Hà Nội: 24°C Hà Nội
Đà Nẵng: 25°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 28°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 25°C Thừa Thiên Huế

Giữ lửa nghề rèn Phúc Sen

LNV - Buổi sáng ở làng rèn Phúc Sen (xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng) thường được bắt đầu bằng tiếng thổi lửa, tiếng đe tiếng búa lách cách dưới chân nhà sàn. Người trong làng không nhớ rõ thời gian nào cha ông mình bắt đầu làm nghề, nhưng giữ gìn bí quyết giữ nghề như một gia tài quý báu để lại.

Làng rèn nổi tiếng trong vùng

Ở làng rèn Phúc Sen, nhà nào cũng trở thành một gian hàng bán những nông cụ sản xuất tới những vật dụng trong gia đình hàng ngày như dao kéo, búa liềm... Người dân Cao Bằng bao đời quen với nghề đi rừng, làm nông nên luôn tìm đến những sản phẩm của người Nùng làng Phúc Sen làm, bởi họ tin tưởng vào chất lượng của sản phẩm. Tiếng lành đồn xa, nhiều thương lái đã tới làng để chuyển hàng về các địa phương trong vùng như: Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Kạn, thậm chí đưa về Hà Nội hay tới Thanh Hóa, Nghệ An...


Công việc đòi hỏi sức người.

Từ khi hệ thống đường xá thuận lợi, giao thương phát triển, khách du lịch tới Cao Bằng nhiều, những mặt hàng của làng còn được đưa đi rất nhiều nơi, nổi tiếng cả vùng bởi những sản phẩm tốt nhất, bền nhất. Nhiều người con của làng sinh cơ lập nghiệp giữ nghề cha ông, bà con trong xã tới học đã khiến nghề rèn không còn riêng của làng Phúc Sen, nhưng đây vẫn là địa chỉ tin cậy nhất được nhiều người tìm tới. Nên những gia đình làm nghề tất bật quanh năm, chứ không còn chỉ tranh thủ lúc nông nhàn như ngày trước.

Những người đàn ông, thanh niên trai tráng trong làng đảm đương những công việc nặng nhọc nhất của nghề dùng những vết chai tay thay cho những nhẩm tính về kinh nghiệm. Mỗi ngày, mỗi người thợ sản xuất được từ 4 - 5 sản phẩm tùy loại. Thời điểm cuối năm, hàng đặt nhiều, mọi người thay nhau đứng bếp, làm từ sáng tới tối khuya.


Những sản phẩm chất lượng của người Nùng làng Phúc Sen làm ra.

Tham gia một buổi lao động tại làng Phúc Sen mới thấu hiểu nỗi cực nhọc của những người thợ rèn khi phải đổ mồ hôi công sức để tạo thành một sản phẩm, dù chỉ là những vật bé nhỏ thường ngày. Tất cả mọi công đoạn đều phải làm thủ công, từ chọn nguyên liệu, mài, tôi thép, đập, uốn tạo hình sản phẩm. Ngay cả khi có những thiết bị hỗ trợ như quạt điện, máy mài, máy cắt,… thì những khâu quan trọng nhất của nghề rèn vẫn làm bằng sức người. Để hoàn thiện mỗi con dao, liềm, cuốc... người thợ dùng nhiều sức để đập, quai búa, mài. Nhiều công việc tưởng như đơn giản nhưng lại đòi hỏi phải tinh mắt, chắc tay, nếu không sẽ sản phẩm giòn hoặc non, dễ hỏng. Theo ông Lương Văn Hùng – chủ xưởng “Hùng dao” đầu làng, quan trọng nhất với nghề rèn để có lưỡi dao sắc và bền là phải nhìn màu của sắt khi nung, nếu bị đỏ quá sản phẩm hoàn thiện sẽ giòn cho nên chỉ cần nung vừa phải, khi sắt mầu da cam là phải đưa ra khỏi lò.

Bí quyết giữ gìn thương hiệu

Dưới mỗi ngôi nhà sàn của người làng Phúc Sen đều dành một khoảng không rộng để chất nguyên liệu, đó là những nhíp ô tô cũ, hỏng. Dù mất công phân loại nhưng phế liệu này đảm bảo chất lượng thép tốt, bền hơn so với các sản phẩm thông thường. Đây cũng là bí quyết đầu tiên để người làng giữ thương hiệu sản phẩm.


