Khát vọng giữu gìn văn hóa trà của nghệ nhân xứ Huế
Tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị với tình yêu văn hóa trà.
Di Nhiên Trà Thất - Hương trà phảng phất đất Cố Đô
Nghệ nhân Trần Thị Thanh Nhị sinh năm 1985, quê ở Quảng Bình, hiện đang sinh sống tại bờ Bắc dòng sông Hương (TP. Huế), hiện là giảng viên Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Huế, chủ Di Nhiên Trà Thất. Năm 2019, Trần Thị Thanh Nhị tham gia Cuộc thi pha chế trà Việt Nam (Tea Master Cup Viet Nam), chị vượt qua 20 nghệ nhân trong cả nước, giành giải nhất phần thi “Trà và đồ ăn kèm”. Tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị là một trong ba nghệ nhân của Việt Nam được chọn tham gia cuộc thi pha chế trà thế giới năm 2020 tổ chức tại Trung Quốc.
Nằm trong một kiệt (ngõ) nhỏ (3/26, Nguyễn Thiện Thuật, Thuận Hòa, Thành phố Huế) nhưng bao giờ đến Di Nhiên Trà Thất cũng thấy có đông khách ngồi thưởng trà trong quán và nghe nghệ nhân Di Nhiên say sưa nói về trà và tình yêu dành cho Sông Hương xứ Huế.
Chúng tôi đến Di Nhiên Trà Thất vào một đêm tháng Sáu nóng bức, chị Nhị ra chào khách bằng nụ cười tươi rói. Sau khi xem qua một lượt những loại trà bánh trong menu được trang trí tinh tế, chúng tôi chọn Trà Tiên Khí. Trong thời gian đợi trà, chị Nhị tiếp chúng tôi bằng những mẩu chuyện nhỏ về bản thân, về công việc, về nghệ thuật uống trà. Không phải người gốc Huế, song chị Nhị lại dành cho dòng Sông Hương và Huế một tình yêu mãnh liệt, đặc biệt là những nét văn hóa xưa cổ. Sau nhiều năm nghiên cứu về văn hóa trà của người Việt, chị Nhị quyết định mở Di Nhiên Trà Thất tại Huế, nơi giao lưu các đặc sản, danh trà thuần Việt và bảo tồn nghề làm trà hoa truyền thống.
Một buổi tập pha trà của những bạn trẻ.
Di Nhiên Trà Thất được xây dựng, bày trí theo phong cách “thiền”, đậm chất phương Đông. Hoa sen là loài hoa duy nhất được chị Nhị chọn để trang trí không gian trà thất, khiến không gian lúc nào cũng nức ngát hương sen. Sen ở Di Nhiên nói riêng, ở Huế nói chung không hoàn toàn giống với sen ở những vùng khác. Đó là sen trắng của đất cố đô có hương thơm thanh tao, cánh sen có độ rộng đủ để ôm trùm trà được chị Nhị khéo léo đặt vào bên trong. Danh trà được ủ mình trong sen xứ Huế, vừa giữ được mùi thơm đặc trưng, vừa mang hương vị nắng gió vùng miền, vừa phảng phất hương sen nồng nàn của Huế.
Sự am hiểu về trà, tình yêu và khát vọng gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của người Việt Nam đã được chị Nhị gửi cả vào Di Nhiên Trà Thất, vào từng loại trà được tẩm ướp rất kỳ công và pha bằng kỹ thuật của trà nương mang tính thẩm mỹ cao độ. Nếu có dịp đến Huế, không thể nào bỏ lỡ Di Nhiên Trà Thất - nơi dành cho những tâm hồn khao khát được gắn bó với cái đẹp, với những giá trị truyền thống của người Việt. Ngồi ở Di Nhiên Trà Thất trong đêm Huế, nghe tiếng suối nước róc rách từ radio, cảm nhận hương sen len lỏi trong không gian quán, thưởng thức chén trà sen… là một khoảnh khắc vô cùng tuyệt vời.
