Làng nghề đệm bàng Phò Trạch
Phò Trạch là nơi có địa hình thấp, lũ lụt bủa vây quanh năm, nhưng bù lại nơi đây được mẹ thiên nhiên ưu ái cho loại cỏ bàng có sức sống mãnh liệt, bền bỉ. Cỏ bàng đã góp sức hình thành nên một làng nghề thủ công truyền thống hàng trăm năm tuổi - nghề đệm bàng Phò Trạch.
![]() |
Để làm ra những món đồ mỹ nghệ đẹp và tinh xảo, nghề đan cỏ bàng trải qua rất nhiều khâu và đòi hỏi độ công phu, khéo léo của người làm. Đầu tiên người dân phải cắt cây cỏ bàng ở ruộng về, sau đó phơi khô bằng ánh nắng tự nhiên từ 3-5 ngàyrồi bắt đầu phân loại to, nhỏ và cột thành từng lọn để lên gác bếp cất giữ cẩn thận dùng cho cả năm. Trước khi đan thành các sản phẩm, bàng được đem giã cho sợi dẹp và mềm, đây chính là giai đoạn vất vả nhất của nghề đệm bàng vì cần dùng sức rất nhiều.
Ở làng Phò Trạch, từ trẻ con cho đến phụ nữ không ai là không biết đan đệm. Việc đan đệm diễn ra quanh năm xen kẽ bên cạnh việc đồng áng. Chính vì vậy, khi ghé thăm mỗi gia đình ở đây bạn luôn có thể thấy những chiếc đệm đan dở.
Người dân truyền tai kể nhau nghe: Ngày xưa, những người con gái làng khác đến làng làm dâu phải học đan lát. Con gái trong làng đi lấy chồng ở đâu cũng mang “cái nghề làng” đi theo. Đến nay, những nghệ nhân nhà ở làng nghề truyền thống này hầu như chỉ là những con gái, những dâu làng ngày ấy. Nay đã là cụ, là bà, là mẹ. Họ vẫn từng ngày, từng giờ bám nghề, yêu nghề truyền thống quê nhà.
![]() |
Trước kia, cỏ bàng chỉ dùng đan đệm, đan chiếu. Ngày nay sản phẩm từ cỏ bàng rất đa dạng, phục vụ hầu hết các nhu cầu từ vật dụng sinh hoạt đến trang trí như: giỏ, túi xách, mũ, khay, tạo hình con vật để trang trí,…
Bà Trần Thị Cháu, 80 tuổi, ở xã Phong Bình gắn bó với nghề đệm bàng từ nhỏ cho biết: “Xưa chỉ làm đệm thôi. Bữa nay nhiều dự án trên tỉnh đưa về xã, có nhiều sản phẩm mới. Đa phần những người trẻ làm sản phẩm này để chủ doanh nghiệp thu mua, đưa vào chợ Đông Ba, chợ Tây Lộc. Các cụ như tuổi chúng tôi chỉ đan đệm, chẹ để bán ở chợ làng”.
Bà tâm sự, giờ người trẻ ở làng ít làm nghề đan lát này hơn. Lớn lên đi vào Nam, lên thành phố lập nghiệp, hiếm có ai ở lại làng để học đan lát. Người dân làng cũng dần chuyển sang làm nông hết. Sản phẩm thủ công truyền thống dần mai một vì phần lớn người dân tìm đến các sản phẩm hiện đại.
Khi được hỏi về mong muốn của bà đối với nghề, bà Cháu chia sẻ: “Hiện tại đến đời tôi, ở làng chỉ có vậy. Cũng có thêm một số ít ngang đời con tôi vẫn theo nghề này. Chỉ mong nghề này vẫn được lớp trẻ duy trì và sống được với nghề".
May mắn là đến hôm nay, Phò Trạch đệm vẫn rộn rã tiếng đập bàng đầu làng. Một số doanh nghiệp như Công ty TNHH Huế Việt, Marie's cỏ bàng Huế... đã phối hợp với chính quyền địa phương đầu tư duy trì và phát triển vùng nguyên liệu cỏ bàng. Cùng với đó, các đơn vị đã đầu tư máy móc sơ chế, máy sấy và hợp tác với địa phương trong việc sử dụng nhân công lao động có tay nghề, biết nghề đan truyền thống để làm ra các sản phẩm thủ công mỹ nghệ thân thiện môi trường như túi xách, ví, giày dép, mũ... để phục vụ nhu cầu thị trường ngày càng rộng lớn hơn. Liên kết này không chỉ tận dụng lao động có kinh nghiệm tay nghề tại địa phương, giải quyết việc làm, thu nhập ổn định cho bà con mà còn làm "sống" lại làng nghề trước nguy cơ dần mai một.
Nghề đan cỏ bàng đòi hỏi sự nhẫn nại, kiên trì, khéo léo và tỉ mỉ, cứ thế hàng ngày những người dân nơi đây cần mẫn tạo ra những sản phẩm phục vụ cho cuộc sống hàng ngày. Những sản phẩm từ cỏ bàng đẹp mộc mạc nhưng không kém phần tinh tế, một vẻ đẹp dịu dàng và mang đậm hồn quê dân tộc.
Tin liên quan
Tin mới hơn

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Theo dấu tằm tơ
09:37 | 09/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lan tỏa hương vị bánh gai xứ Dừa
11:04 | 08/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Nghề Truyền Thống Hồi Sinh Nhờ Thương Mại Điện Tử
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Bảo tồn và phát triển Làng nghề dệt thổ cẩm xã Vĩnh Hiệp
09:04 | 07/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thái Bình: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng gốm Bàu Trúc – Bảo tồn và phát triển di sản gốm Chăm trong thời hiện đại
10:04 | 06/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bảo tồn và phát triển làng nghề Hà Nam trong xu thế mới
12:19 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Về thăm làng nghề bánh phồng Sơn Đốc hơn trăm năm tuổi
12:15 | 05/05/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phụ nữ Tây Hồ chung tay bảo tồn nghề truyền thống: Hành trình từ những búp sen
10:39 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề làm cờ Tổ quốc tất bật trước dịp kỉ niệm ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước
10:18 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Mặc áo mới” cho sản phẩm làng nghề gỗ
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Trần Văn Việt thổi hồn vào đá
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

10 làng nghề lâu đời nổi tiếng ở Bắc Giang
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mang du lịch, ẩm thực, làng nghề Việt Nam đến châu Âu
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

5 làng nghề miền Tây có truyền thống lâu đời
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người đàn ông thổi hồn vào từng thớ gỗ
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm dưa bồn bồn
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những người giữ hồn đất nung tại Lò lu Đại Hưng
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thúng chai với 'tuyệt chiêu' chống thấm
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lào Cai: Nghề làm nón lá cọ Bản Liền
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ba Vì (Hà Nội): Chi hội cựu Công an xã Phú Đông góp phần xây dựng nông thôn mới
09:59 Nông thôn mới

Diễu hành xe đạp làng nghề
09:41 Tin tức

Hà Nội: Thành lập 2 cụm công nghiệp làng nghề vốn gần 370 tỷ đồng
09:40 Nghiên cứu trao đổi

Thành phố biển Quy Nhơn rực rỡ sắc vàng hoa lim xẹt
09:39 Du lịch làng nghề

Những làng dệt thổ cẩm ở Tây Bắc
09:38 Làng nghề, nghệ nhân