Khát vọng giữu gìn văn hóa trà của nghệ nhân xứ Huế

11:59 | 11/07/2022 Làng nghề, nghệ nhân Theo dõi langngheviet.com.vn trên

LNV - Từ lâu Huế được xem là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, nơi cất giấu những trầm tích được kiến tạo và tồn tại qua từng giai đoạn thăng trầm của lịch sử. Bởi lẽ đó, mảnh đất này tuy trầm lắng, nói đúng hơn là thoáng buồn theo một cách riêng nhưng vẫn hấp dẫn du khách gần xa, đặc biệt là những tâm hồn nâng niu, trân trọng và khát khao gìn giữ những giá trị truyền thống. Trong số những giá trị được lưu giữ ở hai bên bờ Sông Hương, phải kể đến trà - một biểu tượng đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt. Nhắc đến trà và người lưu giữ văn hóa trà cổ truyền ở Huế, không thể nào quên Di Nhiên Trà Thất - quán trà nhỏ giữa lòng kinh đô Huế của nghệ nhân trà, tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị.

Tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị với tình yêu văn hóa trà.

Di Nhiên Trà Thất - Hương trà phảng phất đất Cố Đô

Nghệ nhân Trần Thị Thanh Nhị sinh năm 1985, quê ở Quảng Bình, hiện đang sinh sống tại bờ Bắc dòng sông Hương (TP. Huế), hiện là giảng viên Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Huế, chủ Di Nhiên Trà Thất. Năm 2019, Trần Thị Thanh Nhị tham gia Cuộc thi pha chế trà Việt Nam (Tea Master Cup Viet Nam), chị vượt qua 20 nghệ nhân trong cả nước, giành giải nhất phần thi “Trà và đồ ăn kèm”. Tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị là một trong ba nghệ nhân của Việt Nam được chọn tham gia cuộc thi pha chế trà thế giới năm 2020 tổ chức tại Trung Quốc.

Nằm trong một kiệt (ngõ) nhỏ (3/26, Nguyễn Thiện Thuật, Thuận Hòa, Thành phố Huế) nhưng bao giờ đến Di Nhiên Trà Thất cũng thấy có đông khách ngồi thưởng trà trong quán và nghe nghệ nhân Di Nhiên say sưa nói về trà và tình yêu dành cho Sông Hương xứ Huế.

Chúng tôi đến Di Nhiên Trà Thất vào một đêm tháng Sáu nóng bức, chị Nhị ra chào khách bằng nụ cười tươi rói. Sau khi xem qua một lượt những loại trà bánh trong menu được trang trí tinh tế, chúng tôi chọn Trà Tiên Khí. Trong thời gian đợi trà, chị Nhị tiếp chúng tôi bằng những mẩu chuyện nhỏ về bản thân, về công việc, về nghệ thuật uống trà. Không phải người gốc Huế, song chị Nhị lại dành cho dòng Sông Hương và Huế một tình yêu mãnh liệt, đặc biệt là những nét văn hóa xưa cổ. Sau nhiều năm nghiên cứu về văn hóa trà của người Việt, chị Nhị quyết định mở Di Nhiên Trà Thất tại Huế, nơi giao lưu các đặc sản, danh trà thuần Việt và bảo tồn nghề làm trà hoa truyền thống.

Một buổi tập pha trà của những bạn trẻ.

Di Nhiên Trà Thất được xây dựng, bày trí theo phong cách “thiền”, đậm chất phương Đông. Hoa sen là loài hoa duy nhất được chị Nhị chọn để trang trí không gian trà thất, khiến không gian lúc nào cũng nức ngát hương sen. Sen ở Di Nhiên nói riêng, ở Huế nói chung không hoàn toàn giống với sen ở những vùng khác. Đó là sen trắng của đất cố đô có hương thơm thanh tao, cánh sen có độ rộng đủ để ôm trùm trà được chị Nhị khéo léo đặt vào bên trong. Danh trà được ủ mình trong sen xứ Huế, vừa giữ được mùi thơm đặc trưng, vừa mang hương vị nắng gió vùng miền, vừa phảng phất hương sen nồng nàn của Huế.

