Hợp tác xã Ván Chi - Nơi lưu truyền nghề dệt thổ cẩm của người Pà Thẻn
LNV - “Nghề dệt thổ cẩm là một đặc trưng văn hóa của dân tộc Pà Thẻn. Nếu mình không cố gắng, chủ động tìm tòi, lưu giữ những kiến thức để bảo tồn và truyền dạy cho thế hệ trẻ sau này, thì văn hóa truyền thống ấy có nguy cơ bị mai một”, nghệ nhân Ván Thị Chi - Giám đốc Hợp tác xã Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi chia sẻ.
Nghệ nhân Ván Thị Chi giới thiệu sản phẩm thổ cẩm khi tham gia dự án "Chúng tôi có thể - Hướng tới Mức sống và Giáo dục tốt hơn".
Trân trọng trang phục truyền thống
Một ngày mùa Thu tháng 8, chúng tôi tìm đến nhà nghệ nhân Ván Thị Chi - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi ở Thôn Mác Thượng , xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang. Trong căn nhà nhỏ truyền thống, người phụ nữ dân tộc Pà Thẻn ở độ tuổi trung niên, với gương mặt phúc hậu đang miệt mài những đường kim mũi chỉ cho công đoạn cuối cùng của bộ trang phục dân tộc truyền thống Pà Thẻn.
Bên chiếc khung cửi và chồng vải với sắc màu đỏ nổi bật, nghệ nhân Ván Chi ân cần kể cho chúng tôi, nghề dệt thổ cẩm là một đặc trưng văn hóa phản ánh đậm nét đời sống tinh thần của dân tộc Pà Thẻn. Ở tuổi 12, 13 bà được mẹ chỉ dạy nhận biết thế nào là khung cửi, cách thêu hoa, tạo hình hoa văn trên thổ cẩm truyền thống… Năm 16 tuổi, bà đã dệt thành thạo các loại hoa văn khó như: Hình con chó, hình thập ngoặc hay hình quả trám… Từ đó, bà có thể tự tay thêu, dệt được những bộ trang phục dân tộc truyền thống với khăn đội, váy, áo, chăn, gối trước khi lập gia đình.
Năm 2020, được sự hỗ trợ từ nguồn vốn Nhà nước, bà đã mạnh dạn vận động, tập hợp một nhóm với hơn chục chị em có tay nghề dệt thổ cẩm trong thôn, thành lập HTX Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi tại xã Tân Trịnh, vừa truyền dạy nghề dệt cho chị em trong thôn, vừa tạo sản phẩm bán ra thị trường.
“Thời gian đầu, để vận hành được HTX, tôi phải đầu tư mua thêm vải, chỉ với số lượng lớn để chị em trong thôn cùng làm. Kinh phí sản xuất không có nhiều, nên làm đến đâu, thiếu vật liệu gì thì tôi lại bổ sung đến đó”, nghệ nhân Ván Chi cho biết.
Đến nay, sau hơn 2 năm HTX được thành lập, các sản phẩm của HTX ngày càng đa dạng phong phú, với khăn đội, trang phục dân tộc, mặt gối. Giá trung bình của mỗi bộ trang phục dân tộc Pà Thẻn từ 2 - 4 triệu đồng.
Việc thành lập HTX, vừa bảo đảm công việc ổn định cho nhiều chị em và còn truyền, dạy nghề dệt thổ cẩm cho con em trong thôn. Nhờ đó, bà đã gìn giữ, bảo tồn và phát huy được nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Pà Thẻn nơi đây.
Lưu giữ cho mai sau
Để làm ra một bộ trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn phải mất hàng tháng, từ dệt vải, nhuộm, khâu tay, sau đó thêu trang trí họa tiết... Những thành phần cơ bản của bộ trang phục gồm váy, áo, khăn đội đầu xếp nhiều lớp, thắt lưng. Màu sắc chủ đạo của trang phục là đỏ, đen và trắng. Hiện nay, trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn chủ yếu được mặc trong ngày cưới, ngày Tết hay dịp lễ, hội quan trọng.
