Người phụ nữ Xê Đăng truyền nghề dệt thổ cẩm
Dạy nghề dệt thổ cẩm giúp đồng bào duy trì nghề truyền thống của dân tộc miền núi, có thêm thu nhập. Ảnh: Thanh Chung
Giữ nghề
Với mong muốn giữ lại nghề truyền thống của đồng bào mình, bà Trần Thị Kim Hoa (60 tuổi, thôn 3, xã Trà Cang, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) đã miệt mài lưu giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Xê Đăng miền núi Quảng Nam.
Gia đình có nhiều đời làm nghề dệt thổ cẩm, lại có niềm yêu thích về dệt thổ cẩm, bà Nguyễn Thị Kim Hoa làm quen với khung cửi, sợi vải từ khi lên 7 tuổi, tự mày mò cùng làm với mẹ nên nhớ những bước làm cơ bản. Năm tháng chiến tranh chống Mỹ, dân làng phải bỏ làng và những khung dệt vào rừng để tránh bom, đạn. Khi hòa bình lặp lại, mọi người bắt tay vào việc xây dựng lại làng, nhưng lại dần quên đi nghề dệt thổ cẩm. Không mấy ai biết đến làm khung dệt và dệt thổ cẩm. May mắn từ nhỏ đã được tiếp xúc và học hỏi những bước dệt thổ cẩm cơ bản từ mẹ, bà tự khôi phục nghề dệt. Những chỗ nào khó và đã quên, bà đi các bản làng gặp những người cao tuổi để học hỏi.
Trước đây, người Xê Đăng ở huyện Nam Trà My trồng cây bông tạo ra tơ sợi. Màu sắc lấy từ củ, lá, quả cây rừng giã nhỏ lấy nước nhuộm. Bà Hoa kể: “Ngày xưa, người Xê Đăng trồng cây bông sau đó thu hoạch tạo ra sợi, màu sắc được lấy từ củ, lá, vỏ, quả cây rừng giã nhỏ lấy nước nhuộm. Nhưng bây giờ, nguyên liệu chế biến đó không còn nữa nên được thay thế bằng những sợi len đủ màu”.
Để tạo ra một bộ trang phục hoàn chỉnh rất kỳ công, tốn nhiều thời gian, dệt một tấm thổ cẩm phải mất ít nhất 1 ngày và muốn may một bộ trang phục truyền thống áo, quần phải mất ít nhất 5 ngày. Nghệ nhân Kim Hoa là người duy nhất ở vùng cao Trà Cang biết dệt và may hoàn chỉnh những loại trang phục thổ cẩm. Những năm gần đây, bà còn đi trưng bày giới thiệu sản phẩm thổ cẩm của người đồng bào Xê Đăng ở nhiều nơi.
Ông Trần Xuân Mố - Chủ tịch UBND xã Trà Cang - cho biết, nghệ nhân Trần Thị Kim Hoa là người duy nhất ở địa phương dệt và may thành thạo trang phục truyền thống thổ cẩm. Những năm qua, bà Hoa cũng truyền nghề dệt thổ cẩm cho nhiều phụ nữ ở địa phương. “Chính nhờ bà Hoa, nghề dệt thổ cẩm ở Trà Cang được khôi phục. Qua đó, bản sắc văn hóa của người Xê Đăng ở địa phương sẽ giữ được” - ông Mố nói.
Truyền nghề
Gần 40 năm qua, bà Hoa cũng truyền nghề cho rất nhiều thế hệ trẻ là phụ nữ người Ca Dong, Xê Đăng. Đến nay, bà đã tham gia truyền nghề cho 7 lớp học dệt thổ cẩm ở xã Trà Cang và xã Trà Mai (huyện Nam Trà My). Những học viên của bà có người đã thành thạo nghề và cùng bà truyền nghề cho người khác, cứ thế nhân rộng ra cả huyện Nam Trà My.
Chị Hồ Thị Huệ (34 tuổi, thôn 3, xã Trà Mai) là một trong những hội viên tham gia lớp học dệt thổ cẩm năm nay. Chị Huệ cho hay, hiện trong các lễ hội ở thôn bản của chị đã có nhiều người đồng bào dân tộc Ca Dong mặc đồ thổ cẩm.
“Người dân chúng tôi sống chủ yếu làm nương rẫy là chính nên giờ học thêm được cái nghề mới ai nấy cũng phấn khởi. Vì vừa có thêm thu nhập vừa có thể tự tay may những bộ đồ thổ cẩm cho gia đình mặc trong ngày hội, lưu giữ được nét đẹp văn hóa của người đồng bào mình, tôi rất là vui” - chị Huệ chia sẻ.
Hằng ngày, bà Hoa cầm tay chỉ dẫn từng người để những thành viên nâng cao tay nghề. Ngoài chỉ dạy cho chị em biết cách dệt, bà Hoa còn bày cho họ một số công đoạn làm khuôn và phối màu.
Bà Vũ Thị Mai Thuyên - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Nam Trà My - cho biết, đơn vị cũng đã khảo sát những nghề truyền thống của địa phương đang đứng trước nguy cơ bị thất truyền. Từ đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ phối hợp với các cơ quan khác tổ chức một số lớp dạy nghề cho hội viên phụ nữ, trong đó có mây tre đan, dệt thổ cẩm…
Theo Thanh chung/laodong.vn
Tin liên quan
Tin mới hơn
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh
19:59 | 21/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh
19:59 | 21/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi
11:14 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.
11:12 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương
14:34 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024
14:16 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024
14:12 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề
13:49 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống
13:48 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống Minh Khai có nhiều sản phẩm OCOP
13:43 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Đẩy mạnh hoạt động marketing để xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Việt Nam
11:07 | 10/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch
10:01 | 09/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Chi cục PTNT tỉnh Thái Nguyên tham dự Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024
14:14 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hưng Yên: Làng nghề cây cảnh ảnh hưởng nặng sau mưa lũ
09:17 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hồi sinh nghề gốm cổ tại buôn Dơng Bắk
09:16 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh: 12 cơ sở ở làng nghề giấy Phong Khê dừng hoạt động
09:24 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội An đón nhận “Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh” danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia
09:24 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tân Chủ tịch nước Lương Cường: Nỗ lực hết sức mình, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, Nhân dân tin tưởng giao phó
10:40 Tin tức
TRỰC TIẾP: Quốc hội khóa XV khai mạc kỳ họp thứ 8, tiến hành bầu Chủ tịch nước
20:00 Tin tức
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh
19:59 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề Mây tre đan trăm tuổi ở Hoằng Thịnh
19:59 Làng nghề, nghệ nhân
Gia Lai: Sức trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới
19:58 Nông thôn mới