Hà Nội: 29°C Hà Nội
Đà Nẵng: 29°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 26°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 28°C Thừa Thiên Huế

4 làng nghề thuốc nổi tiếng

LNV - Cây thuốc là món quà mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Ở Việt Nam, mỗi vùng miền đều có những làng nổi tiếng là nơi sản xuất, cung cấp dược liệu chất lượng. Nhiều làng nghề đến nay vẫn bảo tồn được vốn quý này từ cha ông.
Làng nghề thuốc cổ truyền dưới chân núi Ba Vì (Hà Nội)

Người Dao dưới chân núi Tản Viên (núi Ba Vì) từ lâu đã nắm bắt được tri thức quý báu về thảo dược để chữa bệnh, phòng bệnh và bồi bổ cơ thể. Đến nay, người Dao đã dùng đến hơn 507 loại cây cỏ để làm thuốc chữa các loại bệnh về thận, xương khớp, dạ dày, bệnh ngoài da… Tri thức này được thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau, cứ thế mà bảo lưu theo dạng kinh nghiệm và tích lũy như bí quyết của dòng tộc. Thế nên từ lâu, nghề thuốc đã trở thành nghề truyền thống của cộng đồng người Dao dưới chân núi Ba Vì.


Sau thời gian hoạt động nhỏ lẻ, trong khuôn khổ cộng đồng địa phương, năm 1996, Hội Đông y xã Ba Vì được thành lập, đã hỗ trợ cộng đồng sản xuất thuốc và liên kết tiêu thụ, phát triển nghề bốc thuốc Nam nơi này. Năm 2008, Hợp tác xã Dịch vụ thuốc Nam dân tộc Dao Ba Vì được thành lập đã góp phần thai khác và bảo tồn hiệu quả, bền vững nghề thuốc nói chung và tri thức dân gian về các loại dược liệu của người Dao nói riêng. Theo đó, cộng đồng người Dao làm nghề thuốc được hỗ trợ để trồng thêm dược liệu, đưa nghề thuốc đến gần hơn với thị trường và có được nguồn thu ổn định. Năm 2012, xã Ba Vì quy hoạch hơn 5ha đất rừng để chuyên canh trồng thuốc Nam. Đồng bào được hỗ trợ về kỹ thuật và tham gia trực tiếp trồng, chăm sóc cây dược liệu trên quy mô lớn. Đến nay, những bài thuốc gia truyền của người Dao đã được vinh danh là thương hiệu sản phẩm nổi tiếng chất lượng Quốc gia. Tri thức làm thuốc Nam của bà con cũng được đưa vào mục di sản văn hóa phi vật thể của Hà Nội cần được ưu tiên bảo vệ.

Ninh Hiệp - ngôi làng ngàn năm làm nghề thuốc

Làng Ninh Hiệp ngày trước được gọi là làng Nành, thuộc xứ Đông Ngàn, Kinh Bắc, nay thuộc huyện Gia Lâm, Hà Nội. Làng ra đời trên vết tích của 3 ngôi làng cổ là Hiệp Phù, Ninh Giang, Phù Ninh có lịch sử hình thành cùng với kinh đô Thăng Long ngày trước. Người làng Ninh Hiệp nổi tiếng với nhiều nghề nhưng lâu đời nhất có lẽ phải nói đề nghề kinh doanh dược liệu và khám chữa bệnh.


Từ thế kỷ XVII-XVIII, làng Phù Ninh đã phát triển nghề thuốc và nghiên cứu y học cổ truyền. Không chỉ chuyên về y, dược, làng Nành còn là nơi cung cấp dược liệu chủ yếu cho kinh thành Thăng Long và có nhiều danh y nổi tiếng được triều đình cử vào cung để chăm lo sức khỏe cho vua và triều thần như chánh lương y Thạch Duy Khiêm; năm Cảnh Hưng thứ 4 có lương y Nguyễn Văn Ba, Nguyễn Duy Khảo; năm Cảnh Hưng thứ 14 có lương y Nguyễn Đình Lệ; thời Tự Đức có chánh lương y Nguyễn Tán, chánh lương y Nguyễn Khắc Hoạt…

Từ xưa, người làng Nành khai thác nguồn dược liệu chủ yếu tại rừng Báng thuộc phủ Đông Ngàn (nay là Tiên Du, Bắc Ninh). Đến khi nguồn dược liệu cạn dần do đô thị hóa thì họ đi xa hơn, liên kết khai thác dược liệu ở các vùng lân cận, mang bán khắp nơi và trở thành trung tâm cung cấp dược liệu, thuốc Đông y lớn nhất Bắc bộ.

