Vang mãi tiếng khung cửi Khe Nghè

LNV - Bản Khe Nghè, xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang, vốn là nơi xuất xứ nghề dệt thổ cẩm của người Cao Lan. Nơi đây, nghề dệt vải đã từng giữ vai trò quan trọng trong đời sống của người Cao Lan khi trang phục truyền thống của dân tộc được coi là một nguồn tài sản quan trọng, có giá trị nhất định trong việc phân định giàu nghèo.

Và giờ đây, tiếng khung cửi dệt thổ cẩm vẫn được duy trì đều đặn dưới nhiều mái nhà, như một nét chấm phá đặc sắc, giàu bản sắc trong bức tranh bản làng mới. Trong bản có cả thảy 160 hộ gia đình sinh sống thì có tới 85% là người Cao Lan. Nghề dệt ở Khe Nghè từ xưa đã nổi tiếng khắp vùng.

Đến Khe Nghè, người ta dễ dàng bắt gặp những dấu hiệu của cuộc sống hiện đại, đủ đầy hơn nhưng tiếng khung cửi dệt thổ cẩm của người Cao Lan vẫn khua lên nhịp nhàng, như những thanh âm trở về quá khứ.


Nghệ nhân Trạc thị Ngọn (82 tuổi) được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú vào năm 2015.

Một hình ảnh quen thuộc khi đến bản Khe Nghè đó là người đàn bà ngồi bên chiếc khung cửi bằng gỗ thô sơ, nhịp nhàng, đều đặn, cần mẫn khuôn từng sợi chỉ để làm thành những thước vải thổ cẩm đặc sắc... Đó là bà Trạc Thị Ngọn, bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú vào năm 2015. Nhắc đến thổ cẩm và kỹ thuật dệt, chẳng ai ở bản Khe Nghè am tường và thuần thục như bà.

Trong ngôi nhà nhỏ của mình, chị Tống Thị Lâm, cháu của bà Ngọn, Chủ nhiệm Câu lạc bộ dệt truyền thống bản Khe Nghè, cũng mải miết với từng đường tơ, sợi chỉ bên chiếc khung cửi bằng gỗ đã ngả màu nâu. Mẹ chị Lâm truyền cho chị nghề dệt thổ cẩm này và để lại luôn cho chị cái khung cửi.

Bà Ngọn kể, khi ấy, con gái Khe Nghè ai cũng phải biết dệt thổ cẩm, nếu không sẽ bị chê cười, không có người yêu thương. Vì thế, các cô gái trong bản từ 13-14 tuổi là phải biết dệt thổ cẩm. Trước đây, khi công cụ chưa được cải tiến, phụ nữ phải dành nhiều thời gian, công sức cho công đoạn này. Cán bông và se sợi đòi hỏi sự tỉ mỉ, chú tâm mới tạo ra những sợi chỉ đều, đẹp. Sau đó việc lên khung cần kiên nhẫn để sợi vải sắp xếp 2 tầng với số lượng sợi lẻ và chẵn phù hợp, rồi tuần tự đảo vị trí cho nhau bảo đảm sản phẩm không bị lỗi, đều sợi, trơn mượt. Từ năm 13 tuổi bà đã học kéo sợi, đến năm 18 tuổi đã học lên khung và dệt thành thạo từ đó.

Ngày nay, kỹ thuật dệt, lên khung, thêu thùa trang trí trang phục truyền thống ấy vẫn được các nghệ nhân ở Khe Nghè bảo lưu và có ý thức truyền dạy cho con cháu để có sẵn lớp kế tục. Đam mê của bà Ngọn cũng lan tỏa sang cả người con trai là anh Dương Văn Quang.

Hằng ngày, nhìn những người phụ nữ Khe Nghè vất vả bên khung dệt, nhận thấy nỗi vất vả của họ, anh Quang đã nghĩ ra chiếc máy lên khung giúp cho người lên khung, cuốn sợi di chuyển nhanh hơn. Không chỉ cải tiến những công cụ để người dệt đỡ vất vả mà anh Quang còn trực tiếp học dệt. Công việc dệt vải không đơn giản như anh tưởng. Khi mới bắt đầu, lưng và tay dệt không nhịp nhàng, được khâu này thì lại quên khâu khác, khiến tấm vải dệt ra nhiều chỗ bị lỗi, hỏng... Thế nhưng, dưới sự hướng dẫn của bà Ngọn, anh Quang đã trở thành người đàn ông đầu tiên và duy nhất, cho tới nay, học và biết dệt ở Khe Nghè.

