Hợp tác xã Ván Chi - Nơi lưu truyền nghề dệt thổ cẩm của người Pà Thẻn
LNV - “Nghề dệt thổ cẩm là một đặc trưng văn hóa của dân tộc Pà Thẻn. Nếu mình không cố gắng, chủ động tìm tòi, lưu giữ những kiến thức để bảo tồn và truyền dạy cho thế hệ trẻ sau này, thì văn hóa truyền thống ấy có nguy cơ bị mai một”, nghệ nhân Ván Thị Chi - Giám đốc Hợp tác xã Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi chia sẻ.
Nghệ nhân Ván Thị Chi giới thiệu sản phẩm thổ cẩm khi tham gia dự án "Chúng tôi có thể - Hướng tới Mức sống và Giáo dục tốt hơn".
Trân trọng trang phục truyền thống
Một ngày mùa Thu tháng 8, chúng tôi tìm đến nhà nghệ nhân Ván Thị Chi - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi ở Thôn Mác Thượng , xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang. Trong căn nhà nhỏ truyền thống, người phụ nữ dân tộc Pà Thẻn ở độ tuổi trung niên, với gương mặt phúc hậu đang miệt mài những đường kim mũi chỉ cho công đoạn cuối cùng của bộ trang phục dân tộc truyền thống Pà Thẻn.
Bên chiếc khung cửi và chồng vải với sắc màu đỏ nổi bật, nghệ nhân Ván Chi ân cần kể cho chúng tôi, nghề dệt thổ cẩm là một đặc trưng văn hóa phản ánh đậm nét đời sống tinh thần của dân tộc Pà Thẻn. Ở tuổi 12, 13 bà được mẹ chỉ dạy nhận biết thế nào là khung cửi, cách thêu hoa, tạo hình hoa văn trên thổ cẩm truyền thống… Năm 16 tuổi, bà đã dệt thành thạo các loại hoa văn khó như: Hình con chó, hình thập ngoặc hay hình quả trám… Từ đó, bà có thể tự tay thêu, dệt được những bộ trang phục dân tộc truyền thống với khăn đội, váy, áo, chăn, gối trước khi lập gia đình.
Năm 2020, được sự hỗ trợ từ nguồn vốn Nhà nước, bà đã mạnh dạn vận động, tập hợp một nhóm với hơn chục chị em có tay nghề dệt thổ cẩm trong thôn, thành lập HTX Dệt thổ cẩm Pà Thẻn Ván Chi tại xã Tân Trịnh, vừa truyền dạy nghề dệt cho chị em trong thôn, vừa tạo sản phẩm bán ra thị trường.
“Thời gian đầu, để vận hành được HTX, tôi phải đầu tư mua thêm vải, chỉ với số lượng lớn để chị em trong thôn cùng làm. Kinh phí sản xuất không có nhiều, nên làm đến đâu, thiếu vật liệu gì thì tôi lại bổ sung đến đó”, nghệ nhân Ván Chi cho biết.
Đến nay, sau hơn 2 năm HTX được thành lập, các sản phẩm của HTX ngày càng đa dạng phong phú, với khăn đội, trang phục dân tộc, mặt gối. Giá trung bình của mỗi bộ trang phục dân tộc Pà Thẻn từ 2 - 4 triệu đồng.
Việc thành lập HTX, vừa bảo đảm công việc ổn định cho nhiều chị em và còn truyền, dạy nghề dệt thổ cẩm cho con em trong thôn. Nhờ đó, bà đã gìn giữ, bảo tồn và phát huy được nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc Pà Thẻn nơi đây.
Lưu giữ cho mai sau
Để làm ra một bộ trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn phải mất hàng tháng, từ dệt vải, nhuộm, khâu tay, sau đó thêu trang trí họa tiết... Những thành phần cơ bản của bộ trang phục gồm váy, áo, khăn đội đầu xếp nhiều lớp, thắt lưng. Màu sắc chủ đạo của trang phục là đỏ, đen và trắng. Hiện nay, trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn chủ yếu được mặc trong ngày cưới, ngày Tết hay dịp lễ, hội quan trọng.
