Về An Giang thăm làng nghề tranh vẽ kiếng
Trải qua gần trăm năm thăng trầm, làng nghề vẫn được những nghệ nhân tâm huyết giữ gìn và phát huy. Đến nay dù ở thời đại 4.0 nhưng tranh vẽ kiếng vẫn là loại tranh được người dân miền Nam chọn lựa treo làm tranh thờ ở mỗi căn nhà.
Theo người dân ở Cù Lao Ông Hổ (ấp Long Tân, xã Long Điền B, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang), làng nghề tranh vẽ kiếng xuất hiện ở vùng An Giang khoảng vào những năm 1940 và phát triển mạnh ở vùng Cù lao Ông Hổ. Trải qua những thăng trầm lúc thịnh lúc suy, từ hàng trăm hộ làm nghề đến nay chỉ còn vài hộ gắn bó với nghề truyền thống này.
Ở Chợ Mới, An Giang nói riêng, khắp các tỉnh Nam Bộ nói chung, người dân có truyền thống thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ chư Phật, Bồ tát, mỗi nhà đều có bàn thờ để thể hiện lòng kính ngưỡng, niềm tin tôn giáo. Vì vậy, tranh thờ trở nên cần thiết đối với mọi gia đình ở nông thôn để tôn trí cho không gian tâm linh, vừa tạo thẩm mỹ cho nội thất căn nhà. Tranh kiếng vì thế mà được yêu thích.
Sự độc đáo của tranh kiếng ở chỗ phải vẽ ngược, tức mặt vẽ là phía sau tấm kiếng và mặt chính của tranh là phía còn lại. Người vẽ phải tư duy ngược để họa ra bố cục hợp lý, chữ phải viết chạy ngược từ phải qua trái. Vẽ xong, thợ lật tấm kính lại và các hình vẽ thành mặt chính của tranh.
Mỗi bức tranh kiếng hoàn chỉnh phải qua rất nhiều công đoạn. Ngày xưa các nghệ nhân sẽ vẽ tay 100% các hoa văn, chữ viết, đường viền... Phần lớn tranh vẽ trên kiếng ngày xưa đều dựa theo điển tích lịch sử như: Phật Thích Ca Mâu Ni, truyện Tấm Cám, Thoại Khanh - Châu Tuấn, Nhị thập tứ hiếu, Phạm Công - Cúc Hoa, Lục Vân Tiên, Dương Lễ - Lưu Bình… hoặc những câu đối như "Tổ tông, công đức, thiên niên thịnh/Tử hiếu, tôn hiền, vạn thế vinh", "Phúc Lộc Thọ", Cửu quyền thất tổ"...
Ông Lê Văn Ghi (65 tuổi, người dân xã Long Điền B, huyện Chợ Mới), kể lại, hồi khởi thủy, cả làng vẽ tranh lên giấy đem bán, sau thấy giấy mau hư nên vẽ lên vải, lên thiếc và cuối cùng phát hiện ra vẽ tranh trên kiếng lồng vào khung gỗ đạt được màu sắc rực rỡ và có độ bền từ 5 - 10 năm mới phai màu.
Trước đây làng tranh kiếng cù lao Ông Chưởng có thị trường rộng khắp các tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long, từ 1995 - 1998 là thời làm ăn hưng thịnh nhất của làng nghề. Nhưng không hiểu sao từ 1999 - 2009, hàng làm ra mà người mua chỉ lai rai, sức tiêu thụ giảm sút mạnh đến nỗi người bỏ nghề ngày càng nhiều.
Đến năm 2010 làng nghề thịnh trở lại, được vài năm rồi tiếp tục dừng lại, đến năm 2017 mới phát triển ổn định đến ngày nay. Tuy nhiên, hiện nay cả làng nghề chỉ còn 4 hộ gia đình bám trụ sản xuất.
Anh Nguyễn Thanh Hòa (59 tuổi) - chủ cơ sở tranh vẽ kiếng Thanh Hòa ở ấp Long Tân, xã Long Điền B, chia sẻ, gia đình anh 2 đời (đời cha mẹ) làm nghề tranh vẽ trên kiếng. Sau nhiều thăng trầm của làng nghề, có lúc anh Hòa phải bỏ xứ đi TP.HCM làm nghề khác để mưu sinh, khoảng 4 năm trở lại đây tranh vẽ kiếng được thị trường ưa chuộng trở lại, anh Hòa đã trở về làm nghề.
Do làng nghề chỉ còn vài hộ sản xuất nên nguồn hàng không đáp ứng. Trước dấu hiệu đáng mừng đó, anh Hòa đã đầu tư mua máy móc, thiết bị để đưa công nghệ vào sản xuất tranh. Sau khi kiếng được cắt theo kích thước sẽ được thợ đưa vào máy kéo lụa nền chỉ đen, sau đó các nghệ nhân sẽ vẽ màu sơn, sơn bóng hoặc phủ kim tuyến, gắn ốc xà cừ... theo cách truyền thống (vẽ tay) để hoàn thành sản phẩm.
Nhờ ứng dụng công nghệ vào sản xuất mà mỗi ngày cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất khoảng 300 bức tranh đủ kích cỡ, đặc biệt vào tháng cao điểm phục vụ tết (các tháng 9,10,11), mỗi ngày cơ sở Thanh Hòa sản xuất trên 1.000 bức tranh.
Hiện nay cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất 3 loại tranh, gồm: Tranh kéo lụa, tranh in 3D và tranh vẽ tay truyền thống. Tranh sử dụng phương pháp kéo lụa được sản xuất đại trà, số lượng làm ra nhiều nên giá thành tương đối rẻ. Tranh in 3D được thao tác nhanh trên máy nhưng màu sắc hạn chế. Đối với phương pháp vẽ tay, nội dung thường do khách đặt nên kỳ công tỉ mỉ, giá thành cao hơn. Một bức tranh thờ vẽ tay có giá từ 1,2 - 3 triệu đồng, trong khi đó tranh kéo lụa, tranh 3D tầm vài trăm nghìn đến 1 triệu đồng/bức.
Anh Hòa cho hay, 3 tháng sản xuất hàng Tết Giáp Thìn, mỗi ngày cơ sở tranh Thanh Hòa sản xuất khoảng 500 bức tranh. Đặc biệt một dấu hiệu rất đáng mừng là những năm gần đây tranh vẽ kiếng được các thương lái phía Bắc đến đặt hàng đề đưa ra các tỉnh phía Bắc.
Tin liên quan
Tin mới hơn
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Tuy Phước tổ chức Phiên chợ giới thiệu sản phẩm OCOP
22:05 Tin tức
Mặt trận Tổ quốc xã Thọ Văn tích cực góp phần xây dựng nông thôn mới
17:31 Nông thôn mới
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 Làng nghề, nghệ nhân
Rộn ràng Lễ hội Bánh dân gian Nam bộ
17:24 Văn hóa - Xã hội
Bình Định hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP
17:22 OCOP