của bà.

Đến khi hết một đường chỉ, bà mới rảnh tay và nhìn ngó xung quanh, thấy chúng tôi bà nở một nụ cười tươi vui. Thấy những vị khách yêu thích những bức tranh thêu tay truyền thống bà ngưng tay, giới thiệu cho chúng tôi từng bức tranh của mình. Đằng sau mỗi bức tranh là một câu chuyện, một thông điệp bà muốn gửi gắm tới mọi người.


Nghệ nhân Trần Thị Tiệp trình diễn kỹ thuật thêu tay tại Hội chợ quốc tế quà tặng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2018.


Nghệ nhân Trần Thị Tiệp sinh ra và lớn lên tại thôn Vĩnh Trung, xã Khai Thái, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) đến nay đã ngoài 60 tuổi. Bà chia sẻ, mình gắn bó với nghề đã hơn 30 năm, những ngày đầu đến với tranh thêu tay cũng vô cùng tình cờ. Ngày ấy học hết cấp II, thấy các bà, các chị thêu tranh cho hợp tác xã để xuất khẩu sang Liên Xô (cũ) mình cũng thấy thích thú rồi xin vào học thêu tại hợp tác xã. Ở đây mình được các “tiền bối” chỉ cho những kiến thức cơ bản, các kiểu thêu cho từng họa tiết. Những ngày đầu thêu tay rất khó, vì nó đòi hỏi từng đường thêu phải đều nhau, chỉ không được xoắn, hay đè lên nhau…chính vì vậy phải mất khá nhiều thời gian để hoàn thành được một họa tiết cho bức tranh..."

Dần dần, cứ kiên trì rồi trình độ ngày một cao lên. Cứ thế tình yêu với tranh thêu tay truyền thống trong bà cứ lớn dần lên. Đối với người nghệ nhân này, tranh thêu tay không chỉ là “miếng cơm, manh áo” mà nó còn là tình yêu và là nơi để lưu giữ nét đẹp truyền thống của người dân Việt Nam.


Chỉ đến mỗi bức tranh bà đền dừng lại kể cho chúng tôi nghe về ý nghĩa của chúng. Các loại tranh bà thêu chủ yếu là những bức tranh phong cảnh, các bức tranh về làng quê Việt Nam xưa với cây đa, bến nước, sân đình…Các địa danh nổi tiếng như: Hà Nội với lá vàng mùa thu bên hồ Hoàn Kiếm, Quảng Ninh với hình ảnh vịnh Hạ Long khi bình minh lên đón ánh nắng ban mai dịu nhẹ, ấm áp. Những bức tranh thêu hoa sen, từng cánh hoa mỏng manh, ep ấp và sống động.

Mỗi bức tranh là một tình cảm riêng. Sinh ra và lớn lên ở làng quê Việt Nam, dù cuộc sống bây giờ có nhiều đổi khác thì với bà hình ảnh làng quê xưa vẫn luôn luôn hiện hữu trong tâm trí bà. Bà luôn muốn mang hình ảnh đồng quê xưa yên bình đến mọi người, chính vì vậy bà đã tái hiện chúng trong mỗi bức tranh của mình. Hình ảnh làng quên hiện lên với ruộng lúa chín vàng, với lũ trẻ mục đồng ngồi trên lưng trâu thổi sáo, với những cánh diều tuổi thơ bay lượn trên nền trời trong xanh, với lũy tre, cây đa đầu làng, nơi người nông dân có thể cùng nhau nghỉ ngơi, trò chuyện, cười nói hả hê sau những giờ làm việc trên cánh đồng nắng gắt…Tất cả đều hiện nên tươi vui, sống động, khiến cho người xem như được sống trong cảnh làng quê yên bình ấy, được đắm mình trong mỗi không gian mà bức tranh mang lại.