Cả làng tất bật vào mùa sản xuất cuối năm.

Kinh nghiệm, độ tinh mắt, thính tai, cảm nhận bằng tay chính xác được xem là kỹ năng nghề quan trọng mà các thế hệ cha ông trong làng dạy lại cho thế hệ trẻ. Người làng Phúc Sen tự hào khi nhiều sản phẩm dùng tới 7, 8 năm vẫn đạt chất lượng tốt còn bởi những yêu cầu cầu kỳ trong quá trình sản xuất, từ nguyên liệu nung, lò nung tới nước tôi thép. Chất lượng than tốt nhất là than hoa từ các loại gỗ cứng trong rừng. Nước tôi dao dùng tro gỗ lim ngâm với nước vôi để qua đêm, đợi lắng trong mới mang ra tôi. Quy trình tôi rèn thép cũng là kinh nghiệm của từng người thợ. Ngay cả cách tính đến độ đạt của sản phẩm cũng dựa vào kinh nghiệm của từng người thợ, nên nhiều người vẫn gọi người làng Nùng là những người rèn dao bằng mắt. Ông Nông Văn Tào, một trong những người thợ lâu năm trong làng cho biết, cách nhìn lửa để rèn thép, tôi luyện để thành dao, kéo, cuốc, liềm cũng khác nhau, nhiều khi những đốm lửa than bay lên, người thợ nhắm mắt nghe bằng tai cũng có thể cảm giác chất lượng thành phẩm. Điều này cũng trở thành cách phân định để biết thợ cả, thợ phụ, gắn với thương hiệu của từng gia đình.


Người thợ dùng máy mài để tạo lưỡi cho dao giảm chi phí và sức lao động.


Dù hiện nay, các sản phẩm dao kéo, nông cụ của làng Phúc Sen bị cạnh tranh với nhiều cơ sở sản xuất trong nước hay hàng nhập khẩu, nhưng vẫn có chỗ đứng trên thị trường. Nghề rèn mang lại thu nhập ổn định cho nhiều gia đình trong làng, giúp họ đầu tư xây dựng nhà cửa, chăm lo cho con cái học hành. “Nhiều sản phẩm của làng Phúc Sen tuy không bóng bẩy, chau chuốt như các sản phẩm dao, kéo ngoài thị trường, nhiều khi thô mộc nhưng lại lấy độ sắc bén, bền chắc làm thế mạnh. Ngay cả trong những phiên chợ ở Cao Bằng, chỉ cần biết đó là người Nùng An của Phúc Sen làm thì bà con đều tin tưởng chọn mua”, ông Hùng tự hào nói.

Theo Làng Việt online


Tin liên quan

Tin mới hơn

Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

LNV - Làng nghề nước mắm Gành Đỏ ở khu phố An Thạnh, phường Xuân Đài, thị xã Sông Cầu nổi tiếng từ bao đời nay. Với nguồn nguyên liệu đồi dào từ cá cơm, muối Tuyết Diêm ở vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông làm nên hương vị đậm đà đặc trưng nước mắm Gành Đỏ say đắm lòng người của vùng đất Phú Yên.
Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

LNV - Huyện Bá Thước, thuộc tỉnh Thanh Hóa, là một vùng đất giàu tiềm năng với nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và các làng nghề truyền thống đặc sắc. Đây là cơ hội để địa phương phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Phụ nữ Nghệ An bảo tồn và phát huy nghề truyền thống

Phụ nữ Nghệ An bảo tồn và phát huy nghề truyền thống

LNV - Là lực lượng chính trong lao động, sản xuất, với sự khéo léo, cần mẫn và tinh thần sáng tạo, phụ nữ là lực lượng không thể thiếu trong việc bảo tồn và phát huy các nghề truyền thống, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của địa phương.
Làng nghề gốm Gia Thuỷ - Nơi ngọn lửa nung rực cháy suốt 5 thập kỷ

