Đến thăm làng kẹo khóm
Đổ kẹo ra khuôn.
Do đất bị nhiễm phèn nên ở huyện Tân Phước, thuộc vùng Đồng Tháp Mười của Tiền Giang, cây lúa không phát triển được. Chỉ có khóm là một trong vài loại cây thích hợp với thổ nhưỡng vùng này. Theo lời ông Đoàn Văn Tuấn, Chủ tịch UBND huyện Tân Phước, người đầu tiên nghĩ ra việc tận dụng trái khóm để làm kẹo ở đây là bà Lê Thị Vui, còn gọi là Tám Vui, ở khu 4, thị trấn Mỹ Phước.
Khởi đầu từ bà Vui, bây giờ khu vực này đã hình thành làng kẹo khóm với hơn 50 gia đình chuyên làm kẹo. Kẹo khóm đã tạo thêm thu nhập cho người nông dân, giải quyết việc làm và quan trọng nhất là đã chấm dứt tình trạng khóm bị rớt giá, bán không được phải đem đổ bỏ.
Chị Ngô Kim Thủy (chủ lò kẹo Kim Thủy) nhớ lại: “Bắt đầu làm kẹo từ năm nào thì tui không nhớ. Chỉ biết nhờ kẹo khóm, nhiều gia đình đã khá lên”. Cũng như nhiều người khác, nhà chị Thủy có một mẫu rưỡi đất trồng khóm nhưng vì giá bấp bênh, có những năm khóm bán không được, gia đình chị luôn túng thiếu. Thấy người ta làm kẹo, chị cũng làm thử rồi bày bán dưới gốc cây ven đường. Dần dần quen mối, bán được nhiều, chị cất cái chòi che nắng…
Giá bán kẹo ở làng cũng khác nhau, từ 60.000 - 70.000 đồng/kg. “Nhà tui chỉ làm thủ công. Ngày thường, tui bán lẻ chỉ chừng 50kg nhưng vào mùa tết, bắt đầu từ tháng 11 âm lịch, mỗi ngày, tui làm 300kg vẫn không đủ bán. Lúc cao điểm phải mướn thêm tám người để làm các công đoạn ép, vô hộp, giao kẹo” - chị Thủy cho biết.
Quay kẹo.
Hỏi bí quyết làm kẹo, chị Thủy nói không có bí quyết gì cả nhưng cách chị làm không giống người khác: “Ngoài nguyên liệu chính là khóm, đường, mè, đậu phộng, tui thêm gừng, tắc và pha thêm nước cốt dừa. Khi ăn, có cảm giác cục kẹo vừa mềm, vừa thơm, vừa ngọt dịu. Đậu phộng thì phải rang cho vàng…”.
Chị Ngô Thị Hồng Nhung (chủ lò kẹo Hồng Nhung) kể trước đây có thời gian hơn mười năm chị đi làm công nhân may rồi lột vỏ tôm ở nhà máy thủy sản. Chồng chị thì bỏ mối vịt cho các chợ. Thấy người ta làm kẹo, chị cũng mua đường, đậu về làm thử. Khi ăn thấy ngon, chị nghỉ làm công nhân, ở nhà làm kẹo bán. Hỏi bây giờ đã giàu chưa, chị Nhung nói: “Nhà tui giờ khá hơn trước nhiều, không còn nợ nần ai. Chỉ làm kẹo thôi, mỗi ngày tôi kiếm được hơn một triệu đồng sau khi trừ hết chi phí”.
Bà Lê Thị Vui, 62 tuổi, kể hồi xưa ở Tân Phước nhà nào cũng nghèo. Không có tiền mua trà bánh nên tết nào bà cũng làm kẹo khóm để biếu lối xóm. Tình cờ có người cháu làm nghề mua bán vật liệu xây dựng lấy kẹo của bà đem tặng khách hàng. Khách ăn khen ngon rồi nhờ đặt mua. “Vậy là từ gợi ý của thằng cháu, tui mần kẹo bán. Sau đó, nhiều người đặt mua nên tui mần luôn rồi dần dần mở rộng thêm tới bây giờ. Ít lâu sau, bà con lối xóm thấy mình mần ăn được nên cũng bắt chước mần theo”.
Chị Ngô Thị Hồng Nhung vừa làm vừa bán kẹo ngay trước nhà
Bà Vui cũng không nhớ mình bắt đầu làm kẹo khóm từ năm nào, chỉ ước khoảng hơn 15 năm. Hiện nay, bà không làm nhiều như trước mà chỉ làm theo đơn đặt hàng, mỗi tháng chừng 300kg. Riêng tết Nguyên đán, gia đình bà làm khoảng 3 - 4 tấn.