Đối với bà cây kim, sợi chỉ là những người bạn thân thiết, cùng bà tạo nên những câu chuyện, giúp bà gửi gắm từng tâm sự, những kỉ niệm xưa cũ…

Nặng lòng với tranh thêu

Trở lại với khung thêu, vừa thêu bà vừa chia sẻ, để trở thành một người thợ trong nghề thêu tay thực sự rất khó, đòi hỏi người thợ phải có lòng kiên trì, vì những bức tranh nhỏ phải mất tầm khoảng 1 tuần mới hoàn thành. Bên cạnh đó là sự tỉ mỉ, khéo léo. Thêu tay truyền thống khác với các kiểu thêu khác như thêu chữ thập, người thêu chỉ cần thêu một kiểu đơn giản với số màu đã được đánh sẵn.

Đối với thêu tay, người thợ phải thêu đều tay, giữ cho chỉ thêu không bị xoán sợi, hay bị rối chỉ, người thêu tranh phải biết cách tự phối màu sao cho thật hài hòa và sinh động. Quan trọng nhất, người thêu tay cần phải có tình yêu đối với nghề, tình yêu với cây kim, sợi chỉ có thế mới ngày đêm miệt mài bên khung thêu được, Nghệ nhân Tiệp chia sẻ.

Đang dở tay với họa tiết của một bông hoa, bà hướng dẫn chúng tôi về việc chọn kim, chọn chỉ, phối màu. Đối với thêu cánh hoa cần có sự mềm mại, vì vậy nên chọn kim nhỏ và đường thêu dài, ngắn, xen kẽ lẫn nhau tạo cảm giác tự nhiên, tinh tế. Với phần nhụy hoa, người thêu cần dùng kỹ thuật thêu sa hạt, chọn loại kim to hơn để thể hiện rõ phần nhụy hoa không bị xen lẫn với các phần khác. Phối màu được đánh giá là một công đoạn khó trong thêu tranh, người thêu tranh phải có con mắt thẩm mỹ, kết hợp màu đậm, nhạt để bức tranh có chiều sâu, tinh tế.

Khi chúng tôi hỏi về việc dạy nghề, học nghề, nghệ nhân Tiệp giọng trầm xuống, chia sẻ: Giờ giới trẻ không còn mặn mà với nghề này nữa, vì thu nhập thấp và là nghề thủ công. Hiện nay, có nhiều dòng tranh xuất hiện, đơn giản, dễ làm không mất quá nhiều thời gian nổi lên như “mì ăn liền”. chính vì vậy mà tranh thêu tay truyền thống rất khó cạnh tranh được. Hiện nay, gắn bó với nghề thường là những người ở thế hệ trước, những người trẻ cũng có nhưng tỉ lệ thấp và thường chỉ thêu những lúc nông nhàn, rảnh rỗi, chứ không coi đây là nghề để nuôi sống bản thân và gia đình, chính vì vậy mà họ không dồn nhiều tâm huyết vào tranh thêu tay truyền thống.

Tuy nhiên, chỉ những người biết chơi tranh, sành chơi tranh và am hiểu về các dòng tranh mới thấy được hết những gì tinh túy nhất của tranh thêu tay. Dòng tranh này vẫn luôn có những nét riêng mà không dòng tranh nào có được. Chính những người nghệ nhân đã mang lại cho tranh cái “hồn” đặc trưng ấy.

Đối với Nghệ nhân Tiệp, thêu tay là tình yêu, là niềm hạnh phúc. Chỉ cần là mắt còn sáng thì người nghệ nhân sẽ luôn gắn bó với nghề, gìn giữ nghề. Gửi gắm tâm hồn mình vào mỗi bức tranh.

