Hà Nội: 27°C Hà Nội
Đà Nẵng: 28°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 28°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 29°C Thừa Thiên Huế

Nghề dệt thổ cẩm - Nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Pà Thẻn

LNV - Đã từ rất lâu dân tộc Pà Thẻn ở huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang hình thành và lưu giữ được một nền văn hóa đa dạng và phong phú, trong đó đáng nói đến là nghề dệt thổ cẩm. Đây là một nét văn hóa phản ánh đậm nét đời sống tinh thần và cũng là niềm tự hào của đồng bào dân tộc Pà Thẻn nơi đây.


Để có được một bộ trang phục cầu kỳ thì các công đoạn dệt, thêu hoa văn, ghép vải của người Pà Thẻn hoàn toàn bằng phương pháp thủ công truyền thống. Trước kia, nguyên liệu dệt vải là kéo từ sợi cây bông, cây đay, hiện chủ yếu dùng len chỉ. Sau khi nhuộm màu là mắc sợi, sang chỉ dệt thành những mảnh vải thổ cẩm hình vuông hay dải vải khổ nhỏ hoặc rộng đắp trực tiếp lên vải áo, khăn hoặc váy. Trong các mảng hoa văn, bao giờ hoa văn chủ đạo cũng được làm nổi bật, màu đỏ là màu sắc chính của bộ trang phục nữ. Màu đỏ trong trang phục của người Pà Thẻn được ví như màu của con chim lửa.


Những họa tiết tinh xảo đòi hỏi người thợ phải tỉ mỉ từng sợi dệt


Điều đáng nói về các sắc màu khác nhau kết hợp trên trang phục của người Pà Thẻn làm cho họ trở nên lộng lẫy như những cánh bướm hoa rực rỡ sắc màu. Để có được một trang phục đẹp người phụ nữ Pà Thẻn phải lao động miệt mài bên khung cửi hàng tháng trời bởi y phục của họ rất cầu kỳ trong từng đường kim mũi chỉ và trong từng họa tiết trên y phục. Để có được một bộ quần áo là cả một sự lao động nghệ thuật kiên trì, tỉ mỉ. Chị Lý Thị Toàn người Pà Thẻn xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang chia sẻ - Trên trang phục của người Pà Thẻn luôn có những hình như cây cầu, ngôi nhà, con chó, hình quả trám bởi bắt nguồn truyền thuyết xa xưa kể lại rằng có một cô gái người Pà Thẻn mồ côi đi hội chợ xuân khi nhìn thấy các dân tộc khác có trang phục của riêng mình, cô gái đã rất tủi thân, cô độc và suy nghĩ mình cũng phải có bộ trang phục cho dân tộc mình, vô tình cô gái nhìn thấy đàn chim bay lượn trên cành cây với nhiều màu sắc: xanh, đỏ, tím ngay lúc đó trong tâm trí cô gái đã hình thành màu sắc trang phục cho mình và khi cô gái ngồi thêu trang phục cô đã đưa ước mơ và suy nghĩ của mình vào bộ trang phục đó. Vì mồ côi nên cô luôn ước có một người thương, một ngôi nhà và một con chó để bảo vệ mình, khu rừng cô ở có rất nhiều cây trám trắng nên cô đưa luôn hình quả trám vào trang phục để thêm sinh động có động vật, có cây cối thì cuộc sống sẽ tích cực và trong lành hơn. Chính vì vậy mà các bộ trang phục của dân tộc Pà Thẻn sẽ có các hình cây cầu thể hiện cho tình yêu, ngôi nhà thể hiện niềm hạnh phúc và hy sinh, con chó là biểu tượng của sự tương trợ bảo vệ, hình quả trám thể hiện sự cầu mong cho cuộc sống tích cực và trong sạch.


Đôi bàn tay tài hoa của phụ nữ Pà Thẻn cần mẫn bên khung dệt.


