Về An Giang thăm làng nghề tranh vẽ kiếng
Trải qua gần trăm năm thăng trầm, làng nghề vẫn được những nghệ nhân tâm huyết giữ gìn và phát huy. Đến nay dù ở thời đại 4.0 nhưng tranh vẽ kiếng vẫn là loại tranh được người dân miền Nam chọn lựa treo làm tranh thờ ở mỗi căn nhà.
Theo người dân ở Cù Lao Ông Hổ (ấp Long Tân, xã Long Điền B, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang), làng nghề tranh vẽ kiếng xuất hiện ở vùng An Giang khoảng vào những năm 1940 và phát triển mạnh ở vùng Cù lao Ông Hổ. Trải qua những thăng trầm lúc thịnh lúc suy, từ hàng trăm hộ làm nghề đến nay chỉ còn vài hộ gắn bó với nghề truyền thống này.
Ở Chợ Mới, An Giang nói riêng, khắp các tỉnh Nam Bộ nói chung, người dân có truyền thống thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ chư Phật, Bồ tát, mỗi nhà đều có bàn thờ để thể hiện lòng kính ngưỡng, niềm tin tôn giáo. Vì vậy, tranh thờ trở nên cần thiết đối với mọi gia đình ở nông thôn để tôn trí cho không gian tâm linh, vừa tạo thẩm mỹ cho nội thất căn nhà. Tranh kiếng vì thế mà được yêu thích.
Nghệ nhân Nguyễn Thanh Hòa (phải) kiểm tra dòng tranh kéo lụa, sản phẩm mới của cơ sở.
Hiện nay cả làng nghề chỉ còn 4 hộ gia đình bám trụ sản xuất.
Sự độc đáo của tranh kiếng ở chỗ phải vẽ ngược, tức mặt vẽ là phía sau tấm kiếng và mặt chính của tranh là phía còn lại. Người vẽ phải tư duy ngược để họa ra bố cục hợp lý, chữ phải viết chạy ngược từ phải qua trái. Vẽ xong, thợ lật tấm kính lại và các hình vẽ thành mặt chính của tranh.
Mỗi bức tranh kiếng hoàn chỉnh phải qua rất nhiều công đoạn. Ngày xưa các nghệ nhân sẽ vẽ tay 100% các hoa văn, chữ viết, đường viền... Phần lớn tranh vẽ trên kiếng ngày xưa đều dựa theo điển tích lịch sử như: Phật Thích Ca Mâu Ni, truyện Tấm Cám, Thoại Khanh - Châu Tuấn, Nhị thập tứ hiếu, Phạm Công - Cúc Hoa, Lục Vân Tiên, Dương Lễ - Lưu Bình… hoặc những câu đối như "Tổ tông, công đức, thiên niên thịnh/Tử hiếu, tôn hiền, vạn thế vinh", "Phúc Lộc Thọ", Cửu quyền thất tổ"...
Ông Lê Văn Ghi (65 tuổi, người dân xã Long Điền B, huyện Chợ Mới), kể lại, hồi khởi thủy, cả làng vẽ tranh lên giấy đem bán, sau thấy giấy mau hư nên vẽ lên vải, lên thiếc và cuối cùng phát hiện ra vẽ tranh trên kiếng lồng vào khung gỗ đạt được màu sắc rực rỡ và có độ bền từ 5 - 10 năm mới phai màu.
Trước đây làng tranh kiếng cù lao Ông Chưởng có thị trường rộng khắp các tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long, từ 1995 - 1998 là thời làm ăn hưng thịnh nhất của làng nghề. Nhưng không hiểu sao từ 1999 - 2009, hàng làm ra mà người mua chỉ lai rai, sức tiêu thụ giảm sút mạnh đến nỗi người bỏ nghề ngày càng nhiều.
Đến năm 2010 làng nghề thịnh trở lại, được vài năm rồi tiếp tục dừng lại, đến năm 2017 mới phát triển ổn định đến ngày nay. Tuy nhiên, hiện nay cả làng nghề chỉ còn 4 hộ gia đình bám trụ sản xuất.
Anh Nguyễn Thanh Hòa (59 tuổi) - chủ cơ sở tranh vẽ kiếng Thanh Hòa ở ấp Long Tân, xã Long Điền B, chia sẻ, gia đình anh 2 đời (đời cha mẹ) làm nghề tranh vẽ trên kiếng. Sau nhiều thăng trầm của làng nghề, có lúc anh Hòa phải bỏ xứ đi TP.HCM làm nghề khác để mưu sinh, khoảng 4 năm trở lại đây tranh vẽ kiếng được thị trường ưa chuộng trở lại, anh Hòa đã trở về làm nghề.
Do làng nghề chỉ còn vài hộ sản xuất nên nguồn hàng không đáp ứng. Trước dấu hiệu đáng mừng đó, anh Hòa đã đầu tư mua máy móc, thiết bị để đưa công nghệ vào sản xuất tranh. Sau khi kiếng được cắt theo kích thước sẽ được thợ đưa vào máy kéo lụa nền chỉ đen, sau đó các nghệ nhân sẽ vẽ màu sơn, sơn bóng hoặc phủ kim tuyến, gắn ốc xà cừ... theo cách truyền thống (vẽ tay) để hoàn thành sản phẩm.
Nhờ ứng dụng công nghệ vào sản xuất mà mỗi ngày cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất khoảng 300 bức tranh đủ kích cỡ, đặc biệt vào tháng cao điểm phục vụ tết (các tháng 9,10,11), mỗi ngày cơ sở Thanh Hòa sản xuất trên 1.000 bức tranh.
Hiện nay cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất 3 loại tranh, gồm: Tranh kéo lụa, tranh in 3D và tranh vẽ tay truyền thống. Tranh sử dụng phương pháp kéo lụa được sản xuất đại trà, số lượng làm ra nhiều nên giá thành tương đối rẻ. Tranh in 3D được thao tác nhanh trên máy nhưng màu sắc hạn chế. Đối với phương pháp vẽ tay, nội dung thường do khách đặt nên kỳ công tỉ mỉ, giá thành cao hơn. Một bức tranh thờ vẽ tay có giá từ 1,2 - 3 triệu đồng, trong khi đó tranh kéo lụa, tranh 3D tầm vài trăm nghìn đến 1 triệu đồng/bức.
Anh Hòa cho hay, 3 tháng sản xuất hàng Tết Giáp Thìn, mỗi ngày cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất khoảng 500 bức tranh. Đặc biệt một dấu hiệu rất đáng mừng là những năm gần đây tranh vẽ kiếng được các thương lái phía Bắc đến đặt hàng đề đưa ra các tỉnh phía Bắc.
Tin liên quan
Tin mới hơn

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày
10:21 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nâng tầm đặc sản quê hương
10:00 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ
09:16 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Giọt Ngọc gốm Chu Đậu – Quà tặng đặc biệt của Hà Nội dịp Quốc khánh 2/9
14:47 | 28/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Từ Vân tất bật may, thêu cờ Tổ quốc
15:36 | 27/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khuyến công Cao Bằng tiếp tục là đòn bẩy chiến lược trong tiến trình công nghiệp hóa nông thôn
08:00 Khuyến công

Cao Bằng nhân rộng vùng nguyên liệu dược liệu cỏ ngọt gắn với Chương trình OCOP
00:00 OCOP

Đắk Lắk xây dựng Kế hoạch khuyến công năm 2026
15:00 Khuyến công

Đồng Nai tập trung giải pháp đột phá cho công tác khuyến công 6 tháng cuối năm
14:49 Khuyến công

Bước đột phá từ hỗ trợ khuyến công
14:00 Khuyến công