Giữ hồn quê qua từng mối đan
Đến thôn Rầu Chang - nơi được xem là cái nôi của nghề đan rọ tôm - có thể cảm nhận rõ không khí lao động rộn ràng trong từng nếp nhà. Gia đình chị Tăng Thị Tình là một trong những hộ giữ nghề lâu năm. Tiếng chẻ tre, tiếng vót nan và tiếng trò chuyện rôm rả vang lên. Âm thanh lao động tạo nên nhịp điệu mộc mạc giữa không gian núi rừng yên bình. Một nhóm phụ nữ và trẻ nhỏ đang miệt mài với từng công đoạn, người tước nan, người đan rọ.
Chị Tình cho biết: “Gia đình tôi đã gắn bó với nghề đan rọ tôm qua nhiều thế hệ. Từ nhỏ, tôi được bà và mẹ truyền dạy từng động tác, từ cầm nan đến uốn lưới. Những kỹ thuật cơ bản, tôi quan sát rất kỹ và làm thử từng ngày. Hiện nay, con cháu trong nhà cũng đang tiếp nối nghề xưa. Trung bình mỗi ngày, tôi hoàn thiện từ 10 đến 15 chiếc rọ tôm. Nguồn thu nhập từ nghề đan rọ tôm giúp gia đình có cuộc sống ổn định. Vào mùa cao điểm, số lượng rọ tôm bán ra tăng gấp đôi, kinh tế nhờ đó cũng khấm khá hơn”.
![]() |
Chị Tăng Thị Tình, xã Tân Lĩnh. |
Cụ Hoàng Thị Máy năm nay đã 71 tuổi nhưng vẫn miệt mài với từng nan tre. Đôi bàn tay của cụ đã chai sần theo năm tháng. Tuy vậy, động tác vẫn nhanh nhẹn và đều đặn. Cụ chia sẻ, bản thân không còn đủ sức khỏe để lên nương như trước. Nhờ có nghề đan rọ, cụ vẫn tự chủ được cuộc sống hằng ngày. Mỗi tháng, cụ làm được hơn 400 chiếc rọ. Số tiền khoảng 2 triệu đồng đủ để cụ trang trải sinh hoạt cá nhân. Cụ coi nghề này như một chỗ dựa vững chắc khi về già.
Nghề đan rọ tôm có nhiều đặc trưng thú vị, người làm có thể chủ động sắp xếp thời gian trong ngày. Người cao tuổi, phụ nữ và thanh niên chưa có việc làm đều có thể theo nghề. Trước kia, mỗi hộ làm riêng lẻ tại nhà. Những năm gần đây, người dân đã thành lập các tổ hợp tác. Các tổ phối hợp với nhau trong việc chuẩn bị nguyên liệu, chia sẻ kỹ thuật và tìm đầu ra cho sản phẩm. Việc liên kết sản xuất giúp tăng năng suất và hiệu quả kinh tế rõ rệt.
Theo thống kê tại địa phương, hiện nay, có hơn 100 hộ tham gia nghề đan rọ. Mỗi năm, người dân trong xã xuất hàng triệu sản phẩm, tổng doanh thu ước đạt trên 3 tỷ đồng. Bình quân mỗi hộ thu nhập khoảng 6 triệu đồng/tháng, cá biệt có những hộ đạt gấp đôi con số này. Sản phẩm rọ tôm không chỉ tiêu thụ mạnh trong tỉnh mà còn vươn tới các tỉnh như Hòa Bình (cũ), Sơn La, thậm chí cả đồng bằng sông Hồng.
![]() |
Mỗi chiếc rọ tôm là kết quả của đôi bàn tay khéo léo. Người làm nghề phải chọn loại tre già, chắc và ít mối mọt. Nguyên liệu sau khi thu hoạch cần được phơi khô đúng kỹ thuật. Tre phải được chẻ mỏng, chuốt đều và xử lý cẩn thận. Quá trình làm rọ đòi hỏi độ chính xác cao trong từng chi tiết. Người thợ phải tính toán đúng kích thước và độ khít giữa các nan. Chiếc rọ thành phẩm cần đảm bảo độ bền, dễ sử dụng và đẹp mắt. Với nhiều hộ dân, mỗi chiếc rọ là một sản phẩm lao động đầy tâm huyết. Người dân nơi đây xem đó là niềm tự hào không dễ phai mờ theo thời gian.
Ba mươi năm trước, người dân Tân Lĩnh chủ yếu sống bằng nghề nông. Vùng đất Phan Thanh khi đó còn nghèo, giao thông cách trở. Ít ai nghĩ rằng, một nghề gắn với sông nước lại bén rễ giữa miền núi. Tuy nhiên, thực tế sản xuất đã đặt ra yêu cầu mới. Người dân cần công cụ đánh bắt tôm cá ở ao hồ và khe suối. Từ đó, nghề đan rọ ra đời. Nghề không có trong truyền thống nhưng lại phù hợp với điều kiện sinh hoạt tại chỗ. Nhờ sự linh hoạt và học hỏi không ngừng, người dân đã làm chủ kỹ thuật. Nhiều người gọi vui đây là nghề của “người miền núi làm việc miền xuôi”. Câu nói mộc mạc ấy phản ánh đúng tinh thần sáng tạo và thích ứng của bà con vùng cao.
Bước ngoặt lớn đến vào ngày 1/7/2025, khi xã Phan Thanh chính thức sáp nhập vào xã Tân Lĩnh theo Đề án tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; đồng thời mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh, xã) được triển khai. Việc thay đổi địa giới hành chính không làm ảnh hưởng đến nghề truyền thống tại địa phương. Làng nghề đan rọ tôm vẫn duy trì được sự ổn định và tiếp tục phát triển; thậm chí còn mở ra nhiều cơ hội mới cho người dân.
Phát triển kinh tế từ làng nghề là một hướng đi trọng tâm trong thời kỳ sáp nhập. Một số hộ dân đã bắt đầu bán hàng qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso… giúp nâng cao giá trị sản phẩm.
![]() |
Không khí làm rọ tôm rộn ràng tại xã Tân Lĩnh. |
Từ câu chuyện của chị Tình, cụ Máy, có thể thấy nghề đan rọ không đơn thuần là để mưu sinh. Nghề còn là nơi lưu giữ giá trị truyền thống, tinh thần gắn kết cộng đồng. Trong từng nan tre là công sức của nhiều thế hệ nối tiếp nhau. Mỗi mối đan phản ánh hình ảnh bàn tay tảo tần, khéo léo của người dân vùng cao.
Dù tên gọi địa phương đã đổi, dù cơ cấu hành chính có nhiều thay đổi nhưng tinh thần gìn giữ nghề truyền thống của người dân nơi đây vẫn nguyên vẹn. Chiếc rọ tôm giờ không chỉ là sản phẩm lao động mà còn là biểu tượng của sự bền bỉ, sáng tạo và hy vọng. Với những định hướng rõ ràng và quyết tâm từ chính quyền cùng người dân, nghề đan rọ tôm Tân Lĩnh sẽ tiếp tục được duy trì, trở thành điểm nhấn trong bức tranh phát triển kinh tế - văn hóa nông thôn mới ở vùng đất này.
Tin liên quan