Bài, ảnh: Ngô Hằng

Tin liên quan

Tin mới hơn

Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

LNV - Ngày 2/12/2024, tại Nhà khách Chính phủ, Viện Nghiên cứu Phát triển Doanh nhân Việt Nam -Asean (EDRI) đã trang trọng công bố “Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường”, một chương trình mang tầm Quốc gia dân tộc hằm đoàn kết, phát triển doanh nhân các dòng họ Việt Nam và mục tiêu xây dựng nền kinh tế xanh bền vững đưa Việt Nam vươn tầm thế giới.
Sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội vươn tầm thế giới

Sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội vươn tầm thế giới

LNV - Năm 2024, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội tiếp tục tham dự cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Không gian trưng bày, quảng bá sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ, nông sản thực phẩm Việt Nam gồm 16 doanh nghiệp của Hà Nội và các tỉnh thành Việt Nam tại Hội chợ Thủ công mỹ nghệ quốc tế Artigiano lần thứ 28 diễn ra tại Trung tâm triển lãm ở thành phố Milan, Italia.
"Giữ lửa" nghề tại làng hương xạ truyền thống gần 300 năm ở Hưng Yên

"Giữ lửa" nghề tại làng hương xạ truyền thống gần 300 năm ở Hưng Yên

LNV - Với gần 300 năm làm nghề, làng hương thôn Cao, xã Bảo Khê (Hưng Yên) được ví như cái nôi của nghề làm hương Việt Nam; những ngày cuối tháng 11.2024, trong tiết trời se lạnh, chúng tôi tìm về nơi đây và được chứng kiến bà con đang khẩn trương làm những mẻ hương để kịp cung ứng hàng cho thị trường dịp cuối năm.
Rèn Đa Sỹ - Top 10 thương hiệu quốc gia

Rèn Đa Sỹ - Top 10 thương hiệu quốc gia

LNV - Làng rèn Đa Sỹ (phường Kiến Hưng, Q.Hà Đông, Hà Nội) nổi tiếng cả nước với sản phẩm dao, kéo và đã xuất khẩu đi các nước lân cận. Ngày nay, người thợ rèn Đa Sỹ vẫn cần mẫn làm nghề và giữ nghề như giữ một nét văn hóa truyền thống đáng quý.
Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Làng hương trăm năm tuổi Quảng Phú Cầu nhộn nhịp những ngày cận Tết rực rỡ sắc Xuân

Trải qua nhiều thăng trầm của thời cuộc, làng hương Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa (TP. Hà Nội) vẫn chứng tỏ được sức sống bền bỉ mang đậm nét văn hóa của miền quê Bắc Bộ.
Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

Đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại Mẫn Xá

LNV – Tính đến ngày 30/11, tại xã Văn Môn (huyện Yên Phong, Bắc Ninh) đã có 144 cơ sở tự nguyện phá dỡ lò đốt, lò tái chế kim loại tại thôn Mẫn Xá và Cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.

Tin khác

Xã Sơn Đông, TX Sơn Tây (Hà Nội): Tổ chức lễ đón nhận Bằng công nhận làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"

Xã Sơn Đông, TX Sơn Tây (Hà Nội): Tổ chức lễ đón nhận Bằng công nhận làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"

LNV - Được sự đồng ý của Thị ủy, HĐND, UBND Thị xã Sơn Tây, sáng 31/11/2024 Đảng ủy, HĐND, UBND, UB-MTTQ xã Sơn Đông cùng cán bộ, nhân dân Thôn Vạn An, xã Sơn Đông, TX Sơn Tây tổ chức trọng thể Lễ đón nhận Bằng công nhận Làng nghề mộc Vạn An đạt danh hiệu " Làng nghề Hà Nội"
Nhọc nhằn nghề trồng dâu nuôi tằm Hồng Đô

Nhọc nhằn nghề trồng dâu nuôi tằm Hồng Đô

LNV - Giữa miền quê thanh bình của xứ Thanh, làng Hồng Đô thị trấn Thiệu Hóa, (huyện Thiệu Hóa) như một viên ngọc quý ẩn mình. Nơi đây, nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt nhiễu đã gắn bó với người dân từ bao đời nay, tạo nên một nét văn hóa đặc sắc và những sản phẩm tơ tằm nổi tiếng khắp vùng.
Cảnh báo nguy cơ cháy nổ tại các làng nghề dịp cuối năm