Nói về việc truyền lại kinh nghiệm làm kẹo, bà Vui thiệt tình: “Dù mình chỉ thật lòng nhưng người ta vẫn làm theo cách riêng. Chẳng hạn như nguyên liệu làm kẹo nhà tui chỉ có khóm, đường, đậu phộng và mè vì tui nghĩ đặc sản của Tân Phước là khóm nên vị chua phải là mùi khóm, chớ không phải là mùi tắc. Gừng tui cũng không làm vì kẹo để lâu sẽ bị đắng. Bởi vậy, có ai tới đặt làm theo ý họ thì tui cũng từ chối”.
Hỏi bí quyết làm kẹo, bà Vui nói: “Theo tui, công đoạn khó nhất là canh độ tới của đường. Ngọt quá thì miếng kẹo bị cứng còn canh chưa tới thì miếng kẹo bị mềm, khi cắt ra bị chảy. Đậu thì rang vàng để lâu ăn vẫn ngon. Miếng kẹo của tui làm luôn khô ráo, khi cầm thấy cứng nhưng cắn thì dẻo và để hai tháng vẫn ăn được”.
Theo bà Vui, khi làm phải tính toán kỹ: “… ví dụ như chi phí đường, đậu, mè, khóm và nhân công tổng cộng bao nhiêu vì thực tế tui bán 70.000 đồng/kg thì một ổ kẹo 10kg chỉ lời được 150.000 đồng. Đó là chưa kể tiền than, củi, điện, nước… Trước kia còn ít người làm kẹo thì mức lời nhiều hơn. Giờ cạnh tranh quá nên lời ít”.
Vợ chồng bà Vui chỉ có người con gái duy nhất. Con gái bà mất để lại đứa cháu ngoại được vợ chồng bà nuôi từ nhỏ. Giờ cháu đang học đại học ở Sài Gòn. Cuối tuần, cháu lại về quê phụ ông bà làm kẹo.
Bài, ảnh: Hoàng Phương
Tin liên quan
Tin mới hơn

Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá
09:22 | 16/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long
11:02 | 15/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn
08:00 | 13/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá
09:49 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp
09:43 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm
09:41 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn
09:40 | 12/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng
10:21 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới
10:15 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội
10:10 | 11/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó
09:35 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh
09:00 | 10/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững
14:24 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu
09:53 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi
08:00 | 09/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp
15:07 | 08/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà
10:00 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa
08:50 | 05/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người
11:18 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bánh gio - món ăn truyền thống của người Tày
10:21 | 03/09/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Kỳ họp thứ 26 HĐND TP Hà Nội sẽ xem xét 26 nội dung, với nhiều dự án hạ tầng quy mô lớn
15:06 Tin tức

Thủ tướng: Từ năm học 2026-2027 triển khai bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc
15:06 Văn hóa - Xã hội

Chiêm Hóa bứt phá phát triển theo hướng hiện đại
10:00 Khuyến công

OCOP Phú Thọ – Nâng tầm sản phẩm địa phương, vươn xa thương hiệu Việt
09:52 OCOP

Nước mắm Huỳnh Khoa – Hương vị An Giang chạm chuẩn OCOP 5 sao
09:36 OCOP