Gốm Gọ - Bình Đức
Làng Gốm Gọ là điểm đến du lịch hoàn toàn mới mẻ đối với du khách khi đến với Phan Thiết. Làng gốm ở thôn Bình Đức, xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận không những gắn liền với đời sống sinh hoạt và giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động tại địa phương, mà còn bảo tồn nét văn hóa độc đáo vốn có của người Chăm.
Quá trình phát triển nghề gốm của người Chăm ở tỉnh Bình Thuận đến nay chưa có một tài liệu nào đề cập một cách đầy đủ và rõ ràng. Mặt khác người Chăm theo chế độ mẫu hệ, những bí quyết truyền nghề, người mẹ chỉ dành riêng cho con gái.
Gốm là nghề truyền thống của người Chăm Bình Đức, làng có hơn 200 hộ theo nghề. Với đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân nắn nót, tạo dáng cho từng sản phẩm gốm.
Hầu hết các khâu trong quy trình làm gốm như: đập, ủ, nhào trộn đất, nặn sản phẩm ướt, phơi gốm, chỉnh hình, làm bóng trước khi nung... đều do phụ nữ Chăm đảm trách làm hoàn toàn bằng tay, với vật liệu là đất sắt pha cùng với cát và đặc biệt không có men như gốm Bát Tràng, Minh Long…. Các công việc nặng nhọc hơn như vận chuyển nguyên liệu, nung gốm... thì do những người đàn ông thực hiện.
Thợ làm gốm là những phụ nữ Chăm, họ tạo hình sản phẩm gốm không dùng bàn xoay, chỉ sử dụng những công cụ giản đơn theo phương pháp thủ công truyền thống. Dụng cụ tạo hình sản phẩm gốm khá đơn giản: một chiếc bàn kê và một miếng vải thô nhỏ. Đối với sản phẩm gốm có kích thước lớn và cồng kềnh, phải thao tác trên mặt sân bằng phẳng và phải do những nghệ nhân lớn tuổi, nhiều kinh nghiệm mới thực hiện được.
Gốm của người Chăm được nung ngoài trời. Thông thường, một lần nung tối thiểu phải có từ vài trăm sản phẩm trở lên và tối đa là từ 1500 đến 2000 sản phẩm với nhiệt độ nung khoảng từ 500 – 600 độ C. Việc nung gốm diễn ra quanh năm và nhiều nhà cùng nung chung một lần. Thời gian để nung chín toàn bộ sản phẩm gốm nhanh hay chậm tùy thuộc vào số lượng gốm nhiều hay ít.. Gốm khi nung chín có nhiều màu: vàng, đỏ, đỏ hồng, xanh nâu, đen… Gốm Bình Đức được nhiều khách hàng ưa chuộng vì những hoa văn tự nhiên được tạo từ vỏ cây quả thị, màu đất sét và gốm không thấm nước, độ bền cao, khó phai màu.
Sản phẩm gốm của làng Gọ chủ yếu dùng trong sinh hoạt gia đình như: nồi cơm, nồi kho cá, bình cắm hoa, bình phong thủy, lò… mang những đường nét mềm mại, khéo léo, vừa phong phú về mẫu mã lại đa dạng về chủng loại, rất được ưa chuộng ở các thị trường Tp. Hồ Chí Minh, Phan Thiết, Bình Dương...
Trước nguy cơ bị mai một và thất truyền nên ngày 29/11/2022 giờ địa phương (tức 22 giờ 12 phút ngày 29/11/2022 giờ Việt Nam), tại phiên họp của Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 17 của UNESCO diễn ra tại Rabat, thủ đô của Vương quốc Ma-rốc, di sản Nghệ thuật làm gốm của người Chăm chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
Tin liên quan
Gốm đỏ Vĩnh Long - nét đặc trưng riêng
15:06 | 11/01/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề gốm cổ Kim Lan - Nâng cao giá trị sản phẩm làng nghề
11:53 | 13/12/2023 OCOP
Bảo tồn, phát triển nghề gốm Biên Hòa
09:27 | 01/12/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Tuy Phước tổ chức Phiên chợ giới thiệu sản phẩm OCOP
22:05 Tin tức
Mặt trận Tổ quốc xã Thọ Văn tích cực góp phần xây dựng nông thôn mới
17:31 Nông thôn mới
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 Làng nghề, nghệ nhân
Rộn ràng Lễ hội Bánh dân gian Nam bộ
17:24 Văn hóa - Xã hội
Bình Định hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP
17:22 OCOP