Hà Nội: 29°C Hà Nội
Đà Nẵng: 29°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 29°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 30°C Thừa Thiên Huế

Làng nghề làm chổi lông gà vịt Triều Khúc

LNV - Cách trung tâm Hà Nội 10km về phía Tây, có một làng nghề độc đáo Triều Khúc; Không biết từ bao đời nay đã hình thành nghề thu mua và làm chổi lông gà vịt. Sản phẩm của làng nghề có mặt ở khắp các vùng miền Việt Nam, là mặt hàng gia dụng được các gia đình Việt sử dụng để phủi bụi bàn thờ, xe ô tô, cho đến quét dọn những góc khuất trong ngôi nhà. Thế nhưng, ngày nay, chỉ còn gần 10 hộ gia đình còn giữ nghề truyền thống.
Trước đây, thời bao cấp cứ sáng sớm tinh mơ mỗi ngày, nghề làm chổi phát triển mạnh người dân thôn Triều Khúc (Tân Triều – Thanh Trì – Hà Nội) lại tỏa đi khắp các chợ ở thủ đô thu mua từng nắm lông gà, lông vịt. Thứ tưởng bỏ đi ấy người làng nghề mang về xử lý vừa để xuất khẩu, vừa phục vụ nghề làm chổi lông vịt đã có từ bao đời nay.

Dưới cái nắng yếu ớt của buổi trưa đầu năm chúng tôi có dịp qua làng nghề Triều Khúc, trong các sân phơi ở khu nghĩa trang ven làng thấp thoáng vài người cầm cào, cầm chổi phơi đảo lông vịt. Bà Phạm Thị Lành, một người dân làm nghề tâm sự: "Phơi lông vịt còn vất vả hơn phơi lúa. Lúc trời có dấu hiệu mưa là phải chạy thật nhanh kẻo cơn giông mạnh làm lông bay hết. Nếu để lông gà vịt bị dính tí mưa xem như bỏ đi toàn bộ. Nghề buôn lông gà đã có hàng trăm năm nay ở Triều Khúc. Hiện Triều Khúc có từ 40 đến 50 hộ gia đình theo nghề này, còn nghề làm chổi hiện cũng có khoảng 10 hộ…”


Sáng sớm, người Triều Khúc đi các chợ Hà Đông, chợ Mơ, chợ Long Biên... để thu mua lông gà. Trung bình mỗi ngày, một hộ thu mua được từ 2 đến 3 tạ lông. Khi mua về, người ta phải nhặt rác và phân loại. Cái lông to dùng để làm quả cầu lông, bán được giá hơn. Lông nhỏ dùng để xuất khẩu sang Trung Quốc, giá một kg lông vịt ướt tại chợ là 25 nghìn, còn sau khi phân loại, phơi khô bán được 40 nghìn.

Sau khâu phơi, lông vịt được cho lên lò sấy thật khô rồi đóng bì và bán cho một đại lý lớn trong làng. Theo người dân tiết lộ, người ta sẽ dùng hóa chất tẩy rửa lông vịt để làm chăn, màn, quần áo. "Cả cuộc đời tôi gắn bó với nghề buôn lông vịt, tôi quen thuộc với nó đến nỗi không còn ngửi thấy mùi hôi của nó. Nghề này vất vả nhất vào dịp giáp Tết vì khi đó lượng lông gà, lông vịt nhiều" - Bà Lành chia sẻ.

Bên cạnh nghề buôn lông vịt, người Triều Khúc còn làm chổi từ lông của các loại gia cầm, trong đó phổ biến nhất là chổi lông gà. Sau khi mua dây lông về, các hộ sản xuất sẽ giặt qua xà phòng, phơi khô trước khi làm chổi. Mục đích là để khử toàn bộ mùi và các chất hữu cơ còn lại. Sau đó, người ta buộc đầu dây lông gà vào đầu que tre, quét sơn vào gốc lông để nó bám dính rồi khéo léo quấn sợi lông quanh que tre. Để làm chổi, trước hết người ta phải dùng kim khâu các lông lại với nhau, thứ công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ nên hầu hết người làm nghề đa phần là chị em phụ nữ. Một dây lông cánh bán cho các hộ làm chổi được 4.000 đồng. Nếu là lông mã thì được 330.000 đồng/1kg, trừ chi phí mua lông thì mỗi ngày người làm nghề cũng được 80.000 đồng.

