Khám phá làng nghề trống Lâm Yên 200 năm tuổi nổi tiếng xứ Quảng

LNV - Trống Lâm Yên là làng nghề nổi tiếng từ xưa tại Quảng Nam, có lịch sử hơn 200 năm. Dân gian lưu truyền câu: “Nhất trống Lâm Yên, nhì chiêng Phước Kiều” như sự ghi nhận “đẳng cấp” của trống Yên Lâm.


Người thợ tỉ mỉ trong từng công đoạn (Ảnh: ST)


Làng Lâm Yên thuộc xã Đại Minh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Theo người dân địa phương kể lại, Gia tộc họ Phan ở làng Lâm Yên có nghề làm trống khoảng hơn 200 năm. Tổ nghề là cụ Phan Công Thiên, gốc gác từ Hải Dương trên đường “Nam tiến” đã dừng chân ở đất Lâm Yên và mưu sinh bằng nghề này. Đã qua 6, 7 đời, các thế hệ người tộc Phan tiếp nối nhau giữ nghề làm trống.

Để làm một chiếc trống, người thợ phải qua nhiều công đoạn khác nhau phải đảm bảo các tiêu chí: tròn, đẹp, kêu hay. Trống có nhiều loại với nhiều kích cỡ đa dạng, to thì có trống chầu, nhỏ thì có trống tổng (16-17cm); trống lịnh (18-25cm); trống nhạc (27-28cm). Đầu tiên chọn gỗ để làm thân trống (hay còn gọi tang trống). Có 2 kiểu làm tang trống, tương ứng với 2 loại trống.


Trống Lâm Yên đa dạng chủng loại và phải đảm bảo các tiêu chí: tròn, đẹp, kêu hay (Ảnh: ST)


Kiểu thứ nhất là trống dăm ghép, thường sử dụng gỗ mít to già, người thợ xẻ gỗ thành những dăm trống, bào nhẵn theo kích thước yêu cầu rồi phơi khô dăm. Đủ độ khô, dăm trống được ghép thành bầu cong sao cho thật kín.

Kiểu thứ 2 là trống dăm liền. Dăm trống làm bằng cách đục rỗng những thân cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi trên rừng.

Sau khi làm được tang trống đạt yêu cầu, người thợ sẽ tiến hành bưng mặt trống. Đây là khâu quyết định tạo nên “phần hồn” của một chiếc trống. Da để bưng mặt trống phải là da lưng trâu đực già, đen bóng mới dẻo dai, bền chắc.

Da trâu được căng thành tấm lớn, phơi khô. Việc phơi cũng rất cầu kì, không được khô quá sẽ giòn, phơi chưa khô trống nhanh hỏng. Ngày sau, người thợ vớt miếng da trâu lên rồi bào mỏng bằng tay. Đây là kỹ thuật rất khó yêu cầu thợ tay nghề cao. Bào từ trung tâm miếng da ra ngoài rìa đai, niềng trống sao cho chính giữa là điểm dày nhất rồi mỏng dần.thật đều đặn, có như vậy, trống mới có âm sắc chuẩn.

Căng da xong, người thợ sẽ chỉnh âm, bước quyết định “phần hồn” chiếc trống. Người thợ trống ngoài tay nghề cần phải có khả năng cảm thụ âm thanh. Khả năng này ngoài truyền dạy còn phụ thuộc năng khiếu của mỗi người. Có lẽ, người thợ họ Phan được thai nghén, nuôi dưỡng trong âm thanh tiếng trống từ nhiều đời nên đôi tai cảm thụ rất tinh tường, nhạy bén.

Sau khi lấy được âm thanh chuẩn, người thợ cố định da bằng đinh tre, không được đóng đinh sắt làm hỏng dăm trống. Chọn những cây đinh tre thật già và chắc, ngâm nước kỹ trước khi đóng đinh tre vào dăm trống, đinh tre sẽ không bị mọt. Khi mồi đinh thì phải mồi thật đều và thẳng hàng, đẹp mắt.

Sản phẩm chính của trống Lâm Yên là: Trống chầu (thường rất to); Trống lịch (đường kính mặt trống 18-25cm); Trống lân; Trống chiên; Trống chùa; Trống nhạc (đường kính mặt trống 27-28cm)….

Quảng Nam là vùng đất lịch sử nổi tiếng với nhiều di tích, danh lam thắng cảnh, hàng năm nhiều lễ hội và các sự kiện văn hóa vì thế trống Lâm Yên là một sản phẩm không thể thiếu. Làng Trống Lâm Yên hàng năm sản xuất từ khoảng 1.500 đến 2.000 sản phẩm phục vụ các tỉnh thành trong cả nước.

