Nhìn lại và suy ngẫm

LNV - Hiệp hội Làng nghề Việt Nam (dưới đây gọi tắt là Hiệp hội) được thành lập tháng 2 năm 2005, đến nay đã 15 năm. Chúng ta vui mừng, phấn khởi về những thành tựu quan trọng mà Hiệp hội đã đạt được, đặc biệt là nhiệm kỳ từ năm 2012 đến nay, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Lưu Duy Dần. Nhiều bằng khen, bức trướng được tặng thưởng và lần này là Huân chương Lao động hạng ba đã nói lên tất cả; Báo cáo của Thường trực Hiệp hội đã trình bày đầy đủ, xin không nhắc lại. Trong bài này, với tư cách là một trong những người sáng lập Hiệp hội, tôi xin nêu lên một số suy ngẫm khi nhìn lại chặng đường đã qua, với hy vọng rút ra được một số điều bổ ích góp cho hoạt động của Hiệp hội trong thời gian tới.
TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ

Trước hết, xin đề cập vấn đề thể chế (thể hiện qua các văn bản quy phạm pháp luật quy định những cơ chế, chính sách), để thấy rõ yêu cầu hoàn thiện hệ thống thể chế hiện hành nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động của làng nghề cũng như của Hiệp hội.

Theo nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới, một quốc gia phát triển hay không, nhanh hay chậm, không phải do các yếu tố vị trí địa lý, tài nguyên, thời tiết, khí hậu hoặc dân trí, mà chính là do thể chế. Thể chế có vai trò quyết định sự phát triển của một quốc gia, dân tộc: thể chế đúng đắn thì quốc gia ấy huy động được mọi tiềm năng (tinh thần và vật chất) của đất nước, phát triển thịnh vượng, dân tộc ấy ấm no, hạnh phúc, và ngược lại.


CGCC Vũ Quốc Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Hiệp hội Làng nghề Việt Nam.

Từ những năm đổi mới, với thể chế mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nói “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thể và uy tín quốc tế như ngày nay” (Báo Nhân Dân, ngày 31-8-2020). Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, trong Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Đảng ta vẫn nhận định: “Hoàn thiện thể chế, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, công nghiệp hoá, hiện đại hoá còn chậm, chưa tạo được chuyển biến căn bản về mô hình tăng trưởng; Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa cao” (Báo Nhân Dân, ngày 20-10-2020). Để đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới, Đảng đã nêu ra nhiệm vụ “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển bền vững về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, môi trường..., tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc; Khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững đất nước” (Như trên).

Về thể chế cho làng nghề: Trong thời gian qua, các làng nghề trong cả nước đã hoạt động trong khuôn khổ các chủ trương, chính sách, luật pháp áp dụng cho khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngành nghề nông thôn, v.v…Các làng nghề đã phấn đấu khắc phục nhiều khó khăn, giữ vững và phát triển sản xuất kinh doanh, duy trì và phát triển tinh hoa văn hóa của dân tộc. Trong thời gian đại dịch Covid-19, nhiều làng nghề vẫn trụ vững, nhiều ý tưởng sáng tạo vẫn nảy nở, thêm nhiều mẫu mã, kiểu dáng mới.

Tuy nhiên, đến nay, vẫn chưa có một văn bản pháp quy tạo khung khổ pháp lý riêng biệt cho các làng nghề. Đây là một thiệt thòi cho làng nghề - một khu vực hiện đang bao gồm trên 5.400 làng nghề (1.748 làng nghề truyền thống) cung cấp nhiều sản phẩm thủ công nghiệp phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu, trong đó có những sản phẩm thủ công mỹ nghệ thể hiện sâu sắc văn hóa dân tộc đã được công nhận là di sản văn hóa quốc gia, một số được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. Các làng nghề giải quyết việc làm cho khoảng 11 triệu lao động với thu nhập gấp 2-3 lần lao động thuần nông; trong làng nghề truyền thống, hầu như không có tệ nạn xã hội, một nông thôn mới văn minh, hiện đại đang hình thành. Quan trọng nhất là qua bao đời nay, trong các làng nghề, nhiều giá trị văn hóa truyền thống và di sản văn hóa vẫn được kế thừa, bảo tồn và phát huy; đây chính là giá trị cốt lõi cũng là niềm tự hào của các làng nghề nước ta.


Về thể chế cho hoạt động của Hiệp hội, đáng chú ý là ngay trong bản Hiến pháp đầu tiên của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa năm 1946, “quyền tự do tổ chức và hội họp” đã được ghi nhận (Điều 10). Ngày 20/5/1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 102/SL/L004 ban hành Luật quy định Quyền lập hội. Các bản Hiến pháp tiếp theo (1959, 1980, 1992 và 2013) cũng đều ghi nhận quyền “lập hội” của công dân (trong Hiến pháp 2013, quyền “lập hội” được quy định tại Điều 25).

