Điện Biên: Tìm đầu ra cho sản phẩm Làng nghề
Từ ngày có hợp tác xã, công việc của chị em trong bản nhiều hơn, thu nhập cao hơn.
Tỉnh Điện Biên hiện có hệ thống làng nghề và sản phẩm thủ công truyền thống khá đa dạng. Thế nhưng, tỉnh chưa có những mô hình hoạt động thực sự hiệu quả và bền vững. Tính đến đầu năm 2021, tỉnh Điện Biên có trên 30 làng nghề và làng nghề truyền thống. Trong đó có 11 làng nghề sản xuất và chế biến, bảo quản nông sản; 8 làng nghề truyền thống dệt thổ cẩm, mây tre đan và 12 nghề truyền thống khác. Tuy nhiên, trong số đó, chưa có làng nghề nào đủ điều kiện và được công nhận theo quy định tại nghị định của Chính phủ về phát triển ngành nghề nông thôn. Như vậy, có thể thấy, các làng nghề hiện nay chủ yếu vẫn ở dạng tiềm năng, hoạt động với quy mô nhỏ và chưa phát huy hiệu quả.
Các mô hình làng nghề, sản phẩm truyền thống chủ yếu là tự phát. Một số mô hình được hỗ trợ phát triển theo chương trình, dự án nhưng cũng hoạt động lay lắt hoặc hết hỗ trợ là cũng ngừng hoạt động. Do vậy, thực tế đang đặt ra một bài toán khó trong việc bảo tồn, phục dựng và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống để thu hút du lịch.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc các làng nghề hoạt động cầm chừng, lay lắt và khó phát huy hiệu quả chính là thị trường đầu ra cho sản phẩm. Nghề làm bánh Khẩu Xén, Chí Chọp ở bản Bắc, xã Lay Nưa, thị xã Mường Lay là một ví dụ.
Đây là 2 sản phẩm đã được công nhận 3 sao theo tiêu chuẩn OCOP và được thị trường khá ưa chuộng. Thế nhưng, hoạt động sản xuất chủ yếu diễn ra vào dịp Tết, dịp lễ hội trong một nhóm liên kết có hơn 10 thành viên chứ không diễn ra quanh năm theo hướng kinh doanh hàng hóa.
Với sản phẩm truyền thống Khẩu Xén và Chí Chọp của Hợp tác xã Lay Nưa đã được thiết kế bao bì sản phẩm khá bắt mắt, thế nhưng cũng đồng nghĩa với việc tăng chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. Từ đó dẫn đến việc sản phẩm có thương hiệu lại phải cạnh tranh về giá đối với các sản phẩm của của người dân tự sản xuất.
Hiện nay làng nghề dệt thổ cẩm của Hợp tác xã dệt thổ cẩm Na Sang 2, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên có hơn 10 gia đình có đủ điều kiện để dệt các sản phẩm theo hướng sản xuất hàng hóa, thế nhưng chỉ có 2-3 gia đình thường xuyên hoạt động vì sản phẩm không tiêu thụ được.
Mặc dù, trước đó Hợp tác xã dệt thổ cẩm Na Sang 2 đã được tổ chức JICA (Nhật Bản) hỗ trợ về cơ sở vật chất và quảng bá sản phẩm. Tuy nhiên, do không bán được sản phẩm nên hợp tác xã đã phải cử người đi ký gửi cho các đại lý phục vụ du lịch ở các thành phố lớn, rất ít sản phẩm được bán trực tiếp cho khách. Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên từ đầu năm 2020 đến nay hợp tác xã không nhận được một đơn hàng nào, trong khi đó sản phẩm tồn từ năm 2019 đến nay vẫn chưa tiêu thụ hết.
Từ việc không tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm dẫn đến việc làng nghề không hoạt động hoặc hoạt động lay lắt, cầm chừng. Điển hình như làng nghề dệt thổ cẩm ở bản Mường Luân 1 (xã Mường Luân, huyện Ðiện Biên Ðông, tỉnh Điện Biên) do không tìm được thị trường tiêu thụ khiến người dân không còn mặn mà với nghề. Hay làng nghề thêu ren ở bản Tà Là Cáo (xã Sính Phình, huyện Tủa Chùa) cũng lay lắt do không có đơn đặt hàng.
Trong những năm gần đây, mặc dù tỉnh Điện Biên đã có nhiều hoạt động thiết thực để khuyến khích phát triển đa dạng các sản phẩm, làng nghề truyền thống như: Quảng bá tại các sự kiện, hội chợ thương mại trong và ngoài tỉnh hay tập trung triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) nhằm phát triển phong phú các sản phẩm theo hướng hàng hóa.
Tuy nhiên, để phát triển bền vững các làng nghề, bên cạnh việc nâng tầm giá trị sản phẩm thì quan trọng nhất vẫn là phải có thị trường ổn định. Đây là bài toán mà các nhà quản lý ở Điện Biên vẫn loay hoay, chưa có lời giải.
Bài, ảnh: Tuấn Thanh
Tin liên quan
Tin mới hơn

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng
11:56 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời
11:55 | 11/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025
13:58 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên
09:47 | 09/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê qua từng mối đan
14:36 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Cổng làng trong lòng phố
08:55 | 08/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thuỷ Xuân - Thơm mãi một làng nghề
09:18 | 07/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làn gió mới cho vùng chè Thái Nguyên
11:01 | 04/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
12:15 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên
09:31 | 03/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ
14:07 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mùa sen ở hồ Tây
11:48 | 02/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh
14:01 | 01/07/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội
10:30 | 30/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến
10:24 | 26/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng
11:03 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”
11:02 | 25/06/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Triển lãm Liên hoan du lịch, ẩm thực, làng nghề Vĩnh Phúc năm 2025
11:57 Tin tức

Tây Ninh thực hiện gần 70 đề án khuyến công
11:57 Khuyến công

Thanh Hoá: Khuyến công thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
11:57 Khuyến công

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận
11:56 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng
11:56 Làng nghề, nghệ nhân