Ngày nay, nhờ áp dụng máy móc công nghệ hiện đại, nên nghề làm trống nhẹ nhàng hơn trước. Bí quyết tạo nên thương hiệu của làng nghề trống Lâm Yên chính là sự hoàn hảo ở mỗi công đoạn, từ lựa gỗ, làm tang, xử lý da trâu đến bịt trống, chỉnh âm... Vậy nên, trống Yên Lâm rất bền, vang lên âm thanh thật giòn, vang vọng. Mỗi loại trống trống hội, trống chùa, đình, trống đội, trống trường, trống chầu… yêu cầu âm thanh đặc trưng và người thợ Lâm Yên đã tạo nên những âm thanh ấy một cách hoàn hảo.

Trước đây, các nghệ nhân làm các loại trống tròn, tang gỗ thì hiện nay xuất hiện nhiều kiểu trống mới, có cả các loại trống của các dân tộc ít ng­ười và các loại trống nhỏ trang trí để phục vụ nhu cầu của khách du lịch.

Với tinh thần lao động chăm chỉ và sự năng động nhạy bén với thời cuộc, những nghệ nhân làm trống Lâm Yên luôn tìm cách làm đa dạng hóa sản phẩm tạo nhiều chủng loại, kiểu dáng trống mới đáp ứng thị hiếu, thẩm mỹ người tiêu dùng, qua đó cũng góp phần bảo tồn và phát triển nghề truyền thống của quê hương xứ Quảng.

Bảo Ngọc

Tin liên quan

Tin mới hơn

Đặc sắc nghề làm muối ớt Tây Ninh - di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia

Đặc sắc nghề làm muối ớt Tây Ninh - di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia

LNV - Bên cạnh bánh tráng phơi sương Trảng Bàng, muối ớt là loại đặc sản có tiếng của tỉnh Tây Ninh. Nghề làm muối ớt tại tỉnh Tây Ninh đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia theo quyết định số 230/QĐ-BVHTTDL ngày 14/2/2023 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Hương quê trong chiếc bánh in

Hương quê trong chiếc bánh in

Trải qua bao thăng trầm của thời gian, nghề làm bánh in đậu xanh truyền thống vẫn được gìn giữ nơi làng quê yên bình ở xã Sơn Tịnh. Hương thơm ngọt bùi của những chiếc bánh nhỏ nhắn, mộc mạc, len lỏi trong đời sống, kết nối những ký ức của một thời gian khó với cuộc sống ngày nay.
Người Trạch Xá đưa áo dài Việt vươn xa

Người Trạch Xá đưa áo dài Việt vươn xa

LNV - Làng Trạch Xá, xã Ứng Hòa (Hà Nội) nổi tiếng với truyền thống may áo dài lâu đời, nơi quy tụ những nghệ nhân, những người thợ tài hoa, khéo léo, gắn bó với nghề bằng cả tâm huyết và kỹ năng tinh xảo.
Cao Bằng: Phát triển HTX bệ phóng vững chắc cho làng nghề cất cánh

Cao Bằng: Phát triển HTX bệ phóng vững chắc cho làng nghề cất cánh

LNV - Theo thống kê, toàn tỉnh Cao Bằng hiện có 21 làng nghề truyền thống, trong đó 8 làng nghề đã được UBND tỉnh công nhận. Làng nghề không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn tạo ra hàng nghìn cơ hội việc làm, thu hút cả người trong độ tuổi lao động, người già, người khuyết tật và trẻ em tham gia quá trình sản xuất. Điều này góp phần tăng thu nhập và rút ngắn khoảng cách giàu nghèo tại khu vực nông thôn, đồng thời sử dụng hiệu quả các tài nguyên sẵn có tại địa phương.
Giữ nghề xưa nơi làng quê Vĩnh Thuận

Giữ nghề xưa nơi làng quê Vĩnh Thuận

LNV - Giữa nhịp sống ồn ào, tấp nập, ở xã Vĩnh Thuận (tỉnh An Giang) vẫn còn những người kiên trì 'giữ lửa' nghề truyền thống. Với họ, nghề ông bà để lại không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là cách để giữ hồn quê giữa thời cuộc nhiều đổi thay.
Sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội “Nâng tầm sáng tạo, lan tỏa tinh hoa, vươn mình Hội nhập”

Sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội “Nâng tầm sáng tạo, lan tỏa tinh hoa, vươn mình Hội nhập”

LNV - Đây là chủ đề của của cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội năm 2025 sắp được diễn ra vào tháng 10 tại Hà Nội.