Vừa qua, nghệ nhân Ván Chi đã tham gia dạy lớp dạy nghề dệt thổ cẩm và văn hóa dân tộc Pà Thẻn cho các em học sinh xã Tân Trịnh. “Tôi dạy các em về nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc mình, về dân ca âm nhạc, những điệu hát giao duyên để các em có thể phần nào hiểu hơn về những giá trị truyền thống của cha ông để lại”, nghệ nhân Ván Chi chia sẻ.
Các thành viên trong HTX Pà Thẻn Ván Chi luôn tích cực học tập, trau dồi kinh nghiệm để truyền lại cho thế hệ trẻ ngày nay.
Không chỉ dừng lại ở những tiết học trên nhà trường, điều mà người nghệ nhân dân tộc Pà Thẻn mong muốn hơn đó là có thể mở một lớp ở trong thôn bản để duy trì văn hóa dân tộc. Nghệ nhân Ván Chi cho biết: Những người già trong bản hiểu biết về văn hóa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn giờ không còn nhiều, mình phải cố gắng tìm tòi, lưu giữ được càng nhiều kiến thức thì mới bảo tồn, gìn giữ và truyền dạy cho con cháu đời sau được; mình sẽ cố gắng không để truyền thống văn hóa dân tộc Pà Thẻn bị mai một.
Nói về những trăn trở và khó khăn với các sản phẩm may dệt của mình, Nghệ nhân Ván Chi trầm ngâm nói, khâu đầu ra là một trong những khó khắn lớn nhất hiện nay. Các sản phẩm chủ yếu cung cấp cho thị trường trong tỉnh, chưa cung ứng ra các tỉnh lân cận.
“Khâu đầu ra cũng là một bài toán khó với HTX chúng tôi trong thời gian tới. Vì vậy, tôi hy vọng trong tương lai Quang Bình sẽ ngày càng phát triển hơn nữa để văn hóa và du lịch đồng hành song song, nhiều du khách khi đến đây có thể biết đến trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn hơn”, nghệ nhân Ván Chi chia sẻ.
Bà Hoàng Thị Thúy, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình cho biết: Với tình yêu, niềm đam mê văn hóa, Nghệ nhân Ván Thị Chi tích cực bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm và những nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Pà Thẻn. Bà là tấm gương sáng điển hình để chị em phụ nữ trong thôn, xã học tập và noi theo phong trào giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Kim Anh/Baodantoc
Tin liên quan
Tin mới hơn
Quy chế xét tặng các danh hiệu làng nghề Việt Nam lần thứ XII
10:06 | 08/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Quy chế xét tặng các danh hiệu làng nghề Việt Nam lần thứ XII (Ban hành kèm theo Quyết định số 23/2025/HHLN ngày 12/6/2025 của Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam)
Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyết tự hào về làng nghề Diều sáo Ô Diên
10:06 | 08/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Thú chơi diều và lễ hội thả diều của Làng Bá Dương NộiHồng Hà xã Ô Diên, Hà Nội đã có từ rất lâu đời, phản ánh ước vọng vươn cao, cầu mong mưa thuận gió hòa, làm ăn phát đạt của người nông dân từ bao đời nay.
Tăng cường thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chất lượng môi trường không khí
20:06 | 07/11/2025 Môi trường
Trong bối cảnh ô nhiễm không khí đang trở thành một trong những thách thức môi trường lớn nhất hiện nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao công tác quản lý, kiểm soát chất lượng môi trường không khí, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ sức khỏe nhân dân và phát triển bền vững đất nước.
Xã Phượng Dực khai mạc Triển lãm sản phẩm làng nghề năm 2025
10:39 | 07/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Tối 6/11/2025, tại Nhà văn hóa và sân vận động thôn Đồng Tiến, UBND xã Phượng Dực (Hà Nội) long trọng tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm các sản phẩm, mẫu thiết kế hàng thủ công mỹ ngh mới, sáng tạo và các sản phẩm làng nghề xã Phượng Dực năm 2025.