Thế nhưng, từ đó đến nay, các hội, trong đó có Hiệp hội chúng ta vẫn hoạt động theo Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21-4-2010 về tổ chức, hoạt động và quản lý hội và Nghị định số 33/2012/NĐ-CP ngày 13-4-2012 sửa đổi, bổ sung Nghị định 45/2010. Những văn bản này vẫn nặng tư duy “tập trung quan liêu bao cấp” của thể chế cũ. Từ nhiều năm nay, dù đã có đến trên 20 bản dự thảo, song mấy nhiệm kỳ Quốc hội vẫn “nợ” dân về ban hành Luật về Hội. Tình trạng chưa có một văn bản pháp quy xứng tầm – đạo luật về hoạt động của hội mà Hiến pháp đã quy định đang là rào cản hạn chế hoạt động của các hội cũng như của Hiệp hội chúng ta.

Cũng xin nói thêm là: năm 2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2018/NĐ-CP ngày 12-4-2018 về phát triển ngành nghề nông thôn với những cơ chế, chính sách tạo thuận lợi cho hoạt động của các làng nghề, trong đó quy định Sở Nông nghệp và Phát triển nông thôn là cơ quan quản lý nhà nước về làng nghề ở địa phương, chấm dứt tình trạng không thống nhất hiện nay, song vẫn chưa được hướng dẫn cụ thể để thực thi.

Do tình hình trên, cho đến nay, chưa có một hệ thống dữ liệu, số liệu thống kê toàn diện, đáng tin cậy và cập nhật về hoạt động của các làng nghề trong cả nước, từ số lượng và biến động trong từng thời gian đến tình hình cụ thể về hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, v.v… Do đó, nhiều công trình nghiên cứu vẫn chỉ dựa trên định tính, thiếu định lượng bằng những con số; Đây là một thiệt thòi lớn cho công tác nghiên cứu khoa học cũng như cho công tác quản lý của cơ quan nhà nước và hoạt động của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam.

Tóm lại, có thể khẳng định rằng việc tiếp tục hoàn chỉnh hệ thống thể chế cho hoạt động của làng nghề cũng như của Hiệp hội là rất cấp bách để làng nghề đóng góp nhiều hơn nữa cho công cuộc phát triển đất nước ta.

NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HIỆP HỘI

Trong phần này, xin bàn về các mặt hoạt động của Hiệp hội. Trải qua 15 năm hoạt động, Hiệp hội chúng ta, với tư cách là một tổ chức xã hội – nghề nghiệp đã làm được khá nhiều việc và đạt được những thành tựu rất đáng tự hào. Quan trọng nhất là Hiệp hội nhận thức ngày càng sâu sắc những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc thể hiện trong các sản phẩm làng nghề, coi văn hóa là nguồn lực, động lực nội sinh của sự phát triển bền vững của làng nghề; Do đó, việc bảo tồn và phát huy văn hóa làng nghề đã được khẳng định là vinh dự, trách nhiệm, trở thành mục tiêu thấm sâu trong mỗi hoạt động của Hiệp hội.

Điều lệ Hiệp hội (Bộ Nội vụ phê duyệt năm 2012) đã quy định 13 nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệp hội; Bài này, tôi xin gộp lại thành ba nhóm để nhìn lại và chia sẻ một số cảm nhận sau đây:
Về những nhiệm vụ thuộc Nhóm 1: Đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên (Điều lệ Hiệp hội ghi đây là nhiệm vụ số 1, coi là quan trọng nhất). Thời gian qua, trong việc thực hiện nhiệm vụ này, Hiệp hội đã có nhiều hoạt động, như:

Thường xuyên tham gia các cuộc họp xây dựng các văn bản pháp quy liên quan đến tiểu thủ công nghiệp và làng nghề do Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì; Có những ý kiến được chấp nhận;

Tham gia Hội đồng xét thưởng cấp Nhà nước (do Bộ Công thương chủ trì) xét chọn các danh hiệu nghệ nhân, qua đó bảo vệ quyền lợi chính đáng của những nghệ nhân làng nghề đủ tiêu chuẩn.

Tham gia các cuộc họp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (Hiệp hội là thành viên Mặt trận, do cơ cấu cho nên có đại diện tham gia Ủy ban trung ương Mặt trận) để bàn và thực hiện các cuộc vận động do Mặt trận tổ chức;

Đặc biệt là đã thực hiện thường xuyên các cuộc bình chọn, tôn vinh các danh hiệu làng nghề (sản phẩm tinh hoa, nghệ nhân làng nghề, bảng vàng gia tộc nghề truyền thống, đơn vị kinh tế làng nghề tiêu biểu, thợ giỏi làng nghề) nay đã đến lần thứ 9, được các làng nghề đặc biệt hoan nghênh và hưởng ứng.

