Hà Nội: 23°C Hà Nội
Đà Nẵng: 23°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 28°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 23°C Thừa Thiên Huế

Nghề dệt lụa Duy Xuyên nổi tiếng gần xa

LNV - Vùng đất Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam có con sông Thu Bồn chảy qua, chuyển tải một lượng phù sa lớn bồi đắp cho vùng đất hai bên bờ sông tạo thành bãi, nương mầu mỡ, thích hợp cho sự phát triển của cây dâu. Vì thế ngay từ buổi đầu định cư lập xóm, lập làng, những người Việt cổ đã gắn bó với cây dâu như một sự lựa chọn mang tính sinh tồn. Trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa trở thành nghề truyền thống nổi tiếng của vùng đất Duy Xuyên.


(Ảnh: ST)


Theo những bậc cao niên ở địa phương kể lại, với điều kiện tự nhiên ưu đãi, từ xa xưa trên vùng đất Duy Xuyên, “người Chàm đã biết trồng dâu, nuôi tằm và trồng bông… người ta lấy bông rồi kéo sợi để dệt vải thô, vải thô đan chuôi đi trông giống như vải nhỏ”. Còn những người Việt cổ, họ đến đây sinh sống và bắt đầu bằng nghề trồng dâu, nuôi tằm, tháng 3 khi lá dâu lên tốt cũng là lúc bước vào vụ tằm mới. Theo kinh nghiệm, mỗi lứa tằm từ 20 đến 22 ngày. Tằm ở đây có giống tằm đa hệ, tức một năm có thể đẻ nhiều lượt trứng liên tục. Ngày xưa, người dân muốn có những lọn tơ vàng óng mượt, thì sử dụng giống tằm da mốc. Muốn cho kén màu trắng thì sử dụng giống tằm nõn.

Những chú tằm con được đưa ra cái nong nhỏ hay còn gọi là “trệt” và cho tằm ăn lá dâu non đã được thái nhỏ như sợi thuốc lá, chỉ trong vòng vài ba ngày là tằm đã lớn lên bằng tăm nhang, từ một “trệt” tằm con lại phải sang nơi ở mới là cái nong lớn. Đây là thời kỳ “tằm ăn rỗi” - ăn lá dâu nghe rào rào như cơn mưa nhỏ và chúng lớn nhanh như thổi. Tằm ăn rồi ngủ, cứ mỗi lần ăn rồi ngủ, ngủ rồi thức là tằm được một tuổi và chừng 25 ngày là tằm chín chuyển sang màu vàng nghệ. Khi ấy người ta đưa tằm lên bủa, đó là những tấm vỉ kết bằng cành cây khô, hoặc cây “chà rang” sạch để tằm làm kén. Tằm tiết ra chất nước quánh màu vàng, nước ra đến đâu là khô đến đó, những sợi tơ ấy bắt đầu giăng lên bủa sợi tơ ngày càng dai quấn và che khuất thân tằm quá trình này diễn ra trong 3 ngày. Tằm nằm trong kén là liên tục nhả tơ và kén ngày một dày thêm, rồi tằm tự hóa nhộng. Số lượng kén nhiều hơn số lượng tằm nuôi: “Một nong tằm bằng năm nong kén”.


(Ảnh: ST)


Sau khi kén chín, thì bắt đầu công việc ươm tơ (kéo tơ), người ta nhúng kén vào nồi nước sôi, khuấy đều sau đó bóc vỏ ngoài của kén và kéo sợi. Theo kinh nghiệm dân gian, kén chín vừa thì kéo sợi sẽ trơn và nhẹ tay; còn kén sống thì kéo nặng tay. Riêng kén chín quá lửa thì sợi tơ nẫu ra không kéo được. Sơi tơ được kéo ra quấn vào khung. Dưới đôi ta khéo léo của những người thợ, cùng một lúc có từ hai đến năm kén nổi lên trên mặt nước vê vê ra tơ cùng một sợi liên tục, liền mạch cho đến khi chỉ còn xác kén, rồi lại bỏ kén nấu nồi khác, tiếp tục ươm tơ kéo sợi.