Chị chủ Di Nhiên Trà thất dâng trà cho dòng sông Hương
Thưởng trà chứ không uống trà
Đến Di Nhiên Trà Thất, có thể ngộ ra một điều: Những gì Nguyễn Tuân viết trong truyện ngắn Những chiếc ấm đất không phải là sản phẩm của trí tưởng tượng hoặc tô vẽ quá đà. Thực tế, nghệ thuật pha trà và dùng trà của người Việt rất công phu để thể hiện niềm trân trọng dành cho một nét đẹp văn hóa đã có từ ngàn đời. Chị Nhị cho biết: “Đối với trà thì chúng ta thưởng thức chứ không phải uống vội. Vừa nhấm nháp, vừa cảm nhận hương và vị của trà, của sen, của nước. Đôi khi, từ trong chén trà, ta có thể đoán định được tâm trạng của người pha trà, trà được hái ở sườn đông hay sườn tây của đồi núi. Trong chén trà chứa đựng cả một vũ trụ”.
Một điều đặc biệt là chị Nhị đã gắn văn hóa trà với dòng Sông Hương - linh hồn của xứ Huế. Điều này được thể hiện ở nghi thức dâng trà rải hoa trên dòng Hương (thường vào ngày rằm hàng tháng) để cầu mong sông Hương mãi thơm. Đặc biệt là việc chị Nhị cùng các trà nương đi ngược lên thượng nguồn lấy nước Sông Hương về pha trà. Thật may mắn, chúng tôi được dịp thưởng thức trà pha bằng nước sông Hương. Mùi thơm đặc trưng của trà hòa cùng hương thơm nước dòng Hương ở thượng nguồn.
Để thưởng trà, đặc biệt là loại trà pha bằng nước của dòng sông huyền thoại xứ Huế, trà nương phải có hiểu biết về nghệ thuật pha trà truyền thống của dân tộc và trà khách phải có tình yêu đặc biệt dành cho trà, cho sông Hương. Từ đó mới có thể cảm nhận được tinh túy tụ kết lại trong chén trà nhỏ nhắn. Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, khi các giá trị truyền thống có nguy cơ mất đi, chị Nhị vẫn dành thời gian tĩnh tại ở Di Nhiên Trà Thất để nghiên cứu về trà, giới thiệu và lan tỏa văn hóa trà truyền thống đến với bạn bè gần xa, thì thật là đáng quý.
Trà là một nét đẹp trong văn hóa của người Việt, giữa bối cảnh giao lưu và hội nhập văn hóa hôm nay, việc tìm về và khẳng định lại những giá trị truyền thống luôn là điều nhân văn, ý nghĩa. Và tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị đang nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những
giá trị tốt đẹp ấy.
Bài và ảnh Hoàng Khánh Duy
Tin liên quan
Tin mới hơn
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xưởng mộc Minh Mít làm nhà thờ gỗ sơn son thiếp vàng
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống hoa, cây cảnh Triệu Đề
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tự Lập: Khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát - Đem lại những sản phẩm và chất lượng dịch vụ tốt nhất đến khách hàng
09:55 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cụ ông 75 tuổi tự tay làm hơn 100 chiếc đèn Trung thu truyền thống
10:35 | 12/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thừa Thiên Huế: Nghề làm đầu lân tất bật mùa trung thu
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Giữ gìn tinh hoa nghệ thuật khảm trai ở làng nghề Chuôn Ngọ
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngày hội mắm Châu Đốc Tôn vinh ẩm thực kết nối kinh tế vùng miền
11:20 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ông “vua dép lốp” trở thành Nghệ nhân làng nghề
11:19 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm thuốc nam cổ truyền của dân tộc Dao Đỏ ở tỉnh Cao Bằng
10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Kéo cắt cây cảnh của Làng nghề rèn Trung Lương
10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những ông “vua dép lốp” xứng tầm Nghệ nhân làng nghề
09:00 | 06/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lào Cai: Phát triển nghề thủ công truyền thống gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa
15:14 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Một xưởng mộc ở Hà Tĩnh làm hàng trăm nhà thờ gỗ sơn son thếp vàng
09:00 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Phát triển Làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng, bún số 8
11:42 | 04/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Triển lãm “Mạch di sản” tôn vinh nghệ thuật sơn mài truyền thống
10:27 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nữ Nghệ nhân tâm huyết với nghề thêu ren, đan móc truyền thống
10:26 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp
11:01 | 29/08/2024 Tin tức
Làng gốm truyền thống khu vực miền Trung: Phát triển bền vững làng nghề gốm gắn với du lịch
17:27 Nghiên cứu trao đổi
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 Làng nghề, nghệ nhân