Tổ chức nhiều cuộc hội thảo với các cơ quan chức năng liên quan để đề xuất những kiến nghị với Nhà nước giải quyết các vướng mắc, như: khắc phục ô nhiễm trong làng nghề; Quy hoạch các cụm/khu công nghiệp và thực hiện việc di chuyển các cơ sở ô nhiễm ra khỏi các làng; xúc tiến thương mại; Xây dựng thương hiệu, v.v…

Qua thực tế, có thể thấy Hiệp hội đã làm được nhiều việc, song nhìn lại, có thể làm tốt hơn nữa: (i) Hiệp hội nên chủ động đề xuất việc ban hành Luật Làng nghề và những văn bản quy phạm pháp luật riêng biệt, hình thành môi trường kinh doanh cho làng nghề; Đồng thời cũng nên đề xuất lấy ngày 20-2 hằng năm là ngày truyền thống “Ngày Làng nghề Việt Nam” (dựa trên tư liệu ngày 20-2-1959, Bác Hồ đã về thăm Làng gốm sứ Bát Tràng); (ii) Đối với các cuộc họp do các bộ, ban, ngành tổ chức để lấy ý kiến về những văn bản pháp quy liên quan đến hoạt động của làng nghề (như về kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh …), Hiệp hội nên chủ động nắm tình hình, chuẩn bị kỹ, đóng góp những ý kiến gắn với làng nghề vào văn bản dự thảo; (iii) Hiệp hội có thể chủ động tổ chức các cuộc họp, tập huấn để giải thích, hướng dẫn kịp thời các cơ sở sản xuất kinh doanh làng nghề trong việc tiếp cận các cơ chế, chính sách (ví dụ như gói hỗ trợ 62.000 tỷ của Chính phủ trong dịp dịch Covid-19), tránh tình trạng các cơ sở phải tự tìm hiểu, hoặc đợi các cơ quan nhà nước hướng dẫn, có khi không kịp thời và không sát với làng nghề; (iv) Từ đầu năm 2020, Viện Nghiên cứu Lập pháp (thuộc Quốc hội) đã chủ trì Đề tài “Định hướng chính sách xây dựng Luật Làng nghề - Lý luận và thực tiễn”; Hy vọng qua đây, sẽ có một tiếng nói góp vào việc hình thành Luật Làng nghề, Hiệp hội nên tích cực tham gia.

Về những nhiệm vụ thuộc Nhóm 2: Thực hiện các biện pháp hợp tác, hỗ trợ, phổ biến kinh nghiệm, giúp các làng nghề nâng cao chất lượng sản phẩm tiểu thủ công nghiệp, Hiệp hội đã triển khai nhiều hoạt động có hiệu quả, như:

Nổi bật nhất là đã tổ chức nhiều gian hàng giới thiệu sản phẩm làng nghề gắn với các cuộc lễ hội, hội thảo, tọa đàm do Hiệp hội chủ trì, cùng khá nhiều cuộc triển lãm quy mô, qua đó, quảng bá sản phẩm tiêu biểu, đồng thời tiêu thụ được nhiều hàng hóa.

Tổ chức các cuộc họp giới thiệu cơ chế, chính sách mới, cung cấp thông tin, phổ biến các cam kết mới với các đối tác nước ngoài (các hiệp định thương mại tự do FTA), hướng dẫn cách thức tiếp cận thị trường, v.v…

Tổ chức nhiều cuộc hội thảo nhằm nâng cao nhận thức, trao đổi kinh nghiệm cho các cơ sở sản xuất, các làng nghề ứng dụng khoa học công nghệ thời 4.0, như thực hiện cơ giới hóa ở những khâu có điều kiện; Dùng gas thay than trong chất đốt nhằm khắc phục ô nhiễm môi trường;

Tổ chúc hội thảo chuyên đề về cải tiến mẫu mã, nâng cao tính mỹ thuật trong sản phẩm tiểu thủ công làng nghề, chú trọng thiết kế mẫu mã bao bì;

Tổ chức hội thảo về xây dựng và bảo vệ thương hiệu, nguồn gốc xuất xứ, thực hiện liên kết, liên doanh theo chuỗi, tăng giá trị gia tăng qua từng khâu sản xuất kinh doanh;

Tổ chức các cuộc thi sản phẩm thủ công nghiệp có giá trị sáng tạo, mẫu mã mới, có hàm lượng văn hóa cao; Khuyến khích phát triển sản phẩm mới, đổi mới quy trình sản xuất, ứng dụng công nghệ mới;

Thực hiện các chương trình, dự án do Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương chuyển giao, tổ chức nhiều lớp học đào tạo nghề gắn với việc làm cho lao động làng nghề, với nhiều mô hình phù hợp, đạt hiệu quả cao;

Tổ chức nhiều cuộc hội thảo về du lịch làng nghề, trao đổi ý kiến về nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch; v.v…

Riêng đối với nghệ nhân, đã thực hiện nhiều biện pháp tôn vinh nghệ nhân; Tổ chức Hội đồng Liên lạc các câu lạc bộ nghệ nhân làng nghề để thực hiện các biện pháp cụ thể nhằm bồi dưỡng, bảo vệ và phát huy nghệ nhân;

