Lùng Tám - Làng dệt thổ cẩm nổi tiếng vùng Tây Bắc
(Ảnh: ST)
Để nói về những sản phẩm được tạo ra tại Lùng Tám, chúng ta có thể dành sự tinh tế để miêu tả nên kĩ thuật dệt phức tạp đi cùng quá trình nhuộm màu vải kì công của những người phụ nữ nơi đây. Đến với làng dệt thổ cẩm Lùng Tám, du khách sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh tất bật trong cuộc sống hằng ngày của người dân bản địa, khi những người phụ nữ H’Mông khéo léo ngồi trước khung cửi, cần mẫn làm nên những tấm vải đẹp, những sản phẩm thổ cẩm độc đáo.
Làng dệt thổ cẩm không chỉ đem lại thu nhập cho các hộ dân ở đây mà còn góp phần lưu giữ những giá trị truyền thống lâu đời của người H’Mông. Hầu hết ai sinh ra và lớn lên ở Lùng Tám đều tiếp nối nghề dệt của làng, tạo nên những gia đình có nhiều thế hệ chuyển tiếp văn hoá và truyền thống lâu đời đi cùng với sự giao thoa giữa các thế hệ một cách tinh xảo.
Nguyên liệu chính để dệt vải ở Lùng Tám là sợi lanh. Hầu hết những người phụ nữ H’Mông đến tuổi trưởng thành đều có những mảnh nương riêng để trồng lanh. Cây lanh sau khi thu hoạch được lựa chọn kỹ, đem đi ngâm và tuốt ra thành từng sợi nhỏ, nối để không tạo thành mối ở chỗ nối. Tiếp theo, sợi lanh sẽ được cuộn lại vào các khung quay. Để sợi lanh mềm, phụ nữ H’Mông thường đem đi luộc hoặc hấp.
(Ảnh: ST)
Sau khi sơ chế, người dân Lùng Tám tạo màu cho sợi lanh bằng màu nhuộm có nguồn gốc từ tự nhiên như lá cây rừng, các loại gỗ và đảm bảo không dùng hóa chất công nghiệp. Kỹ thuật dệt của người phụ nữ H’Mông được đánh giá là khó có làng nghề nào ở Việt Nam sánh bằng. Người H’Mông dệt vải bằng khung cửi đai lưng. Sau khi dệt xong, hình thành nên tấm vải, họ đem đi giặt nhiều lần cho thật trắng, sau đó trải lên khúc gỗ tròn, dùng phiến đá có chà sáp ong lăn qua lăn lại cho đến khi tấm vải mềm và sợi vải bóng hơn. Vải được đem đi ngâm trong dung dịch chàm khoảng 1 tiếng rồi mang ra phơi, khi ráo nước lại ngâm vào dung dịch tiếp, quá trình lặp đi lặp lại 5 – 6 lần. Sau đó, vải được đem đi nhuộm, quá trình nhuộm phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, gặp hôm trời nắng chỉ khoảng 3 – 4 ngày đã khô còn nếu trời mưa có thể kéo dài vài tháng. Chính vì công đoạn nhuộm vải kĩ mà màu chàm trên vải của người H’Mông luôn có cảm giác tươi mới và bền lâu.
Một trong những đặc điểm khiến thổ cẩm của Lùng Tám là những hoa văn độc đáo, mang nhiều tầng ý nghĩa. Họa tiết đều thực hiện bằng kỹ thuật thêu tay, đắp vải màu, vẽ hoa văn sáp ong. Người H’Mông sáng tạo ra việc dùng sáp ong để vẽ trên vải trắng theo những khối hình thoi hoặc hình vuông, đối xứng nhau giúp cho hoa văn trên tấm vải được bền hơn. Đây là công đoạn khó, đòi hỏi sự tỉ, khéo léo và sáng tạo từ người thợ. Những hoa văn này miêu tả cuộc sống đa sắc màu của người dân nơi đây, phản chiếu sự hoà hợp của con người với đất trời và mong ước về một cuộc sống phồn vinh, hạnh phúc.
Tại làng dệt thổ cẩm Lùng Tám, các sản phẩm thổ cẩm sặc sỡ được bày bán và trang trí khắp mọi nơi, từ quán ăn, nhà hàng, khách sạn,… đến các sản phẩm được người dân sử dụng hàng ngày như túi, áo, mũ,… Len lỏi đi sâu vào nét sinh hoạt hàng ngày của mọi người, các sản phẩm của làng dệt còn được xuất khẩu đến hơn 20 nước như Mỹ, Nhật Bản, Thụy Sỹ,.. Dù ở đâu, các sản phẩm của người dân Lùng Tám cũng được ưa chuộng bởi nét độc đáo đến từ chất liệu đến hoa văn rực rỡ. Vải lanh còn được biết đến là một chất liệu bền, có lợi cho sức khỏe, tạo được sự thông thoáng khi mặc, do đó đây cũng là cơ hội để sản phẩm của làng Lùng Tám vươn xa hơn trong tương lai.
Làng dệt thổ cẩm Lùng Tám đã và đang góp phần làm đẹp thêm bức tranh văn hoá của đồng bào dân tộc tại Hà Giang và gìn giữ nét truyền thống tươi đẹp của cha ông ta ngàn đời nay để lại.
Ninh Ngọc
Tin liên quan
Tin mới hơn