Hộ gia đình ông Nguyễn Huy Dễ đã 5 đời làm chổi lông gà. Hiện tại, con cháu, dâu, rể và cả ông nữa là 23 người đều làm chổi. Mỗi ngày, gia đình ông tết được vài trăm cái chổi lông gà vịt. Chổi lông gà được làm thủ công rất cầu kỳ, vì thế cần nhiều người trong làng cùng góp công tạo nên chiếc chổi. Người chuyên đi các chợ mua lông gà, sau đó họ bán lại cho một vài người già trong làng để phơi khô rồi phân loại lông, tiếp đến là xâu lông vào chỉ dù rồi mới đến công đoạn quấn vào các thanh tre.

Chị Vũ Thị Oanh ở xóm Lẻ, Triều Khúc là thế hệ thứ 4 trong gia đình làm chổi lông gà ở Triều Khúc cho biết: "Ngày trước tôi cũng làm công đoạn khâu lông vào dây dù, nhưng bây giờ còn dành thời gian đi chợ bán chổi, nên tôi mua sẵn lông đã khâu về giặt sạch rồi quấn vào cán chổi". Chổi được làm chủ yếu từ lông gà trống, đặc biệt, những con gà trống càng to thì lông càng dài, màu đẹp, có thể tận dụng được hết lông của nó, lông ở gần đuôi là đẹp và đắt nhất. Lông gà mái cũng làm được chổi nhưng giá bán không cao. Chiếc chổi làm từ loại lông gà trống óng mượt, có giá 350.000 đồng.

Theo những người làm lâu năm thì chổi từ lông gà thả vườn đẹp và bền hơn rất nhiều lông gà nuôi công nghiệp vì lông gà nhà cọ sát nhiều. Trên các bộ phận của con gà thì lông sát đuôi đẹp nhất. Để làm được một cái chổi này cần có lông của ít nhất 50 con, bán với giá 250.000 đồng/chiếc. Ngày nay, người làng Triều Khúc còn biến hóa các chổi lông gà bằng cách nhuộm các màu khác nhau vào đầu chổi.

Lông của một con gà sẽ được phân thành 5 loại: Lông nhất (lông gần đuôi), lông kim (lông cổ), lông đen, lông nhì và lông con. Để làm được một cái chổi lông nhất thì cần có lông của ít nhất 50 con gà, bán với giá 200.000 - 400.000 đồng/1 cái chổi. Chổi được làm nhiều kích cỡ khách nhau, trung bình khoảng từ 200 gam - 300 gam lông/1 chiếc chổi. Những người thợ buộc dây lông gà vào đầu que tre, quét nhựa đường vào gốc lông để bám dính rồi khéo léo quấn sợi lông quanh que tre. Để bảo quản loại chổi này được sử dụng bền lâu, nên quét thường xuyên và treo cách xa tường vôi.

Chổi lông gà có rất nhiều công dụng như: Để phủi bụi bàn thờ, xe ôtô, quét dọn những góc khuất trong ngôi nhà. Từ khi những chiếc chổi lông gà được lên báo Pháp, người dân trong làng cảm thấy tự hào khi cái nghề mà tổ tiên để lại được vươn ra thế giới. Ngày xưa, người làm nghề đã xuất khẩu chổi lông gà sang Nhật Bản, Pháp… mỗi lần bán cả nghìn chiếc. Bây giờ số lượng chổi bán ra ngày một ít, nhưng những gia đình làm uy tín nên vẫn có những mối hàng xuất khẩu chổi đi Thái Lan và Lào với giá bán từ 80.000 - 100.000 đồng/chiếc.