Những hoa văn phong phú được người phụ nữa Pà Thẻn tạo nên bên khung cửi đã được bảo lưu và truyền lại từ đời này sang đời khác. Trước hết, đó là hệ thống những hoa văn phân bố thành các dải băng ngang, trên khăn, ngực áo, eo lưng, gấu áo, khuỷu tay áo và thân váy. Đối với hoa văn hình người, chân chó, mắt cua, con nghé, sừng trâu phức tạp hơn để làm điểm nhấn trên ngực áo, eo lưng và hai bên hông váy. Ngoài ra, hoa văn cây thông, cây cỏ và một số loại thuốc quen thuộc của đồng bào là những chất liệu độc đáo tôn vinh thêm vẻ đẹp của bộ trang phục.


Với sự tỉ mỉ, dày công, những phụ nữ Pà Thẻn đã tạo ra bộ váy áo phụ nữ với sắc đỏ rực rỡ, màu chàm của nam giới, trẻ em được chú ý bởi chiếc mũ đội đầu nhiều màu sắc, mũ của bé gái có những chùm bông len đỏ. Người phụ nữ dân tộc Pà Thẻn, luôn luôn tự hào về bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình. Bằng đôi bàn tay khéo léo và tài hoa cùng với sự cần mẫn chăm chỉ bên khung cửi mà các bà, các chị người Pà Thẻn dệt lên những bộ váy áo cầu kỳ độc đáo, không những tôn vinh vẻ đẹp văn hóa của dân tộc mình nói riêng mà còn tôn vinh được cả vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam nói chung.


Người phụ nữ Pà Thẻn bên khung cửi tạo ra những sản phẩm đẹp và tỉ mỉ.


Với sự phát triển của xã hội, thổ cẩm Pà Thẻn vẫn được lưu giữ đến nay. Ngoài trang phục truyền thống kết hợp với hiện đại, phụ nữ Pà Thẻn còn thêu, dệt nên các sản phẩm đa dạng, phong phú để phục vụ kinh doanh du lịch, góp phần nâng cao thu nhập, như: khăn đội, trang phục, chăn thêu, vỏ gối, các loại túi, ví, bìa sách…

Việc bảo tồn và phát huy được nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Pà Thẻn ở huyện Lâm Bình không chỉ giữ gìn được giá trị văn hóa mà còn tạo điều kiện tích cực cho Lâm Bình phát triển du lịch cũng như tạo sinh kế bền vững và nâng cao thu nhập cho đồng bào.

Thảo My

Tin liên quan

Tin mới hơn

Nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn – Người giữ hồn đất, thổi hồn cho “đất nở hoa”

Nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn – Người giữ hồn đất, thổi hồn cho “đất nở hoa”

LNV - Suốt hơn ba thập kỷ gắn bó với đất, lửa và bàn xoay, nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn đã âm thầm đưa những nắm đất vô tri trở thành tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn văn hóa Việt. Ông không chỉ là người làm gốm – mà còn là người “gìn giữ hồn đất” và làm cho “đất nở hoa”giữa lòng làng nghề gốm Bát Tràng và làng gốm Kim Lan đang chuyển mình theo nhịp sống hiện đại.
Nghệ nhân Nguyễn Văn Lưu: Người đưa gốm sứ Chu Đậu trở về từ đáy biển

Nghệ nhân Nguyễn Văn Lưu: Người đưa gốm sứ Chu Đậu trở về từ đáy biển

LNV - Gốm Chu Đậu được biết đến là thương hiệu gốm sứ cao cấp với nhiều thành tựu, được coi như tinh hoa văn hóa Việt Nam. Đằng sau thành công đó chính là tâm huyết một đời của Nghệ nhân Nguyễn Văn Lưu với lý tưởng phục hưng và phát triển thương hiệu gốm sứ Chu Đậu bị chôn vùi sau gần 500 năm.
Thanh Hóa: Gắn kết chương trình OCOP với du lịch làng nghề – Hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn

Thanh Hóa: Gắn kết chương trình OCOP với du lịch làng nghề – Hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn

LNV - Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) không chỉ là giải pháp phát triển kinh tế nông thôn mà còn mở ra hướng đi mới trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Tại Thanh Hóa, sự kết nối giữa OCOP và du lịch làng nghề đang tạo nên động lực phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và khẳng định thương hiệu các sản phẩm địa phương trên thị trường.
Đánh thức làng nghề truyền thống bằng du lịch và sản phẩm OCOP