Vừa dệt vải, vừa tìm cách cải tiến những công cụ dệt, suốt gần 20 năm qua, anh Quang cùng mẹ mình là bà Ngọn không ngừng cải tiến, nâng cao kỹ thuật cũng như truyền giữ nghề dệt. Thay vì chỉ dệt những thước vải phục vụ cuộc sống, sinh hoạt hằng ngày, với màu chàm chủ đạo của người Cao Lan, người thợ đã bắt đầu dệt thêm những sản phẩm để bán, phục vụ du lịch với cách phối màu và các sản phẩm phong phú hơn.

Theo thống kê, hiện nay, bản Khe Nghè còn giữ được khoảng hơn 20 chiếc khung cửi, trong đó gần chục chiếc hoạt động thường xuyên, còn lại là tùy theo thời gian nông nhàn. Những người giữ được nghề dệt thổ cẩm truyền thống như bà Trạc Thị Ngọn (82 tuổi), Trạc Thị Phúc (84 tuổi), Tô Thị Thọ (79 tuổi)... chính là những nghệ nhân nhiệt tình đang cố gắng truyền nghề cho những thế hệ sau trong bản.

Theo Công an Nhân dân

Tin liên quan

Tin mới hơn

Khơi dậy sức bật kinh tế từ nghề trồng dâu nuôi tằm ở Lâm Đồng

Khơi dậy sức bật kinh tế từ nghề trồng dâu nuôi tằm ở Lâm Đồng

LNV - Nghề trồng dâu, nuôi tằm đang trở thành hướng phát triển kinh tế hiệu quả ở Lâm Đồng, giúp nhiều hộ nông dân tăng thu nhập, ổn định cuộc sống. Dù còn đối mặt với không ít thách thức về quy hoạch, dịch bệnh và thị trường, nhưng với sự hỗ trợ của ngành nông nghiệp, nghề truyền thống này đang từng bước hồi sinh mạnh mẽ.
Bỏng Chủ Cổ Loa – Lễ vật thiêng và nghề truyền thống nghìn năm

Bỏng Chủ Cổ Loa – Lễ vật thiêng và nghề truyền thống nghìn năm

LNV - Giữa vùng đất Cổ Loa – kinh đô xưa của nước Âu Lạc, có một nghề truyền thống gắn liền với lễ hội và tín ngưỡng dân gian: nghề làm bỏng Chủ. Từ bao đời nay, mỗi dịp lễ hội đầu xuân, người dân nơi đây lại rộn ràng rang bỏng, nén bánh để dâng lên Đức vua An Dương Vương – như một cách gìn giữ nét văn hóa đặc trưng của quê hương.
Hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội vươn ra thế giới

Hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội vươn ra thế giới

LNV - Trong những năm qua, hàng thủ công mỹ nghệ luôn nằm trong nhóm hàng xuất khẩu có kim ngạch lớn, đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn của Hà Nội. Thành phố đã triển khai nhiều giải pháp để tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường cho mặt hàng này.
Việt Yên chuyển mình từ làng nghề truyền thống đến trung tâm tiểu thủ công nghiệp

Việt Yên chuyển mình từ làng nghề truyền thống đến trung tâm tiểu thủ công nghiệp

LNV - Giữa vùng đồng bằng Bắc Bộ phì nhiêu của Hưng Yên, xã Việt Yên đã nổi lên như một “điểm sáng” của phát triển tiểu thủ công nghiệp và nghề truyền thống, nơi hai làng nghề lâu đời không chỉ duy trì giá trị văn hóa mà còn tạo ra sự đột phá kinh tế, đem lại việc làm ổn định cho người dân và góp phần nâng cao đời sống cộng đồng.
Nghề đi chợ ở Phúc Sơn: Từ làng đến những chuyến xe chở thịt ra phố

Nghề đi chợ ở Phúc Sơn: Từ làng đến những chuyến xe chở thịt ra phố

LNV - Khi nhiều người còn chìm trong giấc ngủ, ở xã Phúc Sơn (trước là Thượng Lâm), những người phụ nữ, người đàn ông quê lại bắt đầu một ngày mới bằng công việc tất bật: đi lấy hàng, pha thịt, chở xe máy chất đầy thịt lợn, giò, chả, có khi kèm thêm mấy mớ rau trong vườn nhà ra chợ Hà Nội. Nghề đi chợ – nghề mới của vùng bán sơn địa – đang âm thầm nuôi sống biết bao gia đình nơi đây.
Chuyên Mỹ: Nông thôn mới hiện đại từ sức sống làng nghề truyền thống