Hiện nay, những người làm chổi lông gà vịt Triều Khúc đang lo ngại về tương lai của nghề khi người tiêu dùng đang chuyển sang mua những loại chổi rẻ tiền hơn, cũng như các loại chổi bằng nhựa được sản xuất hàng loạt với số lượng lớn đang tràn ngập thị trường, dần chiếm "chỗ đứng" của những chiếc chổi truyền thống. Vì thế, hiện nay, nhiều gia đình đã chuyển nghề khác, nghề làm chổi lông gà cũng đang mai một dần, trong làng chỉ còn khoảng trên dưới chục hộ gia đình còn theo nghề.

Bài, ảnh: Nguyễn Hiếu

Tin liên quan

Tin mới hơn

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị về việc tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025. Đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và đồng chí Võ Văn Hưng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì hội nghị.
"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

Gìn giữ và phát huy nghề truyền thống của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ

LNV - Giữa dòng chảy hiện đại hóa, những nghề truyền thống như dệt thổ cẩm và đan lát của đồng bào Hrê ở huyện Ba Tơ (tỉnh Quảng Ngãi) vẫn được gìn giữ bền bỉ qua nhiều thế hệ. Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ cao, các sản phẩm thủ công còn là biểu tượng văn hóa độc đáo, gắn liền với đời sống núi rừng và tâm hồn người Hrê. Nhờ đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân, những nghề xưa không chỉ sống lại mà còn trở thành điểm nhấn trong phát triển du lịch cộng đồng địa phương.
Mùa sen ở hồ Tây

Mùa sen ở hồ Tây

LNV - Vào dịp tháng 6 này, trên khắp các ao, đầm trồng sen ở khu vực hồ Tây (quận Tây Hồ) rộn ràng không khí thu hoạch, chụp ảnh với hoa. Sen trồng ở đây là sen bách diệp với bông to có 100 cánh, mùi thơm đượm mang một nét đặc trưng riêng của hồ Tây mà không nơi nào có được.
Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

Nghề Đúc Đồng Đại Bái: Tinh Hoa Văn Hóa Bắc Ninh

LNV - Bắc Ninh là một tỉnh nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống, trong đó phải kể đến làng nghề đúc đồng Đại Bái, trước đây gọi là làng Văn Lãng (hay còn gọi là làng Bưởi Nồi), thuộc xã Đại Bái, huyện Gia Bình. Từ lâu, làng đã nổi danh với nghề đúc đồng, chuyên sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo.
Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

Đưa sản phẩm làng nghề lên sách, tăng cơ hội xuất khẩu

LNV - Việc đưa các sản phẩm làng nghề lồng ghép trong các cuốn sách là cách thức hiệu quả để quảng bá thương hiệu, tăng cơ hội xuất khẩu.

Tin khác

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội

Bảo tồn văn hóa làng nghề qua sản phẩm OCOP của Hà Nội

LNV - Hà Nội là mảnh đất hội tụ tinh hoa văn hóa dân tộc, nơi lưu giữ hơn 1.350 làng nghề và làng có nghề truyền thống. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển, việc bảo tồn và phát huy giá trị làng nghề đang đứng trước nhiều thách thức. Chương trình 'Mỗi xã một sản phẩm' (OCOP) được xác định là một trong những giải pháp chiến lược giúp Hà Nội bảo tồn văn hóa làng nghề một cách hiệu quả và bền vững.
Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến

Gia Lâm: Địa danh “Dương Xá” được bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm nông sản chế biến

LNV - Theo UBND huyện Gia Lâm, UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 2738/QĐ-UBND, cho phép Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp xã Dương Xá sử dụng địa danh “Dương Xá” để đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể “Nông sản chế biến Dương Xá”.
Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng

Gìn giữ tinh hoa làng nghề xứ Quảng

LNV - Trong số sáu cá nhân vừa được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân” vì những cống hiến đặc biệt trong gìn giữ và phát huy di sản nghề thủ công mỹ nghệ, tỉnh Quảng Nam vinh dự có hai đại diện: Ông Lê Đức Hạ (nghệ nhân gốm ở TX Điện Bàn) và ông Huỳnh Sướng (nghệ nhân mộc tại TP Hội An).
Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”