Làng nghề gốm Gia Thuỷ - Nơi ngọn lửa nung rực cháy suốt 5 thập kỷ

LNV - Làng gốm Gia Thủy, thuộc huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình, là một trong những làng nghề truyền thống nổi tiếng của Việt Nam với lịch sử phát triển hơn 50 năm. Nơi đây lưu giữ và phát huy những tinh hoa của nghệ thuật làm gốm, từ khâu chọn đất, tạo hình, đến kỹ thuật nung gốm độc đáo. Các sản phẩm của làng không chỉ mang giá trị sử dụng cao mà còn thể hiện đậm nét văn hóa dân tộc, với hoa văn và kiểu dáng truyền thống.
Nam Định: Làng nghề nước mắm truyền thống Sa Châu tập trung sản xuất hàng Tết

Nam Định: Làng nghề nước mắm truyền thống Sa Châu tập trung sản xuất hàng Tết

LNV - Khẳng định thương hiệu từ chất lượng sản phẩm, nước mắm Sa Châu, xã Giao Châu (Giao Thủy) đã trở thành đặc sản được lựa chọn làm quà biếu cho người thân, bạn bè trong mỗi dịp tết đến xuân về. Để kịp cung ứng cho thị trường Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, hiện nay các cơ sở sản xuất, hộ gia đình làm nghề tại xã Giao Châu đang tập trung cao cho vụ sản xuất với mong muốn vừa có một cái tết đủ đầy, vừa được chia sẻ món ngon quê hương với những mâm cơm tết ở nhiều miền quê, gia đình.
Làng nghề chiếu Định Yên bảo tồn nét đẹp thủ công giữa thời đại mới

Làng nghề chiếu Định Yên bảo tồn nét đẹp thủ công giữa thời đại mới

LNV - Làng chiếu Định Yên, huyện Lấp Vò, (tỉnh Đồng Tháp) với hơn trăm năm lịch sử đã trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng của miền Tây Nam Bộ. Nơi đây, nghề dệt chiếu thủ công được gìn giữ qua bao thế hệ, từ cách nhuộm cói rực rỡ đến từng đường dệt tỉ mỉ, đã tạo nên những sản phẩm vừa bền đẹp, vừa chứa đựng tinh hoa của người Việt.

Tin khác

Trên 1000 sản phẩm có mặt tại Hội chợ sản phẩm làng nghề và nông sản thực phẩm an toàn Hà Nội

Trên 1000 sản phẩm có mặt tại Hội chợ sản phẩm làng nghề và nông sản thực phẩm an toàn Hà Nội

LNV - Tối 6-11, tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao huyện Đan Phượng, Sở NN&PTNT Hà Nội phối hợp với UBND huyện Đan Phượng tổ chức Hội chợ sản phẩm làng nghề và nông sản thực phẩm an toàn trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2024.
Làng nghề làm đá Bửu Long hàng trăm năm tuổi

Làng nghề làm đá Bửu Long hàng trăm năm tuổi

LNV - Nằm yên bình bên dòng sông Đồng Nai, làng nghề làm đá Bửu Long, thuộc phường Bửu Long, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, đã có lịch sử kéo dài hàng trăm năm. Tại đây, nhiều hộ gia đình vẫn miệt mài giữ gìn và phát triển nghề đá với niềm đam mê và tâm huyết. Nghề điêu khắc đá Bửu Long được xem là làng nghề thủ công lâu đời nhất của vùng đất Đồng Nai, nơi các nghệ nhân ngày đêm sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo từ đá, mang đậm giá trị văn hóa truyền thống.
Nồng nàn hương vị rượu Quán Đế Phú Yên

Nồng nàn hương vị rượu Quán Đế Phú Yên

OVN - Trải qua nhiều năm tháng, nghề nấu rượu mang thương hiệu Quán Đế vẫn được người dân tại xã Xuân Bình, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên gìn giữ và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác với những nét đặc trưng riêng biệt vốn có.
Chiếc mâm mây được ví như linh hồn của dân tộc Hà Nhì