Làng thuốc Ninh Hiệp mang mùi hương đặc thù, là mùi cay nồng của quế, nức nở của hoa hồi, dịu ngọt của hương thảo… Năm 2009, UBND TP Hà Nội công nhận Ninh Hiệp là “Làng nghề truyền thống thuốc Nam, thuốc Bắc” và cũng là làng nghề tiêu biểu của Thủ đô.

Nghĩa Trai - làng trồng dược liệu ngàn tuổi

Làng dược liệu Nghĩa Trai (huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) đã hơn 1.000 năm tuổi. Theo thần tích của làng, vào khoảng năm 1572, có 3 vị tướng sau khi giúp vua Lý đánh thắng giặc Chiêm Thành đã về Nghĩa Trai giúp dân khai hoang, trồng cây thuốc và hành nghề y. Dân làng đã lập đền thờ, tôn các ông làm Thành hoàng và thờ phụng đến nay.


Đến nay, trồng thuốc đã trở thành nghề truyền thống của làng Nghĩa Trai, người dân vẫn còn lưu giữ và truyền nhau nhiều bài thuốc dân gian và xem đó là tri thức quý báu của mỗi gia đình. Phần lớn dân làng Nghĩa Trai sống bằng nghề trồng dược liệu, đặc trưng nhất là trồng hoa cúc chi. Xưa kia, loại hoa này rất quý, được dâng lên nhà vua nên còn gọi là cúc tiến vua. Ngoài ra, những vườn thuốc của Nghĩa Trai còn có hoắc hương, cổ sâm, mần trầu, tía tô, kinh giới, cốt khí... Đây đều là những loại Nam dược quý.

Làng sinh thái - văn hóa dược liệu Sinh Dược (Gia Viễn, Ninh Bình)

Xã Gia Sinh thuộc huyện Gia Viễn (Ninh Bình) nằm trong quần thể du lịch Tràng An. Từ xưa, vùng đồi núi Gia Sinh đã gắn liền cái tên làng Sinh Dược. Tương truyền, ông Nguyễn Chí Thành hiệu là Khổng Minh Không đã dùng dược liệu từ vùng Gia Sinh để chữa bệnh cho vua Lý Thần Tông và bào chế thêm nhiều loại thuốc quý, nên làng có tên là Sinh Dược - nơi ra đời của nhiều loại thuốc. Đến nay, rừng núi Sinh Dược vẫn còn nhiều loại dược liệu như bình vôi, ngành ngạnh, hoài sơn, mặt quỷ, bòn bọt, hà thủ ô, hy thiên thảo, chè vằng, thiên niên kiện, bố chính sâm...


Năm 2014, HTX Sinh Dược được thành lập với mục đích phát triển nghề trồng dược liệu truyền thống và bảo vệ nguồn thuốc quý bản địa. HTX đã được vinh danh là hợp tác xã kiểu mẫu của Việt Nam tại Hội nghị thượng đỉnh thanh niên HTX thế giới 2018 tổ chức tại Philippines. Hiện nay, Sinh Dược còn là một trong những địa phương thuộc dự án: “Hỗ trợ xây dựng mô hình làng sinh thái - văn hóa tại xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình”. Với mục tiêu xây dựng mô hình Nông thôn mới phát triển bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân mà một trong những điểm quan trọng của dự án là phát triển vùng trồng thuốc của địa phương và phục vụ cho du lịch.

Làng dược liệu người Chăm ở Ninh Thuận


Ở vùng đất đầy nắng gió như Ninh Thuận, tuy thiên nhiên khắc nghiệt nhưng cũng đã ưu ái cho vùng Cà Dú, Bắc Ái, An Nhơn, An Phước… những loài thuốc quý. Không ai nhớ được vùng thuốc Nam của người Chăm này ra đời từ khi nào, chỉ biết danh hai làng thuốc nổi tiếng ở xã Xuân Hải (huyện Ninh Hải) là An Nhơn và Phước Nhơn đã làm thuốc, trị bệnh cho người dân từ bao đời nay.

