Hà Giang: Độc đáo nghề đan lát của người Cờ Lao
Đến thôn Má Chề, xã Sính Lủng (Đồng Văn), trong bất cứ gia đình nào cũng có thể tìm thấy những vật dụng đơn giản, nhưng vô cùng tiện ích như giỏ đựng muối, sàng mèn mén, quẩy tấu...Nghề đan lát được người dân trong thôn truyền dạy cho nhau, duy trì và phát triển. Nhận thấy sự cần thiết của việc gìn giữ nghề đan lát truyền thống, năm 2013, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định thành lập “Làng nghề đan lát dân tộc Cờ Lao”. Hiện nay, làng nghề có 12 thành viên, chuyên sản xuất các sản phẩm về đồ dùng của gia đình, chủ yếu sử dụng phương pháp thủ công, không sử dụng hóa chất hay nước, do vậy công tác môi trường luôn được đảm bảo.
Người dân thôn Má Chề duy trì nghề truyền thống. |
Theo chân Phó Chủ tịch UBND xã Sính Lủng Liệu Văn Công, chúng tôi tìm đến nhà nghệ nhân Vần Phỏng Sài để tìm hiểu về nghề đan lát truyền thống của người Cờ Lao. Ông Sài năm nay đã 90 tuổi nhưng đôi tay vẫn thoăn thoắt chuốt từng nan tre, khéo léo đan xếp, tạo thành những chiếc gùi, chiếc giỏ đẹp mắt. Ông chia sẻ: Từ nhỏ, ông đã học đan lát, từ đó trở thành niềm say mê. Để làm ra các sản phẩm đẹp đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì từ khâu chọn nguyên liệu, chẻ lạt đến đan. Điều quan trọng nữa là tình yêu, niềm đam mê với nghề gửi gắm vào từng nan tre...
Nghề đan lát ở Má Chề chủ yếu dùng nguyên liệu là tre, do đó nhà nào cũng tự trồng ít nhất 1 bụi tre để phục vụ việc đan lát. Đây là nghề không khó nhưng đòi hỏi tính tỉ mẩn và sự khéo léo ở từng công đoạn, việc lựa chọn nguyên liệu cũng rất quan trọng, tuy sẵn có nhưng phải biết lấy những cây tre không già quá, không non quá, không cụt ngọn. Khi mang về nhà cũng không để lâu quá vì cây khô, mọt sẽ khó chẻ nan và cũng không giữ được độ dẻo thích hợp, khi uốn nan dễ bị gãy. Đồng thời, những cây tre phải thẳng đều và dài thì mới cho ra sợi nan suôn mượt, để khi đan không phải nối nhiều đoạn. Các nghệ nhân đan lát thường tập trung thành một nhóm phân chia công việc, người trẻ nan, người đan gùi, những người thợ có tay nghề cao thì truyền kinh nghiệm cho người trẻ. Mặc dù là nghề phụ, nhưng nghề đan lát đã thu hút mọi lứa tuổi lao động trong gia đình và trong thôn. Em Vần Mí Say cho biết: Để đan được một vật dụng rất tốn công và phải trải qua nhiều công đoạn. Mỗi sản phẩm có một kỹ thuật đan khác nhau, thời gian hoàn thành và giá trị cũng khác nhau. Các vật dụng đan lát luôn gắn liền với người Cờ Lao, đặc biệt là quẩy tấu - một vật dụng không thể thiếu của người vùng cao mỗi khi lên nương hay xuống chợ. Một chiếc quẩy tấu phải đan trong vòng 2 - 3 ngày tùy kích cỡ, có giá khoảng 150 - 200.000 đồng/chiếc, tranh thủ lúc nông nhàn, mỗi tháng cho thu nhập khoảng 3 – 4 triệu đồng cải thiện cuộc sống. Sản phẩm hoàn thiện được bán chủ yếu tại chợ phiên Sính Lủng hoặc tại các điểm trưng bày và bán hàng thủ công, sản phẩm địa phương của huyện.
Theo đồng chí Liệu Văn Công, Phó Chủ tịch UBND xã Sính Lủng: Hiện nay làng nghề chưa có cơ sở hoạt động riêng, chủ yếu mượn nhà dân thực hiện đan lát. Lực lượng lao động dần chuyển sang đi lao động ngoại tỉnh, ít người kế thừa nghề đan lát truyền thống. Bên cạnh đó, việc giới thiệu và quảng bá sản phẩm ra thị trường trong và ngoài tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, một mặt do sản phẩm chưa đa dạng, sản xuất số lượng còn nhỏ lẻ, chủ yếu làm theo đơn đặt hàng và bán lẻ ngoài chợ phiên… Do đó rất cần sự quan tâm của các cấp, ngành bố trí kinh phí đầu tư xây dựng trụ sở làng nghề hoạt động hiệu quả, có biện pháp hỗ trợ quảng bá sản phẩm ra thị trường, một số kỹ thuật đan lát mới, trang thiết bị hỗ trợ việc đan lát thủ công… để tạo bước đột phá nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn xã.
Đến thôn Má Chề giờ đây, không chỉ được hòa mình vào những nét văn hóa đặc sắc, mà còn được tận mắt chứng kiến công việc đan lát thủ công truyền thống của người Cờ Lao. Nhờ sự tâm huyết, đam mê với nghề, các nghệ nhân đã góp phần bảo tồn nét văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc mình.
Tin liên quan
Nghề đan lát của người Khơ Mú
09:15 | 19/10/2023 Tin tức
Nghệ An: Nghề đan lát nghề truyền thống của đồng bào Thái xã Yên Khê
10:41 | 27/04/2023 Làng nghề, nghệ nhân
Tin mới hơn
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nam Định: Nước mắm "Nhà thờ đổ" - Hương vị truyền thống vùng quê Hải Hậu
14:55 OCOP
11 công dụng tuyệt vời của lá lốt đối với sức khoẻ
14:55 Sức khỏe - Đời sống
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 Làng nghề, nghệ nhân
Hành tăm ở vùng đất cát pha bạc màu
14:53 OCOP