Hà Nội: 25°C Hà Nội
Đà Nẵng: 23°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 29°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 24°C Thừa Thiên Huế

Rộn ràng nhịp trống paranưng

LNV - Trong văn hóa truyền thống của đồng bào Chăm Ninh Thuận, Bình Thuận, trống paranưng là một trong 3 loại nhạc cụ truyền thống (kèn saranai, trống paranưng và trống ghinăng) không thể thiếu được. Đặc biệt âm thanh rộn ràng của trống paranưng trở thành “nhạc cụ thiêng” trong đời sống tín ngưỡng tâm linh của đồng bào Chăm trong các ngày lễ hội, hay đón mừng Xuân mới...


Những điệu múa Chăm được biểu diễn trên nền nhạc cụ dân gian như trống ghinăng, trống paranưng, kèn saranai…


Gặp “nhạc trưởng” ưu tú vỗ trống paranưng

Nghệ nhân Ưu tú (NNƯT) Phú Văn Lương, thôn Như Ngọc, xã Phước Thái, huyện Ninh Phước là một trong những Nghệ nhân tiêu biểu giữ hồn các nhạc cụ truyền thống của cộng đồng dân tộc Chăm.


Nghệ nhân Ưu tú Phú Văn Lương biểu diễn trống Paranưng


Đã có nhiều dịp gặp Nghệ nhân tại các hội thảo khoa học về bảo tồn âm nhạc truyền thống, cũng như các mùa Lễ hội Katê. Mỗi lần gặp chúng tôi như bị hút hồn bởi kỹ năng biểu diễn bộ gõ paranưng điêu luyện của ông. Đặc biệt trong các mùa Lễ hội Katê, ông là “nhạc trưởng” chỉ huy đội ngũ nhạc công thực hiện chương trình nhạc lễ tại làng Chăm Hữu Đức, Hậu Sanh (Ninh Phước). Với vai trò Maduen (thầy giỗ, chủ trì đám cúng), ông tích cực tham gia thực hiện tốt các nghi lễ truyền thống hằng năm như đón mừng Lễ hội Katê, lễ Chabun tưởng nhớ nữ thần, Lễ Rija Nagar, Lễ cầu mưa…

Chúng tôi cũng đã từng được nghe ông giải thích về lễ Rija Nagar. Đây là Lễ hội quan trọng nhất diễn ra vào những ngày đầu tháng Giêng theo lịch Chăm hằng năm, do thầy vỗ Maduen và Kaing thực hiện. Khi nhịp trống paranưng rộn ràng vang lên, kết hợp hát ca ngợi công lao của các vị thần linh, do ông Maduen thể hiện, cũng là lúc ông Taing tay cầm roi mây bắt đầu nhảy múa.

Ông Kaing chân trần đạp tắt ngọn lửa đang cháy, với ý nghĩa xua tan nắng hạn, đem không khí mát mẻ, mưa thuận gió hòa về cho dân làng cày cấy, mùa màng bội thu; đồng thời tẩy uế đi những điều không may mắn của năm cũ để đón những điều may mắn trong năm mới. Tiếng trống paranưng hòa nhịp trống ghi năng, kèn Saranai, lục lạc tạo nên âm thanh rộn ràng trong dịp Lễ đón mừng năm mới.

Nghệ nhân Hán Quân sáng chế nhạc cụ truyền thống

Bao năm nay, Nghệ nhân Hán Quân ở thôn Tân Đức, xã Phước Hữu được cộng đồng tôn vinh là “báu vật” của đồng bào Chăm, ở huyện Ninh Phước trong lĩnh vực chế tác các nhạc cụ truyền thống. Ông có thể chế tác và biểu diễn thành thục trống cái, paranưng, ghi năng, đàn kanhi...

Đặc biệt, Nghệ nhân Hán Quân là tác giả của chiếc lọng rước y trang của Nữ thần Pô Inư Nưgar ở làng Hữu Đức vào dịp Lễ hội Katê hằng năm. Chiếc lọng được ông đan bằng tre công phu, thể hiện lòng biết ơn đối với Nữ thần dạy dân làng cày cấy, dệt vải, chăn nuôi gia súc.


