Thực trạng mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ hiện nay
1. Những chuyển biến ban đầu trong thiết kế, cải tiến mẫu mã sản phẩm Thủ công Mỹ nghệ.
![]() |
Qua thực tế cạnh tranh khốc liệt trên thị trường, những doanh nghiệp thường xuyên cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ có dáng vóc đẹp, công năng, chất lượng phù hợp dễ chiếm lĩnh thị trường. Tư duy của các nhà thiết kế, các nghệ nhân, các doanh nghiệp làng nghề đã có nhiều thay đổi theo hướng coi trọng cải tiến mẫu mã, thấy rõ sự cần thiết phải thường xuyên đổi mới mẫu mã về kiểu dáng, đề tài, về chất liệu. Sản phẩm thủ công mỹ nghệ trong nhiều nghề đã đa dạng, phong phú hơn, nhiều sản phẩm đạt giải cao trong các cuộc thi sản phẩm mỹ thuật ứng dụng của Bộ Văn hóa, thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hay của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã đạt tiêu chí cao về sáng tạo, mỹ thuật, thương mại có tác dụng thúc đẩy việc sáng tạo, thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ trong các làng nghề cả nước.
Xu hướng thiết kế sản phẩm có đường nét đơn giản, dễ sản xuất hàng loạt, sản xuất sạch, mầu sắc trang nhã, hài hòa, liên kết giữa các nghề hoặc kết hợp hợp lý các nguyên liệu khác trong sản phẩm được khuyến khích. Nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ công nghiệp nông thôn tiêu biểu hay sản phẩm thủ công mỹ nghệ OCOP 4, 5 sao có nhiều cải tiến thiết kế sáng tạo những mẫu mã mới.
2. Những hạn chế tồn tại trong thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ hiện nay
![]() |
Nghề thủ công mỹ nghệ Việt Nam có lịch sử lâu đời, có nghề có tuổi hàng nghìn năm nay. Trong các làng nghề những tinh hoa nghề nghiệp được truyền lại từ đời này qua đời khác, các mẫu mã sản phẩm tinh hoa cũng được lưu truyền, chọn lọc qua nhiều thế hệ. Chúng ta còn lưu giữ được rất nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ quí trong nhiều nghề, có những sản phẩm là bảo vật quốc gia. Những sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống của Việt Nam rất được khách nước ngoài ưa chuộng, nhất là những lô hàng đầu tiên xuất khấu đến một nước mới hoặc khách hàng là khách du lịch lần đầu đến Việt Nam. Tuy nhiên mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống dù có đẹp đến đâu mà không cải tiến, thay đổi thì yếu tố độc đáo, truyền thống sẽ không còn sức sống bền lâu trên thị trường.
Mặc dù trong thời gian qua các doanh nghiệp, các làng nghề đã có nhiều chuyển biến trong khâu thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ nhưng vẫn còn những hạn chế, tồn tại, như: Nhiều hộ sản xuất làng nghề chưa coi trọng việc thiết kế cải tiến mẫu mã, vẫn sản xuất theo thói quen mẫu mã cũ, chậm đổi mới mẫu mã sản phẩm; Dập khuôn mẫu có sẵn trên thị trường mặc dù có mẫu đã lạc hậu không thể cạnh tranh trên thị trường; Có những thiết kế mẫu mã thiếu sáng tạo, đơn điệu, không phù hợp thị hiếu khách hàng nên khó ứng dụng trong sản xuất; Có những thiết kế đẹp nhưng thiếu tính thương mại, khó sản xuất hàng loạt, giá thành cao nên thiết kế chỉ nằm trên giấy; Các doanh nghiệp làng nghề đều là doanh nghiệp nhỏ và vừa đặc biệt là rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và rất nhỏ nên khó khăn trong việc đầu tư khâu tổ chức thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm; Các nhà thiết kế chuyên nghiệp ít mặn mà với việc thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ ngoài những doanh nghiệp làng nghề có đơn đặt hàng thiết kế; Các nghệ nhân, thợ giỏi đang trực tiếp sản xuất tâm huyết thiết kế sản phẩm nhưng chưa được tập huấn qua trường lớp nên có thiết kế sản phẩm cũng chỉ mầy mò thực hiện theo bản năng, rất khó thiết kế được mẫu mã hoàn thiện.
3. Một số giải pháp đẩy mạnh khâu thiết kế cải tiến sản phẩm thủ công mỹ nghệ
Các doanh nghiệp làng nghề cần nhận thức rõ tầm quan trọng của việc thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Công việc thiết kế cải tiến sản phẩm phải được làm thường xuyên trong quá trình sản xuất.
Để đẩy mạnh khâu thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa các nhà thiết kế chuyên nghiệp và các doanh nghiệp làng nghề. Các doanh nghiệp làng nghề cần đầu tư một khoản kinh phí nhất định giành cho khâu thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm để mời các nhà thiết kế. Các doanh nghiệp làng nghề rất nhỏ kết hợp cùng nhau vẫn có thể tạo được một khoản kinh phí nhất định để thực hiện công việc này. Tất nhiên để thiết kế được mẫu mã sản phẩm tốt, mỹ thuật, phù hợp với thị hiếu, có thể sản xuất hàng loạt, giá thành rẻ cần có sự phối hợp chắt chẽ của nhà thiết kế với nghệ nhân và nhà quản lý doanh nghiệp trong quá trình nghiên cứu thiết kế sản phẩm.
Cần tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng thiết kế cải tiến sản phẩm thủ công mỹ nghệ cho các Nghệ nhân, thợ giỏi. Nghệ nhân, thợ giỏi có hiểu biết sâu nghề nghiệp, có kỹ năng thao tác nghề tinh xảo, nếu được bồi dưỡng nghiệp vụ thiết kế sẽ có thể thiết kế được những mẫu mã sản phẩm có công nghệ phù hợp, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, dễ sản xuất, dễ đảm bảo tính thương mại.
Các Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Văn hóa và các địa phương thường xuyên tổ chức các hội thi sản phẩm yhủ công mỹ nghệ, mỹ thuật ứng dụng, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, OCOP vừa khuyến khích thiết kế cải tiến sáng tạo sản phẩm thủ công mỹ nghệ vừa lựa chọn được nhiều mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ đẹp để áp dụng trong sản xuất.
Bộ Văn hóa hoặc Bộ Công thương cần có Viện nghiên cứu thiết kế sản phẩm mỹ thuật ứng dụng, sản phẩm thủ công mỹ nghệ để định hướng thiết kế sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ cho các doanh nghiệp và làng nghề cả nước.
NGƯT. Trịnh Quốc Đạt
Phó Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Tin liên quan