Có thể khẳng định những hoạt động của Hiệp hội trong thực hiện Nhóm nhiệm vụ này là khá phong phú. Tuy nhiên, từ thực tế, có thể thấy: (i) Hiệp hội thực hiện nhiệm vụ này qua các hội thảo, triển lãm, hội chợ … để nâng cao nhận thức là cần thiết, song vẫn cần nâng cao chất lượng các hội thảo, bàn những giải pháp cụ thể sát sườn với từng ngành nghề; (ii) Hiệp hội nên có kế hoạch chủ động hướng dẫn các cơ sở sản xuất kinh doanh làng nghề thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm trong từng thời gian, bằng nhiều hình thức như lớp tập huấn, bài viết trên Tạp chí Làng nghề Việt Nam…; (iii) Các tổ chức trực thuộc Hiệp hội (trung tâm, ban, viện …) cần năng động, tổ chức thêm nhiều dịch vụ trợ giúp các cơ sở sản xuất kinh doanh một cách toàn diện, từ kinh tế đến văn hóa, xã hội; Từ nâng cao chất lượng sản phẩm đến bồi dưỡng kỹ năng quản lý các hộ kinh doanh.

Về các nhiệm vụ thuộc Nhóm 3: Thực hiện các hoạt động tư vấn, phản biện, giám định xã hội đối với các cơ chế, chính sách, dự án của Nhà nước liên quan đến làng nghề, Hiệp hội đã có những hoạt động như:

Tham gia các cuộc hội thảo do Bộ Công thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam … tổ chức, thảo luận những dự thảo nghị định, thông tư do các cơ quan này chuẩn bị, đề xuất những ý kiến bổ sung cần thiết liên quan đến làng nghề;

Gần đây nhất là đã tham gia tích cực trong việc chuẩn bị Nghị định 52/2018, trong đó có khá nhiều quy định thuận lợi cho hoạt động của các làng nghề (nhưng rất tiếc là việc triển khai thực hiện quá chậm, nghị định chưa được thể hiện trong cuộc sống); v.v…

Thực tế cho thấy Hiệp hội có thể thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ này, nếu như có sự đổi mới ở cả hai phía cơ quan nhà nước và Hiệp hội: (i) Các cuộc tư vấn, phản biện, giám định xã hội do các cơ quan nhà nước tổ chức cần thực chất hơn; Cơ quan chủ trì cần dành thời gian thảo luận nhiều hơn, kể cả tranh luận; Ý kiến đóng góp cần được lắng nghe; (ii) Hiệp hội có thể chủ động chuẩn bị và đề xuất với cơ quan nhà nước thực hiện một số cuộc phản biện xã hội để tiếp tục hoàn chỉnh những cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động của làng nghề và Hiệp hội; (iii) Trong quá trình tham gia các cuộc giám định, phản biện xã hôi do cơ quan nhà nước chủ trì, Hiệp hội có thể chuẩn bị kỹ hơn, nắm vững thêm thực tế, thu hút đầy đủ trí tuệ của thành viên Hiệp hội, do đó tăng thêm sức thuyết phục của ý kiến tham gia.

Tiếp theo, xin đề cập về tổ chức, điều hành Hiệp hội. Có thể nói đây là nhân tố chủ quan tác động quyết định thành tựu của Hiệp hội trong những năm qua. Thực tiễn cho thấy quản lý, điều hành tổ chức xã hội là một hoạt động rất mới, chúng ta chưa có kinh nghiệm. Điều đáng quý là mặc dù có nhiều khó khăn, Hiệp hội vẫn hoạt động tốt, do nỗ lực của Ban Thường trực Hiệp hội, nhất là vị Chủ tịch đầy tâm huyết và nhiều sáng kiến. Thành tựu thời gian qua đã tạo cơ sở và tiền đề vững chắc cho những thành tựu mới trong thời gian tới.

Dưới đây, dựa theo nguyên tắc “ba tự” (tự nguyện; tự quản lý; tự trang trải các chi phí) của tổ chức Hiệp hội như các nhà nghiên cứu đã khái quát, xin nêu lên một số suy nghĩ như sau.

Hiệp hội hoạt động tự nguyện. Đến nay, Hiệp hội đã có khoảng 13.000 hội viên (trong đó 1/3 là hội viên tổ chức) tại khắp các địa phương, hiện vẫn tiếp tục có đăng ký mới, chứng minh Hiệp hội đã được tín nhiệm trong cộng đồng làng nghề cả nước. Hiệp hội đã hình thành hệ thống tổ chức khá mạnh: Có Văn phòng Trung ương Hiệp hội, 15 trung tâm, 10 ban, 07 văn phòng đại diện, 01 viện nghiên cứu, 01 tạp chí in, 01 tạp chí điện tử và 01 trang thông tin điện tử. Rất đáng hoan nghênh là Thường trực Hiệp hội, Hội đồng Tư vấn, cán bộ, nhân viên trong Văn phòng Hiệp hội cũng như các tổ chức trực thuộc cũng đều vì tâm huyết với làng nghề mà kiên trì khắc phục khó khăn, làm việc tự nguyện, nhiệt tình đóng góp vào những thành tựu.