Cảnh báo nguy cơ cháy nổ tại các làng nghề dịp cuối năm

LNV - Hiện tại đã bước vào giai đoạn cuối năm, đây là thời điểm các làng nghề trên địa bàn TP Hà Nội bước vào giai đoạn gia tăng sản xuất phục vụ hàng hóa cho dịp Tết Nguyên Đán sắp tới. Đây cũng chính là thời điểm dễ phát sinh những vụ cháy lớn tại các kho bãi, xưởng sản xuất của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại các làng nghề.
“Hội An - Làng nghề lên số” đạt giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024

“Hội An - Làng nghề lên số” đạt giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024

LNV - Dự án “Làng nghề lên số” của thành phố Hội An đã vinh dự nhận giải thưởng quốc tế Kotler Awards 2024 ở hạng mục “Công nghệ số và đổi mới sáng tạo có tầm ảnh hưởng” (Impactful Digital & Inno-tech) ghi nhận nỗ lực trong việc thúc đẩy chuyển đổi số tại các làng nghề truyền thống ở thành phố Hội An (tỉnh Quảng Nam).
Ninh Bình: Xã Khánh Dương đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Ninh Bình: Xã Khánh Dương đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

LNV -Vừa qua, xã Khánh Dương (huyện Yên Mô) tổ chức lễ công bố và đón nhận Bằng đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao năm 2024.
Bảo tồn, phát triển nghề và làng nghề vùng hồ Thác Bà

Bảo tồn, phát triển nghề và làng nghề vùng hồ Thác Bà

LNV - Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và phát triển du lịch, việc bảo tồn và phát huy giá trị của các nghề, làng nghề truyền thống vùng hồ Thác Bà (Yên Bái) không chỉ là việc làm cần thiết để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn là cơ hội để phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân.
Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề

Huyện Gia Lâm phát triển du lịch xanh gắn với làng nghề

LNV - Sáng 8-11, Đoàn giám sát của HĐND Thành phố Hà Nội do Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND Thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn làm Trưởng đoàn đã làm việc với huyện Gia Lâm về kết quả thực hiện Nghị quyết số 20/NQ-HĐND ngày 23-9-2021 của HĐND Thành phố về việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Về làng “May mặc đệ nhất Hà thành”

Về làng “May mặc đệ nhất Hà thành”

LNV - Còn nhớ quãng mươi, mười lăm năm trước, một ngày đầu hè, anh Minh Sang - phóng viên truyền hình, người rủ rê tôi trong chuyến đi này tỏ ra thông thạo nói: “Vào tới xã rồi ông mới thấy cái hay của làng”…
Thu hút 120.000 nghệ nhân, chuyên gia và 3.000 nhà khoa học vào trường nghề

Thu hút 120.000 nghệ nhân, chuyên gia và 3.000 nhà khoa học vào trường nghề

LNV - Một đề án đã đề ra mục tiêu thu hút được 120.000 nghệ nhân, chuyên gia, người lao động giỏi, người dạy nghề tham gia giáo dục nghề nghiệp. Bên cạnh đó, thu hút 3.000 nhà khoa học, nhà quản lý, chuyên gia đang làm việc trong nước hoặc nước ngoài đến làm việc, tham gia quản trị, nghiên cứu khoa học tại các trường nghề.
Ngọt ngào mùa nhãn quê tôi

Ngọt ngào mùa nhãn quê tôi

LNV - Mỗi miền quê trên dải đất hình chữ S thân yêu của chúng ta lại có những thứ đặc sản tạo nên hồn cốt riêng của địa phương đó mà nơi khác không có được. Hưng Yên quê tôi may mắn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây rất thích hợp cho sự phát triển của cây nhãn, đặc biệt là trái nhãn lồng thơm ngọt nức tiếng một vùng xưa nay.
Khai mạc triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”

Khai mạc triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”