Nghệ nhân Hán Quân cho biết, thời trai trẻ, ông cùng cố NNƯT Thiên Sanh Thềm được Nghệ nhân Quảng Nhiều ở Hữu Đức tận tâm truyền dạy chế tác nhạc cụ và biểu diễn trống paranưng, trống ghi năng phục vụ hoạt động tín ngưỡng cộng đồng dân tộc Chăm địa phương.

Hơn nửa thế kỷ gắn bó với chế tác nhạc cụ, ông đã cung cấp cho bà con trong và ngoài tỉnh hàng trăm bộ trống ghi năng và paranưng. Riêng trong năm 2020, ông cung cấp cho các nơi 6 bộ trống ghi năng và paranưng. Mỗi bộ trống ghi năng chế tác khoảng 20 ngày, trị giá 12 - 15 triệu đồng, mỗi chiếc trống paranưng chế tác trong 1 tuần, có giá 4 - 5 triệu đồng. Mới đây, ông vừa hoàn thành 6 chiếc trống paranưng và một bộ trống ghi năng để cung cấp cho bà con các làng Chăm.

Ông bảo, nghề chế tác nhạc cụ rất công phu, đòi hỏi sự khéo tay và tinh thần trách nhiệm của người thợ, bảo đảm cân chỉnh âm thanh chuẩn, sử dụng lâu bền. Hiện nay, ông đang cố gắng truyền nghề làm trống cho con trai mình để gìn giữ nhạc cụ truyền thống của cha ông.

Trong hơn nửa thế kỷ qua, Nghệ nhân Hán Quân đã truyền dạy kỹ thuật biểu diễn trống cho 12 thanh niên, trở thành nhạc công đảm nhận các chương trình lễ hội và văn nghệ phục vụ đời sống dân cư.


Nghệ nhân Hán Quân trong trang phục truyền thống biểu diễn nhạc cụ Paranưng và Ghinăng với các làn điệu Kacaik, Wah gaiy, Jalitai, Java… rộn ràng vui tươi

Đàng Phi Long Khánh, một trong 2 học trò hiện đang theo nghệ nhân học biểu diễn bộc bạch: “Bản thân tôi rất tự hào được làm học trò của Nghệ nhân Hán Quân. Ông yêu thương và tận tâm truyền dạy bài bản vỗ trống paranưng, ghi năng cho học trò. Sau nhiều năm theo thầy rèn nghề học vỗ trống, đến nay, tôi có thể cùng với các bạn đảm nhận vai trò nhạc công thực hiện hoạt động tín ngưỡng tâm linh và chương trình văn nghệ phục vụ bà con thôn xóm”.

Ngọc Sơn

Tin liên quan

Tin mới hơn

Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

LNV - Buôn Dơng Bắk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, nghề làm gốm cổ đang đứng trước nguy cơ lụi tàn. Đây từng là cái nôi của nghề gốm truyền thống, nhưng hiện tại chỉ còn lại rất ít nghệ nhân kiên trì với nghề, chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.
Những nghệ nhân tâm huyết với nghề làm nón Mão Cầu

Những nghệ nhân tâm huyết với nghề làm nón Mão Cầu

LNV - Thôn Mão Cầu, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên được biết đến với nghề truyền thống làm nón lá hơn 70 năm. Hiện nay, cùng với sự ra đời của nhiều sản phẩm che nắng, che mưa, làng nghề làm nón đứng trước nhiều thách thức mới. Thế nhưng vẫn còn đó những con người cần mẫn cố gắng gìn giữ nghề quê hương.
Trưng bày nghề thủ công truyền thống tỉnh Ninh Bình

Trưng bày nghề thủ công truyền thống tỉnh Ninh Bình

LNV - Bảo tàng Ninh Bình trưng bày chuyên đề nghề thủ công truyền thống và chương trình trải nghiệm nghề cói Kim Sơn, giới thiệu các làng nghề tiêu biểu của tỉnh
Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

LNV - UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 5596/QĐ-UBND về việc công nhận danh hiệu “Làng nghề Hà Nội” và “Làng nghề truyền thống Hà Nội”.
Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

LNV - Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng vừa tổ chức khai trương Văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng tại thôn 2, xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy. Trong đó gồm có các quận Dương Kinh, Đồ Sơn. Cùng dự có lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn ; Sở Công Thương ; Đại diện lãnh đạo UBND các huyện Kiến Thuỵ ; quận Dương Kinh ; quận Đồ Sơn ; lãnh đạo UBND xã Tú Sơn cùng các Nghệ nhân trên địa bàn thành phố.
Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Ngày 26/10, Hội Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc đã tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024-2029. Đại hội đã bầu ông Nguyễn Văn Hùng là Chủ tịch Hội, nhiệm kỳ 2024-2029.

