Làng nuôi rắn Lệ Mật
Đến hẹn, 23/3 âm lịch, làng Lệ Mật, xã Việt Hưng, huyện Gia Lâm (Hà Nội) lại tổ chức hội làng tưởng nhớ vị Thành hoàng đã có công đánh thắng thủy quái lập ra “Thập tam trại”(13 trại) ở phía Tây kinh thành Thăng Long xưa.
Múa Giảo long - nghi thức không thể thiếu trong Lễ hội làng Lệ Mật.
Nếu hỏi người Lệ Mật, nghề nuôi rắn có từ bao giờ, thì chẳng ai có thể trả lời được, hầu hết họ đều cho rằng cứ đời này, qua đời khác, người làng cứ "cha truyền, con nối" với cái nghề độc đáo này.
Bao đời nay, ở Lệ Mật vẫn tương truyền câu chuyện về ông tổ nghề của mình. Theo đó vào thời nhà Lý, công chúa con vua Lý Nhân Tông đang dạo chơi trên sông Thiên Đức chợt sóng gió nổi lên, thủy quái xuất hiện, bắt công chúa. Nhà vua thương con, cử nhiều tướng tài đi diệt thủy quái nhưng không ai làm được. Có chàng trai họ Hoàng sống ở làng Trù Mật võ nghệ cao cường lại có tài bơi lội xin vua cho đi. Cuộc chiến đấu sôi sục cả lòng sông, với sự mưu trí, dũng cảm, chàng trai đã diệt được thủy quái. Nhà vua ban thưởng cho chàng trai họ Hoàng quan tước, vàng bạc nhưng chàng không nhận chỉ xin về lập ấp ở phía Tây thành Thăng Long, biến nơi hoang vu thành 13 làng trại trù phú. Sau khi "khai làng lập ấp", chàng quay về củng cố làng cũ. Sau này, chàng mất, dân làng lập đình thờ chàng, suy tôn là Thành hoàng. Theo gương chàng, dân chúng làng Lệ Mật ngoài việc nhà nông còn phát triển thêm nghề bắt rắn, nuôi rắn và nghề rắn cũng bắt nguồn từ đó.
Bình rượu ngâm rắn tại nhà truyền thống của làng Lệ Mật.
Ban đầu, người lệ Mật nuôi rắn để làm thuốc, rồi thì theo đà phát triển của kinh tế thị trường, người làng bắt đầu chuyển sang kinh doanh nhà hàng chuyên ẩm thực về rắn. Thịt rắn vốn được coi là một vị thuốc, vì thế, các món ăn được chế biến từ rắn nhanh chóng được thực khách xa gần biết đến và ưa chuộng. Nghề rắn của Lệ Mật cũng trở nên nhộn nhịp và phồn thịnh dần lên theo thời gian. Suốt một thời gian dài, nghề bắt và nuôi rắn đã trở thành nghề chính của nhiều gia đình trong làng. Cũng từ nghề này, mà nhiều gia đình trong làng Lệ Mật phất lên được, có của ăn, của để. Thương hiệu rắn Lệ Mật hay làng rắn Lệ Mật đã vang xa khắp trong Nam, ngoài Bắc. Khách các nơi tìm về Lệ Mật, khách du lịch nước ngoài cũng tìm về đây để xem, để thưởng thức ẩm thực từ rắn.
Bỏ nghề vì không đủ điều kiện phát triển
Có những thời điểm, mỗi ngày Lệ Mật đón hàng trăm nghìn du khách trong nước và quốc tế đến thăm quan, mua sắm và ăn uống…Nhờ rắn mà làng Lệ Mật cổ xưa giờ cũng "thay da đổi thịt" thành phố xá hiện đại, với những căn nhà khang trang, biệt thự mọc lên san sát…Thế nhưng, niềm vui của người làng nghề cùng sự tấp nập ấy, giờ đã trở thành dĩ vãng.
Hàng thủ công mĩ nghệ từ da rắn được du khách yêu thích chọn mua.
Tìm về Lệ Mật trong tiết trời Hà Nội khá lạnh, những tưởng mùa này, các thực khách sẽ kéo tới đây rất đông, bởi mùa lạnh là thời điểm lý tưởng để thưởng thức những món ngon từ thịt rắn. Vậy nhưng, thực tế lại trái với suy nghĩ và hình dung của chúng tôi. Cả dãy phố Việt Hưng (làng Lệ Mật) trước đây vốn rất nhiều nhà hàng về đặc sản rắn, nhưng nay chỉ còn lại lác đác và theo chia sẻ của người dân thì cũng bởi dịch bệnh COVID -19 nên khách giờ cũng thưa vắng, chứ không còn đông đúc như xưa.
Vào sâu trong làng, hỏi thăm vào những gia đình nuôi rắn, chúng tôi nhận được những cái lắc đầu. Những người mà chúng tôi hỏi thăm đều cho biết, hiện nay trong làng gần như không còn hộ nào chăn nuôi nữa cả, người làng gần như bỏ nghề hết. Chỉ có những nhà nào kinh doanh nhà hàng thì có nuôi nhốt một ít, nhưng chủ yếu cũng là nhập từ nơi khác về nhốt để phục vụ kinh doanh chứ không chăn nuôi thực sự như trước đây.
Về vấn đề này, dân làng nghề Lệ Mật cho biết, hiện tại số thành viên còn rất ít, những tất cả đều hoạt động nhỏ lẻ và mang tính cầm cự, làm vì yêu nghề chứ chưa thực sự hiệu quả và mang lại giá trị kinh tế lớn. Nhiều hộ dân rất muốn phát triển và theo nghề nhưng không có quỹ đất. Nhiều gia đình chỉ có 80m2 mà vừa ở, vừa nuôi rắn thì không thể phát triển được. Do đó, nhiều người làng đã phải bỏ nghề.
Cái khó và cái thiếu hiện nay của những người làm nghề ở Lệ Mật chính là quỹ đất để phát triển chăn nuôi. Muốn phát triển, muốn có thu nhập từ nghề thì phải đầu tư phát triển chăn nuôi và kết hợp với việc làm thuốc, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ và du lịch…. Người dân mong các cấp chính quyền quan tâm đến làng nghề, tạo điều kiện cấp cho làng nghề một khu đất để người dân có thể phát triển và tiếp tục gìn giữ nghề truyền thống của quê hương.thống của quê hương.
Bài, ảnh: Doãn Ngọc
Tin liên quan
Tin mới hơn

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 | 15/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn
08:00 | 13/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày
10:21 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nâng tầm đặc sản quê hương
10:00 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ
09:16 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bà Rịa – Vũng Tàu: Khuyến công tạo động lực cho phát triển công nghiệp bền vững
14:59 Khuyến công

Trường THCS Nguyễn Trường Tộ- Điểm sáng của ngành giáo dục Thủ đô
14:01 Văn hóa - Xã hội

Nâng tầm Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc
11:15 Văn hóa - Xã hội

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 Làng nghề, nghệ nhân

Trám đen Hoàng Vân – “vàng đen” trên đất Bắc Ninh
10:34 Kinh tế