Lùng Tám - Làng dệt thổ cẩm nổi tiếng vùng Tây Bắc
(Ảnh: ST)
Để nói về những sản phẩm được tạo ra tại Lùng Tám, chúng ta có thể dành sự tinh tế để miêu tả nên kĩ thuật dệt phức tạp đi cùng quá trình nhuộm màu vải kì công của những người phụ nữ nơi đây. Đến với làng dệt thổ cẩm Lùng Tám, du khách sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh tất bật trong cuộc sống hằng ngày của người dân bản địa, khi những người phụ nữ H’Mông khéo léo ngồi trước khung cửi, cần mẫn làm nên những tấm vải đẹp, những sản phẩm thổ cẩm độc đáo.
Làng dệt thổ cẩm không chỉ đem lại thu nhập cho các hộ dân ở đây mà còn góp phần lưu giữ những giá trị truyền thống lâu đời của người H’Mông. Hầu hết ai sinh ra và lớn lên ở Lùng Tám đều tiếp nối nghề dệt của làng, tạo nên những gia đình có nhiều thế hệ chuyển tiếp văn hoá và truyền thống lâu đời đi cùng với sự giao thoa giữa các thế hệ một cách tinh xảo.
Nguyên liệu chính để dệt vải ở Lùng Tám là sợi lanh. Hầu hết những người phụ nữ H’Mông đến tuổi trưởng thành đều có những mảnh nương riêng để trồng lanh. Cây lanh sau khi thu hoạch được lựa chọn kỹ, đem đi ngâm và tuốt ra thành từng sợi nhỏ, nối để không tạo thành mối ở chỗ nối. Tiếp theo, sợi lanh sẽ được cuộn lại vào các khung quay. Để sợi lanh mềm, phụ nữ H’Mông thường đem đi luộc hoặc hấp.
(Ảnh: ST)
Sau khi sơ chế, người dân Lùng Tám tạo màu cho sợi lanh bằng màu nhuộm có nguồn gốc từ tự nhiên như lá cây rừng, các loại gỗ và đảm bảo không dùng hóa chất công nghiệp. Kỹ thuật dệt của người phụ nữ H’Mông được đánh giá là khó có làng nghề nào ở Việt Nam sánh bằng. Người H’Mông dệt vải bằng khung cửi đai lưng. Sau khi dệt xong, hình thành nên tấm vải, họ đem đi giặt nhiều lần cho thật trắng, sau đó trải lên khúc gỗ tròn, dùng phiến đá có chà sáp ong lăn qua lăn lại cho đến khi tấm vải mềm và sợi vải bóng hơn. Vải được đem đi ngâm trong dung dịch chàm khoảng 1 tiếng rồi mang ra phơi, khi ráo nước lại ngâm vào dung dịch tiếp, quá trình lặp đi lặp lại 5 – 6 lần. Sau đó, vải được đem đi nhuộm, quá trình nhuộm phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, gặp hôm trời nắng chỉ khoảng 3 – 4 ngày đã khô còn nếu trời mưa có thể kéo dài vài tháng. Chính vì công đoạn nhuộm vải kĩ mà màu chàm trên vải của người H’Mông luôn có cảm giác tươi mới và bền lâu.
Một trong những đặc điểm khiến thổ cẩm của Lùng Tám là những hoa văn độc đáo, mang nhiều tầng ý nghĩa. Họa tiết đều thực hiện bằng kỹ thuật thêu tay, đắp vải màu, vẽ hoa văn sáp ong. Người H’Mông sáng tạo ra việc dùng sáp ong để vẽ trên vải trắng theo những khối hình thoi hoặc hình vuông, đối xứng nhau giúp cho hoa văn trên tấm vải được bền hơn. Đây là công đoạn khó, đòi hỏi sự tỉ, khéo léo và sáng tạo từ người thợ. Những hoa văn này miêu tả cuộc sống đa sắc màu của người dân nơi đây, phản chiếu sự hoà hợp của con người với đất trời và mong ước về một cuộc sống phồn vinh, hạnh phúc.
Tại làng dệt thổ cẩm Lùng Tám, các sản phẩm thổ cẩm sặc sỡ được bày bán và trang trí khắp mọi nơi, từ quán ăn, nhà hàng, khách sạn,… đến các sản phẩm được người dân sử dụng hàng ngày như túi, áo, mũ,… Len lỏi đi sâu vào nét sinh hoạt hàng ngày của mọi người, các sản phẩm của làng dệt còn được xuất khẩu đến hơn 20 nước như Mỹ, Nhật Bản, Thụy Sỹ,.. Dù ở đâu, các sản phẩm của người dân Lùng Tám cũng được ưa chuộng bởi nét độc đáo đến từ chất liệu đến hoa văn rực rỡ. Vải lanh còn được biết đến là một chất liệu bền, có lợi cho sức khỏe, tạo được sự thông thoáng khi mặc, do đó đây cũng là cơ hội để sản phẩm của làng Lùng Tám vươn xa hơn trong tương lai.
Làng dệt thổ cẩm Lùng Tám đã và đang góp phần làm đẹp thêm bức tranh văn hoá của đồng bào dân tộc tại Hà Giang và gìn giữ nét truyền thống tươi đẹp của cha ông ta ngàn đời nay để lại.
Ninh Ngọc
Tin liên quan
Tin mới hơn

Hơn 300 năm giữ lửa truyền thống ở làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
08:03 | 17/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 | 15/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn
08:00 | 13/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Vĩnh Long: Khởi nghiệp tuổi xế chiều, người đàn ông U80 thành công với sản phẩm OCOP
13:38 OCOP

Từ trái sim rừng đến đặc sản đạt chất lượng OCOP
13:38 OCOP

Thị trưởng Khu Trung tâm Tài chính London có chuyến thăm cấp cao tới Việt Nam
13:38 Tin tức

Công nhận làng Việt Hải là điểm du lịch cộng đồng
10:41 Du lịch làng nghề

Người lính năm xưa trở thành nông dân điển hình hôm nay
10:10 Kinh tế