Sự am hiểu về trà, tình yêu và khát vọng gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của người Việt Nam đã được chị Nhị gửi cả vào Di Nhiên Trà Thất, vào từng loại trà được tẩm ướp rất kỳ công và pha bằng kỹ thuật của trà nương mang tính thẩm mỹ cao độ. Nếu có dịp đến Huế, không thể nào bỏ lỡ Di Nhiên Trà Thất - nơi dành cho những tâm hồn khao khát được gắn bó với cái đẹp, với những giá trị truyền thống của người Việt. Ngồi ở Di Nhiên Trà Thất trong đêm Huế, nghe tiếng suối nước róc rách từ radio, cảm nhận hương sen len lỏi trong không gian quán, thưởng thức chén trà sen… là một khoảnh khắc vô cùng tuyệt vời.

Chị chủ Di Nhiên Trà thất dâng trà cho dòng sông Hương

Thưởng trà chứ không uống trà

Đến Di Nhiên Trà Thất, có thể ngộ ra một điều: Những gì Nguyễn Tuân viết trong truyện ngắn Những chiếc ấm đất không phải là sản phẩm của trí tưởng tượng hoặc tô vẽ quá đà. Thực tế, nghệ thuật pha trà và dùng trà của người Việt rất công phu để thể hiện niềm trân trọng dành cho một nét đẹp văn hóa đã có từ ngàn đời. Chị Nhị cho biết: “Đối với trà thì chúng ta thưởng thức chứ không phải uống vội. Vừa nhấm nháp, vừa cảm nhận hương và vị của trà, của sen, của nước. Đôi khi, từ trong chén trà, ta có thể đoán định được tâm trạng của người pha trà, trà được hái ở sườn đông hay sườn tây của đồi núi. Trong chén trà chứa đựng cả một vũ trụ”.

Một điều đặc biệt là chị Nhị đã gắn văn hóa trà với dòng Sông Hương - linh hồn của xứ Huế. Điều này được thể hiện ở nghi thức dâng trà rải hoa trên dòng Hương (thường vào ngày rằm hàng tháng) để cầu mong sông Hương mãi thơm. Đặc biệt là việc chị Nhị cùng các trà nương đi ngược lên thượng nguồn lấy nước Sông Hương về pha trà. Thật may mắn, chúng tôi được dịp thưởng thức trà pha bằng nước sông Hương. Mùi thơm đặc trưng của trà hòa cùng hương thơm nước dòng Hương ở thượng nguồn.

Để thưởng trà, đặc biệt là loại trà pha bằng nước của dòng sông huyền thoại xứ Huế, trà nương phải có hiểu biết về nghệ thuật pha trà truyền thống của dân tộc và trà khách phải có tình yêu đặc biệt dành cho trà, cho sông Hương. Từ đó mới có thể cảm nhận được tinh túy tụ kết lại trong chén trà nhỏ nhắn. Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, khi các giá trị truyền thống có nguy cơ mất đi, chị Nhị vẫn dành thời gian tĩnh tại ở Di Nhiên Trà Thất để nghiên cứu về trà, giới thiệu và lan tỏa văn hóa trà truyền thống đến với bạn bè gần xa, thì thật là đáng quý.

Trà là một nét đẹp trong văn hóa của người Việt, giữa bối cảnh giao lưu và hội nhập văn hóa hôm nay, việc tìm về và khẳng định lại những giá trị truyền thống luôn là điều nhân văn, ý nghĩa. Và tiến sĩ Trần Thị Thanh Nhị đang nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những
giá trị tốt đẹp ấy.