Chuyện của “Vua gỗ lũa Trai Vàng”

LNV - ’’Nơi tôi sinh: Làng Phùng Xá- Huyện Thạch Thất gần Chùa Thầy- một làng quê nghèo nhưng dân quê tôi thật thà lắm… “ Một câu nói cũng rất thật thà chân chất đến từ người đàn ông có ánh mắt kiên định, khuôn mặt sáng có chút lãng tử như một hoạ sĩ. Đó là anh Chu Văn Ân, nghệ nhân gỗ lũa Trai Vàng.
Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo

Nghệ nhân sinh vật cảnh năng động, sáng tạo

LNV - Nói đến "Bắc lan" hay "Bắc hồ câu", "Bất động sản Phương Bắc" ở Suối Hai thì người dân huyện Ba Vì (Hà Nội) và các địa phương lân cận ai cũng biết đó là tên thường gọi của doanh nhân Lê Đức Bắc. Anh Bắc không những thành đạt trong lĩnh vực vận tải, xây dựng, kinh doanh bất động sản mà còn là một nghệ nhân sinh vật cảnh và làm vườn (SVC & LV).
Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông

Làng nghề xứ Thanh – Nơi kết tinh tinh hoa văn hóa cha ông

LNV - Xứ Thanh nổi tiếng là vùng đất của những làng nghề truyền thống lâu đời, nơi lưu giữ trọn vẹn giá trị văn hóa, tinh thần và bàn tay tài hoa của bao thế hệ. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, mỗi làng nghề không chỉ là kế sinh nhai của người dân mà còn là “bảo tàng sống” của tinh hoa văn hóa đất Việt, ngày càng được phát huy mạnh mẽ trong đời sống hiện đại.
Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng

Giữ lửa nghề bánh tráng Thuận Hưng

LNV - Nằm ven dòng sông Hậu hiền hòa, làng nghề bánh tráng Thuận Hưng (xã Thuận Hưng, quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ) là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời, nổi tiếng miền Tây Nam Bộ. Ngày nay, những người dân nơi đây vẫn miệt mài đỏ lửa, tráng bánh nhằm gìn giữ và phát triển làng nghề địa phương.
Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

LNV - Với đường bờ biển dài, điều kiện tự nhiên thuận lợi và nguồn lợi thủy sản phong phú, Việt Nam sở hữu lợi thế lớn về nghề nuôi biển. Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm tháo gỡ những nút thắt, phát huy tối đa tiềm năng, hướng tới mục tiêu phát triển nghề nuôi biển hiện đại, bền vững.
Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá

Làng nghề dệt lanh Lùng Tám – Nét văn hóa Mông trên Cao nguyên đá

LNV - Lên Cao nguyên đá, nhiều du khách sẽ tìm đến với Làng nghề dệt vải lanh Lùng Tám, xã Lùng Tám, huyện Quản Bạ. Nơi đây nổi tiếng với việc gìn giữ, phát huy hiệu quả nghề truyền thống của Hợp tác xã lanh Lùng Tám, với 100% thành viên là phụ nữ người Mông. Sự cần cù, sáng tạo từ những sợi lanh đã cho ra đời nhiều sản phẩm thủ công rất đẹp, mang đậm bản sắc truyền thống. Chính điều này đã giúp cho Làng nghề dệt vải lanh Lùng Tám trở thành một điểm du lịch trải nghiệm cực kỳ hấp dẫn và thu hút rất đông du khách.
Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ

Nghệ nhân “hồi sinh” các con giống bột cổ

LNV - Từ năm 2012 đến nay, nghệ nhân Đặng Văn Hậu (làng Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) đã lần lượt tái hiện lại hàng loạt con giống độc đáo: Lục súc tranh công, Tứ linh, Tam sư, Nghê hý châu, Ngũ hổ thần quan… Đặc biệt, các họa tiết truyền thống vân mây từ tranh Hàng Trống được đưa vào con giống bột, tạo nên sự giao thoa giữa mỹ thuật dân gian và hơi thở hiện đại.
Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025