Đánh thức làng nghề truyền thống bằng du lịch và sản phẩm OCOP

LNV - Làng nghề truyền thống – nơi lưu giữ tinh hoa văn hóa dân tộc – đang được “đánh thức” bằng mô hình phát triển gắn với du lịch và chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Đây được xem là hướng đi hiệu quả, bền vững để nâng tầm giá trị kinh tế và văn hóa vùng nông thôn.
Phú Yên: Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức

Phú Yên: Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức

LNV - Hội thảo Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức được tổ chức nhằm đánh giá, nhận diện một cách tổng quan, đầy đủ về giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức, từ đó đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức gắn với phát triển du lịch.
Đóng thuyền gỗ truyền thống của người Tày Hà Giang

Đóng thuyền gỗ truyền thống của người Tày Hà Giang

LNV - Với quá trình sinh sống lâu đời dọc 2 bờ sông Lô, bà con nhiều làng, bản ở Hà Giang gắn một phần đời sống sinh hoạt, sản xuất với sông nước. Trước đây ở các làng bản, người dân tự đóng được thuyền gỗ. Cuộc sống hiện đại, có nhiều loại thuyền công nghiệp nên việc đóng thuyền ngày càng ít đi. Nhưng ở thôn Tân Tiến, xã Phương Độ, thành phố Hà Giang, người Tày nơi đây vẫn giữ kỹ thuật đóng thuyền gỗ cha ông truyền lại.

Tin khác

Làng nghề trầm hương Vạn Thắng hơn trăm năm tuổi

Làng nghề trầm hương Vạn Thắng hơn trăm năm tuổi

LNV - Tại Khánh Hòa, vùng đất được mệnh danh là “xứ trầm hương” làng nghề trầm hương Vạn Thắng đã trở thành một biểu tượng cho sự gìn giữ và phát triển tinh hoa trầm hương Việt Nam.
Bình Định: Phát triển Làng nghề bún, bánh An Phong theo hướng bền vững

Bình Định: Phát triển Làng nghề bún, bánh An Phong theo hướng bền vững

LNV - Làng nghề bún, bánh An Phong ở khu phố An Phong, thị trấn Ngô Mây, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định tồn tại hàng trăm năm qua, được định hướng phát triển thương hiệu gắn với phát triển du lịch nông thôn, bảo tồn phát huy giá trị, bản sắc văn hóa đặc trưng của làng nghề.
Trà sen Quảng An Tây Hồ: Hương sắc thanh mát từ lòng thủ đô

Trà sen Quảng An Tây Hồ: Hương sắc thanh mát từ lòng thủ đô

LNV – Trà sen Quảng An Tây Hồ, với hương vị thanh nhẹ và tươi mát, không chỉ là một thức uống đặc biệt mà còn mang trong mình giá trị văn hóa sâu sắc, từ cách ướp sen tỉ mỉ đến nghệ thuật thưởng trà độc đáo mang đậm bản sắc Hà Nội.
Tuyên Quang: Nỗ lực bảo tồn và phát triển làng nghề

Tuyên Quang: Nỗ lực bảo tồn và phát triển làng nghề

LNV - Các làng nghề khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh những năm qua góp phần quan trọng giải quyết việc làm tại chỗ cho người dân, tạo nguồn thu và xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, hiện nay tác động mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường đã gây không ít khó khăn, thách thức tới các ngành nghề, làng nghề truyền thống.
Liên kết phát triển bền vững nghề nuôi biển

Liên kết phát triển bền vững nghề nuôi biển

LNV - Những năm gần đây nghề nuôi biển ở tỉnh Kiên Giang phát triển mạnh về quy mô và số lượng, tạo nguồn thu nhập khá cho ngư dân vùng ven biển, đảo của tỉnh.
Nhộn nhịp làng nghề khô cá lóc

Nhộn nhịp làng nghề khô cá lóc

LNV - Thị trường tiêu thụ chính của sản phẩm khô cá lóc là ở các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và TP Hồ Chí Minh. Thu nhập bình quân mỗi hộ làm nghề khô cá lóc là 200 triệu đồng/năm.
Làng nghề Vĩnh Phúc: Bứt phá nhờ chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo

Làng nghề Vĩnh Phúc: Bứt phá nhờ chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo

LNV - Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư đang diễn ra mạnh mẽ, việc ứng dụng khoa học công nghệ và các kỹ thuật tiên tiến, hiện đại vào hoạt động sản xuất, kinh doanh tại các làng nghề là xu hướng tất yếu. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường mà còn góp phần thu hút khách hàng, mở rộng thị trường tiêu thụ. Đồng thời, việc áp dụng công nghệ cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc quảng bá, lan tỏa thương hiệu và sản phẩm làng nghề đến với bạn bè quốc tế, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương một cách bền vững.
Độc đáo bộ "Tượng gốm dân gian" độc bản - Nhà sưu tầm Phan Quốc Dũng

Độc đáo bộ "Tượng gốm dân gian" độc bản - Nhà sưu tầm Phan Quốc Dũng

LNV - Câu chuyện của nhà sưu tầm Phan Quốc Dũng thật thú vị khi được trực tiếp xem bộ tượng gốm mỹ thuật dân gian tại tư gia của ông, nằm tại khu phố sầm uất gần chợ Bến phà - Kiến an (Hải Phòng). Nơi đây trưng bày những tác phẩm tượng gốm độc bản, hơn 30 năm ông đã dày công nghiên cứu và sưu tầm trên 300 tác phẩm cho tượng gốm mỹ thuật dân gian, mang giá trị văn minh, văn hóa sông Hồng thời sơ sử của người Việt cổ.
Độc đáo nghề đắp tượng thú

Độc đáo nghề đắp tượng thú

LNV - Nằm ven đường DH2, thuộc thôn Phước Hưng, xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng, cơ sở đắp tượng của “nghệ nhân” Lương Văn Ngưu (55 tuổi) như một công viên thu nhỏ với các loài thú sinh động. Những chú hươu cao cổ, nai, voi, trâu, ngựa vằn… hiện lên chân thực, mang đến cảm giác như đang bước vào một khu bảo tồn thiên nhiên thu nhỏ.
Làng cói Kim Sơn

Làng cói Kim Sơn

LNV - Làng cói Kim Sơn (huyện Kim Sơn, Ninh Bình) đã từ lâu đã trở thành một dấu ấn trong bản sắc văn hóa của con người nơi đây. Nghề trồng cói, chế biến cói ở huyện Kim Sơn nổi tiếng xa gần và được người dân tiêu dùng trong và ngoài nước rất ưa chuộng.
Làng nghề Mỹ Nghiệp dệt hồn văn hóa Chăm

Làng nghề Mỹ Nghiệp dệt hồn văn hóa Chăm

LNV - Cách TP. Phan Rang - Tháp Chàm chừng 10 km về phía Nam, làng Mỹ Nghiệp hiện ra như một miền ký ức còn sống. Không ồn ào, không vội vã, nơi đây lưu giữ từng sợi chỉ, từng hoa văn, từng tiếng thoi đưa... như cách người Chăm gìn giữ linh hồn văn hóa mình qua bao thế kỷ.
Thanh Hóa: Hoàng Xá phát triển nghề trồng hoa, cây cảnh

Thanh Hóa: Hoàng Xá phát triển nghề trồng hoa, cây cảnh

LNV - Với người dân xã Hoàng Xá, huyện Thanh Thủy, tỉnh Thanh Hoá, cây cảnh không chỉ là thú chơi tao nhã mà còn là sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao. Nhờ đôi tay khéo léo và sự nhạy bén trong nắm bắt thị trường, nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất nông nghiệp sang trồng và kinh doanh cây cảnh, biến niềm đam mê thành hướng đi làm giàu bền vững. Nghề trồng cây cảnh không chỉ tạo thu nhập ổn định mà còn góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn mới.
Bình Định: Người truyền lửa đam mê nghệ thuật Bài chòi