Bài và ảnh Hoàng Khánh Duy

Tin mới hơn

Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống

17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Tọa lạc tại thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang, làng nghề tơ lụa Tân Châu từ lâu đã vang danh khắp cả nước bởi những sản phẩm lụa tinh tế, mang đậm dấu ấn văn hóa truyền thống. Trải qua hơn một thế kỷ hình thành và phát triển, làng nghề đã trở thành biểu tượng cho sự sáng tạo, khéo léo và kiên trì của người dân nơi đây.

Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng

17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Cao Bằng là tỉnh thuộc miền núi phía Bắc, có nhiều các dân tộc thiểu số sinh sống, điều này tạo nên sự đa dạng, phong phú trong đời sống văn hóa tinh thần người dân nơi đây. Từ xa xưa, đồng bào đã phát triển các nghề thủ công truyền thống. Ngày nay, những làng nghề rèn, làm hương, thêu thổ cẩm… vẫn được giữ gìn, phát triển và góp phần thu hút khách du lịch đến tìm hiểu và khám phá.

Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền

17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Người Dao ở huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng còn giữ được nhiều nét văn hóa độc đáo, trong đó có nghề thêu thổ cẩm. Theo phong tục từ xưa, các cô gái dân tộc Dao trước khi lấy chồng phải biết thêu thùa may vá để tự tay dệt váy cưới cho mình.

Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội

17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Hà Nội - Giữa lòng phố Thuốc Bắc sầm uất, nơi những cửa hàng hiện đại mọc lên san sát, vẫn còn đó một góc nhỏ mang tên Kim Dung – cửa hiệu bút lông lặng lẽ giữ gìn một nghề truyền thống đã tồn tại suốt nhiều thế hệ. Cửa hiệu này không chỉ là nơi sản xuất bút lông mà còn là một chứng nhân lịch sử, lưu giữ nét đẹp thủ công của Hà Nội xưa.

Xưởng mộc Minh Mít làm nhà thờ gỗ sơn son thiếp vàng

17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Tới làng Bến Hến xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ, (Hà Tĩnh), nơi có dòng sông La hiền hòa chảy qua, có làng làm hến lâu đời và gần với làng mộc Thái Yên trăm năm tuổi, không khó để thấy xưởng gỗ Minh Mít nổi bật đang nhộn nhịp chế tác từng sản phẩm gỗ nhà thờ, bàn thờ, sơn son thiếp vàng mang nét độc đáo riêng biệt.

Làng nghề truyền thống hoa, cây cảnh Triệu Đề

17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Nằm trên một mảnh đất yên bình tại huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc, xã Triệu Đề nổi tiếng là một làng nghề trồng hoa, cây cảnh có truyền thống lâu đời. Làng nghề hoa, cây cảnh Triệu Đề không chỉ nổi tiếng với những sản phẩm cây, hoa chất lượng cao mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa đặc sắc, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa của vùng đất Vĩnh Phúc.

Tin khác

Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tự Lập: Khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát - Đem lại những sản phẩm và chất lượng dịch vụ tốt nhất đến khách hàng

09:55 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Công ty CPSX & TM Tự Lập có truyền thống nghề đá trên 20 năm tại Cụm công nghiệp làng nghề Phường An Hưng, Thành phố Thanh Hóa, Tỉnh Thanh Hóa - nơi có nguồn tài nguyên về đá phong phú và đa dạng. Ngành nghề kinh doanh chủ yếu là khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát (Blue stone, Marble stone) phục vụ trong nước cũng như xuất khẩu.

Cụ ông 75 tuổi tự tay làm hơn 100 chiếc đèn Trung thu truyền thống

10:35 | 12/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Mùa Trung thu cận kề, căn nhà của ông Trương Viết Dũng (75 tuổi, TP. Hà Tĩnh) trở nên nhộn nhịp hơn hẳn với hàng trăm chiếc đèn ông sao, đèn linh vật đa dạng kích cỡ và màu sắc. Niềm vui của một người thợ thủ công hiện rõ trên từng nét mặt, ông rạng rỡ đón khách đến tìm hiểu và mua sắm đèn Trung thu.