Vừa qua, nghệ nhân Ván Chi đã tham gia dạy lớp dạy nghề dệt thổ cẩm và văn hóa dân tộc Pà Thẻn cho các em học sinh xã Tân Trịnh. “Tôi dạy các em về nghề dệt thổ cẩm truyền thống của dân tộc mình, về dân ca âm nhạc, những điệu hát giao duyên để các em có thể phần nào hiểu hơn về những giá trị truyền thống của cha ông để lại”, nghệ nhân Ván Chi chia sẻ.
Các thành viên trong HTX Pà Thẻn Ván Chi luôn tích cực học tập, trau dồi kinh nghiệm để truyền lại cho thế hệ trẻ ngày nay.
Không chỉ dừng lại ở những tiết học trên nhà trường, điều mà người nghệ nhân dân tộc Pà Thẻn mong muốn hơn đó là có thể mở một lớp ở trong thôn bản để duy trì văn hóa dân tộc. Nghệ nhân Ván Chi cho biết: Những người già trong bản hiểu biết về văn hóa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn giờ không còn nhiều, mình phải cố gắng tìm tòi, lưu giữ được càng nhiều kiến thức thì mới bảo tồn, gìn giữ và truyền dạy cho con cháu đời sau được; mình sẽ cố gắng không để truyền thống văn hóa dân tộc Pà Thẻn bị mai một.
Nói về những trăn trở và khó khăn với các sản phẩm may dệt của mình, Nghệ nhân Ván Chi trầm ngâm nói, khâu đầu ra là một trong những khó khắn lớn nhất hiện nay. Các sản phẩm chủ yếu cung cấp cho thị trường trong tỉnh, chưa cung ứng ra các tỉnh lân cận.
“Khâu đầu ra cũng là một bài toán khó với HTX chúng tôi trong thời gian tới. Vì vậy, tôi hy vọng trong tương lai Quang Bình sẽ ngày càng phát triển hơn nữa để văn hóa và du lịch đồng hành song song, nhiều du khách khi đến đây có thể biết đến trang phục truyền thống của dân tộc Pà Thẻn hơn”, nghệ nhân Ván Chi chia sẻ.
Bà Hoàng Thị Thúy, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tân Trịnh, huyện Quang Bình cho biết: Với tình yêu, niềm đam mê văn hóa, Nghệ nhân Ván Thị Chi tích cực bảo tồn, phát huy nghề dệt thổ cẩm và những nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Pà Thẻn. Bà là tấm gương sáng điển hình để chị em phụ nữ trong thôn, xã học tập và noi theo phong trào giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Kim Anh/Baodantoc
Tin liên quan
Tin mới hơn
Giữ hồn nghề Xạ Phang giữa non cao Sín Chải
10:15 | 15/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Sau đợt sáp nhập hành chính giữa các xã Tả Sìn Thàng, Lao Xả Phình và Sín Chải (huyện Tủa Chùa), nay thuộc xã Sín Chải, người Xạ Phang ở thôn Tả Sìn Thàng vẫn bền bỉ gìn giữ nghề làm giày và may trang phục truyền thống – một nét đẹp văn hóa mang đậm dấu ấn vùng cao Tây Bắc.
Người gìn giữ hồn văn hóa Mơ Nâm giữa đại ngàn Kon Plông
21:37 | 14/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Trong căn nhà sàn nhỏ giữa làng Kon Chênh (xã Măng Đen, Quảng Ngãi), tiếng sáo Tà Vẩu dìu dặt vang lên. Chủ nhân của âm thanh ấy là Nghệ nhân ưu tú A Lễ, người Xê Đăng - nhánh Mơ Nâm, gần 70 tuổi, vẫn miệt mài đan lát, dạy đánh cồng chiêng, thổi sáo và truyền nghề cho lớp trẻ trong làng. Cả đời gắn bó với văn hóa truyền thống, ông được bà con tin yêu, chính quyền trân trọng như một “báu vật sống” của vùng đất Măng Đen.
