Làng nghề truyền thống Củ Chi (TP.HCM): Hướng đi nào cho sự phát triển bền vững?
Ông Dương Văn Dân, Trưởng ấp Mỹ Khánh A, xã Thái Mỹ, cho biết vào những năm 2000 trở về trước, toàn địa bàn xã Thái Mỹ có 7 ấp và mỗi ấp là một làng nghề đan lát với một sản phẩm đặc trưng như ấp Mỹ Khánh A, Mỹ Khánh B chuyên sản xuất nia; ấp Bình Thượng 1, Bình Thượng 2 làm thúng, sọt tre; ấp Bình Hạ Đông, Bình Hạ Tây làm dần, sàn; ấp Tháp làm rổ, rá... Nghề đan lát vốn dĩ không khó nên từ già tới trẻ đều làm được, từ đó hình thành nên làng nghề đan lát xã Thái Mỹ với khoảng 1.800 hộ và 4.000 lao động theo nghề vào thời kỳ cao điểm.
Theo lời bà Lê Thị Gái (64 tuổi), ngụ xã Thái Mỹ, trước đây tre, trúc mọc khắp nơi, nhà nhà đều trồng khiến tre, trúc bao quanh rợp mát cả một vùng. Tận dụng nguyên liệu sẵn có, nên vào những lúc nông nhàn, người dân đã làm nên những dụng cụ phục vụ cho nghề nông, cho cuộc sống thường nhật rồi dần trở thành nghề truyền thống của cả làng. Mặt khác, do đặc điểm đất ở xã nhiễm phèn, nhiễm mặn khiến năng suất lúa không cao, người dân xã Thái Mỹ phải đan lát thêm để tăng thu nhập…
Từ những năm 2010 trở lại đây, do giá trị kinh tế mang lại không cao, nhu cầu thị trường chủ yếu chuộng những sản phẩm tiện dụng làm từ nhựa, nhôm, inox… nên số người gắn bó với nghề ngày càng ít. Mặc khác, do quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhanh chóng cũng khiến nguyên liệu đầu vào như tre, trúc, mây không đáp ứng đủ, giá cả đầu ra sản phẩm thấp nên thanh niên trong làng không còn gắn bó với nghề.
Làng nghề đan lát xã Thái Mỹ hiện đang mai một dần, phần lớn những người theo nghề là phụ nữ nhưng đã lớn tuổi.
“Cả ấp Mỹ Khánh A có 800 hộ dân nhưng chỉ còn khoảng 300 hộ dân còn duy trì nghề này nhưng không còn sản xuất chuyên một sản phẩm ở mỗi ấp như trước. Do việc tạo ra một sản phẩm mất rất nhiều thời gian, công đoạn nên hiện nay hầu hết các hộ chỉ thực hiện đan sản phẩm thô, hoặc thực hiện một vài công đoạn, sau đó các cơ sở đầu mối sẽ thu gom đem về hoàn chỉnh thành phẩm để đưa ra thị trường tiêu thụ”, ông Dương Văn Dân cho hay.
Ở Củ Chi, ngoài làng nghề đan lát ở xã Thái Mỹ, còn có làng nghề bánh tráng ở xã Phú Hòa Đông. Tuy làng nghề này được đánh giá khả quan hơn so với nghề đan lát nhờ có thị trường tiêu thụ nhưng không phải là không có những khó khăn. Theo chị Nguyễn Thị Kiều Nga (45 tuổi), ngụ ấp Phú Bình, xã Phú Hòa Đông, theo nghề làm bánh tráng từ nhỏ, thì thu nhập trung bình của vợ chồng chị khoảng 300.000 đồng/ngày, nhưng mỗi ngày hai vợ chồng phải làm từ 3 giờ sáng tới 3 giờ chiều với khoảng 2 thiên bánh. Tuy nhiên, gặp phải hôm thời tiết xấu thì đành trắng tay.
Để giữ gìn phát triển làng nghề đan lát truyền thống, UBND và Hội LHPN xã Thái Mỹ đã có nhiều nỗ lực như vận động người dân trồng tre, trúc, hỗ trợ vay vốn mua nguyên liệu, giới thiệu đầu ra… Tuy nhiên, như lời bà Dương Thị Gái (72 tuổi) làm nghề đan lát chia sẻ: “Tôi nghĩ nghề này sẽ mất dần, khó duy trì được do thu nhập thấp, trung bình mỗi người chỉ kiếm được khoảng 50.000 đồng/ngày, trong khi thị trường tiêu thụ hẹp dần. Vì thế mà người trẻ không còn mặn mà, già như chúng tôi dẫu có muốn giữ gìn cũng chẳng còn bao năm nữa”.
Gắn kết du lịch
Hiện nay, tuyến tham quan du lịch chính của Củ Chi là Địa đạo Bến Đình, Bến Dược, xuất phát từ trung tâm TPHCM theo lộ trình Quốc lộ 22 - Tỉnh lộ 15 - đường Nguyễn Thị Rành - điểm tham quan và ngược lại. Xã Phú Hòa Đông có lợi thế nằm ở trục đường Tỉnh lộ 15 rất thuận tiện trong việc xây dựng trạm dừng chân cho du khách mua sắm, nghỉ ngơi trước khi đến với điểm tham quan chính.
Nếu đẩy mạnh việc phát triển 2 làng nghề truyền thống đan lát và làm bánh tráng nói trên sẽ góp phần đa dạng nguồn tài nguyên du lịch địa phương, thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm, góp phần quảng bá và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho làng nghề.
Gắn kết với du lịch là một trong những giải pháp căn cơ để bảo tồn và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống một cách hiệu quả, bởi nó huy động được nguồn nhân lực tại chỗ, khơi gợi ý thức của người dân, phát huy tính chủ động, tạo công ăn việc làm và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Thông qua du lịch, các làng nghề sẽ được bảo tồn và phát triển một cách hiệu quả, ngược lại, nhờ có làng nghề, các sản phẩm du lịch sẽ phong phú và đa dạng hơn, thu hút khách tham quan nhiều hơn.
Bài và ảnh Nhật Nam - Anh Huy
Tin liên quan
Tin mới hơn

Thanh Hóa thúc đẩy bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
09:10 | 18/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hơn 300 năm giữ lửa truyền thống ở làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
08:03 | 17/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 | 15/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn
08:00 | 13/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Kiểm tra chặt chẽ để đảm bảo an toàn thực phẩm Tết Trung thu 2025
09:11 Sức khỏe - Đời sống

Thanh Hóa thúc đẩy bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
09:10 Làng nghề, nghệ nhân

Sắp diễn ra Tuần Văn hóa – Du lịch Lai Châu năm 2025
09:10 Tin tức

Phát huy tiềm năng trong xây dựng nông thôn mới ở một số tỉnh Tây Bắc
09:09 Tin tức

Vĩnh Long: Khởi nghiệp tuổi xế chiều, người đàn ông U80 thành công với sản phẩm OCOP
13:38 OCOP