Sợi tơ để dệt gấm, the, lụa, lãnh còn phải qua nhiều công đoạn như giặt, tẩy, hồ cho sợi tơ trong suốt và óng. Có lụa phải nhuộm màu như the, gấm, lãnh. Riêng lụa, thường dệt nguyên chất tơ nõn, nên có màu vàng mỡ gà và những đường vân sánh sánh như nước. Sản phẩm dệt ra được phân loại theo nguyên liệu tơ. Người làm nghề dệt ở Mã Châu thường chia sản phẩm theo hai loại tơ tốt hay xấu. Nếu dùng nguyên liệu tơ tốt, thì dệt vải lanh có giá trị cao, còn dùng tơ thô thì dệt ra vải tuýt xo với giá rẻ hơn. Thực ra hàng tơ lụa Duy Xuyên được phân thành nhiều loại tùy theo chất lượng tơ như: Lụa, xuyến, lãnh, thao, đũi, lương, lượt…

“Sáng Duy Xuyên tơ vàng bay nghẽn lối” câu thơ xưa ấy nay nghe cũng hơi chạnh lòng. Bởi hiện nay, nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt vải ở Duy Xuyên đã co hẹp lại. Toàn huyện chỉ còn duy trì Mã Châu, Đông Yên - Thi Lai là còn duy trì nghề truyền thống của quê hương. Để phục dựng nghề truyền thống, UBND tỉnh Quảng Nam và UBND huyện Duy Xuyên đã tiến hành lập quy hoạch chi tiết ba làng nghề: Làng dệt vải, tơ lụa Mã Châu, làng nghề dâu tằm tơ Đông Yên và làng dệt vải Thi Lai - Phú Bông. Chủ trương này đã có những tác động tích cực làm bừng dậy làng nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa một thuở vang danh của Duy Xuyên. Tin rằng, một ngày không xa về Duy Xuyên, du khách lại bắt gặp những bãi dâu xanh ngắt ven dòng sông Thu Bồn thơ mộng, được chứng kiến không khí nuôi tằm, ươm tơ, dệt vải của người dân nơi đây. Đặc biệt là được mang trên mình chiếc áo lụa mềm mại do chính bàn tay khéo léo của người thợ Duy Xuyên dệt nên.

Hoàng Long

Tin liên quan

Tin mới hơn

Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

LNV - UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 5596/QĐ-UBND về việc công nhận danh hiệu “Làng nghề Hà Nội” và “Làng nghề truyền thống Hà Nội”.
Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

LNV - Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng vừa tổ chức khai trương Văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng tại thôn 2, xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy. Trong đó gồm có các quận Dương Kinh, Đồ Sơn. Cùng dự có lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn ; Sở Công Thương ; Đại diện lãnh đạo UBND các huyện Kiến Thuỵ ; quận Dương Kinh ; quận Đồ Sơn ; lãnh đạo UBND xã Tú Sơn cùng các Nghệ nhân trên địa bàn thành phố.
Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Ngày 26/10, Hội Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc đã tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024-2029. Đại hội đã bầu ông Nguyễn Văn Hùng là Chủ tịch Hội, nhiệm kỳ 2024-2029.
Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng 26/10/2024, Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024 - 2029 với định hướng: “Doanh nghiệp và Doanh nhân huyện Hoài Đức đoàn kết tốt, làm kinh tế giỏi, góp sức xây dựng huyện sớm trở thành quận Hoài Đức”. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh được bầu làm Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức khóa mới.
Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

LNV - Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu An Phước hơn 500 năm tuổi với lý do “không đảm bảo các tiêu chí” để công nhận nghề truyền thống, làng nghề truyền thống.
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

LNV - Bao đời người đã qua, bao mùa ăn lúa mới đã qua nhưng cách làm gốm vẫn thế, người đời trước truyền lại cho đời sau, đời sau nữa. Những bàn chân của các amí lấy đất về buôn, những bàn chân mở ra vòng tròn khép kín vô tận quanh chiếc bàn xoay thủ công. Những đôi tay nhuộm nâu vàng tỉ mẩn với nước và đất để tạo tác. Những khoảnh sân nhỏ luôn sực mùi rơm khói và đất chín trong cuộc chơi của lửa. Lửa bùng lên lúc mạnh lúc yếu, khói trùm lên lúc đậm lúc nhạt. Đất chìm trong lửa, lửa nhiệt nồng với đất để cuối cùng các sản phẩm gốm Yang Tao được hình thành. Lửa hòa vào trong đất, phục sinh trong đất thành những sản phẩm hữu dụng để khi bàn tay người chạm vào chỉ còn mênh mang hơi thở của đất và lửa.

