Làng nghề chiếu Định Yên hơn trăm năm tuổi
Các cụ cao niên trong xã kể lại trước đây, Định Yên gồm hai xã Định Yên và Định An ngày nay. Nghề dệt chiếu ở đây hình thành và phát triển hơn 100 năm qua.
Với địa hình thuận lợi nằm dọc sông Hậu, Định Yên có nhiều cồn, bãi bồi thích hợp cho sự phát triển của cây lác, đây là nguồn nguyên liệu để dệt chiếu. Nghề dệt chiếu ở Định Yên ngày càng phát triển, nguyên liệu tại chỗ không đủ, phải mua thêm lác chẻ sẵn, phơi khô từ địa phương khác.
Chính sự hưng thịnh của nghề dệt chiếu mà chợ chiếu Định Yên dần hình thành, đặc biệt chỉ họp vào ban đêm. Thời điểm họp chợ không cố định, phụ thuộc vào con nước lớn - ròng (thủy triều lên - xuống) nhưng thường trong khoảng thời gian từ 23 giờ đến 4 giờ. Lúc bấy giờ, người đi chợ trao đổi, mua bán hàng hóa dưới ánh sáng leo lét của ngọn đèn dầu hỏa. Vì yếu tố đặc biệt đó, chợ chiếu Định Yên còn được nhiều người gọi là “chợ ma”.
Để cho ra một chiếc chiếu đạt chuẩn là cả một quá trình lao động miệt mài, đòi hỏi người thợ phải tỉ mỉ đến từng công đoạn. Lác để làm sợi dệt là những cây thật già, nhưng sợi chỉ dài vừa phải, phù hợp với khổ chiếu cần làm. Sau khi đem đi phơi, sợi lác sẽ được nhuộm trong nước sôi tại các lò nhuộm, với nhiều màu xanh, đỏ, tím, vàng… Độ đậm nhạt của sợi lác phụ thuộc vào số lần nhúng, muốn nhạt thì nhúng ít, muốn đậm thì nhúng thành nhiều lần.
Một số công đoạn đã có máy móc hỗ trợ nhưng để thiết kế hoa văn, bẻ vành, may viền thì đều dựa vào bàn tay tinh xảo cũng như bí quyết truyền đời của mỗi gia đình làm nghề. Song, vẫn có một số vị khách khó tính tìm đến tận nơi để đặt riêng các nghệ nhân lành nghề, làm thủ công một số loại chiếu như chiếu bông vuông hình con cờ, chiếu động phòng hoa chúc, chiếu vẩy ốc…
Hiện nay, nguyên liệu lác để làm chiếu của địa phương còn rất ít, hiện hầu hết phụ thuộc nguồn từ huyện Vũng Liêm (Vĩnh Long). Do yêu cầu phát triển của xã hội và khoa học kỹ thuật tiến bộ, nhiều hộ chuyển sang dệt chiếu bằng máy để có năng suất, thu nhập cao hơn, số hộ dệt chiếu thủ công ngày càng giảm. Sản lượng chiếu nhiều, hệ thống giao thông phát triển, thương lái vào tận nhà người dân thu mua. Vì vậy, nhiều năm qua, chợ chiếu đêm Định Yên không còn.
Tuy trải qua nhiều thăng trầm, nghề dệt chiếu ở Định Yên vẫn được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Hiện nay, làng chiếu Định Yên có trên 800 hộ làm nghề dệt chiếu. Đa số đều sử dụng máy dệt nên năng suất lao động tăng cao.
Để góp phần phát triển du lịch, quảng bá hình ảnh địa phương, huyện Lấp Vò triển khai khôi phục, phát huy giá trị làng nghề dệt chiếu thủ công truyền thống và tái hiện lại chợ chiếu Định Yên kết hợp trải nghiệm văn hóa lịch sử địa phương. Trong quá trình bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề truyền thống dệt chiếu Định Yên, huyện đang nghiên cứu thực hiện vùng trồng lác phục vụ khách du lịch tham quan, trải nghiệm và vùng trồng lác nguyên liệu, bước đầu, quy hoạch ở hai xã Định Yên, Định An.
Bên cạnh sản xuất bằng máy móc, địa phương có chính sách hỗ trợ người dân giữ gìn nghề dệt chiếu truyền thống; tổ chức cuộc thi sáng tạo sản phẩm từ chiếu và cây lác… Huyện hướng đến phát triển du lịch, tái hiện lại không gian “chợ ma”- nơi giao thương sản phẩm chiếu của người dân Định Yên trước đây.
Tin liên quan
Nghề và Làng nghề truyền thống
09:22 | 16/05/2024 Nghiên cứu trao đổi
Vai trò, vị thế của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, trong sự nghiệp bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề truyền thống Việt Nam
10:08 | 10/05/2024 Nghiên cứu trao đổi
Tôn vinh giá trị văn hoá trong các làng nghề truyền thống
10:45 | 09/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn
Hành trình của chiếc chiếu hoa
09:20 | 16/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người lưu giữ nghề làm bún Cổ Đô
16:14 | 13/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề trồng hoa Gia An Nam nỗ lực để công nhận làng nghề
10:22 | 13/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Trang phục truyền thống đồng bào Hrê, Ba Na hòa quyện với thiên nhiên
10:16 | 10/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” nghề thủ công mỹ nghệ
10:09 | 10/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ nhân thổi hồn vào mảnh ván gỗ những con tàu đã bị lãng quên trở thành tác phẩm nghệ thuật độc bản
10:08 | 10/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Mộc mạc nghề làm nồi đất ở làng Trù Sơn
09:35 | 10/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Bảo tồn và phát triển làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
11:01 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát của người Tày ở Cao Bằng
09:56 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ghé thăm làng nghề chằm nón lá Đức Hòa
09:55 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bế mạc Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 9
09:00 Tin tức
Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 9 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
08:56 Tin tức
Khai mạc Đại hội Hội chiếu sáng Việt Nam lần thứ V, nhiệm kỳ 2024-2029
08:55 Tin tức
Diễn đàn "Khó khăn, vướng mắc trong thực hiện phân loại, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt"
08:53 Tin tức
Hội chợ triển lãm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc- Hà Nội năm 2024
11:46 Khuyến công