Làng nghề thuốc Nam của người Chăm có từ sớm và chịu ảnh hướng của Y dược cổ truyền Đông Ấn - Ayurveda và một phần giao lưu với Y học cổ truyền Trung Quốc. Họ lưu giữ được nhiều bài thuốc quý. Theo Hội Đông y tỉnh Ninh Thuận, đến năm 2021, người Chăm Ninh Hải đã sử dụng khoảng gần 300 loài cây thuốc thuộc hơn 90 họ thực vật để bào chế ra trên 600 bài thuốc quý.

Để phát triển nguồn dược liệu quý ở Ninh Hải, năm 2010, Hội Đông y tỉnh Ninh Thuận đã hỗ trợ kết nối với Quỹ Môi trường toàn cầu triển khai Dự án “Xây dựng mô hình trình diễn, bảo tồn nghề thuốc Nam truyền thống của đồng bào dân tộc Chăm tỉnh Ninh Thuận”. Hiện nay, nghề thuốc ở Ninh Hải không còn co cụm ở mỗi làng xã mà đã mở rộng học hỏi kinh nghiệm từ nhiều tỉnh thành và nhãn hiệu Dược liệu Xuân Hải, Dược liệu người Chăm cũng đã đến được thị trường trong nước.

Gia Hân (TH)

Tin liên quan

Tin mới hơn

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Chả cá Lã Vọng -  đặc sản đất Hà thành

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành

LNV - Chả cá Lã Vọng - một món ẩm thực đặc trưng của Hà Nội. Miếng chả cá vàng ruộm, thơm lừng ăn kèm húng láng, thìa là, rau mùi cùng ớt tươi và mắm tôm - những thứ gia vị độc đáo chỉ có ở món này.
Nghề làm bún Đa Mai

Nghề làm bún Đa Mai

LNV - Trong khi nhiều làng nghề thủ công truyền thống đang phải đối mặt với nguy cơ mai một bởi khó khăn về đầu ra sản phẩm thì nghề làm bún tại phường Đa Mai, Bắc Giang (nay là Bắc Ninh) lại ngày càng phát triển, tạo thu nhập ổn định và đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều hộ dân.
Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

LNV - Làng nghề gốm Gia Thuỷ được hình thành và phát triển đến nay hơn 60 năm, trong suốt ngần ấy thời gian, gốm Gia Thuỷ đã cho ra đời nhiều tác phẩm nghệ thuật thủ công đặc sắc được hình thành từ đất.

Tin khác

Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

LNV - Vừa là vùng trồng nhãn lớn nhất tỉnh, vừa lưu giữ nhiều giống nhãn cổ quý, xã Tân Hưng đang trở thành điểm sáng trong phát triển nông nghiệp đặc sản.
Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

LNV - Chiều 11-7, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại kiểm tra mô hình "Sản xuất hoa sen gắn với xây dựng nhãn hiệu và phát triển du lịch tại một số tỉnh Đồng bằng sông Hồng" tại xã Chuyên Mỹ (Hà Nội).
Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

LNV - Hà Nội từ lâu được biết đến là vùng đất giàu truyền thống thủ công với mạng lưới làng nghề lớn và đa dạng bậc nhất cả nước. Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 334 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận chính thức. Không chỉ góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa lâu đời, những làng nghề này còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương, với tổng giá trị sản xuất hàng năm vượt 24.000 tỷ đồng.
Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

LNV - Hình thành cách đây khoảng 20 năm, nghề hấp cá xuất khẩu ở xã Cửa Việt mang lại thu nhập khá cao cho các cơ sở chế biến và tạo sinh kế ổn định cho hàng trăm lao động địa phương. Dù vậy, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, các cơ sở hấp cá nằm rải rác trong khu dân cư không còn phù hợp vì ảnh hưởng đến môi trường. Mong muốn của chính quyền địa phương và các hộ dân là sớm đưa các cơ sở vào khu làng nghề tập trung để hoạt động ổn định. Song nguyện vọng đó đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

LNV - Làng Giá nằm ở xã Yên Đỗ, Hoài Đức, Hà Nội. Nơi này có một thứ bánh nức tiếng gần xa, đó là bánh gai làng Giá đến nỗi có câu ca dao về bánh gai ở đây đã ra đời: “Bánh gai làng Giá thơm ngon. Con gái làng Giá tươi giòn sắc xuân”.
Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