Chuyên Mỹ: Nông thôn mới hiện đại từ sức sống làng nghề truyền thống

LNV - Xã Chuyên Mỹ – vùng đất nổi tiếng với nghề khảm trai, sơn mài, mộc mỹ nghệ…đang chuyển mình mạnh mẽ trong công cuộc xây dựng nông thôn mới (NTM) theo hướng đồng bộ, thông minh và hiện đại. Những con đường bê tông phẳng lì, những tuyến phố sáng – xanh – sạch – đẹp, trường học đạt chuẩn, trung tâm hành chính điện tử hóa, tất cả tạo nên diện mạo một vùng quê năng động, tràn đầy sức sống.

Tin khác

Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

Sơn mài Việt Nam trước cơ hội bứt phá: Thị trường nội địa khởi sắc, quốc tế mở rộng

LNV - Trong bối cảnh xu hướng tiêu dùng toàn cầu ưu tiên các sản phẩm thủ công bền vững và mang bản sắc văn hóa, ngành sơn mài Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để mở rộng thị phần trong nước và khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để bứt phá, cần có một chiến lược phát triển đồng bộ cả về chuẩn hóa chất lượng, xây dựng thương hiệu và thúc đẩy sáng tạo thiết kế.
Ngành mây tre đan Việt Nam: Bứt phá để chinh phục thị trường quốc tế

Ngành mây tre đan Việt Nam: Bứt phá để chinh phục thị trường quốc tế

LNV - Trong xu thế tiêu dùng toàn cầu hướng tới sản phẩm thân thiện với môi trường, ngành mây tre đan Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ. Với lợi thế về nguồn nguyên liệu tự nhiên dồi dào, kỹ thuật thủ công truyền thống lâu đời và khả năng sáng tạo linh hoạt, các sản phẩm mây tre đan của Việt Nam ngày càng được thị trường quốc tế đón nhận tích cực.
Thạch Thất tổ chức Triển lãm quảng bá, giao thương sản phẩm OCOP và làng nghề phục vụ du lịch năm 2025

Thạch Thất tổ chức Triển lãm quảng bá, giao thương sản phẩm OCOP và làng nghề phục vụ du lịch năm 2025

LNV - Tối ngày 17/10/2025, UBND xã Thạch Thất (Hà Nội) phối hợp với Sở Công Thương Hà Nội tổ chức khai mạc Triển lãm quảng bá, giao thương kết nối các sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề phục vụ du lịch, gắn với Phiên chợ Việt năm 2025 tại Khu Quảng trường Vườn hoa Phùng Khắc Khoan. Sự kiện nằm trong chuỗi các hoạt động xúc tiến thương mại – du lịch Thủ đô, hướng tới mục tiêu kết nối tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị trường, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống và xây dựng mô hình kinh tế làng nghề bền vững.
Làng chiếu cói trăm năm và những trải nghiệm văn hóa ven sông Thu Bồn

Làng chiếu cói trăm năm và những trải nghiệm văn hóa ven sông Thu Bồn

LNV - Nghề dệt chiếu cói ở Kim Bồng (phường Hội An, TP Đà Nẵng) từng có thời gian mai một, nay đang dần “hồi sinh” nhờ sự gắn kết với hoạt động trải nghiệm du lịch. Mỗi du khách khi đến làng đều có thể tận tay trải nghiệm quy trình làm chiếu, từ chẻ cói, nhuộm màu đến dệt nên sản phẩm thủ công, qua đó thêm yêu và trân trọng giá trị nghề truyền thống.
Người phụ nữ giữ lửa nghề đan lát Tân Thọ

Người phụ nữ giữ lửa nghề đan lát Tân Thọ

LNV - Từ một người phụ nữ nông thôn với tiệm may nhỏ ở làng quê, chị Nguyễn Thị Thắm (xã Tân Thọ, Thanh Hóa) đã trở thành “linh hồn” của phong trào khôi phục nghề đan lát truyền thống. Hơn một thập kỷ qua, chị cùng HTX thủ công mỹ nghệ Tân Thọ không chỉ tạo việc làm cho lao động nông thôn mà còn góp phần đưa sản phẩm làng nghề vươn ra thị trường quốc tế.
Nghề chạm bạc Đồng Xâm: Từ di sản làng nghề đến niềm tự hào quốc gia

