Nông nghiệp Việt Nam năm 2018: Đột phá mới, kỳ vọng mới
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Sau những nỗ lực năm 2017, ngành bước vào thực hiện kế hoạch năm 2018 khi tiêu thụ nông sản đang gặp cạnh tranh gay gắt bởi nhiều quốc gia, đặc biệt tác động từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung; dịch bệnh trên cây trồng vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, nhất là nguy cơ xâm nhập dịch tả lợn Châu Phi vào Việt Nam. Trong khi đó, yếu kém trong sản xuất nhỏ trước đòi hỏi của nền sản xuất hàng hóa quy mô lớn chậm được khắc phục.
Do vậy, để đạt được kết quả như ngày hôm nay là nhờ vào sự lãnh đạo của Đảng, sự sâu sát trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ, sự giám sát đặc biệt của Quốc hội cũng như phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ban, ngành và địa phương. Phải kể đến ở đây là sự chung sức, vượt khó, sáng tạo của cộng đồng doanh nghiệp, bà con nông dân, sự đồng hành của các cơ quan truyền thông… Tất cả tạo nên sự đồng thuận cao trong xã hội và thống nhất hành động trong toàn ngành,… Cùng sáng tạo, đổi mới điều hành và bứt phá trong hành động để phát triển nhanh và bền vững. Những điểm tựa đó đã tạo sự chuyển biến rõ nét, thực chất trong thực hiện 3 đột phá chiến lược của Đảng (thể chế, nhân lực, kết cấu hạ tầng - PV), ngành tổ chức cơ cấu lại gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và xây dựng nông thôn mới. Từ đó, góp phần vào tăng trưởng chung của cả nước và đảm bảo an sinh xã hội.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Đức Long và Phó chủ tịch Đặng Huy Hậu xem sản phẩm OCOP của Móng Cái.
Về chi tiết, năm qua chúng ta lần đầu tiên xuất khẩu chính ngạch được thịt lợn đông lạnh sang Myanmar, thịt gà sang Nhật Bản…, thuật ngữ “sản phẩm xuất khẩu tỷ đô” giờ không còn mới với Nông nghiệp Việt Nam; hơn 105 ngàn ha đất lúa kém hiệu quả được chuyển đổi sang mô hình khác cho hiệu quả kinh tế cao hơn mà không làm giảm sản lượng lúa. Các hoạt động khác như khai thác và nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp, chế biến đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Năm 2018, chúng ta ghi nhận sự đổi mới và nâng cao các hình thức tổ chức sản xuất với sự tham gia của số lượng và quy mô lớn các doanh nghiệp vào nông nghiệp (2200 thành lập mới/9235 doanh nghiệp, tỷ trọng vốn đăng ký bình quân đạt 17,8 tỷ đồng/DN cao hơn bình quân chung cả nước là 10,2 tỷ - PV), chưa kể số HTX được thành lập mới tăng 63% so với 2017, 1500 trang trại được hình thành, đa số hoạt động hiệu quả… Các mô hình nông nghiệp đang chuyển dịch theo quy mô, chất lượng và hiệu quả, đáp ứng cao yêu cầu thị trường…
Phóng viên: Ông vừa nhắc đến việc thực hiện “3 đột phá chiến lược” trong ngành nông nghiệp. Ông có thể cho bạn đọc biết rõ hơn về nội dung này?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Ba đột phá chiến lược gồm: Thể chế, nhân lực và kết cấu hạ tầng là những nội dung quan trọng trong chỉ đạo của Đảng, đã được Chính phủ triển khai thực hiện trong những năm qua và nhất là thể hiện trong Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ.
Đối với Bộ Nông nghiệp & PTNT, đây cũng là 3 hướng đột phá quan trọng xuyên suốt năm 2018, kế hoạch 2019 và những năm tiếp theo.
