Làng nghề truyền thống Củ Chi (TP.HCM): Hướng đi nào cho sự phát triển bền vững?
Ông Dương Văn Dân, Trưởng ấp Mỹ Khánh A, xã Thái Mỹ, cho biết vào những năm 2000 trở về trước, toàn địa bàn xã Thái Mỹ có 7 ấp và mỗi ấp là một làng nghề đan lát với một sản phẩm đặc trưng như ấp Mỹ Khánh A, Mỹ Khánh B chuyên sản xuất nia; ấp Bình Thượng 1, Bình Thượng 2 làm thúng, sọt tre; ấp Bình Hạ Đông, Bình Hạ Tây làm dần, sàn; ấp Tháp làm rổ, rá... Nghề đan lát vốn dĩ không khó nên từ già tới trẻ đều làm được, từ đó hình thành nên làng nghề đan lát xã Thái Mỹ với khoảng 1.800 hộ và 4.000 lao động theo nghề vào thời kỳ cao điểm.
Theo lời bà Lê Thị Gái (64 tuổi), ngụ xã Thái Mỹ, trước đây tre, trúc mọc khắp nơi, nhà nhà đều trồng khiến tre, trúc bao quanh rợp mát cả một vùng. Tận dụng nguyên liệu sẵn có, nên vào những lúc nông nhàn, người dân đã làm nên những dụng cụ phục vụ cho nghề nông, cho cuộc sống thường nhật rồi dần trở thành nghề truyền thống của cả làng. Mặt khác, do đặc điểm đất ở xã nhiễm phèn, nhiễm mặn khiến năng suất lúa không cao, người dân xã Thái Mỹ phải đan lát thêm để tăng thu nhập…
Từ những năm 2010 trở lại đây, do giá trị kinh tế mang lại không cao, nhu cầu thị trường chủ yếu chuộng những sản phẩm tiện dụng làm từ nhựa, nhôm, inox… nên số người gắn bó với nghề ngày càng ít. Mặc khác, do quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhanh chóng cũng khiến nguyên liệu đầu vào như tre, trúc, mây không đáp ứng đủ, giá cả đầu ra sản phẩm thấp nên thanh niên trong làng không còn gắn bó với nghề.
Làng nghề đan lát xã Thái Mỹ hiện đang mai một dần, phần lớn những người theo nghề là phụ nữ nhưng đã lớn tuổi.
“Cả ấp Mỹ Khánh A có 800 hộ dân nhưng chỉ còn khoảng 300 hộ dân còn duy trì nghề này nhưng không còn sản xuất chuyên một sản phẩm ở mỗi ấp như trước. Do việc tạo ra một sản phẩm mất rất nhiều thời gian, công đoạn nên hiện nay hầu hết các hộ chỉ thực hiện đan sản phẩm thô, hoặc thực hiện một vài công đoạn, sau đó các cơ sở đầu mối sẽ thu gom đem về hoàn chỉnh thành phẩm để đưa ra thị trường tiêu thụ”, ông Dương Văn Dân cho hay.
Ở Củ Chi, ngoài làng nghề đan lát ở xã Thái Mỹ, còn có làng nghề bánh tráng ở xã Phú Hòa Đông. Tuy làng nghề này được đánh giá khả quan hơn so với nghề đan lát nhờ có thị trường tiêu thụ nhưng không phải là không có những khó khăn. Theo chị Nguyễn Thị Kiều Nga (45 tuổi), ngụ ấp Phú Bình, xã Phú Hòa Đông, theo nghề làm bánh tráng từ nhỏ, thì thu nhập trung bình của vợ chồng chị khoảng 300.000 đồng/ngày, nhưng mỗi ngày hai vợ chồng phải làm từ 3 giờ sáng tới 3 giờ chiều với khoảng 2 thiên bánh. Tuy nhiên, gặp phải hôm thời tiết xấu thì đành trắng tay.
Để giữ gìn phát triển làng nghề đan lát truyền thống, UBND và Hội LHPN xã Thái Mỹ đã có nhiều nỗ lực như vận động người dân trồng tre, trúc, hỗ trợ vay vốn mua nguyên liệu, giới thiệu đầu ra… Tuy nhiên, như lời bà Dương Thị Gái (72 tuổi) làm nghề đan lát chia sẻ: “Tôi nghĩ nghề này sẽ mất dần, khó duy trì được do thu nhập thấp, trung bình mỗi người chỉ kiếm được khoảng 50.000 đồng/ngày, trong khi thị trường tiêu thụ hẹp dần. Vì thế mà người trẻ không còn mặn mà, già như chúng tôi dẫu có muốn giữ gìn cũng chẳng còn bao năm nữa”.