Đệ Nhất Đỉnh: Mỗi đỉnh đồng Pháp lam là một tác phẩm nghệ thuật độc bản
15:56 | 03/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Mỗi đỉnh đồng Pháp lam của Đệ Nhất Đỉnh là sự hòa quyện giữa kim loại và lửa, giữa kỹ nghệ chạm khắc truyền thống và nghệ thuật cung đình. Với hoa văn rực rỡ, đường chạm tinh xảo và triết lý ngũ hành ẩn chứa, từng đỉnh đồng không chỉ là vật phẩm thờ tự, mà còn là tác phẩm nghệ thuật lưu giữ tinh hoa văn hóa Việt.
Những người giữ lửa ở làng bánh tráng Phú Hòa Đông
15:33 | 03/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Dù đã trải qua bao thăng trầm cùng dòng chảy thời gian, làng nghề bánh tráng Phú Hòa Đông (huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh) vẫn bền bỉ tồn tại, giữ nguyên hồn cốt của nghề truyền thống cha ông để lại.
Tin khác
Nghĩa Đồng làm giàu từ nghề nuôi ong
09:57 | 03/11/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Nghĩa Đồng là xã miền núi của tỉnh Nghệ An, nơi đây có nhiều loại cây, nhiều loại hoa tự nhiên... do vậy rất thích hợp để nuôi ong lấy mật. Nghề nuôi ong ở Nghĩa Đồng đã có truyền thống từ hàng chục năm, tuy nhiên thời kỳ đầu chủ yếu mô hình chỉ mang tính tự phát. Sản phẩm làm ra chủ yếu phục vụ nhu cầu tại chỗ. Những năm gần đây, người dân Nghĩa Đồng đã thành lập tổ hợp tác nuôi ong lấy mật, xây dựng thành công sản phẩm OCOP…
Những nghệ nhân thổi hồn cho "Tinh hoa Thu Hà Nội"
21:59 | 31/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Tại Hội chợ Mùa Thu 2025, không gian “Tinh hoa Thu Hà Nội” trở thành điểm nhấn độc đáo, nơi hội tụ hơn 30 nghệ nhân tiêu biểu đại diện cho các làng nghề truyền thống của Thủ đô.
Người thầy Mo và hành trình giữ lửa văn hóa Mường
21:56 | 31/10/2025 Tin tức
LNV - Nơi chân núi Khụ Khênh, xã Thượng Cốc (Phú Thọ), vẫn vang vọng tiếng chiêng Mường qua từng mùa lúa chín. Ở đó, Nghệ nhân Nhân dân Bùi Văn Minh – người thầy Mo của bản Mường đã dành cả đời để sưu tầm, gìn giữ và truyền lại linh hồn văn hóa dân tộc cho thế hệ mai sau.
Người giữ nghề giấy bản của người Nùng
08:07 | 31/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa non nước Cao Bằng hùng vĩ, làng Dìa Trên (xã Quảng Uyên) vẫn lưu giữ một nghề truyền thống độc đáo nghề làm giấy bản của người Nùng. Từ đôi bàn tay khéo léo và tấm lòng bền bỉ của những người thợ, đặc biệt là nghệ nhân Nông Thị Kính, nghề thủ công tưởng chừng giản dị ấy vẫn được gìn giữ như một phần hồn của bản làng.
Trao vị thế xứng đáng cho nghệ nhân làng nghề Việt
08:06 | 31/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Một trong những điểm đột phá và nhân văn nhất của Nghị định 235 là mở rộng đối tượng thụ hưởng, chính thức đưa Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú và các nghệ nhân làng nghề vào danh mục được hưởng chính sách khuyến công.