Tre trúc vẫn xanh mong làng nghề Ba Tri không tàn phai
12:23 | 14/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Trải qua hơn trăm năm tồn tại, những làng nghề đan lát ở Ba Tri (Bến Tre) từng một thời rộn ràng tiếng chẻ tre, đan nong, nay chỉ còn vang vọng trong ký ức của người thợ già. Dẫu nghề xưa đang dần mai một, nhưng chính quyền và người dân địa phương vẫn đang nỗ lực gìn giữ, khôi phục giá trị truyền thống, hướng tới phát triển bền vững gắn với du lịch và bảo vệ môi trường.
Giữ vị quê hương ở làng nghề ép chuối khô Cà Mau
10:09 | 14/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Từ những trái chuối xiêm mộc mạc, người dân làng nghề Cà Mau đã làm nên đặc sản chuối khô nức tiếng giữa thời công nghiệp, làng nghề vẫn bền bỉ giữ vị ngọt quê qua từng miếng chuối vàng óng.
Nhiều sản phẩm tinh hoa làng nghề thu hút khách hàng
09:12 | 13/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc trưng của các làng nghề trong cả nước thu hút người tiêu dùng Thủ đô.
Ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc níu chân du khách bằng nét văn hóa Mông đặc sắc
23:22 | 11/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Nằm nép mình giữa thung lũng Mường Hoa thơ mộng, bản Cát Cát (xã Tả Van, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) từ lâu đã trở thành điểm đến hấp dẫn bậc nhất vùng Tây Bắc. Được mệnh danh là “ngôi làng đẹp nhất Tây Bắc”, nơi đây không chỉ mê hoặc du khách bởi cảnh quan hùng vĩ, những nếp nhà gỗ đơn sơ bên sườn núi, mà còn bởi đời sống văn hóa đậm đà bản sắc của đồng bào dân tộc Mông – được gìn giữ và truyền lại qua bao thế hệ.
Tin khác
Nước mắm Phan Thiết và hành trình giữ vững thương hiệu
13:20 | 10/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
OVN - Phan Thiết là 1 trong 6 vùng sản xuất nước mắm nổi tiếng trong cả nước. Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay, nước mắm Phan Thiết vẫn lặng lẽ khẳng định vị thế của mình như một biểu tượng văn hóa và ẩm thực Việt Nam.
Nghệ sĩ điêu khắc đương đại Vũ Tú: Sự giao hòa kỳ diệu giữa trí tuệ và sáng tạo
13:17 | 10/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Nghệ sĩ điêu khắc Vũ Tú (sinh năm 1987) là một hiện tượng độc đáo trong giới nghệ thuật Việt Nam, được mệnh danh là “Khôi nguyên của nghệ thuật đương đại” và “hoa Trạng nguyên trong giới điêu khắc”. Hành trình của anh là sự giao thoa kỳ diệu giữa truyền thống và hiện đại, giữa khoa học và nghệ thuật, được hun đúc từ cội nguồn văn hiến và khát vọng sáng tạo không ngừng nghỉ.
Không gian văn hóa làng nghề Việt lại rộn ràng sắc màu trong những ngày đầu tháng 10
13:00 | 10/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Sáng nay (10/10/2025), Hội chợ Làng nghề Việt Nam lần thứ 21 chính thức khai mạc tại Khu Hội chợ Triển lãm Nông nghiệp – Hà Nội, quy tụ hàng trăm làng nghề, phố nghề và nghệ nhân tiêu biểu khắp mọi miền Tổ quốc.
Dòng chảy tinh hoa ngàn năm của nghề thủ công mỹ nghệ
09:11 | 10/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Hà Nội là mảnh đất ngàn năm văn hiến, không chỉ là trung tâm chính trị, văn hóa mà còn là cái nôi của hàng trăm làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống. Từ nhu cầu sinh hoạt, tín ngưỡng và đời sống cung đình, nghề thủ công đã ra đời, gắn bó mật thiết với người dân, đồng thời góp phần làm nên bản sắc riêng của Thăng Long.