Hiệp hội tự quản lý. Thực tiễn cho thấy, bộ máy quản lý của một tổ chức hội không thể rập khuôn bộ máy nhà nước, mà phải rất gọn nhẹ, làm việc có hiệu quả; việc điều hành bộ máy cũng không thể như cơ quan nhà nước. Điều đặc sắc ở Hiệp hội là đã quy tụ được một số vị có trình độ, năng lực đã công tác trong cơ quan nhà nước nay đã nghỉ hưu song tâm huyết với làng nghề, sẵn sàng đảm nhiệm công việc Hiệp hội; Cần phát huy hơn nữa trí tuệ, tài năng của các vị này vào công việc chung. Đồng thời, cũng nên quan tâm thu hút kiến thức, kinh nghiệm của những người đã hoạt động trực tiếp lâu năm trong các làng nghề, để tăng thêm chất liệu từ thực tiễn cho hoạt động của Hiệp hội. Các tổ chức trực thuộc Hiệp hội có thể hoạt động đều tay hơn, trợ giúp các cơ sở sản xuất kinh doanh, các làng nghề nhiều hơn nữa.

Khác với cơ quan nhà nước, Hiệp hội phải làm việc theo nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch, lấy đồng thuận, thuyết phục là chủ yếu. Đây là một khó khăn, vì trong một tổ chức xã hội, nhận thức, trình độ rất khác nhau. Điều hành Hiệp hội, do vậy, cần uyển chuyển, tâm lý, bàn bạc, lắng nghe nhiều hơn; Có việc dễ dàng nhất trí, nhưng có việc cần chờ đợi và thậm chí phải ngừng lại khi chưa tạo được sự nhất trí.

Hiệp hội tự trang trải các khoản chi phí. Đây đang là một khó khăn thường xuyên của Hiệp hội. Theo Điều lệ, nguồn thu của Hiệp hội trước hết là lệ phí gia nhập; hội phí; Các khoản tài trợ và các khoản thu hợp pháp khác, thế nhưng trong thực tế, hội phí hầu như không thu được.

Đáng mừng là trong tình hình luôn căng thẳng về tài chính, Thường trực Hiệp hội đã có nhiếu sáng kiến, tranh thủ được dự án từ các bộ, các tỏ chức, đồng thời tranh thủ trợ giúp từ các làng nghề để tăng thêm nguồn lực, do đó, hoạt động của Hiệp hội vẫn được bảo đảm. Hiệp hội cũng đã thiết lập được một số quan hệ quốc tế. Hy vọng rằng các mối quan hệ nói trên được duy trì lâu dài. Mặt khác, nếu khai thác, phát huy được các tổ chức trực thuộc Hiệp hội (các trung tâm, ban, viện, văn phòng đại diện …), thúc đẩy và tạo điều kiện cho các tổ chức này thực hiện nhiều dịch vụ phục vụ các cơ sở sản xuất kinh doanh, các làng nghề, thì đây cũng là một nguồn thu đóng góp cho Hiệp hội.

Nhìn lại 15 năm hoạt động của Hiệp hội. Trong điều kiện thể chế và cơ chế, chính sách đối với làng nghề còn nhiều bất cập, những cố gắng và thành tựu của các làng nghề là rất đáng biểu dương, kết quả hoạt động của Hiệp hội là rất đáng tự hào. Tuy nhiên, có những việc có thể làm tốt hơn, nhiều hơn, chuyên nghiệp hơn, hướng vào nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả của mỗi cơ sở sản xuất kinh doanh làng nghề; nhất là nghiên cứu chuyên sâu hơn cả về lý luận và thực tiễn đối với những vấn đề cơ bản về làng nghề, văn hóa làng nghề, về hoạt động của Hiệp hội, v.v…

Ngày nay, đất nước ta đang bước vào một giai đoạn phát triển mới. Các văn bản dự thảo trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã nêu ra những nhiệm vụ nhằm triển khai đồng bộ, toàn diện công cuộc đổi mới, đưa đất nước ta tiếp tục phát triển bền vững, Hiệp hội chúng ta có thể bám sát những vấn đề mới trong các văn bản để vận dụng vào việc tổng kết kinh nghiệm thời gian qua, đề ra những giải pháp phù hợp, tiếp tục hoạt động hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Nhân kỷ niệm 15 năm Hiệp hội, bài viết này tập trung vào những vấn đề then chốt, chủ yếu là nhằm biểu dương, trân quý những thành tựu đã đạt được, đồng thời nêu lên một số suy ngẫm mong được đóng góp vào công việc chung từ nay về sau. Tuy nhiên, trong bài này, những thành tựu của Hiệp hội đã kể ra chắc chắn chưa đầy đủ; những suy ngẫm có thể cần được thảo luận thêm; rất mong nhận được nhiều ý kiến trao đổi.