Hà Nội chuẩn bị đón Festival Làng nghề Quốc tế 2025
15:31 | 29/10/2025 Tin tức
LNV - Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025 sẽ chính thức diễn ra tại Trung tâm Di sản Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội từ ngày 14 đến 18/11/2025 với không gian văn hóa mang biểu tượng của chiều sâu lịch sử và văn minh Đại Việt.
Nghệ nhân gìn giữ tinh hoa văn hóa dân tộc
15:30 | 29/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Với bàn tay khéo léo, khối óc tinh tường và tình yêu nghề sâu nặng, các nghệ nhân chính là “báu vật nhân văn sống”, góp phần làm rạng danh bản sắc Việt trên bản đồ văn hóa nhân loại.
Sức sống mới từ Làng nghề: Đào tạo thực chiến, giữ lửa truyền thống
22:15 | 28/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Hà Nội, nơi hội tụ hàng trăm làng nghề truyền thống, công tác truyền nghề và đào tạo nghề cho thế hệ trẻ đang được xem là “chìa khóa” để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa nghề, đồng thời đáp ứng nhu cầu nhân lực có tay nghề cao cho các cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn hiện nay.
Giữ hồn bún Mạch Tràng – nghề trăm năm giữa lòng Cổ Loa
10:34 | 27/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa vùng đất Cổ Loa – nơi lưu giữ bao lớp trầm tích lịch sử, làng Mạch Tràng vẫn bền bỉ gìn giữ nghề làm bún truyền thống. Dẫu thời gian đổi thay, sợi bún trắng ngần vẫn là niềm tự hào và biểu tượng của tinh hoa quê hương.
Nghề gốm Việt – Dòng chảy nghìn năm
10:28 | 27/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Từ thuở con người biết lấy đất nặn hình, nung trong lửa để tạo nên vật dụng, gốm đã trở thành chứng nhân của nền văn minh Việt. Qua hàng nghìn năm, từ bàn tay khéo léo của người thợ, từ lò gốm thô sơ nơi làng quê đến những xưởng hiện đại hôm nay, nghề gốm Việt vẫn bền bỉ giữ hồn đất, hồn người qua từng thớ men, từng đường nét tinh xảo.
Làng hương Sơn Nam vào vụ Tết
09:24 | 27/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Những ngày này, làng nghề làm hương ở tổ dân phố Cao (phường Sơn Nam, Ninh Bình) lại rộn ràng vào vụ sản xuất cao điểm nhất. Mùi hương thảo mộc lan tỏa trong gió, báo hiệu mùa làm ăn bội thu và khẳng định sức sống bền bỉ của nghề truyền thống hơn nửa thế kỷ qua.
Xã Sơn Đồng (TP Hà Nội): Sẵn sàng cho đề cử làng nghề truyền thống Hà Nội tham gia mạng lưới các thành phố Thủ công sáng tạo Thế giới
09:15 | 27/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Làng nghề tạc tượng gỗ, tượng sơn son thếp vàng Sơn Đồng thu hút giới sành đồ thờ, trang trí bởi giá trị văn hóa truyền thống, lịch sử. Đây là làng nghề có sức sống bền bỉ theo suốt chiều dài lịch sử đất nước. Có lúc thăng lúc trầm nhưng mạch nguồn nghề truyền thống tạc tượng sơn son thiếp vàng Sơn Đồng luôn khắc sâu trong từng hoa văn họa tiết từng thời kỳ của lịch sử đất nước. Điều đó minh chứng cho quan niệm “còn làng còn nước” của cha ông ta. Theo đó, Sơn Đồng lưu giữ nhiều di tích cổ: đình, chùa, đền, nhà thờ tổ, … Sản phẩm của Làng nghề mỹ nghệ Sơn Đồng chiếm khoảng trên 70% thị phần toàn quốc về tượng và đồ thờ sơn son thếp vàng, bạc phục vụ đời sống văn hóa tâm linh tín ngưỡng của người dân. Sản phẩm làng nghề xã Sơn Đồng đang có mặt trên cả nước từ Bắc vào Nam, từ đất liền đến hải đảo, sang cả châu Âu, châu Mỹ tại các nước: Nga, Ucraina, Pháp, Mỹ và các nước Đông Nam Á: Thái Lan, Lào, Campuchia.