Chiếc mâm mây được ví như linh hồn của dân tộc Hà Nhì

LNV - Đến “xứ mưa” Y Tý (huyện Bát Xát) hỏi thăm nhà ông Ly Giờ Lúy giỏi nghề đan mâm mây, từ người già đến trẻ nhỏ ai cũng biết. Trong câu chuyện với người đường xa, họ còn không quên tấm tắc: Mâm mây của già Lúy đan đẹp lắm. Không chỉ đan cho nhà dùng, già còn làm bán cho bà con và khách du lịch nữa đấy!
Tranh gốm Kim Lan - Di sản văn hoá

Tranh gốm Kim Lan - Di sản văn hoá

LNV - Nằm bên dòng sông Hồng thơ mộng, làng gốm Kim Lan đã trải qua hàng trăm năm lịch sử, ghi dấu ấn đậm nét trong bức tranh văn hóa Việt Nam. Với đôi bàn tay khéo léo và tâm hồn nghệ sĩ, những người thợ gốm Kim Lan đã tạo ra những tác phẩm tranh gốm độc đáo, mang đậm dấu ấn truyền thống.
Nghệ nhân điêu khắc đá mỹ nghệ Cao Văn Chiến

Nghệ nhân điêu khắc đá mỹ nghệ Cao Văn Chiến

Tháp Thần Nông ở Bắc Ninh, biểu tượng cho vị thần của nền văn minh lúa nước, được ghép bởi 1.012 cối đá xếp vòng ngoài, bên trong là khung cột bê tông kiên cố. Tháp được thiết kế theo hình hạt lúa, dựng thẳng đứng vừa mới được xác lập kỷ lục thế giới. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Kỹ thương Đông Đô đã vinh dự nhận bằng công nhận này và trong quá trình điêu khắc tháp này, có sự góp công sức của nghệ nhân điêu khắc đá mỹ nghệ Cao Văn Chiến.
Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

Hồi sinh nghề gốm cổ buôn Dơng Bắk

LNV - Buôn Dơng Bắk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk, nghề làm gốm cổ đang đứng trước nguy cơ lụi tàn. Đây từng là cái nôi của nghề gốm truyền thống, nhưng hiện tại chỉ còn lại rất ít nghệ nhân kiên trì với nghề, chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay.
Những nghệ nhân tâm huyết với nghề làm nón Mão Cầu

Những nghệ nhân tâm huyết với nghề làm nón Mão Cầu

LNV - Thôn Mão Cầu, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên được biết đến với nghề truyền thống làm nón lá hơn 70 năm. Hiện nay, cùng với sự ra đời của nhiều sản phẩm che nắng, che mưa, làng nghề làm nón đứng trước nhiều thách thức mới. Thế nhưng vẫn còn đó những con người cần mẫn cố gắng gìn giữ nghề quê hương.
Trưng bày nghề thủ công truyền thống tỉnh Ninh Bình

Trưng bày nghề thủ công truyền thống tỉnh Ninh Bình

LNV - Bảo tàng Ninh Bình trưng bày chuyên đề nghề thủ công truyền thống và chương trình trải nghiệm nghề cói Kim Sơn, giới thiệu các làng nghề tiêu biểu của tỉnh
Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống

LNV - UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 5596/QĐ-UBND về việc công nhận danh hiệu “Làng nghề Hà Nội” và “Làng nghề truyền thống Hà Nội”.
Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

Hiệp hội Làng nghề Hải Phòng Khai trương hoạt động văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề thành phố tại huyện Kiến Thụy, quận Dương Kinh, quận Đồ Sơn

LNV - Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng vừa tổ chức khai trương Văn phòng đại diện Hiệp hội Làng nghề TP. Hải Phòng tại thôn 2, xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy. Trong đó gồm có các quận Dương Kinh, Đồ Sơn. Cùng dự có lãnh đạo Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn ; Sở Công Thương ; Đại diện lãnh đạo UBND các huyện Kiến Thuỵ ; quận Dương Kinh ; quận Đồ Sơn ; lãnh đạo UBND xã Tú Sơn cùng các Nghệ nhân trên địa bàn thành phố.
Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội làng nghề dệt lụa Vạn Phúc tổ chức Đại hội II, nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Ngày 26/10, Hội Làng nghề dệt lụa Vạn Phúc đã tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024-2029. Đại hội đã bầu ông Nguyễn Văn Hùng là Chủ tịch Hội, nhiệm kỳ 2024-2029.
Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2024 - 2029