LNV - Trong làn sóng phát triển nông nghiệp gắn với văn hóa bản địa và thương mại hóa sản phẩm truyền thống, bánh tráng làng Tày Đam Rông đang dần khẳng định vị thế như một sản phẩm đặc trưng tiêu biểu của vùng cao phía Bắc tỉnh Lâm Đồng. Việc xác lập nhãn hiệu chứng nhận không chỉ bảo hộ sở hữu trí tuệ mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững.
Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

LNV - Vào một dịp cuối xuân, tôi đến thăm gia đình Nghệ nhân Đỗ Phi Thường. Nhà anh ở thôn 4, xã Chàng Sơn, huỵện Thạch Thất, Hà Nội (nay là xã Tây Phương, Hà Nội), địa danh này trước gọi là xóm Mã Lão, một xóm đã sinh ra nhiều người thợ mộc giỏi giang, nổi tiếng như cụ Cả Bỉnh, cụ Hai Thuyết, cụ Văn Kính, cụ Hai Xuân, Cụ cả Luân... góp phần làm đẹp và để lại cho đời nhiều tác phẩm nhà gỗ, đình, đền, chùa và những bức tranh, tượng tuyệt tác tồn tại đến ngày nay.
Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

LNV - Nghề dệt lụa ở làng Đốc Tín, xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức, Hà Nội (nay là xã Hương Sơn, Hà Nội) đã có một thời gian phát triển mạnh mẽ.
Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội và Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị chuẩn bị cho Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

LNV - Làng hoa giấy Thanh Tiên - cái nôi của nghệ thuật làm hoa giấy truyền thống - một nghề không chỉ tạo ra những đóa hoa rực rỡ mà còn chắt lọc tinh hoa của văn hóa tâm linh, của bàn tay khéo léo và tình yêu dành cho di sản dân tộc.
Giữ hồn quê qua từng mối đan

Giữ hồn quê qua từng mối đan

LNV - Giữa vùng núi rừng xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai (xã Phan Rang, Lục Yên , Yên Bái cũ), thôn Rầu Chang vẫn rộn ràng tiếng chẻ tre, vót nan – âm thanh thân quen của nghề đan rọ tôm. Nghề thủ công tưởng chừng chỉ gắn với miền sông nước nay đã bén rễ, lớn lên từ chính bàn tay cần mẫn của người vùng cao. Trải qua bao đổi thay, nghề không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là nhịp sống không thể thiếu của người dân nơi đây.
Cổng làng trong lòng phố

Cổng làng trong lòng phố

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội hôm nay, nơi những dòng xe cuồn cuộn lao đi như chẳng kịp níu giữ thời gian, đôi khi ta bắt gặp một khoảnh khắc chùng lại: một cổng làng cũ kỹ, rêu phong, âm thầm nép mình bên góc phố. Cổng làng - như dấu lặng giữa bản nhạ
Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

LNV - Các sản phẩm của làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng (Lào Cai) mang nét riêng khó trộn lẫn: Họa tiết tinh xảo, màu sắc rực rỡ, vừa truyền thống vừa hiện đại, là món quà lưu niệm hấp dẫn du khách.
Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

LNV - Được thiên nhiên ưu đãi chất đất đỏ độc đáo, Vĩnh Long từ lâu đã nổi tiếng là thủ phủ gốm của miền Tây Nam bộ. Giữa biến động thời cuộc và sự mai một của làng nghề truyền thống, nơi đây hiện đang thắp lại ngọn lửa nghề bằng sự kết hợp giữa di sản và đổi mới, với vai trò tiên phong của những người nghệ nhân giàu tâm huyết.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Khai mạc Hội nghị Trung ương 12

Khai mạc Hội nghị Trung ương 12

LNV – Hội nghị Trung ương 12 chính thức khai mạc sáng nay (18/7) tại Thủ đô Hà Nội. Hội nghị diễn ra trong không khí cả nước đang tràn đầy phấn khởi, thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của dân tộc và quyết tâm thực hiệ
Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề

Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề

LNV - Lợi dụng quá trình chuyển đổi, một số cá nhân đã xây dựng nhà kiên cố cao 5-7 tầng, rộng hàng nghìn mét vuông tại Cụm công nghiệp làng nghề Tân Triều.
Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - UBND Thành phố Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Kế hoạch liên tịch số 185/KHLT-UBND-BNNMT về việc phối hợp tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Giao diện di động