Cao Bằng: Làng nghề truyền thống vươn mình nhờ sức mạnh kinh tế tập thể
10:32 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Xã Bát Tràng phát huy giá trị làng nghề truyền thống gắn với phát triển du lịch
11:28 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ An cần có giải pháp về khai thác, quy hoạch vùng nguyên liệu bền vững phục vụ ngành thủ công mỹ nghệ
09:24 | 15/08/2025 Nghiên cứu trao đổi
Tin mới hơn

Ninh Bình: Hiến đất mở đường - Khi tinh thần cộng đồng tạo nên kỳ tích
14:55 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn nghề, mở lối mới cho làng nghề Phú Thọ
14:54 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề trồng dâu nuôi tằm – Hướng phát triển bền vững ở xã Đak Lua, Đồng Nai
09:09 | 21/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề gửi hồn dân tộc đi khắp muôn phương
10:50 | 20/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề lưỡi câu Mỹ Hòa vào mùa
09:40 | 20/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề Ninh Bình đứng trước cơ hội bứt phá
10:39 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Bánh cuốn Thanh Trì – Niềm tự hào mới của văn hóa ẩm thực Hà Nội
10:27 | 19/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề mây tre đan truyền thống
09:24 | 15/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đưa làng nghề hội nhập thế giới
09:24 | 15/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Tinh hoa nghề gốm - Khúc hát từ đất, lửa và lòng người
09:23 | 15/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Di sản gốm Chăm Bàu Trúc: Bảo tồn để phát triển
10:33 | 12/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đẹp ngỡ ngàng mùa tằm nhả tơ ở Hưng Yên
10:32 | 12/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng Vạc - Nơi chiếc lược kể chuyện văn hóa của người Việt
13:53 | 11/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khô cá Đồng Tháp: Từ đặc sản dân dã đến thương hiệu vùng miền
09:25 | 09/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những chuyến “về làng” hấp dẫn
21:19 | 08/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thủ công mỹ nghệ Hà Nội: Giữ hồn truyền thống, chuyển mình hội nhập
14:53 | 06/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề khảm trai, sơn mài Chuyên Mỹ hướng tới Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo
10:05 | 06/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ghi danh làng nghề Việt trên bản đồ quốc tế
09:59 | 06/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Tạo giá trị kinh tế cho làng nghề truyền thống
10:58 | 05/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh tét Trà Cuôn nồng đượm khó quên
10:40 | 05/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thương hiệu của quê hương
11:13 | 04/08/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Xã Tam Nông Phú Thọ sôi nổi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 80 năm cách mạng tháng 8, Quốc khánh 2/9 và chào mừng Đại Hội Đảng các cấp
14:43 Tin tức

Hà Nội tổ chức 6 trận địa bắn pháo hoa chào mừng 80 năm Quốc khánh 2-9
11:21 Tin tức

Phường Yên Hoà: tổng vệ sinh môi trường chào mừng Quốc khánh 2/9
11:17 Môi trường

Giá vàng tăng tiếp, bám sát mốc 127 triệu đồng/lượng
11:16 Kinh tế

Niềm tin từ chính quyền đồng hành với nhân dân
11:14 Tin tức