Tin khác

Chiếu cói làng Vũ Hạ và khát vọng nghĩa tình

Chiếu cói làng Vũ Hạ và khát vọng nghĩa tình

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Phú Xuyên - Đất làng nghề, tri ân đáp nghĩa

Phú Xuyên - Đất làng nghề, tri ân đáp nghĩa

LNV - Giữa những ngày tháng bảy một nhóm nhà thơ, nhà văn chúng tôi kết hợp cùng đoàn Cựu chiến binh tỉnh Bắc Ninh (trong đó có những người bị địch bắt tù đầy nơi Côn Đảo) đã hành hương về Phú Xuyên – Hà Nội thăm Bảo tàng chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đầy, một địa chỉ đỏ nơi vùng quê chiêm trũng.
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh gìn giữ và phát triển nghề thủ công mỹ nghệ

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Viết Thạnh gìn giữ và phát triển nghề thủ công mỹ nghệ

LNV - Chúng tôi đến thăm làng nghề thủ công mỹ nghệ Sơn Đồng, Hà Nội ngay sau khi cả nước vận hành hoạt động bộ máy chính quyền địa phương hai cấp. Không khí tưng bừng cờ hoa khẩu hiệu, thi đua chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025- 2030 trên các trục đường giao thông, nơi trụ sở làm việc của xã mới càng làm cho khung cảnh làng nghề nơi đây thêm tươi đẹp, sinh động.
Một ngày ghé thăm làng bánh đa Dụ Đại

Một ngày ghé thăm làng bánh đa Dụ Đại

LNV - Nằm ở xã Quỳnh An, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã Đông Hải, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), làng Dụ Đại được biết đến là một trong những địa phương duy trì nghề làm bánh đa truyền thống hàng chục năm qua.
Rạng danh phường đúc đồng

Rạng danh phường đúc đồng

LNV - Đời nối đời, tiền nhân truyền lại cho hậu thế hơn 400 năm những giọt đồng đỏ au trong lửa rực, để rồi lớp hậu nhân không chỉ giữ được cơ nghiệp trăm năm, mà còn làm rạng danh cho xứ sở.
Nghề dệt lanh của người Mông trên Cao nguyên đá

Nghề dệt lanh của người Mông trên Cao nguyên đá

LNV - Người Mông trên Cao nguyên đá Đồng Văn có đời sống văn hóa đặc sắc, lâu đời với nhiều nghề truyền thống được gìn giữ qua hàng trăm năm. Nếu như cây khèn là biểu tượng cho sự tài hoa, bản lĩnh của đàn ông người Mông, thì kỹ năng se lanh, dệt vải thể hiện sự khéo léo của người phụ nữ.
Giữ lửa làng nghề đúc đồng Lộng Thượng

Giữ lửa làng nghề đúc đồng Lộng Thượng

LNV - Làng Lộng Thượng, xã Đại Đồng (làng Rồng) nổi tiếng là cái nôi của nghề đúc đồng ở tỉnh Hưng Yên. Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, làng nghề vẫn bền bỉ tồn tại, chắt chiu tinh hoa từ bàn tay người thợ thổi hồn vào từng sản phẩm thủ công mỹ nghệ, góp phần khẳng định thương hiệu đồ đồng Lộng Thượng trên bản đồ làng nghề Việt.
Làng Gốm Chăm Bình Đức: Nơi Lưu Giữ Hồn Cốt Văn Hóa Chăm

Làng Gốm Chăm Bình Đức: Nơi Lưu Giữ Hồn Cốt Văn Hóa Chăm

LNV - Nằm lặng lẽ ở vùng đất Bình Đức, tỉnh Bình Thuận, làng gốm Chăm Bình Đức – hay còn gọi thân thuộc là gốm Gọ – không chỉ là một làng nghề truyền thống, mà còn là nơi lắng đọng linh hồn văn hóa của cộng đồng người Chăm qua hàng trăm năm. Đây là nơi những đôi bàn tay khéo léo, đầy kiên nhẫn của các nghệ nhân đã và đang gìn giữ một di sản sống động, vừa là kế sinh nhai, vừa là biểu hiện của bản sắc dân tộc Chăm bền bỉ trước thời gian.
Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam bên làng nghề nghìn năm tuổi: Vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí

Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam bên làng nghề nghìn năm tuổi: Vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí

LNV - Chùa gốm sứ độc đáo bậc nhất Việt Nam, nằm bên làng nghề nghìn năm tuổi, vừa đẹp lạ, vừa linh thiêng kỳ bí, thu hút du khách khám phá văn hóa cổ xưa.
Rực rỡ sắc màu thổ cẩm truyền thống của phụ nữ Thái ở Nghệ An

Rực rỡ sắc màu thổ cẩm truyền thống của phụ nữ Thái ở Nghệ An

LNV - Ở bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, Nghệ An), cộng đồng người Thái đang cùng nhau phát triển nghề dệt thổ cẩm đã có lịch sử lâu đời. Bằng tình yêu nghề và đôi bàn tay khéo léo, họ âm thầm đánh thức khung cửi, giữ màu cho nghề dệt truyền thống của người Thái trên mảnh đất này.
Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Chả cá Lã Vọng -  đặc sản đất Hà thành

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành

LNV - Chả cá Lã Vọng - một món ẩm thực đặc trưng của Hà Nội. Miếng chả cá vàng ruộm, thơm lừng ăn kèm húng láng, thìa là, rau mùi cùng ớt tươi và mắm tôm - những thứ gia vị độc đáo chỉ có ở món này.
Nghề làm bún Đa Mai

Nghề làm bún Đa Mai

LNV - Trong khi nhiều làng nghề thủ công truyền thống đang phải đối mặt với nguy cơ mai một bởi khó khăn về đầu ra sản phẩm thì nghề làm bún tại phường Đa Mai, Bắc Giang (nay là Bắc Ninh) lại ngày càng phát triển, tạo thu nhập ổn định và đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều hộ dân.
Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I diễn ra thành công tốt đẹp

Đại hội Đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I diễn ra thành công tốt đẹp

LNV - Trong các ngày 28 và 29 tháng 7/2025, Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Vân Đình lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) được tổ chức thành công tốt đẹp, mở ra thời kỳ mới, đưa Vân Đình phát triển nhanh, bền vững. Đại hội với sự tham dự của 195 đại biểu tiêu biể
Hương trầm Cao Thôn: Bí quyết gia truyền và tầm quan trọng của nghề truyền thống

Hương trầm Cao Thôn: Bí quyết gia truyền và tầm quan trọng của nghề truyền thống

LNV - Từ một nghề truyền thống được truyền dạy qua nhiều thế hệ, hương trầm Cao Thôn đã trở thành sản phẩm nổi tiếng với hương thơm đặc biệt, làm ấm lòng mỗi người sử dụng. Mỗi nén hương mang trong mình sự kết hợp hoàn hảo của thảo mộc tự nhiên và bí quyết gia truyền, không chỉ góp phần làm đẹp không gian mà còn tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng trăm lao động địa phương.
Lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025: Người lao động được nghỉ mấy ngày, có được nghỉ liền mạch?

Lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025: Người lao động được nghỉ mấy ngày, có được nghỉ liền mạch?

LNV - Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 hằng năm luôn là dịp để người lao động tạm gác công việc, dành thời gian nghỉ ngơi, sum họp bên gia đình. Trong năm 2025, ngày 2/9 rơi vào thứ Ba – điều này đặt ra câu hỏi liệu người lao động có được nghỉ bù, nghỉ kèm thứ H
Tuyên Quang: Hiệu quả từ Dự án 8 - Khi phụ nữ tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0

Tuyên Quang: Hiệu quả từ Dự án 8 - Khi phụ nữ tiên phong ứng dụng công nghệ 4.0

LNV - Triển khai Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em”, các cấp Hội Phụ nữ tỉnh Tuyên Quang đã lựa chọn những hoạt động phù hợp với từng nhóm đối tượng để triển khai hiệu quả. Trong đó, việc hỗ trợ thành lập tổ nhóm sinh kế, tổ hợp tác, hợp tác xã do phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ, ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, đã mang lại nhiều kết quả tích cực.
Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030): “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo”

Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030): “Đoàn kết - Kỷ cương - Đổi mới - Sáng tạo”

LNV - Chiều ngày 28/7/2025, được sự đồng ý của Đảng ủy xã Hương Sơn, Đảng bộ Công an xã Hương Sơn long trọng tổ chức Đại hội Đảng bộ Công an xã Hương Sơn lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 - 2030) thành công và tốt đẹp.
Giao diện di động