Làng nghề Hoán Mỹ làm bánh ú tro
LNV - Làng Hoán Mỹ (khu Song Mỹ, thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) nổi tiếng với nghề làm bánh ú tro truyền thống. Ông Trần Phước Thiện (59 tuổi) cho hay, trước khi nấu bánh tro, người làng Hoán Mỹ đi xin hoặc đốt thân cây mè để lấy tro, sau đó lọc lắng lấy nước màu vàng, rồi hòa nước tro với vôi ăn trầu, tiếp đến là chọn nếp (nếp đặc biệt), ngâm nước tro mè để bánh nấu lên sẽ có màu vàng, nên gọi dân dã là bánh ú tro. Có 2 loại bánh: bánh có nhân đậu đen xanh lòng và không nhân. Đậu đen đem luộc, bóc vỏ, xoay nhuyễn, vo tròn rồi đem thắng đường tán…sau đó mang phơi khô. Để chín bánh, phải nấu khoảng 4 - 5 giờ.
Theo ông Trần Phước Dũng (54 tuổi) người nấu bánh tro nhiều nhất trong làng cho hay, bánh tro làng Hoán Mỹ gói từ gạo nếp, nước tro (được lắng từ tro mè) hoặc đậu đen xanh lòng, đậu đen (nếu làm bánh tro có nhân). Lá đót cột bằng sợi dây cói được đi hái hay mua từ các vùng núi như Phước Sơn, Nam Giang, Đông Giang, Phú Túc… về được rửa hoặc lau chùi sạch sẽ, phơi héo để gói bánh. Công đoạn chuẩn bị lá gói, chuẩn bị nguyên liệu tới gói bánh, nấu bánh đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ, khéo léo.
Ông Nguyễn Đức Khôi (66 tuổi) có 30 năm thâm niên trong nghề nấu bánh cho hay, bánh ú tro có nhân 40 nghìn đồng/chục (12 cái); Bánh không nhân 10.000 -15.000 nghìn đồng/chục (10 cái). Bánh ú tro có hương vị thơm ngon, tác dụng thanh nhiệt, rất hợp để thưởng thức trong thời tiết oi bức đầu hè. Miếng bánh ú tro thơm mát được ăn kèm với đường cát vàng hoặc cát trắng.Từ xưa đến nay, người dân làng Hoán Mỹ có truyền thống gói bánh ú tro phục vụ cho Tết Đoan Ngọ. Song, đến nay, vẫn không ai lý giải được bánh tro có từ khi nào, không ai biết ông tổ nghề là ai mà cũng chẳng ai hay gốc tích nó từ đâu, chỉ biết rằng, nó đã trở thành nghề truyền thống của làng.
Hiện nay, làng nghề Hoán Mỹ có hơn 70 hộ làm nghề gói bánh ú tro dịp Tết Đoan Ngọ và các dịp ngày rằm, mùng 1 (âm lịch) hằng tháng. Song, dịp Tết Đoan Ngọ và Tết cổ truyền, lượng bánh tiêu thụ gấp 100 lần. Đa phần số lượng bánh ú tro cả làng sản xuất đều có bạn hàng đặt trước để bỏ mối cho các người bán ở các chợ khu vực Quảng Nam, Đà Nẵng…Nếu du khách đến làng vào ban đêm sẽ thấy cả làng sáng lên bập bùng bởi cả trăm lò bánh đang đỏ lửa, trông rất ấn tượng.
Những chiếc bánh ú tro không chỉ là món ăn đặc sắc ngày Tết Đoan Ngọ mà còn cả trong ngày rằm, mồng 1 hàng tháng và các ngày lễ hội khác trong năm ở vùng Đại Lộc nói riêng, xứ Quảng nói chung. Nghề nấu bánh ú tro được lưu giữ, tiếp nối qua bao thế hệ cư dân làng Hoán Mỹ như nét văn hóa độc đáo của đất và người xứ Quảng.
Ông Trần Phước Dũng giới thiệu bánh ú tro gia đình ông làm.
Ông Nguyễn Đức Khôi (66 tuổi) có 30 năm thâm niên trong nghề nấu bánh cho hay, bánh ú tro có nhân 40 nghìn đồng/chục (12 cái); Bánh không nhân 10.000 -15.000 nghìn đồng/chục (10 cái). Bánh ú tro có hương vị thơm ngon, tác dụng thanh nhiệt, rất hợp để thưởng thức trong thời tiết oi bức đầu hè. Miếng bánh ú tro thơm mát được ăn kèm với đường cát vàng hoặc cát trắng.Từ xưa đến nay, người dân làng Hoán Mỹ có truyền thống gói bánh ú tro phục vụ cho Tết Đoan Ngọ. Song, đến nay, vẫn không ai lý giải được bánh tro có từ khi nào, không ai biết ông tổ nghề là ai mà cũng chẳng ai hay gốc tích nó từ đâu, chỉ biết rằng, nó đã trở thành nghề truyền thống của làng.
