Cao Bằng: Độc đáo chiếc nệm rơm của người Tày
Để làm được chiếc ghế rơm phải mất khá nhiều thời gian, công đoạn tỉ mỉ.
Mùa màng hối hả qua đi nhường chỗ cho những góc bình yên, giản dị. Sau mùa gặt, từ bờ ruộng, hàng rào, sân nhà tràn ngập rơm vàng quyện hương lúa mới thơm nồng. Với người dân quê, rơm vô cùng quen thuộc với đời sống hằng ngày. Rơm ấp ủ ổ trứng tròn của chị mái mơ; cho trâu bò ấm bụng những ngày đông giá rét; rơm buộc mớ rau xanh cho mẹ đi chợ đường xa. Và khi chưa có chăn ấm, đệm êm, bàn ghế cầu kỳ, rơm là nguyên liệu tạo nên những sản phẩm thủ công giản dị mà hữu dụng như đệm rơm, thảm rơm…
Cuộc sống hiện đại đầy đủ và tiện nghi hơn nên hình ảnh chiếc nệm rơm quây quanh bếp lửa nhà sàn không còn phổ biến như trước. Thế nhưng, ở không ít bản làng vẫn có những người phụ nữ Tày gìn giữ cách làm nệm rơm truyền thống của dân tộc mình, coi đó như một nét văn hóa đẹp truyền dạy lại cho con cháu đời sau. Chị Mạc Thị Khon, xóm Khuổi Ky, xã Đàm Thủy (Trùng Khánh) chia sẻ: Hồi xưa, hầu như trong nhà nào cũng có nệm rơm để dùng. Cứ mỗi khi mùa gặt kết thúc, trời bắt đầu trở lạnh, bà con trong làng lại rủ nhau bện nệm rơm, vừa làm vừa chuyện trò rôm rả. Bọn trẻ giờ lớn lên đi học rồi đi làm, bận rộn với công nghệ, ít nhiều không còn quan tâm đến nghề cũ nữa, nhưng tôi vẫn muốn dạy con cháu lưu giữ nghề truyền thống của tổ tiên truyền lại. Dù khá cầu kỳ, tỉ mẩn qua nhiều công đoạn, như: phơi tích trữ rơm, tuốt rơm, bện rơm, song mỗi sản phẩm làm ra đó là nét riêng trong đời sống văn hóa dân tộc. Đặc biệt, khi du lịch cộng đồng phát triển, tôi và các hộ gia đình trong làng làm homestay, thì bản sắc văn hóa và đồ thủ công của đồng bào mình được quan tâm khôi phục, bảo tồn và gìn giữ.
Ghế rơm của người Tày.
Để có chiếc nệm rơm đẹp, ngoài tay nghề, kỹ thuật đan bện khéo léo của từng người thì điều quan trọng nữa là phải lựa chọn được sợi rơm khô, dài đều, không mốc, có độ dai, bóng. Những sợi rơm được tết lại với nhau thật chặt theo kiểu vặn thừng, sau đó cuộn tròn và chốt lại bằng ghim gỗ hoặc tre. Nệm rơm có hình trụ tròn, kích cỡ ghế to, nhỏ, cao, thấp tùy theo nhu cầu mỗi gia đình. Thông dụng nhất là loại nệm rơm cao khoảng 10 cm, đường kính rộng 25 cm thường dùng để ngồi ăn cơm với mâm trúc. Ngoài ra, còn có loại nệm rơm đường kính 1 m, độ cao 15 cm, người làm thuần thục cũng phải mất ít nhất vài ngày mới hoàn thiện.
Cũng chính sự độc đáo bởi sản phẩm được làm hoàn toàn bằng chất liệu rơm tự nhiên, nên không ít khách du lịch đã tìm mua những chiếc nệm rơm đem về dùng hoặc làm quà tặng người thân, bạn bè... Chị Đoàn Thị Minh Phương, phường Ngọc Xuân (Thành phố) cùng gia đình khám phá làng đá Khuổi Ky cho biết: Tôi rất thích thú khi đến tham quan đúng dịp gia chủ đang đan bện những chiếc nệm rơm, vừa được tìm hiểu đặc trưng văn hóa của đồng bào Tày, vừa có sản phẩm mang về trang trí không gian nhà mình. Những đồ thủ công làm từ rơm rất phù hợp xu hướng sống xanh, thân thiện với môi trường. Hy vọng bà con sẽ biết khai thác, tận dụng để góp phần quảng bá, phát triển du lịch địa phương.
Trải nghiệm ngồi nệm rơm, lắng nghe điệu Then, đàn tính và thưởng thức những sản vật đậm chất núi rừng chắc hẳn sẽ khiến hành trình khám phá non nước Cao Bằng trở nên thú vị, hấp dẫn hơn bao giờ hết.
Bài, ảnh: Linh An
Tin liên quan
Tin mới hơn

Hơn 300 năm giữ lửa truyền thống ở làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
08:03 | 17/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 | 15/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn
08:00 | 13/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Vĩnh Long: Khởi nghiệp tuổi xế chiều, người đàn ông U80 thành công với sản phẩm OCOP
13:38 OCOP

Từ trái sim rừng đến đặc sản đạt chất lượng OCOP
13:38 OCOP

Thị trưởng Khu Trung tâm Tài chính London có chuyến thăm cấp cao tới Việt Nam
13:38 Tin tức

Công nhận làng Việt Hải là điểm du lịch cộng đồng
10:41 Du lịch làng nghề

Người lính năm xưa trở thành nông dân điển hình hôm nay
10:10 Kinh tế