Phú Yên công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025

LNV - UBND tỉnh Phú Yên vừa ban hành Quyết định công nhận 11 nghề truyền thống năm 2025 cho các địa phương trên địa bàn tỉnh.
Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt

Người âm thầm dùng cây kim, sợi chỉ lưu giữ hồn cốt văn hóa Việt

LNV - Sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã dẫn đến việc sử dụng máy móc thay cho lao động chân tay, máy thêu ra đời và công nghệ thêu cũng phát triển theo đó. Mặt khác, trước sự tác động của kinh tế thị trường trong những năm gần đây, nhiều nghề thủ công có nguy cơ mai một, trong đó có nghề tranh thêu tay truyền thống.
Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội

Văn hoá Bắc Bộ qua các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Hà Nội

LNV - Trải qua biết bao nhiêu thăng trầm, biến cố, các làng nghề ở Hà Nội vẫn giữ được nét đẹp riêng, góp phần làm nên vẻ đẹp của mảnh đất ngàn năm văn hiến. Những làng nghề truyền thống ấy nổi tiếng là điểm đến thú vị cho bạn trong những chuyến đi cuối tuần khám phá Thủ đô.
Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc

Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc

LNV - Nhân kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, chiều 10/6, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Lương Cường gặp mặt các nghệ nhân làng nghề tiêu biểu toàn quốc và lãnh đạo Hiệp hội Làng nghề Việt Nam.
Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế

Cao Bằng gìn giữ và phát triển làng nghề truyền thống: Nét đẹp văn hóa gắn liền phát triển kinh tế

LNV - Từ những làng nghề đan lát, dệt thổ cẩm, đến miến dong Phia Đén, rèn Phúc Sen hay ngói đất nung Lũng Rì, tỉnh Cao Bằng đang từng bước gìn giữ và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống. Không chỉ góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, các làng nghề còn mang lại sinh kế ổn định cho người dân, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, và trở thành điểm tựa quan trọng trong hành trình xây dựng nông thôn mới bền vững.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Trại hè kết nối kiều bào trẻ 2025: “Cùng nhau viết tiếp câu chuyện hòa bình”

Trại hè kết nối kiều bào trẻ 2025: “Cùng nhau viết tiếp câu chuyện hòa bình”

LNV - Chiều 3/7, tại Hà Nội, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao, tổ chức gặp gỡ báo chí thông tin về: Những chính sách mới của Đảng và Nhà nước liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài và chương trình Trại hè Việt Nam 2025.
Gia Lai vùng đất hợp nhất giữa đại ngàn và biển xanh hội tụ

Gia Lai vùng đất hợp nhất giữa đại ngàn và biển xanh hội tụ

LNV - Sau khi sáp nhập hai tỉnh Bình Định và Gia Lai, không gian du lịch của tỉnh Gia Lai mới được mở rộng vượt bậc, mở ra cơ hội vàng để kết nối biển - rừng, xây dựng ngành du lịch trở thành mũi nhọn kinh tế xanh, bền vững và khác biệt.
Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

Chuẩn bị cho Festival Quốc tế 2025: Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị về việc tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025. Đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và đồng chí Võ Văn Hưng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trườ
"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

"Gieo mầm số" cho đất nghề Phú Xuyên

LNV - Nếu phải xác định một điểm khởi đầu cho hành trình chuyển đổi số tại huyện Phú Xuyên, thì đó không phải là hạ tầng, công nghệ hay những con số đầu tư hàng chục tỷ đồng, mà chính là yếu tố con người - những người dám nghĩ, dám làm, dám tiên phong.
Đời sống mới ở xã Lê Lợi

Đời sống mới ở xã Lê Lợi

LNV - Sau khi đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2019, xã Lê Lợi (huyện Thường Tín) không ngừng nâng chất các tiêu chí nông thôn mới đã đạt và thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu nông thôn mới nâng cao.
Giao diện di động