Hiện nay, làng nghề Hoán Mỹ có hơn 70 hộ làm nghề gói bánh ú tro dịp Tết Đoan Ngọ và các dịp ngày rằm, mùng 1 (âm lịch) hằng tháng. Song, dịp Tết Đoan Ngọ và Tết cổ truyền, lượng bánh tiêu thụ gấp 100 lần. Đa phần số lượng bánh ú tro cả làng sản xuất đều có bạn hàng đặt trước để bỏ mối cho các người bán ở các chợ khu vực Quảng Nam, Đà Nẵng…Nếu du khách đến làng vào ban đêm sẽ thấy cả làng sáng lên bập bùng bởi cả trăm lò bánh đang đỏ lửa, trông rất ấn tượng.
Công đoạn làm bánh ú tro.
Những chiếc bánh ú tro không chỉ là món ăn đặc sắc ngày Tết Đoan Ngọ mà còn cả trong ngày rằm, mồng 1 hàng tháng và các ngày lễ hội khác trong năm ở vùng Đại Lộc nói riêng, xứ Quảng nói chung. Nghề nấu bánh ú tro được lưu giữ, tiếp nối qua bao thế hệ cư dân làng Hoán Mỹ như nét văn hóa độc đáo của đất và người xứ Quảng.
Bài và ảnh: Lê Văn Kỳ
Tin liên quan
Tin mới hơn
Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Việt Nam gắn với Du lịch và Giá trị Văn hóa
12:03 | 15/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Trong bối cảnh nhiều làng nghề truyền thống đang đối mặt với nguy cơ mai một, Hội thảo “Các giải pháp bảo tồn, phát triển làng nghề gắn với du lịch, giữ gìn các giá trị văn hóa, tạo ra đa giá trị cho làng nghề”
Làng miến dong Bình Lư vươn mình từ đặc sản quê hương
08:09 | 15/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Những ngày này, tại xã Bình Lư (tỉnh Lai Châu), không khí sản xuất miến dong trở nên rộn ràng hơn bao giờ hết. Từ sáng sớm, dọc các con ngõ nhỏ, từng mẻ miến mới được đưa ra phơi, phủ trắng những khoảng sân, báo hiệu một mùa dong riềng bội thu và một năm sản xuất đầy kỳ vọng.
Khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025
22:00 | 14/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025, sự kiện quy mô lớn quy tụ những sản phẩm tinh hoa cùng hàng trăm nghệ nhân trong và ngoài nước. Bên cạnh trưng bày và trình diễn nghề, Festival còn tạo ra không gian kết nối thương mại, giao lưu và chia sẻ kinh nghiệm nhằm thúc đẩy phát triển bền vững cho các làng nghề truyền thống.
Tò he Xuân La và hành trình trong kỷ nguyên số
11:51 | 14/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Trong nhịp sống sôi động của thời đại công nghệ, khi trò chơi điện tử và giải trí trực tuyến chiếm lĩnh phần lớn đời sống tinh thần thì tò he vẫn giữ được chỗ đứng riêng. Tò he giờ đây không đây không chỉ xuất hiện bên cổng trường hay khu vui chơi, ngày nay bên cổng trường hay khu vui chơi, ngày nay thứ đồ chơi truyền thống ấy đã bước tới không gian mạng, đến gần hơn với công chúng trẻ. Người góp phần quan trọng trong hành trình ấy là nghệ nhân Đặng Văn Hậu, người con của làng Xuân La (xã Phượng Dực, Thành phố Hà Nội) - cái nôi của nghề nặn tò he trứ danh đất Thăng Long.
Hiệp hội Làng nghề Thành phố Hải Phòng phát huy thành tích tiến tới đại hội nhiệm kỳ 2025 - 2030
23:18 | 13/11/2025 Tin tức
LNV - Bước vào thực hiện Nghị quyết Đại hội II Hiệp hội Làng nghề thành phố Hải Phòng trong bối cảnh chính trị, kinh tế - xã hội của thế giới có những biến đổi sâu sắc, khó lường; thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, đặc biện là đại dịch Covid – 19 đã tác động tiêu cực, lâu dài đến phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam và thành phố Hải Phòng.
Hải Phòng thúc đẩy phát triển làng nghề gắn với phát triển du lịch
23:17 | 13/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Hải Phòng có hàng chục làng nghề truyền thống tuổi đời hàng trăm năm, những làng nghề này có tài nguyên phát triển du lịch.