Gắn kết du lịch
Hiện nay, tuyến tham quan du lịch chính của Củ Chi là Địa đạo Bến Đình, Bến Dược, xuất phát từ trung tâm TPHCM theo lộ trình Quốc lộ 22 - Tỉnh lộ 15 - đường Nguyễn Thị Rành - điểm tham quan và ngược lại. Xã Phú Hòa Đông có lợi thế nằm ở trục đường Tỉnh lộ 15 rất thuận tiện trong việc xây dựng trạm dừng chân cho du khách mua sắm, nghỉ ngơi trước khi đến với điểm tham quan chính.
Nếu đẩy mạnh việc phát triển 2 làng nghề truyền thống đan lát và làm bánh tráng nói trên sẽ góp phần đa dạng nguồn tài nguyên du lịch địa phương, thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm, góp phần quảng bá và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho làng nghề.
Gắn kết với du lịch là một trong những giải pháp căn cơ để bảo tồn và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống một cách hiệu quả, bởi nó huy động được nguồn nhân lực tại chỗ, khơi gợi ý thức của người dân, phát huy tính chủ động, tạo công ăn việc làm và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Thông qua du lịch, các làng nghề sẽ được bảo tồn và phát triển một cách hiệu quả, ngược lại, nhờ có làng nghề, các sản phẩm du lịch sẽ phong phú và đa dạng hơn, thu hút khách tham quan nhiều hơn.
Bài và ảnh Nhật Nam - Anh Huy
Tin liên quan
Tin mới hơn
An Giang: Nỗ lực bảo tồn làng nghề truyền thống
10:16 | 23/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thái Nguyên tham dự hội chợ ẩm thực " món ngon từ biển" và sản phẩm OCOP làng nghề tỉnh Bình Định.
09:17 | 19/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm miến khô tại phố Núi - Buôn Mê Thuột
09:22 | 18/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Nam: Tôn vinh Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia nghề đan võng ngô đồng
11:02 | 17/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề làm trống Bắc Thai trăm năm tuổi
14:22 | 16/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống Minh Khánh - Đỏ lửa làng rèn trăm năm
09:53 | 16/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Công nghệ nâng tầm mây tre đan Vân Sơn
09:35 | 12/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghệ nhân bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa người Hrê
09:34 | 12/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề trồng hoa Bình Lâm và hành trình công nhận làng nghề truyền thống
14:25 | 11/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Huyện Ba Vì (Hà Nội): Xã Minh Châu xây dựng nông thôn mới nâng cao
14:25 | 11/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Có chính sách thông thoáng hỗ trợ làng nghề Hà Nội phát triển
14:04 | 10/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đam mê với điêu khắc gốm
10:42 | 10/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Luật Thủ đô (sửa đổi): Thúc đẩy gìn giữ, bảo tồn và phát triển làng nghề
09:31 | 09/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ẩm thực cá ngừ đại dương và OCOP, Làng nghề được tôn vinh tại Lễ hội tinh hoa đất biển Bình Định năm 2024
11:09 | 08/07/2024 OCOP
Nghệ nhân nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới cho làng nghề đúc truyền thống
09:11 | 05/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề “làm nhà” cho chim cảnh
11:26 | 04/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tương làng Bợ - Sản phẩm OCOP 4 sao nức tiếng gần xa
08:44 | 04/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Làng nghề truyền thống sản xuất bánh tráng, bún số 8 Tăng Long 1
08:43 | 04/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phụ nữ Thủ đô: Bảo tồn và phát huy giá trị sản phẩm nghề truyền thống
15:19 | 01/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc kỳ họp thứ mười bảy HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI
15:12 | 01/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên: Khảo sát hoạt động làng nghề bánh tráng Long Bình phục vụ phát triển du lịch cộng đồng
14:40 | 01/07/2024 Làng nghề, nghệ nhân
TỔNG THUẬT: LỄ TRUY ĐIỆU VÀ LỄ AN TÁNG TỔNG BÍ THƯ NGUYỄN PHÚ TRỌNG
15:27 Tin tức
Huyện Bình Liêu (Quảng Ninh): Ứng dụng công nghệ số trong xây dựng Nông thôn mới
15:16 Nông thôn mới
Nghề đan võng ngô đồng đón nhận danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia
15:15 Tin tức
Quản lý và giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề
15:14 Nghiên cứu trao đổi
Khuyến công Hà Nam: Hỗ trợ cơ sở công nghiệp nông thôn thiết bị tiên tiến vào sản xuất
15:14 Khuyến công