LNV - Tối ngày 23/11, tại Trung tâm Văn hóa tỉnh Nghệ An đã diễn ra Lễ khai mạc Triển lãm “Sắc màu di sản văn hóa, thiên nhiên và sản phẩm thủ công truyền thống Việt Nam”.
Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống

Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống

LNV - Bến Tre, xứ dừa xanh mướt của miền Tây Nam Bộ, không chỉ quyến rũ bởi cảnh sắc hữu tình mà còn nổi danh với nghề làm kẹo dừa truyền thống. Từng chiếc kẹo dừa thơm béo, ngọt ngào là kết tinh của thiên nhiên, văn hóa và lòng nhiệt huyết của người dân nơi đây.
Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa

Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa

LNV - Với tuổi đời hơn 60 năm, làng nghề gốm Gia Thủy ở Ninh Bình kế thừa những tinh hoa của nghệ thuật tạo hình, mang đến cho người tiêu dùng những tác phẩm gốm đậm đà bản sắc văn hóa Việt.
Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến

Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến

LNV - Hợp tác xã (HTX) Hoa Tiến, nằm tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An, là biểu tượng của sự sáng tạo và nỗ lực bền bỉ trong việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa thổ cẩm truyền thống của người Thái. Được thành lập từ năm 2010, HTX không chỉ bảo tồn nghề dệt thổ cẩm lâu đời mà còn tạo nên một câu chuyện thành công, đưa các sản phẩm thủ công tinh xảo vươn ra thế giới.
Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng ngày 17/11, tại Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo (Phú Lương - Hà Đông). Hội Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo tổ chức Đại hội III, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Phú Yên: OCOP góp phần phát triển kinh tế nông thôn

Phú Yên: OCOP góp phần phát triển kinh tế nông thôn

LNV - Sau gần 5 năm triển khai thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), đến nay toàn tỉnh Phú Yên có gần 350 sản phẩm OCOP. Chương trình đã thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực và gia tăng giá trị.
Bình Định: Phát triển du lịch Làng nghề tiện gỗ mỹ nghệ Nhơn Hậu

Bình Định: Phát triển du lịch Làng nghề tiện gỗ mỹ nghệ Nhơn Hậu

LNV - Các sản phẩm của Làng nghề tiện gỗ mỹ nghệ Nhơn Hậu nổi tiếng không chỉ bởi sự đa dạng, chất lượng, sự tinh xảo về nghệ thuật chế tác mà còn thể hiện tính đặc trưng của văn hóa làng nghề tiểu thủ công truyền thống của thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định.
Chị Nguyễn Thị Thanh Nga – Hành trình xây dựng thương hiệu Yến Sào Thiên Nga

Chị Nguyễn Thị Thanh Nga – Hành trình xây dựng thương hiệu Yến Sào Thiên Nga

OVN - Chị Nguyễn Thị Thanh Nga - chủ cơ sở kinh doanh Yến Sào Thiên Nga, là một trong những người tiên phong trong việc dẫn dụ, nuôi và chế biến tổ yến
Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường – Phát triển nền kinh tế xanh bền vững, tôn vinh làng nghề và sản phẩm Ocop

LNV - Ngày 2/12/2024, tại Nhà khách Chính phủ, Viện Nghiên cứu Phát triển Doanh nhân Việt Nam -Asean (EDRI) đã trang trọng công bố “Hành trình Khát vọng Việt Nam Hùng cường”, một chương trình mang tầm Quốc gia dân tộc hằm đoàn kết, phát triển doanh nhân c
Phú Yên: Xây dựng mô hình du lịch nông thôn và phát triển sản phẩm OCOP

Phú Yên: Xây dựng mô hình du lịch nông thôn và phát triển sản phẩm OCOP

LNV - UBND tỉnh Phú Yên vừa có Quyết định phê duyệt Đề án thí điểm xây dựng mô hình du lịch nông thôn và phát triển sản phẩm OCOP trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Phú Yên giai đoạn 2024 -2025.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động