Tin khác
Nữ nghệ nhân gốm Chu Đậu Giữ lửa truyền thống, thắp sáng tương lai
23:17 | 13/11/2025 Tin tức
LNV - Gốm Chu Đậu - tinh hoa văn hóa Việt Nam - đã có lịch sử hàng trăm năm rực rỡ, với dấu ấn đặc biệt của bà tổ nghề Bùi Thị Hý, người phụ nữ tài hoa thế kỷ XV. Từ nền tảng truyền thống ấy, hôm nay, những nữ nghệ nhân đất Cảng tiếp tục viết tiếp câu chuyện di sản, góp phần đưa gốm Chu Đậu tỏa sáng trong đời sống hiện đại và vươn ra thế giới.
Làng nghề Hải Phòng ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số để phát triển
23:16 | 13/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Trong bối cảnh hội nhập và kinh tế số ngày càng phát triển, nhiều làng nghề ở Hải Phòng đang nỗ lực ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số để phát huy giá trị, nâng cao năng suất và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Làng nghề truyền thống giữa đô thị hóa
23:16 | 13/11/2025 Tin tức
LNV - Trước tác động của đô thị hóa, phường An Dương (Hải Phòng) nỗ lực gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống, đồng thời xây dựng điểm du lịch mang bản sắc riêng.
Nghệ nhân Nguyễn Văn Tý: Nặng lòng với các món đồ chơi cho trẻ nhỏ
10:16 | 13/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Cách trung tâm Hà Nội chưa đầy 30km, làng Bá Dương Nội (xã Ô Diên, thành phố Hà Nội) vẫn giữ được nét yên bình, cổ kính với mái đình rêu phong, tiếng sáo diều chiều muộn và những con ngõ nhỏ quanh co. Nơi đây từng nổi tiếng với nghề làm đồ chơi dân gian cho trẻ em mỗi dịp Trung thu. Nhưng giờ đây, chỉ còn một người duy nhất vẫn say sưa, miệt mài giữ nghề, giữ lại mùa trăng tuổi thơ cho bao thế hệ. Đó là nghệ nhân Nguyễn Văn Tý, ông đã 67 tuổi với đôi bàn tay chai sần, ánh mắt hiền từ, lặng lẽ như mang lại cả kí ức một thời.
Quảng bá tinh hoa làng nghề Hà Nội qua những hội chợ lớn
18:55 | 12/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Hội chợ Làng nghề Việt Nam lần thứ 21 tại Hà Nội và Hội chợ Lifestyle Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh vừa qua đã mang lại những kết quả đáng ghi nhận cho Thủ đô, không chỉ về quảng bá thương hiệu mà còn đạt doanh thu hàng chục tỷ đồng và mở ra cơ hội hợp tác phân phối quy mô lớn.
Khám phá hàng ngàn đặc sản 3 miền tại Hội chợ AgroViet 2025
14:00 | 12/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường, ngày 12/11, Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã tổ chức khai mạc Hội chợ Triển lãm Nông nghiệp Quốc tế lần thứ 25 – AgroViet 2025. Sự kiện là hoạt động xúc tiến thương mại thường niên quan trọng của ngành nông nghiệp Việt Nam, nhằm quảng bá sản phẩm, kết nối doanh nghiệp và thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững.
Phú Vinh - nơi những sợi mây đan nên hồn Việt
13:43 | 12/11/2025 Tin tức
LNV - Có những sợi mây tưởng chừng mong manh, nhưng qua bàn tay người thợ Phú Vinh lại bền chặt như gốc tre giữa đồng. Có những nan tre tưởng chừng thô ráp, nhưng khi được uốn lượn, đan xen, lại hóa thành những tác phẩm có hồn, mang hơi thở của quê hương.
Khi bánh đa nem làng Chều bước vào thời hiện đại
10:18 | 12/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Làng Chều, xã Nam Xang, tỉnh Ninh Bình từ lâu nổi tiếng với nghề làm bánh đa nem truyền thống. Những năm gần đây, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư công nghệ, đổi mới quy trình sản xuất, đưa nghề cổ truyền bước sang giai đoạn phát triển mới, vừa giữ được hương vị xưa vừa mở rộng thị trường trong và ngoài nước.
Nghề dệt chiếu cói Tiên Kiều giữa nhịp sống hiện đại
11:33 | 10/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Từng là nơi rực rỡ tiếng khung cửi, vang vọng mùi thơm cỏ cói phơi nắng và được mệnh danh là thủ phủ chiếu cói của vùng đồng chiêm trũng, thôn Tiên Kiều (xã Hà Đông, thành phố Hải Phòng) nay chỉ còn le lói vài mái nhà giữ nghề. Sự thưa vắng của những khung dệt cũ gợi một nỗi quạnh hiu khó gọi tên, khi một làng nghề từng tràn đầy sức sống đang dần trôi vào ký ức.