Về công tác xây dựng thể chế, chính sách… - Đây là nhiệm vụ trọng tâm luôn được chú trọng, trực tiếp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, chỉ đạo hoàn thiện bổ xung hệ thống văn bản quy phám pháp luật và hệ thống các chính sách phát triển nông nghiệp nông thôn. Năm 2018, Bộ hoàn thành và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội thông qua 2 luật: Luật trồng trọt và Luật Chăn nuôi; xây dựng trình Chính phủ ban hành 19 Nghị định hướng dẫn thực hiện các Luật. Chỉ tính riêng ngành, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 4 Quyết định, 44 thông tư do Bộ ban hành. Ngoài ra, hoàn thiện 17 đề án và 412 nhiệm vụ được hoàn thành. Đặc biệt, ngành nông nghiệp năm qua đã đẩy nhanh tiến độ, chất lượng xây dựng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3,4; cắt giảm và đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nổi bật là việc rà soát và đơn giản hóa 173/345 điều kiện đầu tư kinh doanh, 32/63 thủ tục hành chính kiểm tra chuyên ngành…
Về nhân sự, Ngành tổ chức thực hiện Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy hành chính ngành Nông nghiệp & PTNT và tổ chức sự nghiệp công lập. Trong năm đã giảm khoảng 2,5% biên chế công chức, viên chức. Hệ thống quản lý nhà nước ở các cấp được rà soát và từng bước hoàn thiện nên hiệu lực và hiệu quả quản lý ngành được nâng cao.
Về kết cấu hạ tầng: Đây là năm chúng ta quan tâm đầu tư nâng cấp hạ tầng nông nghiệp nông thôn, thủy lợi, phòng chống thiên tai… với hệ thống quản lý chặt chẽ và minh bạch. Hoàn thành 51 dự án đầu tư từ nguồn vốn Bộ quản lý, nhiều dự án được đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành sớm; củng cố nâng cấp 1581 km đê sông, 1331 km đê biển… Tổng giải ngân đầu tư cả năm đạt 15000 tỷ đồng, cao hơn 8285 tỷ so với 2017. Ngoài ra hệ thống thủy lợi và công tác phòng chống thiên tai được nâng cấp theo hướng đa mục tiêu, tăng năng lực tưới tiêu của hệ thống lên thêm hơn 10000 ha.
Điều đặc biệt, Chương trình Xây dựng Nông thôn mới được đặc biệt quan tâm và đạt thành tựu quan trọng. Với 42,4% số xã và 61 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn, nhiều đơn vị đã/đang thực hiện Nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu tạo lên sự đồng bộ cao về kết cấu hạ tầng gắn với phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn.
Phóng viên: Vậy, thưa ông, với những thành tựu như vậy, sang năm 2019 chúng ta phải đối mặt với những khó khăn thách thức như thế nào? Và, giải pháp nào cho ngành Nông nghiệp khắc phục khó khăn, tiếp tục giữ vững thành tích và đà phát triển như hiện tại?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Nông nghiệp của chúng ta đang trên đà khởi sắc với nhiều tín hiệu khả quan trong tiến trình hội nhập. Tuy nhiên, vẫn có những tồn tại, khó khăn, thách thức, đôi khi là vốn có mà chúng ta phải đối mặt và khắc phục như: Sự chênh lệch trong sản xuất nông nghiệp vùng miền do quá trình cơ cấu lại ngành chưa đồng đều, thị trường tiêu thụ các sản phẩm nông sản được đẩy mạnh nhưng đôi khi còn hiện tượng thừa cung ở một số mặt hàng, một số thời điểm do thực hiện triển khai quy hoạch và công tác dự báo còn bất cập; chế biến đã nâng cao song vẫn chậm so với yêu cầu của SXHH lớn trong hội nhập,….
Từ đó, xác định năm 2019 là năm bản lề, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc hoàn thành kế hoạch 5 năm 2016-2020, trên cơ sở quán triệt và thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về kế hoạch phát triển chung của Đất nước cũng như của riêng ngành,… Quyết tâm xây dựng nền nông nghiệp thông minh, hội nhập quốc tế, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới phồn vinh và văn minh - là hướng đích mà toàn ngành Nông nghiệp xác định phải thực hiện.