Nghề chạm bạc Đồng Xâm: Từ di sản làng nghề đến niềm tự hào quốc gia

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của thời hiện đại, làng nghề chạm bạc Đồng Xâm (Trà Giang, Hưng Yên) vẫn vang lên tiếng búa, tiếng đục, tiếng khò lửa đều đặn. Những âm thanh mộc mạc ấy chính là nhịp tim của một làng nghề trăm năm, làm nên những kiệt tác tinh xảo, góp phần khẳng định thương hiệu nghề kim hoàn Việt Nam.
Trống bỏi Báo Đáp âm vang ký ức đêm trăng rằm

Trống bỏi Báo Đáp âm vang ký ức đêm trăng rằm

LNV - Từ đôi bàn tay khéo léo, những chiếc trống bỏi nhỏ bé từng ngân vang trong đêm trăng rằm đã trở thành ký ức khó quên của bao đứa trẻ. Nhưng nay tiếng trống ấy đang dần thưa vắng và lặng lẽ chờ ngày hồi sinh.
Giữ hồn nghề Xạ Phang giữa non cao Sín Chải

Giữ hồn nghề Xạ Phang giữa non cao Sín Chải

LNV - Sau đợt sáp nhập hành chính giữa các xã Tả Sìn Thàng, Lao Xả Phình và Sín Chải (huyện Tủa Chùa), nay thuộc xã Sín Chải, người Xạ Phang ở thôn Tả Sìn Thàng vẫn bền bỉ gìn giữ nghề làm giày và may trang phục truyền thống – một nét đẹp văn hóa mang đậm dấu ấn vùng cao Tây Bắc.
Người gìn giữ hồn văn hóa Mơ Nâm giữa đại ngàn Kon Plông

Người gìn giữ hồn văn hóa Mơ Nâm giữa đại ngàn Kon Plông

LNV - Trong căn nhà sàn nhỏ giữa làng Kon Chênh (xã Măng Đen, Quảng Ngãi), tiếng sáo Tà Vẩu dìu dặt vang lên. Chủ nhân của âm thanh ấy là Nghệ nhân ưu tú A Lễ, người Xê Đăng - nhánh Mơ Nâm, gần 70 tuổi, vẫn miệt mài đan lát, dạy đánh cồng chiêng, thổi sáo và truyền nghề cho lớp trẻ trong làng. Cả đời gắn bó với văn hóa truyền thống, ông được bà con tin yêu, chính quyền trân trọng như một “báu vật sống” của vùng đất Măng Đen.
Tre trúc vẫn xanh mong làng nghề Ba Tri không tàn phai

Tre trúc vẫn xanh mong làng nghề Ba Tri không tàn phai

LNV - Trải qua hơn trăm năm tồn tại, những làng nghề đan lát ở Ba Tri (Bến Tre) từng một thời rộn ràng tiếng chẻ tre, đan nong, nay chỉ còn vang vọng trong ký ức của người thợ già. Dẫu nghề xưa đang dần mai một, nhưng chính quyền và người dân địa phương vẫn đang nỗ lực gìn giữ, khôi phục giá trị truyền thống, hướng tới phát triển bền vững gắn với du lịch và bảo vệ môi trường.
Giữ vị quê hương ở làng nghề ép chuối khô Cà Mau

Giữ vị quê hương ở làng nghề ép chuối khô Cà Mau

LNV - Từ những trái chuối xiêm mộc mạc, người dân làng nghề Cà Mau đã làm nên đặc sản chuối khô nức tiếng giữa thời công nghiệp, làng nghề vẫn bền bỉ giữ vị ngọt quê qua từng miếng chuối vàng óng.
Nhiều sản phẩm tinh hoa làng nghề thu hút khách hàng

Nhiều sản phẩm tinh hoa làng nghề thu hút khách hàng

LNV - Nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc trưng của các làng nghề trong cả nước thu hút người tiêu dùng Thủ đô.
Ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc níu chân du khách bằng nét văn hóa Mông đặc sắc

Ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc níu chân du khách bằng nét văn hóa Mông đặc sắc