CGCC Vũ Quốc Tuấn
Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Hiệp hội Làng nghề Việt Nam

Tin liên quan

Tin mới hơn

Hướng đi bền vững để bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống

Hướng đi bền vững để bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống

LNV - Phát triển kinh tế nông thôn không thể bỏ qua vai trò của các làng nghề, nhất là làng nghề truyền thống. Thực tế cho thấy, làng nghề đã và đang tạo nhiều cơ hội việc làm, không chỉ cho người trong độ tuổi lao động mà còn cho cả người già, người khuyết tật, trẻ em, giúp tăng thu nhập và rút ngắn khoảng cách giàu nghèo tại nông thôn. Tuy nhiên, để bảo tồn và phát triển làng nghề, cần có những hướng đi bền vững.
Văn hóa làng nghề trong văn hóa xứ Nghệ

Văn hóa làng nghề trong văn hóa xứ Nghệ

LNV - Làng nghề truyền thống là một nhân tố quan trọng trong văn hóa vùng miền. Với một vùng văn hóa độc đáo như xứ Nghệ, làng nghề có vai trò to lớn, là bông hoa đẹp trong bức tranh văn hóa chung. Làng nghề thể hiện sự đa dạng của văn hóa, thể hiện tính đặc sắc của địa phương. Và trong bối cảnh hiện nay, sự phát triển làng nghề hợp lý là hướng đi đúng đắn để gắn bảo tồn văn hóa với phát triển kinh tế.
Phát triển bền vững du lịch làng nghề Thừa Thiên Huế

Phát triển bền vững du lịch làng nghề Thừa Thiên Huế

LNV - Du lịch lễ hội văn hoá, du lịch làng nghề truyền thống là một thế mạnh và nét đặc trưng vốn có của du lịch Thừa Thiên Huế hiện tại và trong tương lai. Vấn đề đặt ra là chúng ta cần khai thác và phát huy các làng nghề truyền thống như một chiến lược phát triển du lịch bền vững gắn với cộng đồng dân cư địa phương, góp phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
Gìn giữ tinh hoa làng nghề thời 4.0

Gìn giữ tinh hoa làng nghề thời 4.0

LNV - Người Việt Nam tự hào có những làng nghề truyền thống đã tồn tại hàng trăm năm, vang danh xứ người. Thế nhưng, theo năm tháng, các làng nghề truyền thống đang ngày càng mai một. Bên cạnh đó, thời đại công nghệ 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức cho các làng nghề, đòi hỏi công tác duy trì, bảo tồn và phát triển làng nghề cần sự chung tay của nhiều thế hệ và chính quyền các cấp.
Lợi ích của việc bán hàng online với sản phẩm thủ công mỹ nghệ

Lợi ích của việc bán hàng online với sản phẩm thủ công mỹ nghệ

LNV - Nhiều năm qua, việc bán hàng online đã khá phổ biến với nhiều lĩnh vực và đã quen thuộc với nhiều khách hàng, nhưng trong lĩnh vực hàng thủ công mỹ nghệ rất ít cơ sở tham gia bán hàng online. Cho đến nay, chủ yếu là các cơ sở sản xuất đồ gốm và điêu khắc gỗ bắt đầu thực hiện bán hàng online.
Chuyển đổi số trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam

Chuyển đổi số trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam

LNV - Bên cạnh cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Trong bối cảnh đó, chuyển đổi số trong doanh nghiệp được xác định là giải pháp quan trọng, là xu hướng tất yếu để các doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực, lợi thế cạnh tranh, tăng tốc và phát triển.

Tin khác

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh trực tuyến trên nền tảng mạng xã hội tại Việt Nam

Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh trực tuyến trên nền tảng mạng xã hội tại Việt Nam

LNV - Công nghệ 4.0 phát triển mạnh mẽ giúp cho việc mua bán hàng hóa trực tuyến thuận tiện và phổ biến hơn bao giờ hết. Hơn nữa, khi dịch Covid-19 bùng nổ trên nhiều quốc gia với tốc độ lây lan nhanh chóng thì mua bán trực tuyến là giải pháp tối ưu thay thế cho phương thức mua bán truyền thống.
Hà Nội phát triển làng nghề truyền thống, góp phần phát triển công nghiệp văn hóa

Hà Nội phát triển làng nghề truyền thống, góp phần phát triển công nghiệp văn hóa

LNV - Thành phố Hà Nội là nơi có nhiều làng nghề truyền thống với 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó có 305 làng nghề truyền thống đã được công nhận thuộc 23 quận, huyện và thị xã. Đây là nguồn tài nguyên dồi dào cho phát triển công nghiệp văn hóa.
Lợi ích bán hàng online với sản phẩm thủ công mỹ nghệ

Lợi ích bán hàng online với sản phẩm thủ công mỹ nghệ

LNV - Nhiều năm qua, việc bán hàng online đã khá phổ biến với nhiều lĩnh vực và quen thuộc với khách hàng, nhưng trong lĩnh vực hàng thủ công mỹ nghệ rất ít cơ sở tham gia bán hàng online. Cho đến nay, chủ yếu là các cơ sở sản xuất đồ gốm và điêu khắc gỗ bắt đầu thực hiện bán hàng online.
Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc kinh doanh online trên nền tảng kỹ thuật số

Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc kinh doanh online trên nền tảng kỹ thuật số

LNV - Nghề dệt lụa ở Vạn Phúc (quận Hà Đông, TP. Hà Nội) từ lâu đã nổi tiếng bởi nét tài hoa của những nghệ nhân làng nghề. Với những ai yêu lụa Vạn Phúc khi về nơi đây như được trở lại cội nguồn với nhiều nét xưa cũ. Bao đời nay, lụa Vạn Phúc chỉ sử dụng chất liệu tơ tằm truyền thống, do bàn tay của người lao động tạo nên. Điều đáng quý là các sản phẩm ở đây được làm từ nguyên liệu tự nhiên, có nhiều ưu điểm khác hẳn với các sản phẩm trôi nổi trên thị trường.
Những khó khăn cần tháo gỡ của sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam ra thị trường quốc tế

Những khó khăn cần tháo gỡ của sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam ra thị trường quốc tế

LNV - Quyết định số: 801/QĐ-TTg ngày 07 tháng 7 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Bảo tồn và phát triển làng nghề Việt nam giai đoạn 2021 – 2030” đã đặt mục tiêu nâng kim ngạch xuất khẩu hàng TCMN lên 4 tỷ USD vào năm 2025 và 6 tỷ USD vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, hàng loạt khó khăn lớn nhỏ cần được tháo gỡ ở mọi khu vực, từ trung ương đến địa phương. Chúng ta có thể điểm qua một số khó khăn cần được ưu tiên tháo gỡ như sau:
Đề xuất giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước ở các làng nghề

Đề xuất giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước ở các làng nghề

LNV - Làng nghề có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế nông thôn ở nước ta. Bên cạnh những lợi ích về kinh tế, sự phát triển của các làng nghề cũng gây ra hệ lụy về ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng. Để giải quyết vấn đề ô nhiễm nước thải làng nghề, Việt Nam cần thiết phải có các biện pháp đồng bộ từ chính sách tới giải pháp như quy hoạch lại không gian sản xuất, tổ chức tốt quy trình sản xuất, vệ sinh môi trường, tăng cường giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường... đặc biệt là các giải pháp về kỹ thuật xử lý nước thải với mức đầu tư thấp, dễ vận hành, phù hợp với yêu cầu của làng nghề.
Nâng cao kỹ năng bán hàng online, marketing cho các cơ sở công nghiệp nông thôn làng nghề

Nâng cao kỹ năng bán hàng online, marketing cho các cơ sở công nghiệp nông thôn làng nghề

LNV - Trong thời kỳ kinh tế hội nhập, sản phẩm làng nghề phải cạnh tranh rất khốc liệt về mẫu mã, chất lượng, giá cả và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Để mở rộng thị trường, ngoài việc bán sản phẩm làng nghề tại các cửa hàng truyền thống, phương thức bán hàng on line ngày càng quan trọng mở ra hướng mới để quảng bá và tiêu thụ sản phẩm làng nghề. Để nâng cao kỹ năng bán hàng online, maketing cho sản phẩm Thủ công Mỹ nghệ tại các cơ sở công nghiệp nông thôn làng nghề cần thực hiện những bước sau đây:
Thực trạng và giải pháp thương mại điện tử của các cơ sở công nghiệp nông thôn tại các làng nghề hiện nay

Thực trạng và giải pháp thương mại điện tử của các cơ sở công nghiệp nông thôn tại các làng nghề hiện nay

LNV - Thương mại điện tử là hình thức kinh doanh trực tuyến sử dụng nền tảng công nghệ thông tin với sự hỗ trợ của Internet để thực hiện các giao dịch mua bán, trao đổi, thanh toán trực tuyến. Thương mại điện tử, kinh doanh trực tuyến dần dần đã trở thành những hoạt động cần thiết tại các cơ sở công nghiệp nông thôn, nhất là tại các làng nghề.
Cuốn sách "Phát huy truyền thống đại đoàn kết dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc " của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Cuốn sách "Phát huy truyền thống đại đoàn kết dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc " của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

LNV - Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự Thật là cơ quan xuất bản sách lý luận chính trị Trung ương của Đảng. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự Thật đã xuất bản nhiều bộ sách, cuốn sách lý luận chính trị có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền, phổ biến, quán triệt đường nối chủ trương của Đảng đến cán bộ, đảng viên và nhân dân; bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, phục vụ công cuộc xây dựng, phát triển đất nước.
Bình Dương: Kỳ vọng có thêm sản phẩm OCOP thủ công mỹ nghệ

Bình Dương: Kỳ vọng có thêm sản phẩm OCOP thủ công mỹ nghệ

OVN - Theo thông tin từ Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Bình Dương, hiện nay, trên địa bình tỉnh đã có 103 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP hạng 3 đến 4 sao. Trong đó, có 93 sản phẩm OCOP 3 sao và 10 sản phẩm OCOP 4 sao.
Tìm hiểu về phòng, chống tham nhũng và đức thanh liêm của người xưa