LNV - Sáng 26/10/2024, Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2024 - 2029 với định hướng: “Doanh nghiệp và Doanh nhân huyện Hoài Đức đoàn kết tốt, làm kinh tế giỏi, góp sức xây dựng huyện sớm trở thành quận Hoài Đức”. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh được bầu làm Chủ tịch Hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa huyện Hoài Đức khóa mới.
Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu hơn 500 tuổi

LNV - Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam thu hồi bằng công nhận làng nghề dệt chiếu An Phước hơn 500 năm tuổi với lý do “không đảm bảo các tiêu chí” để công nhận nghề truyền thống, làng nghề truyền thống.
Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

Đắk Lắk: Gốm đen cổ Yang Tao khắc khoải hồi sinh

LNV - Bao đời người đã qua, bao mùa ăn lúa mới đã qua nhưng cách làm gốm vẫn thế, người đời trước truyền lại cho đời sau, đời sau nữa. Những bàn chân của các amí lấy đất về buôn, những bàn chân mở ra vòng tròn khép kín vô tận quanh chiếc bàn xoay thủ công. Những đôi tay nhuộm nâu vàng tỉ mẩn với nước và đất để tạo tác. Những khoảnh sân nhỏ luôn sực mùi rơm khói và đất chín trong cuộc chơi của lửa. Lửa bùng lên lúc mạnh lúc yếu, khói trùm lên lúc đậm lúc nhạt. Đất chìm trong lửa, lửa nhiệt nồng với đất để cuối cùng các sản phẩm gốm Yang Tao được hình thành. Lửa hòa vào trong đất, phục sinh trong đất thành những sản phẩm hữu dụng để khi bàn tay người chạm vào chỉ còn mênh mang hơi thở của đất và lửa.
Xem thêm
qc-vinamilk-100-thanh-trung
Mới nhất Đọc nhiều
Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

Phú Yên: Say đắm hương vị nước mắm Gành Đỏ

LNV - Làng nghề nước mắm Gành Đỏ ở khu phố An Thạnh, phường Xuân Đài, thị xã Sông Cầu nổi tiếng từ bao đời nay. Với nguồn nguyên liệu đồi dào từ cá cơm, muối Tuyết Diêm ở vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông làm nên hương vị đậm đà đặc trưng nước mắm Gành Đỏ say
Quảng Ngãi xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025

Quảng Ngãi xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025

LNV - Tỉnh Quảng Ngãi xem chủ trương xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cấp bách cần huy động cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở vào cuộc để triển khai nhanh chóng, hiệu quả với quyết tâm chính trị cao nhất.
Hương Trạch – Hà Tĩnh: Sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an năm 2025

Hương Trạch – Hà Tĩnh: Sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an năm 2025

LNV - Sáng ngày 13/11/2024, tại trụ sở UBND xã Hương Trạch, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh đã diễn ra buổi khai mạc sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ
Hiệu quả kinh tế từ mô hình nuôi vịt công nghệ cao

Hiệu quả kinh tế từ mô hình nuôi vịt công nghệ cao

LNV - Mô hình nuôi vịt trên cạn trong môi trường chuồng lạnh khép kín đang nổi lên như một giải pháp ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi gia cầm. Phương pháp này mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội nhờ vào việc tối ưu hóa điều kiện nuôi và giảm thiểu rủi ro từ môi trường tự nhiên.
Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

Thanh Hoá: Bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

LNV - Huyện Bá Thước, thuộc tỉnh Thanh Hóa, là một vùng đất giàu tiềm năng với nhiều di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và các làng nghề truyền thống đặc sắc. Đây là cơ hội để địa phương phát triển du lịch gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
qc-vinamilk-dinh-duong-vang
ct-tnhh-pt-xuan-thanh
ctcp-xd-tan-loc
nong-nghiep-xanh
minh-hieu
nhu-thanh
an-phat
thanh-chau
thuan-duc
ha-tinh
binh-dinh
Giao diện di động