LNV - Nằm nép mình giữa thung lũng Mường Hoa thơ mộng, bản Cát Cát (xã Tả Van, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) từ lâu đã trở thành điểm đến hấp dẫn bậc nhất vùng Tây Bắc. Được mệnh danh là “ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc”, nơi đây không chỉ mê hoặc du khách bởi cảnh quan hùng vĩ, những nếp nhà gỗ đơn sơ bên sườn núi, mà còn bởi đời sống văn hóa đậm đà bản sắc của đồng bào dân tộc Mông – được gìn giữ và truyền lại qua bao thế hệ.
Nước mắm Phan Thiết và hành trình giữ vững thương hiệu

Nước mắm Phan Thiết và hành trình giữ vững thương hiệu

OVN - Phan Thiết là 1 trong 6 vùng sản xuất nước mắm nổi tiếng trong cả nước. Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay, nước mắm Phan Thiết vẫn lặng lẽ khẳng định vị thế của mình như một biểu tượng văn hóa và ẩm thực Việt Nam.
Nghệ sĩ điêu khắc đương đại Vũ Tú: Sự giao hòa kỳ diệu giữa trí tuệ và sáng tạo

Nghệ sĩ điêu khắc đương đại Vũ Tú: Sự giao hòa kỳ diệu giữa trí tuệ và sáng tạo

LNV - Nghệ sĩ điêu khắc Vũ Tú (sinh năm 1987) là một hiện tượng độc đáo trong giới nghệ thuật Việt Nam, được mệnh danh là “Khôi nguyên của nghệ thuật đương đại” và “hoa Trạng nguyên trong giới điêu khắc”. Hành trình của anh là sự giao thoa kỳ diệu giữa truyền thống và hiện đại, giữa khoa học và nghệ thuật, được hun đúc từ cội nguồn văn hiến và khát vọng sáng tạo không ngừng nghỉ.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Hội thảo Xúc tiến đầu tư Thái Lan - Gia Lai năm 2025, mở rộng cánh cửa hợp tác, lan tỏa niềm tin đầu tư

Hội thảo Xúc tiến đầu tư Thái Lan - Gia Lai năm 2025, mở rộng cánh cửa hợp tác, lan tỏa niềm tin đầu tư

LNV - Ngày 23/10 tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Gia Lai, UBND tỉnh Gia Lai phối hợp với Tập đoàn Becamex, Công ty Cổ phần Becamex Bình Định và Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan (FTI) long trọng tổ chức Hội thảo Xúc tiến đầu tư Thái Lan - Gia Lai năm 2025, với c
Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam trở thành “cánh tay nối dài” hỗ trợ Gia Lai phát triển chuyển đổi số

Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam trở thành “cánh tay nối dài” hỗ trợ Gia Lai phát triển chuyển đổi số

LNV - Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn bày tỏ mong muốn Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đứng chân trên địa bàn tỉnh sẽ trở thành “cánh tay nối dài” của Sở Khoa học và Công nghệ, hỗ trợ tỉnh Gia Lai phát triển nhanh, mạnh về chuyển đổ
Sắp diễn ra Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Thu Đông 2025

Sắp diễn ra Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Thu Đông 2025

OVN - Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Thu Đông 2025 sẽ diễn ra từ ngày 28/10 đến 3/11 tại Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh Quảng Ninh (đường Trần Quốc Nghiễn, phường Hạ Long, TP Hạ Long).
Festival Thăng Long - Hà Nội 2025: Hội tụ và kết nối di sản ngàn năm

Festival Thăng Long - Hà Nội 2025: Hội tụ và kết nối di sản ngàn năm

LNV - Festival Thăng Long - Hà Nội 2025 sẽ diễn ra từ ngày 1 đến 16/11, là sự kiện văn hóa du lịch quy mô lớn do UBND TP Hà Nội chỉ đạo, Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, nhằm tôn vinh giá trị nghìn năm văn hiến Thăng Long Hà Nội và quảng bá hình ảnh Thủ đô
Hội chợ Mùa Thu 2025 hứa hẹn bùng nổ với hơn 3000 gian hàng trên toàn quốc

Hội chợ Mùa Thu 2025 hứa hẹn bùng nổ với hơn 3000 gian hàng trên toàn quốc

LNV - Hội chợ Mùa Thu 2025 sẽ diễn ra từ ngày 26/10 đến 4/11 tại Hà Nội, quy tụ hơn 3.000 gian hàng trên diện tích 100.000 m², trở thành sự kiện xúc tiến thương mại lớn nhất cả nước, góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất và lan tỏa tinh thần sáng
Giao diện di động