Nghề đan lát và móc lưới của người Cơ Tu
09:23 | 09/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Tại không gian của đồng bào Cơ Tu (Thừa Thiên Huế) trong Làng Văn hoá – Du lịch các dân tộc Việt Nam, du khách được chiêm ngưỡng những bàn tay khéo léo đang miệt mài đan lát, móc lưới – nghề truyền thống gắn liền với đời sống nơi núi rừng Trường Sơn.
Gần 100 gian hàng hội tụ tại Hội chợ Làng nghề lần thứ 21 – tôn vinh tinh hoa truyền thống Việt
14:00 | 07/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Hội chợ làng nghề Việt Nam lần thứ 21 năm 2025 do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì tổ chức, sẽ diễn ra từ ngày 10/10 đến 14/10 tại Khu hội chợ triển lãm nông nghiệp (số 489 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội).
Hành trình nối nhịp Trung thu xưa với hơi thở đương đại
09:09 | 06/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa không gian cổ kính Văn Miếu – Quốc Tử Giám, dự án nghệ thuật thủ công “Tinh Quang Hội Nguyệt” đã tái hiện vẻ đẹp Trung thu truyền thống qua ngôn ngữ nghệ thuật và làng nghề. Triển lãm không chỉ gợi ký ức tuổi thơ mà còn lan tỏa thông điệp gìn giữ, làm mới giá trị văn hóa Việt trong đời sống hôm nay.
Mô hình “làng hoa du lịch” từ đề tài nghiên cứu của Hà Nội
06:17 | 04/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Từ một làng hoa truyền thống của Thủ đô đang chứng kiến những bước chuyển mình mới nhờ đề tài “Nghiên cứu thiết kế và xây dựng mô hình làng hoa, cây cảnh gắn với du lịch tại Hà Nội”
Nơi giữ hồn gốm truyền thống của người Thái nơi đất cách mạng
06:11 | 04/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Không chỉ nổi tiếng là vùng đất lịch sử, quê hương cách mạng của tỉnh Sơn La, xã Mường Chanh (Sơn La) còn được biết đến là cái nôi của nghề gốm truyền thống của đồng bào Thái. Trải qua bao thăng trầm, những người thợ gốm nơi đây vẫn miệt mài giữ lửa, gìn giữ một di sản văn hóa độc đáo của cộng đồng.
Hà Nội đẩy mạnh quảng bá và phát triển thương hiệu OCOP Thủ đô
21:17 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Tối 3/10, Sở Công Thương Hà Nội chính thức khai mạc Triển lãm sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề tại Trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề hoa cây cảnh xã Mê Linh. Đây là một trong những hoạt động mở đầu cho chuỗi sự kiện kích cầu tiêu dùng, kết nối giao thương và phát triển du lịch làng nghề năm 2025.
Váy thổ cẩm nở hoa
16:07 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Có những buổi sớm, khi mây vẫn còn cuộn tròn trong thung, tôi đã nghe tiếng bước chân rộn rã của những cô gái vùng cao.
Làng nghề làm bánh Trung thu truyền thống An toàn thực phẩm đặt lên hàng đầu
16:07 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Mỗi dịp Trung thu, các làng nghề truyền thống làm bánh Trung thu lại bước vào mùa sản xuất cao điểm. Dù thị trường ngày càng đa dạng với sự cạnh tranh của nhiều dòng sản phẩm hiện đại, bánh Trung thu truyền thống vẫn giữ được chỗ đứng riêng nhờ hương vị đặc trưng.
Nghệ nhân say mê chế tác, thối hồn vào những sản phẩm từ Mây tre
13:00 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Đến số 19, Hồ Phương Lưu (phường Đông Hài - Hải Phòng) mọi người sẽ nhìn thấy một cổng vòm hoàn toàn bằng Tre trên có biển hiệu " WSV - GYM & COFFEE". Bên trong cống này là một quán Caphe, đồng thời cũng là xưởng chế tác, trưng bày sản phẩm làm từ tre của anh Nguyễn Văn Mạnh (43 tuổi), một Nghệ nhân chuyên xây dựng các nhà hàng, quán caphe và các sản phẩm gia dụng khác rất độc đáo vừa mang tình truyền thống và hiện đại mà nguyên liệu hoàn toàn làm từ Mây và Tre.