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày
10:21 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nâng tầm đặc sản quê hương
10:00 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lưu giữ giá trị văn hóa làng nghề mộc Chợ Thủ
09:16 | 29/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Bình Giọt Ngọc gốm Chu Đậu – Quà tặng đặc biệt của Hà Nội dịp Quốc khánh 2/9
14:47 | 28/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Từ Vân tất bật may, thêu cờ Tổ quốc
15:36 | 27/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nét đẹp làng nghề truyền thống ở Quảng Bình
15:35 | 27/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bắc Ninh: Về Đồng Cống nghe đất chuyển mình
11:18 | 26/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nỗi lo ở làng nghề gỗ truyền thống Đồng Kỵ
11:18 | 26/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ, phát triển làng nghề truyền thống: Tiềm năng nhưng đầy thách thức
11:17 | 26/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ninh Bình: Hiến đất mở đường - Khi tinh thần cộng đồng tạo nên kỳ tích
14:55 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn nghề, mở lối mới cho làng nghề Phú Thọ
14:54 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Cao Bằng: Làng nghề truyền thống vươn mình nhờ sức mạnh kinh tế tập thể
10:32 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề trồng dâu nuôi tằm – Hướng phát triển bền vững ở xã Đak Lua, Đồng Nai
09:09 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề gửi hồn dân tộc đi khắp muôn phương
10:50 | 20/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa vào mùa
09:40 | 20/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Xã Bát Tràng phát huy giá trị làng nghề truyền thống gắn với phát triển du lịch
11:28 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề Ninh Bình đứng trước cơ hội bứt phá
10:39 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh cuốn Thanh Trì – Niềm tự hào mới của văn hóa ẩm thực Hà Nội
10:27 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gia Lai: Quyết liệt gỡ vướng cho các dự án phía Tây, đồng hành cùng doanh nghiệp vì phát triển bền vững
22:16 Kinh tế

Gìn giữ nghề nước mắm trăm năm ở làng chài Phú Thủy
22:15 OCOP

Gia Lai: Hình thành Trung tâm đào tạo nhân lực năng lượng tái tạo 2.300 tỷ đồng tại Phù Mỹ Đông
22:15 Đào tạo nghề

Cây quế 150 năm tuổi ở Đà Nẵng được công nhận là Cây di sản Việt Nam
22:14 Tin tức

Nhạc sĩ, ca sĩ Phạm Mai Hiền Xuân: Tỏa sáng với những giải thưởng âm nhạc
10:53 Văn hóa - Xã hội