Thừa Thiên Huế: Nghề làm đầu lân tất bật mùa trung thu

11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Là kinh đô cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam, mảnh đất Phú Xuân - Huế là nơi vẫn còn lưu giữ được gần như nguyên bản các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Trong đó, có những “di sản” đã góp phần làm nên diện mạo văn hóa Huế, in đậm trên các công trình kiến trúc, vật thể và trong đời sống tâm linh của con người cố đô như các làng nghề truyền thống Huế. Nghề làm đầu lân cũng như hàng chục nghề truyền thống khác đã tồn tại ở đất này mấy trăm năm qua, dẫu thăng trầm của thời gian có đôi lúc làm phai nhạt, nhưng vẫn được gìn giữ nhiều đời và bây giờ sống lại trong nhịp sống hối hả mới.

Giữ gìn tinh hoa nghệ thuật khảm trai ở làng nghề Chuôn Ngọ

11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV – Làng nghề khảm trai Chuôn Ngọ (xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) là một trong những làng nghề nổi tiếng về khảm trai, cẩn ốc. Nơi đây vẫn còn nhiều người nghệ nhân, thợ giỏi đam mê với nghề truyền thống để tạo ra những sản phẩm có giá trị nghệ thuật và kinh tế.

Ngày hội mắm Châu Đốc Tôn vinh ẩm thực kết nối kinh tế vùng miền

11:20 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Nhằm giới thiệu đến du khách trong và ngoài nước những nét đẹp văn hóa, du lịch đặc trưng, và đồng thời khẳng định thương hiệu "Mắm Châu Đốc" của tỉnh An Giang, UBND tỉnh An Giang đã lên kế hoạch tổ chức Ngày hội mắm Châu Đốc, An Giang – OCOP và đặc sản các vùng miền lần thứ II năm 2024. Sự kiện này diễn ra từ ngày 29/8 đến 3/9/2024 tại Quảng trường phường Châu Phú A và các tuyến đường lân cận thuộc TP. Châu Đốc, tỉnh An Giang.

Ông “vua dép lốp” trở thành Nghệ nhân làng nghề

11:19 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - “Vua dép lốp” Phạm Quang Xuân và “người thừa kế” Nguyễn Tiến Cường được xem là những người có vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và phát triển nghề truyền thống mang sản phẩm dép lốp thủ công vươn tầm quốc tế. Ghi nhận những đóng góp đó, trong Đại hội Hiệp hội Làng nghề lần thứ V, hai người đã được Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã phong tặng danh hiệu Nghệ nhân.

Nghề làm thuốc nam cổ truyền của dân tộc Dao Đỏ ở tỉnh Cao Bằng

10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Đồng bào dân tộc Dao Đỏ ở xã Phan Thanh, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng từ lâu đã có những bài thuốc nam cổ truyền rất quý, chữa được nhiều bệnh. Hiện nay, ở địa phương, nhiều gia đình còn giữ được những bài thuốc cổ truyền này.

Kéo cắt cây cảnh của Làng nghề rèn Trung Lương

10:31 | 09/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Kế thừa kỹ thuật rèn truyền thống lâu đời kết hợp việc ứng dụng máy móc vào sản xuất, nghệ nhân Kiều Công Quận (P. Trung Lương, TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã làm ra những chiếc kéo “khổng lồ” có tác dụng cắt tỉa cây cảnh.

Những ông “vua dép lốp” xứng tầm Nghệ nhân làng nghề

09:00 | 06/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

Lào Cai: Phát triển nghề thủ công truyền thống gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa

15:14 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Phát triển ngành nghề nông thôn nói chung và làng nghề nói riêng là rất cần thiết, giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát triển ở khu vực nông thôn, không chỉ tạo việc làm lúc nông nhàn, tăng thu nhập cho nông dân, mà còn mang lại dấu ấn, bản sắc văn hóa của mỗi vùng miền thông qua các sản phẩm văn hóa được lưu giữ từ đời này qua đời khác.