Khai mạc Ngày hội văn hoá các dân tộc miền trung
14:21 | 08/09/2023 Văn hóa - Xã hội

ĐÔNG ĐẢO CHỦ THỂ OCOP THAM GIA TUẦN HÀNG VIỆT NAM TẠI THÁI LAN
11:08 | 28/08/2023 OCOP

Đưa làng nghề vào phố
15:15 | 29/08/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn

Làng nghề Việt Nam - Sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng hướng tới phát triển bền vững
09:00 | 22/09/2023 Nghiên cứu trao đổi

Thực trạng và giải pháp nâng cao năng lực thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ
11:22 | 13/09/2023 Nghiên cứu trao đổi

Nghệ nhân giữ gìn “hồn cốt” của một làng nghề
15:53 | 08/09/2023 Nghiên cứu trao đổi

Vai trò của tiết kiệm năng lượng, sản xuất sạch hơn và sử dụng năng lượng thay thế để giảm chi phí sản xuất, cái thiện môi trường làng nghề
08:10 | 17/08/2023 Nghiên cứu trao đổi

Vấn đề tiết kiệm năng lượng tại các làng nghề
08:00 | 17/08/2023 Nghiên cứu trao đổi

Thực trạng mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ hiện nay
14:20 | 10/08/2023 Nghiên cứu trao đổi
Tin khác

Các doanh nghiệp, cở sở sản xuất Làng nghề: Ứng dụng công nghệ thông tin - Giành nhiều lợi thế trên thị trường
09:39 | 08/08/2023 Nghiên cứu trao đổi

Xây dựng thương hiệu OCOP - Nâng cao giá trị sản phẩm truyền thống
08:00 | 06/08/2023 OCOP

Nên lấy ngày 20 tháng 2 hằng năm là “Ngày Làng nghề Việt Nam”
15:57 | 04/08/2023 Nghiên cứu trao đổi

Định hướng phát triển ngành hàng thủ công mỹ nghệ trong giai đoạn hiện nay
10:51 | 20/07/2023 Nghiên cứu trao đổi

Tạo mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề
10:47 | 20/07/2023 Nghiên cứu trao đổi

Trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí
09:09 | 14/07/2023 Nghiên cứu trao đổi

Các làng nghề, doanh nghiệp, người dân: Ứng dụng khoa học công nghệ - Sản phẩm nông nghiệp sẽ đột phá, lan toả đến bạn bè thế giới
09:41 | 15/06/2023 Nghiên cứu trao đổi

Quảng Trị: Phát huy vai trò HTX nông nghiệp trong xây dựng nông thôn mới
09:35 | 09/06/2023 Nghiên cứu trao đổi

Gắn nông nghiệp với phát triển du lịch làng nghề
09:34 | 08/06/2023 Nghiên cứu trao đổi

Giải pháp nâng cao quản lý Nhà nước về làng nghề ở tỉnh Đồng Tháp
11:28 | 01/06/2023 Nghiên cứu trao đổi

Luật sử dụng năng lương tiết kiệm hiệu quả và các chính sách tác động đến làng nghề Việt Nam
11:46 | 18/05/2023 Nghiên cứu trao đổi

Bảo tồn và phát triển nghề kim hoàn
10:49 | 26/04/2023 Nghiên cứu trao đổi

Cần có sáng tạo đột phá cho sản phẩm Làng nghề
09:04 | 09/03/2023 Nghiên cứu trao đổi

Thực trạng giai cấp nông dân hiện nay và một số vấn đề đặt ra
13:53 | 02/03/2023 Nghiên cứu trao đổi

Nghị quyết 29 TW 6 Khóa XIII Đột phá vị thế kinh tế tư nhân
09:34 | 17/02/2023 Nghiên cứu trao đổi



Trở lại tuổi thơ với “Trung thu xưa” tại khu Phố cổ Hà Nội
15:56 Tin tức

Làng nghề truyền thống Trung Thu nơi những đốm lửa nghề bền bỉ gìn giữ tuổi thơ cho trẻ em Việt Nam
15:34 Làng nghề, nghệ nhân

Festival nông sản Hà Nội năm 2023 sắp tới sẽ diễn ra tại huyện Sóc Sơn
14:16 Tin tức

Kỷ niệm 78 năm ngày thành lập ngành Quân Giới Việt Nam
09:00 Tin tức

Làng nghề Việt Nam - Sản xuất sạch hơn và tiết kiệm năng lượng hướng tới phát triển bền vững
09:00 Nghiên cứu trao đổi