Tò he Xuân La và hành trình chuyển mình trong kỷ nguyên số
12:28 | 09/11/2025 Tin tức
LNV - Trong nhịp sống sôi động của thời đại công nghệ, khi trò chơi điện tử và giải trí trực tuyến chiếm lĩnh phần lớn đời sống tinh thần thì tò he vẫn giữ được chỗ đứng riêng. Tò he giờ đây không chỉ xuất hiện bên cổng trường hay khu vui chơi, ngày nay thứ đồ chơi truyền thống ấy đã bước tới không gian mạng, đến gần hơn với công chúng trẻ. Người góp phần quan trọng trong hành trình ấy là nghệ nhân Đặng Văn Hậu, người con của làng Xuân La (xã Phượng Dực, Thành phố Hà Nội) - cái nôi của nghề nặn tò he trứ danh đất Thăng Long.
Xã Ô Diên (Hà Nội): Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyết tự hào về làng nghề Diều sáo của Quê hương
09:45 | 09/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Thú chơi diều và lễ hội thả diều của Làng Bá Dương Nội - Hồng Hà xã Ô Diên, Hà Nội đã có từ rất lâu đời, phản ánh ước vọng vươn cao, cầu mong mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt của người nông dân từ bao đời nay.
Quy chế xét tặng các danh hiệu làng nghề Việt Nam lần thứ XII
10:06 | 08/11/2025 Tin tức
LNV - Quy chế xét tặng các danh hiệu làng nghề Việt Nam lần thứ XII (Ban hành kèm theo Quyết định số 23/2025/HHLN ngày 12/6/2025 của Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam)
Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyết tự hào về làng nghề Diều sáo Ô Diên
10:06 | 08/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Thú chơi diều và lễ hội thả diều của Làng Bá Dương NộiHồng Hà xã Ô Diên, Hà Nội đã có từ rất lâu đời, phản ánh ước vọng vươn cao, cầu mong mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt của người nông dân từ bao đời nay.
Tăng cường thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chất lượng môi trường không khí
20:06 | 07/11/2025 Môi trường
Trong bối cảnh ô nhiễm không khí đang trở thành một trong những thách thức môi trường lớn nhất hiện nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác quản lý, kiểm soát chất lượng môi trường không khí, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ sức khỏe nhân dân và phát triển bền vững đất nước.
Xã Phượng Dực khai mạc Triển lãm sản phẩm làng nghề năm 2025
10:39 | 07/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Tối 6/11/2025, tại Nhà văn hóa và sân vận động thôn Đồng Tiến, UBND xã Phượng Dực (Hà Nội) long trọng tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm các sản phẩm, mẫu thiết kế hàng thủ công mỹ ngh mới, sáng tạo và các sản phẩm làng nghề xã Phượng Dực năm 2025.
Mới nhất
Đọc nhiều
Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Việt Nam gắn với Du lịch và Giá trị Văn hóa
12:03 Làng nghề, nghệ nhân
Trong bối cảnh nhiều làng nghề truyền thống đang đối mặt với nguy cơ mai một, Hội thảo “Các giải pháp bảo tồn, phát triển làng nghề gắn với du lịch, giữ gìn các giá trị văn hóa, tạo ra đa giá trị cho làng nghề” diễn ra nhằm tìm lời giải cho bài toán vừa g
Khai mạc Festival Làng nghề Quốc tế 2025: Giao thoa di sản và sáng tạo
10:24 Tin tức
LNV - Tối 14/11, tại Trung tâm Di sản Hoàng thành Thăng Long, UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường khai mạc Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025 với chủ đề “Bảo tồn – Phát triển – Hội nhập quốc tế”. Sự kiện quy
Làng miến dong Bình Lư vươn mình từ đặc sản quê hương
08:09 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Những ngày này, tại xã Bình Lư (tỉnh Lai Châu), không khí sản xuất miến dong trở nên rộn ràng hơn bao giờ hết. Từ sáng sớm, dọc các con ngõ nhỏ, từng mẻ miến mới được đưa ra phơi, phủ trắng những khoảng sân, báo hiệu một mùa dong riềng bội thu và mộ
Lai Châu rộn ràng ngày hội quảng bá sản phẩm đặc trưng miền núi phía Bắc
08:09 Tin tức
LNV - Ngày 14/11, tại Trung tâm Thương mại tỉnh Lai Châu, Bộ Công Thương phối hợp với UBND tỉnh Lai Châu long trọng tổ chức Lễ khai mạc Ngày hội sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phía Bắc năm 2025.
Thanh Hóa có 42 sản phẩm của nghề, làng nghề đạt chuẩn OCOP
08:08 Tin tức
OVN - Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) tiếp tục ghi dấu tại Thanh Hóa khi toàn tỉnh hiện có 42 sản phẩm của các nghề và làng nghề được công nhận đạt hạng từ 3 sao trở lên.