LNV - Đến số 19, Hồ Phương Lưu (phường Đông Hài - Hải Phòng) mọi người sẽ nhìn thấy một cổng vòm hoàn toàn bằng Tre trên có biển hiệu " WSV - GYM & COFFEE". Bên trong cống này là một quán Caphe, đồng thời cũng là xưởng chế tác, trưng bày sản phẩm làm từ tre của anh Nguyễn Văn Mạnh (43 tuổi), một Nghệ nhân chuyên xây dựng các nhà hàng, quán caphe và các sản phẩm gia dụng khác rất độc đáo vừa mang tình truyền thống và hiện đại mà nguyên liệu hoàn toàn làm từ Mây và Tre.
Vỏ lon hóa lồng đèn sáng tạo độc đáo của thợ khóa Sài Gòn
11:41 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Giữa phố phường Sài Gòn nhộn nhịp, ông Nguyễn Văn Tuấn người thợ sửa khóa ở phường Tân Định (TP HCM) đã sáng tạo nên lồng đèn Trung thu từ những vỏ lon bỏ đi. Từ vật liệu tưởng chừng vô giá trị, ông mang đến cho lễ hội trăng rằm một sắc màu rất riêng.
Ninh Bình bảo tồn và quảng bá làng nghề truyền thống gắn với du lịch
11:41 | 03/10/2025 Làng nghề, nghệ nhân
LNV - Ninh Bình không chỉ nổi tiếng với những danh thắng thiên nhiên hùng vĩ như Tràng An, Tam Cốc – Bích Động hay chùa Bái Đính, mà còn là vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa với các làng nghề thủ công truyền thống, là yếu tố góp phần làm nên nét văn hóa độc đáo của tỉnh Ninh Bình. Các làng nghề thủ công truyền thống không chỉ là nơi lưu giữ những tinh hoa của các thế hệ trước mà còn đóng góp tích cực vào phát triển du lịch địa phương theo hướng bền vững.
Mới nhất
Đọc nhiều
Phát huy lợi thế vùng cao với Chè Shan tuyết Hồng Thái
10:25 Khuyến nông
LNV - Nằm ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, xã Hồng Thái (huyện Na Hang, Tuyên Quang) được mệnh danh là “thủ phủ” chè Shan tuyết. Nhờ khí hậu mát mẻ quanh năm, thổ nhưỡng giàu dinh dưỡng và sự khéo léo của đồng bào Dao, Mông, những búp chè Shan t
Từ hội chợ đến thị trường: Hiệu quả thiết thực của chương trình khuyến công
08:55 Khuyến công
LNV - Không chỉ là nơi trưng bày, các hội chợ công nghiệp nông thôn do Bộ Công Thương tổ chức đang trở thành “cầu nối vàng” giúp doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, mở rộng thị trường và khẳng định vị thế sản phẩm Việt.
Ông Nguyễn Doãn Anh tái cử chức Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa
08:54 Tin tức
LNV - Chiều 15/10, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030 đã công bố kết quả phiên họp thứ nhất, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XX. Ông Nguyễn Doãn Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy khóa XIX tái cử chức vụ Bí thư Tỉnh ủy khóa XX.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự khai mạc Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa
14:06 Tin tức
LNV - Sáng ngày 15/10, tại Trung tâm Hội nghị 25B (phường Hạc Thành), Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030 được khai mạc trọng thể với sự tham dự của 486 đại biểu chính thức, đại diện cho hơn 240.000 đảng viên trong toàn Đảng bộ tỉnh.
Hành trình kiến tạo giá trị từ tinh hoa thiên nhiên của Long Hưng Holdings
14:06 Kinh tế
LNV - Từ khát vọng lan tỏa giá trị thiên nhiên qua từng giọt hương vị, Long Hưng Holdings đang từng bước khẳng định vị thế doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực nước giải khát và dinh dưỡng tự nhiên. Hơn một thập kỷ phát triển là minh chứng cho tầm nhìn