Tìm hiểu về phòng, chống tham nhũng và đức thanh liêm của người xưa

LNV - Trong xã hội phong kiến Việt Nam, với cấu trúc hệ thống Nhà nước “Quân – Thần – Nhân”, chưa có nền dân chủ, thì tệ quan liêu, hối lộ, nhũng nhiễu, lộng quyền… là phổ biến. Song, ta hãy tìm hiểu xem trong xã hội quân chủ ấy, các triều đại, các vị vua và quan đã làm được gì để chống tham nhũng, lạm dụng chức quyền, giúp cho ổn định xã hội và quản lý Nhà nước phong kiến, cùng giảm bớt đau khổ cho muôn dân.
Hiệp hội Làng nghề Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động tiến tới Đại hội đại biểu lần thứ V

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động tiến tới Đại hội đại biểu lần thứ V

LNV - Hiệp hội Làng nghề Việt Nam được thành lập năm 2005, trải qua 4 kỳ đại hội. Hiện Hiệp hội đang hoàn thiện hồ sơ xin phép tổ chức Đại hội toàn quốc lần thứ V, nhiệm kỳ 2023-2028 dự kiến quý IV năm 2023 tại Hà Nội.
Bảo tồn và phát triển làng nghề Hà Nội  “Hội tụ - kết tinh - lan tỏa”

Bảo tồn và phát triển làng nghề Hà Nội “Hội tụ - kết tinh - lan tỏa”

LNV - Hà Nội vốn nổi tiếng vùng đất “Địa linh nhân kiệt” và Hà Nội đẹp, thơ mộng không chỉ bởi vẻ đẹp của 36 phố phường mà còn nổi bật bởi những làng nghề truyền thống nổi tiếng đã đi vào trong sử sách, thơ ca. Hà Nội – mảnh đất trăm nghề hội tụ đã tạo nên giá trị của một nền văn hóa.
Thực trạng và giải pháp phát triển làng nghề, ngành nghề nông thôn

Thực trạng và giải pháp phát triển làng nghề, ngành nghề nông thôn

LNV - Trong những năm qua, làng nghề, ngành nghề nông thôn có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn góp phần nâng cao đời sống, xóa đói giảm nghèo cho một số bộ phận gia đình ở nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới. Việc phát triển các ngành nghề ở nông thôn một cách bền vững sẽ tạo điều kiện chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, cơ cấu lao động nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Kết nối văn hoá biển Quảng Ninh - Hải Phòng trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

Kết nối văn hoá biển Quảng Ninh - Hải Phòng trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

LNV - Hải Phòng là một trong những trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước; đứng thứ hai trong Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Cùng với thủ đô Hà Nội và tỉnh Quảng Ninh, thành phố Hải Phòng là một trong ba đầu tầu thúc đẩy phát triển kinh tế của vùng. Trong sáng kiến hợp tác kinh tế “Hai hành lang, một vành đai kinh tế” giữa Việt Nam và Trung Quốc, thành phố Hải Phòng là một trung tâm kinh tế quan trọng.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo

Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo

LNV - Dưới đôi bàn tay khéo léo, kỳ công và sáng tạo của các nghệ nhân ở làng nghề đan lát Đỗ Xuyên tre nứa đã trở thành những tác phẩm thủ công mỹ nghệ vô cùng độc đáo, đặc sắc gắn liền với miền quê Đất Tổ.
Tướng Hoàng Đan kể về buổi chiều 30/4/1975

Tướng Hoàng Đan kể về buổi chiều 30/4/1975

LNV - Kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2024)
Đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam

Đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam

LNV - Vừa qua, tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức Hội thảo khoa học chủ đề “Tổng Bí thư Trần Phú - Chiến sĩ cộng sản kiên trung, bất khuất, người con ưu tú của dân tộc Việt Nam”. Nhân dịp kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Trần Phú (1/5/1904-1/5/2024).
Thanh Hóa: Tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng trong dịp Lễ 30/4, 01/5 và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

Thanh Hóa: Tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng trong dịp Lễ 30/4, 01/5 và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ

LNV – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm vừa ký Công văn số 5653/UBND-CNTT về việc tăng cường công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng trong dịp Lễ 30/4, 01/5 và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN

LNV - Sáng 23/4, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại phiên khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN với chủ đề "Xây dựng Cộng đồng ASEAN phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm".
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
vf
ban-qlda-dau-tu-xay-dung-huyen-quan-son
the-92-coffee
cong-ty-tnhh-xay-dung-va-thuong-mai-duy-thang
cong-ty-tnhh-xay-dung-manh-truong-son
cong-ty-co-phan-tan-phong
dang-uy-ubnd-mttq-huyen-yen-thanh-nghe-an
cong-ty-tnhh-mtv-tan-anh
chao-mung-70-nam-chien-thang-dbp-49-nam-ngay-giai-phong-mien-nam-138-nam-ngay-qtld
Giao diện di động