Năm 2019, chúng ta phải nỗ lực giữ vững và nâng cao đà tăng trưởng của những kết quả đã đạt được, trong đó phải kể đến việc phấn đấu nâng kim ngạch xuất khẩu nông sản lên mức 42-43 tỷ USD, hoàn thành nhiệm vụ mục tiêu Xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2010-2020… Song song với đó là việc mở rộng và nâng cao hiệu quả các mô hình liên kết, sản xuất trên quy mô lớn; đẩy mạnh và thúc đẩy sản xuất, chế biến tinh các sản phẩm nông sản gắn với yêu cầu của thị trường, cùng với công tác đẩy nhanh triển khai chương trình “mỗi xã một sản phẩm”… Cũng trong năm 2019, chúng ta sẽ tổ chức thực hiện 2 luật mới ban hành: Luật Trồng trọt và Luật Chăn nuôi nhằm thể chế hóa tốt nhất hoạt động ngành nông nghiệp trong 2 lĩnh vực chủ đạo tạo ra sản phẩm lợi thế này.
Để làm được điều này, trong kế hoạch thực hiện năm 2019, ngành tập trung một số giải pháp chính như: (1) Tiếp tục thực hiện cơ cấu lại ngành và đẩy mạnh sản xuất chế biến, phát triển thị trường tiêu thụ nông sản, thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Trong đó, chú trọng rà soát đánh giá lợi thế, tiềm năng để xây dựng, phát triển cơ cấu sản phẩm theo 3 trục sản phẩm phù hợp yêu câu thị trường và thích ứng biến đổi khí hậu. Từ đó sẽ đưa ra giải pháp cụ thể, phù hợp trong chỉ đạo và phát triển thị trường tiêu thụ kịp thời, hiệu quả. (2) Trọng tâm đẩy mạnh chương trình MTQG Xây dựng Nông thôn mới và Mỗi xã một sản phẩm nhằm phát triển bền vững nông thôn. Đây cũng là nhiệm vụ hàng đầu trong năm 2019 khi chúng ta dự kiến hoàn thành mục tiêu Nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 trước thời hạn 1 năm. (3) Phát triển hạ tầng nông thôn theo nghị quyết 16/NQ-CP và chương trình hành động của Bộ đáp ứng yêu cầu phát triển của SXNNHH và thích ứng với biến đổi khí hậu. (4) Hoàn thiện thể chế, chính sách và đẩy mạnh cải cách hành chính là giải pháp quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính liên quan, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo… Ngoài ra, một số nhóm giải pháp thường niên cũng được tăng cường như: Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, tổ chức kinh tế trong ngành; tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm để tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu và tiêu thụ nông sản; chủ động và tận dụng tối đa cơ hội của cách mạng 4.0 song song với việc đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc ngành…
Những ghi nhận của lãnh đạo Đảng, Chính phủ dành cho ngành Nông nghiệp trong thời gian qua, đặc biệt đánh giá của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trong buổi tổng kết vừa rồi là niềm tự hào của toàn ngành, của công sức, nỗ lực và niềm tin mà người dân, đơn vị, doanh nghiệp trên khắp đất nước đã dành cho ngành suốt những năm qua. Tất nhiên, đây cũng là nhiệm vụ mà tập thể lãnh đạo, CBCNV trong ngành tiếp tục phấn đấu giữ vững và phát huy, phấn đấu đưa ngành Nông nghiệp Việt Nam nhanh chóng hội nhập và phát triển.