Tin khác

Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh

Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh

LNV - Làng nghề mây tre đan xã Hoằng Thịnh, Hoằng Hóa (Thanh Hoá) với hàng trăm năm lịch sử và phát triển không chỉ là điểm sáng của vùng quê mà còn là biểu tượng văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.
Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi

Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi

LNV - Được biết đến là làng gốm cổ xưa nhất xứ Nghệ, trải qua bao thăng trầm, hiện làng nồi đất Trù Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) vẫn giữ được hồn cốt quê hương, giản dị mà bền lâu. Trước nguy cơ bị xóa sổ, mai một, thì nay làng nồi đang được tiếp sức, hồi sinh.
Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận

Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận

LNV - Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thành phố Hà Nội, trên địa bàn Hà Nội hiện có 331 làng nghề truyền thống được công nhận thuộc địa bàn 25 quận, huyện, thị xã của Thành phố.
Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh

Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh

LNV - Trải qua hơn 400 năm phát triển và hội nhập, làng nghề gỗ Bình Cầu, xã Hoài Thượng ở thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã khẳng định thương hiệu trên thị trường, góp phần mang lại những giá trị kinh tế cao, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn người dân tại địa phương.
Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa

Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa

LNV - Đến nay, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm (Hà Nội) có hơn 50 sản phẩm gốm sứ đạt OCOP từ 3 đến 5 sao. Cùng với chiếm lĩnh phần lớn thị trường tiêu thụ trong nước, gốm Bát Tràng còn được xuất khẩu tới nhiều nước ở châu Á, châu Âu, châu Mỹ…
Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc

Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc

LNV - Sự kiện do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức từ ngày 3-6/10/2024. Tại đây, trưng bày phong phú nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc sắc, tinh xảo, cùng những sản phẩm đoạt giải cao trong các hội thi sản phẩm làng nghề của thành phố Hà Nội…
Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

LNV - Sáng ngày 5/10/2024, trong khuôn khổ phiên chợ nông sản và sản phẩm OCOP của huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, UBND xã Hòa Phong tổ chức lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chính thức ghi nhận "Nghề làm bánh tráng Túy Loan" vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là dấu mốc quan trọng khẳng định giá trị văn hóa đặc sắc của một nghề thủ công truyền thống đã tồn tại và phát triển qua nhiều thế hệ tại làng Túy Loan.
Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương

Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương

LNV - Chuyển đổi từ sản phẩm thủ công làng nghề sang các sản phẩm OCOP là hướng đi mới phù hợp với xu hướng, góp phần đưa sản phẩm của Hải Dương vươn xa hơn trên thị trường, tạo luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương.
Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024

Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024

LNV - Tối ngày 10/10, tại Cung Triển lãm kiến trúc - quy hoạch xây dựng Quốc gia, số 1 Đỗ Đức Dục, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội đã diễn ra Lễ khai mạc hội chợ quốc tế quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2024 (Hanoi Gift show 2024).
Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024

Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024

LNV - Chiều 10/10, Sở Công Thương Hà Nội tổ chức lễ trao giải Cuộc thi Thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2024.
Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề

Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề

LNV - Với 1.350 làng nghề và làng có nghề, doanh thu đạt hơn 24.000 tỷ đồng/năm, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các làng nghề trên địa bàn Hà Nội đóng vai trò quan trọng cho phát triển kinh tế của thành phố. Tuy nhiên, hiện còn nhiều khó khăn, bất cập đang làm hạn chế tiềm năng của làng nghề, cần thành phố quyết liệt tháo gỡ.
Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống

Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống

LNV - 50 tác phẩm sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang sẽ được trưng bày tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội vào dịp 10/10- Triển lãm khai mạc dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô. triển lãm không chỉ là dịp để chàng họa sĩ trẻ giới thiệu những tác phẩm sơn mài Việt Nam tới công chúng yêu hội họa mà còn là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa di sản văn hóa và đổi mới sáng tạo.
Làng nghề truyền thống Minh Khai có nhiều sản phẩm OCOP

Làng nghề truyền thống Minh Khai có nhiều sản phẩm OCOP

LNV - Xã Minh Khai, huyện Hoài Đức được nhắc đến là một làng quê truyền thống có nhiều nghề nhất Hà Nội. Nơi đây là cái nôi của nghề làm bún, miến với chất lượng thơm ngon ít nơi nào sánh được.
Đẩy mạnh hoạt động marketing để   xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Việt Nam

Đẩy mạnh hoạt động marketing để xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Việt Nam

LNV - Sáng 9-10, Hiệp hội Làng nghề Việt Nam giao cho Trung tâm Khoa học và Công nghệ Phát triển Làng nghề phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Hưng Yên tổ chức Hội thảo: "Tư vấn nâng cao năng lực marketing xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Việt Nam". Đây là đề án thuộc Chương trình Khuyến công quốc gia năm 2024 của Bộ Công Thương.
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch

LNV - Dệt thổ cẩm Xí Thoại là một nghề truyền thống lâu đời của người dân tộc thiểu số Ba Na thuộc xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân được UBND tỉnh Phú Yên công nhận Làng nghề truyền thống năm 2023. Hiện thổ cẩm của Làng nghề trở thành một trong những sản phẩm du lịch văn hóa cộng đồng thôn Xí Thoại.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Huyện Hoài Đức (Hà Nội): Sơn Đồng xây dựng NTM kiểu mẫu kết hợp nâng cao năng lực marketing xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ

Huyện Hoài Đức (Hà Nội): Sơn Đồng xây dựng NTM kiểu mẫu kết hợp nâng cao năng lực marketing xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ

LNV - Chủ tịch UBND xã Sơn Đồng ông Nguyễn Viết Hùng cho biết, “Sau khi hoàn thành kết quả xây dựng NTM nâng cao, xã Sơn Đồng tiếp tục đề nghị xét và công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu thành phố Hà Nội năm 2024 đối với 2 lĩnh vực Y tế và Giáo d
Vĩnh Phúc: Thúc đẩy phát triển hoạt động khuyến công

Vĩnh Phúc: Thúc đẩy phát triển hoạt động khuyến công

LNV - Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị định số 45 của Chính phủ về khuyến công, các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh đã dành nhiều nguồn lực triển khai các chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, mang lại những hiệu quả thiết thực. Để nguồn vốn hỗ trợ khuyến công của tỉnh phát huy hiệu quả hơn nữa, cần có sự điều chỉnh kịp thời các nội dung hỗ trợ theo hướng phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội và yêu cầu của công tác khuyến công trong tình hình mới.
Triển lãm các sản phẩm OCOP xuất khẩu từ ngày 31-10 đến ngày 4-11

Triển lãm các sản phẩm OCOP xuất khẩu từ ngày 31-10 đến ngày 4-11

OVN - Vừa qua, Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phối hợp tổ chức buổi giới thiệu thông tin “Triển lãm các sản phẩm OCOP xuất khẩu”.
Xuất khẩu rau, quả lập kỷ lục mới

Xuất khẩu rau, quả lập kỷ lục mới

LNV - Theo Bộ NN&PTNT, từ đầu năm 2024 đến nay, xuất khẩu rau, quả đạt hơn 6 tỷ USD. Đây là con số ấn tượng của ngành hàng này khi ghi nhận sự tăng trưởng lớn đối với nhiều mặt hàng và thị trường. Ngành Nông nghiệp dự báo, xuất khẩu rau, quả năm 2024 sẽ đ
Trà vỏ chuối hỗ trợ giấc ngủ ngon ít người biết

Trà vỏ chuối hỗ trợ giấc ngủ ngon ít người biết

LNV - Trà vỏ cam, vỏ quýt hay vỏ lựu khá phổ biến nhưng trà vỏ chuối là một xu hướng mới mang lại một số lợi ích như giúp ngủ ngon.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động