Tin khác

Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng 26/10/2024, Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024 - 2029 với định hướng: “Doanh nghiệp và Doanh nhân huyện Hoài Đức đoàn kết tốt, làm kinh tế giỏi, góp sức xây dựng huyện sớm trở thành quận Hoài Đức”. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh được bầu làm Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức khóa mới.
Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

LNV - Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu An Phước hơn 500 năm tuổi với lý do “không đảm bảo các tiêu chí” để công nhận nghề truyền thống, làng nghề truyền thống.
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

LNV - Bao đời người đã qua, bao mùa ăn lúa mới đã qua nhưng cách làm gốm vẫn thế, người đời trước truyền lại cho đời sau, đời sau nữa. Những bàn chân của các amí lấy đất về buôn, những bàn chân mở ra vòng tròn khép kín vô tận quanh chiếc bàn xoay thủ công. Những đôi tay nhuộm nâu vàng tỉ mẩn với nước và đất để tạo tác. Những khoảnh sân nhỏ luôn sực mùi rơm khói và đất chín trong cuộc chơi của lửa. Lửa bùng lên lúc mạnh lúc yếu, khói trùm lên lúc đậm lúc nhạt. Đất chìm trong lửa, lửa nhiệt nồng với đất để cuối cùng các sản phẩm gốm Yang Tao được hình thành. Lửa hòa vào trong đất, phục sinh trong đất thành những sản phẩm hữu dụng để khi bàn tay người chạm vào chỉ còn mênh mang hơi thở của đất và lửa.
Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh

Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh

LNV - Làng nghề mây tre đan xã Hoằng Thịnh, Hoằng Hóa (Thanh Hoá) với hàng trăm năm lịch sử và phát triển không chỉ là điểm sáng của vùng quê mà còn là biểu tượng văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam.
Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi

Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi

LNV - Được biết đến là làng gốm cổ xưa nhất xứ Nghệ, trải qua bao thăng trầm, hiện làng nồi đất Trù Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) vẫn giữ được hồn cốt quê hương, giản dị mà bền lâu. Trước nguy cơ bị xóa sổ, mai một, thì nay làng nồi đang được tiếp sức, hồi sinh.
Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận

Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận

LNV - Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Thành phố Hà Nội, trên địa bàn Hà Nội hiện có 331 làng nghề truyền thống được công nhận thuộc địa bàn 25 quận, huyện, thị xã của Thành phố.
Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh

Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh

LNV - Trải qua hơn 400 năm phát triển và hội nhập, làng nghề gỗ Bình Cầu, xã Hoài Thượng ở thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã khẳng định thương hiệu trên thị trường, góp phần mang lại những giá trị kinh tế cao, tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn người dân tại địa phương.
Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa

Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa

LNV - Đến nay, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm (Hà Nội) có hơn 50 sản phẩm gốm sứ đạt OCOP từ 3 đến 5 sao. Cùng với chiếm lĩnh phần lớn thị trường tiêu thụ trong nước, gốm Bát Tràng còn được xuất khẩu tới nhiều nước ở châu Á, châu Âu, châu Mỹ…
Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc

Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc

LNV - Sự kiện do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức từ ngày 3-6/10/2024. Tại đây, trưng bày phong phú nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc sắc, tinh xảo, cùng những sản phẩm đoạt giải cao trong các hội thi sản phẩm làng nghề của thành phố Hà Nội…
Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

LNV - Sáng ngày 5/10/2024, trong khuôn khổ phiên chợ nông sản và sản phẩm OCOP của huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, UBND xã Hòa Phong tổ chức lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chính thức ghi nhận "Nghề làm bánh tráng Túy Loan" vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là dấu mốc quan trọng khẳng định giá trị văn hóa đặc sắc của một nghề thủ công truyền thống đã tồn tại và phát triển qua nhiều thế hệ tại làng Túy Loan.
Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương

Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương

LNV - Chuyển đổi từ sản phẩm thủ công làng nghề sang các sản phẩm OCOP là hướng đi mới phù hợp với xu hướng, góp phần đưa sản phẩm của Hải Dương vươn xa hơn trên thị trường, tạo luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương.
Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024

Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024

LNV - Tối ngày 10/10, tại Cung Triển lãm kiến trúc - quy hoạch xây dựng Quốc gia, số 1 Đỗ Đức Dục, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội đã diễn ra Lễ khai mạc hội chợ quốc tế quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2024 (Hanoi Gift show 2024).
Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024

Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024

LNV - Chiều 10/10, Sở Công Thương Hà Nội tổ chức lễ trao giải Cuộc thi Thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2024.
Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề

Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề

LNV - Với 1.350 làng nghề và làng có nghề, doanh thu đạt hơn 24.000 tỷ đồng/năm, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các làng nghề trên địa bàn Hà Nội đóng vai trò quan trọng cho phát triển kinh tế của thành phố. Tuy nhiên, hiện còn nhiều khó khăn, bất cập đang làm hạn chế tiềm năng của làng nghề, cần thành phố quyết liệt tháo gỡ.
Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống

Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống

LNV - 50 tác phẩm sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang sẽ được trưng bày tại Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội vào dịp 10/10- Triển lãm khai mạc dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô. triển lãm không chỉ là dịp để chàng họa sĩ trẻ giới thiệu những tác phẩm sơn mài Việt Nam tới công chúng yêu hội họa mà còn là sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa di sản văn hóa và đổi mới sáng tạo.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Hà Nội: Khai mạc Tuần lễ kết nối chuỗi sản xuất - Tiêu dùng bền vững làng nghề 2024

Hà Nội: Khai mạc Tuần lễ kết nối chuỗi sản xuất - Tiêu dùng bền vững làng nghề 2024

LNV - Sáng ngày 28/10, Sở Công thương TP. Hà Nội phối hợp với đơn vị liên quan khai mạc "Tuần lễ kết nối chuỗi sản xuất – tiêu dùng bền vững cho cơ sở làng nghề truyền thống năm 2024; Mạng lưới liên kết hợp tác sản xuất và tiêu dùng bền vững trong chuỗi sản xuất sản phẩm làng nghề truyền thống và OCOP”.

Kiên Giang: Trên 9,97 tỷ đồng thực hiện đề án khuyến công

LNV - Vừa qua, Sở Công Thương tỉnh Kiên Giang phối hợp Cục Công thương địa phương (Bộ Công Thương) tổ chức hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả triển khai thực hiện đề án khuyến công quốc gia điểm “Hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh Kiên Giang đầu tư phát triển chế biến nước mắm giai đoạn 2022-2024”
Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội lần thứ II nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng 26/10/2024, Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024 - 2029 với định hướng: “Doanh nghiệp và Doanh nhân huyện Hoài Đức đoàn kết tốt, làm kinh tế giỏi, góp sức xây dựng huyện sớm trở thành quận Hoài Đức”. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh được bầu làm Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức.
Khuyến công Bắc Giang: Hỗ trợ thiết bị trong sản xuất rượu men lá truyền thống

Khuyến công Bắc Giang: Hỗ trợ thiết bị trong sản xuất rượu men lá truyền thống

LNV - Vừa qua, Trung tâm khuyến công và xúc tiến thương mại phối với Phòng Quản lý công nghiệp (Sở Công Thương), Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Sơn Động, UBND xã Vĩnh An nghiệm thu đền án “Đầu tư ứng dụng máy móc thiết bị trong sản xuất rượu men lá truyền thống Như Bảo” của Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ Thương Mại An Lập.
Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

LNV - Buôn Dơng Bắk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, nghề làm gốm cổ đang đứng trước nguy cơ lụi tàn. Đây từng là cái nôi của nghề gốm truyền thống, nhưng hiện tại chỉ còn lại rất ít nghệ nhân kiên trì với nghề, chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động