Một xưởng mộc ở Hà Tĩnh làm hàng trăm nhà thờ gỗ sơn son thếp vàng

09:00 | 05/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Tới làng Bến Hến (xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh), nơi có dòng sông La hiền hòa chảy qua, có làng làm hến lâu đời và gần với làng mộc Thái Yên trăm năm tuổi, không khó để thấy xưởng gỗ Minh Mít nổi bật đang nhộn nhịp chế tác từng sản phẩm gỗ nhà thờ, bàn thờ, sơn son thếp vàng mang nét độc đáo riêng biệt.

Bình Định: Phát triển Làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng, bún số 8

11:42 | 04/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - UBND tỉnh Bình Định vừa ban hành Quyết định số 3038, ngày 26/8/2024 phê duyệt Đề án phát triển làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng, bún số 8 Tăng Long 1, phường Tam Quan Nam, thị xã Hoài Nhơn để góp phần bảo tồn phát huy bản sắc, giá trị văn hóa địa phương.

Triển lãm “Mạch di sản” tôn vinh nghệ thuật sơn mài truyền thống

10:27 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội phối hợp cùng các họa sỹ Latoa Indochine tổ chức triển lãm tranh với chủ đề “Mạch di sản” tại Trung tâm Giao lưu văn hoá khu phố cổ Hà Nội. Với mục tiêu lan tỏa văn hóa truyền thống tới người trẻ và bạn bè quốc tế, nhóm nghệ sĩ Latoa Indochine đã và đang nỗ lực phục hồi, lưu giữ và nâng tầm giá trị tranh dân gian Việt Nam trên chất liệu sơn mài khắc.

Nữ Nghệ nhân tâm huyết với nghề thêu ren, đan móc truyền thống

10:26 | 30/08/2024 Làng nghề, nghệ nhân

LNV - Nghề thêu ren, đan móc một thời được coi là rất phát triển ở Thành phố Hải Phòng. Những thợ thêu ren, đan móc lành nghề không chỉ có ở các Công ty, nhà máy mà ngay trong nội đô thành phố cũng có những tổ đan len, thêu ren... Tại nhiều vùng quê ngoại thành cũng có HTX thêu ren, giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm ngàn người lao động, nhất là lao động nữ đủ mọi lứa tuổi. Các sản phẩm thời đó không chỉ tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu ra thị trường quốc tế như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên Xô (cũ), châu Âu... Thời kỳ đó, thêu, ren, đan, móc là nghề mang lại thu nhập chính cho nhiều hộ gia đình và trở thành ngành nghề thủ công quan trọng, đóng góp cho sự phát triển kinh tế của địa phương cũng như kim ngạch xuất khẩu của đất nước.

Bắc Kạn xây dựng làng nghề nông lâm nghiệp

11:01 | 29/08/2024 Tin tức

LNV - Từ khi thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách, cơ chế về phát triển nông nghiệp hàng hóa, Bắc Kạn đã hình thành nhiều vùng sản xuất, chế biến có quy mô. Đây là cơ sở để địa phương tiến thêm một bước, đưa các vùng sản xuất tập trung thành làng nghề nhằm “định vị” thương hiệu chế biến nông sản gắn với phát triển du lịch.

Xem thêm

Mới nhất Đọc nhiều

Làng gốm truyền thống khu vực miền Trung: Phát triển bền vững làng nghề gốm gắn với du lịch

17:27 Nghiên cứu trao đổi

LNV - Làng nghề gốm khu vực Miền Trung Việt Nam luôn là đối tượng quan tâm nghiên cứu của đông đảo các nhà khoa học. Vấn đề cốt lõi là nhận diện được những đặc trưng cơ bản của làng gốm truyền thống vốn dĩ đã tồn tại từ hàng trăm năm lịch sử. Tại đây đang thường xuyên diễn ra những tiếp biến văn hóa giữa quá khứ và hiện tại.