Bình Định: Người truyền lửa đam mê nghệ thuật Bài chòi

LNV - Nghệ nhân Nguyễn Rạng, Chủ nhiệm câu lạc bộ Nghệ thuật Bài chòi phường Hoài Thanh, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định không chỉ là người thực hành xuất sắc, mà còn là hạt nhân kết nối cộng đồng, truyền lửa cho thế hệ trẻ nối tiếp đam mê nghệ thuật Bài chòi.
Gìn giữ nghề dệt thổ cẩm – Hồn cốt văn hóa của người Mông ở Pà Cò

Gìn giữ nghề dệt thổ cẩm – Hồn cốt văn hóa của người Mông ở Pà Cò

LNV - Nghề truyền thống từng đứng bên bờ mai một, nay đang được đánh thức nhờ làn gió mới từ du lịch cộng đồng. Những đôi tay khéo léo của phụ nữ Mông lại cần mẫn bên khung cửi, dệt nên không chỉ những tấm vải lanh mà còn dệt cả niềm tự hào văn hóa dân tộc.
Cao Bằng: Làng nghề trồng đào Nam Phong 2, xã Hưng Đạo đón Bằng công nhận của UBND tỉnh

Cao Bằng: Làng nghề trồng đào Nam Phong 2, xã Hưng Đạo đón Bằng công nhận của UBND tỉnh

LNV - Chiều 20/5, UBND xã Hưng Đạo (Thành phố) tổng kết 5 năm thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) và phong trào thi đua “Cả nước chung tay XDNTM” giai đoạn 2021 - 2025; đón Bằng công nhận Làng nghề trồng đào Nam Phong 2 của UBND tỉnh.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn – Người giữ hồn đất, thổi hồn cho “đất nở hoa”

Nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn – Người giữ hồn đất, thổi hồn cho “đất nở hoa”

LNV - Suốt hơn ba thập kỷ gắn bó với đất, lửa và bàn xoay, nghệ nhân Lê Mạnh Tuấn đã âm thầm đưa những nắm đất vô tri trở thành tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn văn hóa Việt. Ông không chỉ là người làm gốm – mà còn là người “gìn giữ hồn đất” và làm cho
Huyện Ba Vì (Hà Nội): Xã Phú Cường tích cực trong xây dựng NTM nâng cao

Huyện Ba Vì (Hà Nội): Xã Phú Cường tích cực trong xây dựng NTM nâng cao

LNV - Trước thời điểm chuyển sang mô hình hoạt động xã mới quy mô lớn và kết thúc hoạt động của cơ quan, chính quyền cấp huyện, chúng tôi đến xã Phú Cường, xã đồng bằng ven Sông Hồng của huyện Ba Vì, xã đang trên lộ trình xây dựng NTM nâng cao, dự kiến về đích năm 2025.
Huyện Tam Nông (Phú Thọ): Xã Dân Quyền vững bước vào giai đoạn phát triển mới

Huyện Tam Nông (Phú Thọ): Xã Dân Quyền vững bước vào giai đoạn phát triển mới

LNV - Xã Dân Quyền cách trung tâm huyện Tam Nông 5 km, có tổng diện tích 14,5km2, dân số trên 13.000 người, phân bổ theo 15 khu dân cư. 5 năm qua dưới sự chỉ đạo của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Tam Nông. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Dân Quyền đã đoàn kết, phấn đấu xây dựng địa phương phát triển vững mạnh toàn diện, đạt được nhiều kết quả tích cực trong phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Bình Định triển khai mô hình “Đại lý dịch vụ công trực tuyến”

Bình Định triển khai mô hình “Đại lý dịch vụ công trực tuyến”

LNV - UBND tỉnh Bình Định lựa chọn Ngân hàng BIDV Bình Định làm đơn vị triển khai thí điểm mô hình “Đại lý dịch vụ công trực tuyến” và triển khai mô hình “KIOSK giải quyết thủ tục hành chính thông minh” trên địa bàn tỉnh.
Tập tiểu phẩm truyền cảm hứng cho các thế hệ làm báo

Tập tiểu phẩm truyền cảm hứng cho các thế hệ làm báo

LNV - Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày Cách mạng Báo chí Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến những cây bút kỳ cựu đã góp phần làm nên diện mạo báo chí nước nhà - những người không chỉ là nhà báo, mà còn là người thầy, người truyền cảm hứng cho các th
Giao diện di động