Người đàn ông giữ hồn thổ cẩm Chăm giữa lòng Phũm Soài
12:51 | 26/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa nhịp sống hiện đại, ở ấp Phũm Soài, xã Châu Phong (tỉnh An Giang), ông Mohamad vẫn ngày ngày cần mẫn bên khung cửi. Những sợi chỉ, mảnh vải qua đôi tay ông không chỉ kết thành tấm thổ cẩm rực rỡ mà còn dệt nên ký ức, niềm tự hào và bản sắc văn hóa của đồng bào Chăm nơi đây.
Táo Ninh Thuận - Đặc sản vùng đất nắng gió vươn tầm thương hiệu
12:50 | 26/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa dải đất miền Trung đầy nắng và gió, vùng đất Ninh Thuận – nay thuộc tỉnh Khánh Hòa từ lâu đã được biết đến là vùng đất khô hạn, song lại ẩn chứa những giá trị nông nghiệp độc đáo mà thiên nhiên ban tặng. Trong đó có một đặc sản trái cây độc đáo – Táo Ninh Thuận.
Từ bản nhỏ Châu Tiến sắc thổ cẩm Thái lan tỏa thế giới
12:49 | 26/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Từ đôi tay bền bỉ của nghệ nhân Sầm Thị Bích, những sợi tơ thấm màu rừng núi đã hồi sinh, kéo theo cả bản mường thức dậy cùng hoa văn thổ cẩm. Hơn ba thập niên gắn bó với nghề, bà không chỉ khôi phục ký ức văn hóa của người Thái mà còn dệt nên con đường mới cho kinh tế bản, đưa sắc thổ cẩm Hoa Tiến lan tỏa ra thế giới.
Mới nhất
Đọc nhiều
Xúc tiến thương mại DNS Chapter Hải Dương: Kết nối doanh nghiệp và phát triển sản phẩm
10:10 Tin tức
LNV - Ngày 25/10/2025 tại Hải Phòng, DNS Chapter Hải Dương thuộc Hiệp hội OCOP & doanh nhân DNS đã long trọng tổ chức Hội nghị Xúc tiến thương mại cho các hội viên. Sự kiện nhằm kết nối doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác, quảng bá sản phẩm Việt chất lượng cao
Quảng bá, giới thiệu các sản phẩm công nghiệp nông thôn
10:09 Khuyến công
LNV - Tối 23/10, Chương trình giới thiệu, quảng bá, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm cho các cơ sở công nghiệp nông thôn đã được khai mạc tại Hà Nội với quy mô 50 gian hàng đến từ 18 tỉnh, thành phố.
Thúc đẩy công nghiệp nông thôn, nâng cao giá trị xuất khẩu
10:09 Khuyến công
LNV - Chương trình Khuyến công Thanh Hoá đã hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến lâm sản xuất khẩu thông qua việc tài trợ kinh phí để ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh để đáp ứng các tiêu ch
Phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Hà Nội - Cơ hội và thách thức
10:09 Tin tức
LNV - Hà Nội là cái nôi của các làng nghề thủ công mỹ nghệ (TCMN) với 331 làng nghề và làng nghể truyền thống được công nhận, trong đó có 22 làng nghề chuyên sản xuất TCMN. Các sản phẩm rất đa dạng, từ gôm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, thêu Quất Động, đồ gỗ mỹ
“Hội tụ di sản” quảng bá tinh hoa làng nghề Hà Nội
10:09 Tin tức
LNV - Ngày 01/11, tại Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (phường Văn Miếu, Hà Nội) đã diễn ra Lễ khai mạc Chương trình “Hội tụ di sản”, đánh dấu sự khởi đầu cho chuỗi hoạt động của Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ nhất.