Phóng viên: Xin chân thành cám ơn những chia sẻ của ông về những thành tựu mà ngành đã đạt được trong thời gian qua cũng như hướng đi mới trong năm 2019. Còn với cá nhân Ông, Đại diện lãnh đạo Đảng, Chính phủ - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã dành những khen ngợi đặc biệt. Cảm nghĩ của ông như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: (cười tươi): Đó là món quà đặc biệt ý nghĩa không chỉ dành riêng cho tôi mà là toàn thể cán bộ trong ngành. Ngành còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức và cũng rất tự hào khi luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt, chỉ đạo sát sao, kịp thời của lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Đây chính là động lực và tự tin giúp tập thể lãnh đạo, CBCNVC trong ngành nỗ lực phấn đấu, là niềm tin giúp người dân, đơn vị đồng hành cùng Nông nghiệp phát triển.
Phóng viên: Trước thềm xuân mới - Xuân Kỷ Hợi, cùng với chương trình OCOP được triển khai, mà nhiều sản phẩm OCOP là từ hệ thống làng nghề, qua bàn tay - khối óc của nghệ nhân,… Ông có thể gửi gắm đôi lời đến bạn đọc của Thời báo Làng nghề Việt .
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Như chúng ta đã biết, “Mỗi xã một sản phẩm - OCOP” là chương trình kinh tế trọng điểm của Chính phủ nhằm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng nội sinh và gia tăng giá trị. Trọng tâm của chương trình là phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị, do các tổ chức kinh tế tập thể và kinh tế tư nhân thực hiện, bao gồm nghiên cứu phát triển, hoàn thiện sản phẩm, xây dựng mẫu mã, tiêu chuẩn chất lượng, tổ chức sản xuất và xúc tiến thương mại… Ở đó, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, ban hành khung pháp lý và chính sách để thực hiện, hỗ trợ các khâu đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, định hướng qui hoạch các vùng sản xuất hàng hoá, dịch vụ…
Theo khảo sát ban đầu, có đến hơn 10000 sản phẩm lợi thế cho OCOP trên khắp đất nước, sản phẩm làng nghề chiếm tỷ lệ cao trong đó. Chúng ta đang có 5.411 làng nghề, chưa truyền thống và làm có nghề được công nhận, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ (2.886 làng nghề, chiếm 53,3%), thu hút khoảng 11 triệu lao động phi nông nghiệp, tập trung hầu hết ở khu vực nông thôn. Nhiều sản phẩm làng nghề đang có tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu cao, được thị trường quốc tế chấp nhận.
Nếu tính đơn giản, mỗi làng nghề có 1 sản phẩm tham gia OCOP thuộc 6 nhóm sản phẩm chủ lực OCOP, chúng ta đã có hơn 5000 sản phẩm trên toàn quốc. Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, đây sẽ là điểm tựa quan trọng đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập bền vững người dân khu vực nông thôn cũng như mục tiêu cốt lõi của chương trình Xây dựng Nông thôn mới nói chung, OCOP nói riêng.
Nhân dịp Tết đến - Xuân về, thay mặt lãnh đạo Bộ và CBCNVC ngành Nông nghiệp, tôi kính chúc bạn đọc của Thời báo Làng nghề Việt, các đơn vị, doanh nghiệp, nghệ nhân và người lao động tại các làng nghề Việt Nam nói riêng đón Tết vui vẻ, một năm mới an khang, thịnh vượng.
Năm mới đến, rất mong bà con tiếp tục nỗ lực, tập trung phát triển kinh tế, góp phần giữ gìn an ninh - văn hóa, thực hiện thành công nhiệm vụ các chỉ tiêu phát triển vì một đất nước phồn vinh,
giàu mạnh./.
Thực hiện: Nguyễn Nam - Hoàng Vũ
Tin liên quan
Tin mới hơn
Hải Dương: Làng nghề tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn
13:54 | 18/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên phấn đấu công nhận mới từ 1 đến 2 làng nghề
11:06 | 18/09/2024 OCOP
Nông dân Hồ Trọng Lập được vinh danh Nông dân Việt Nam xuất sắc 2024
14:59 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định triển khai giải pháp ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp
14:45 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Du lịch trải nghiệm nghề truyền thống
09:50 | 17/09/2024 Du lịch làng nghề
Nông dân Phú Thọ "kiếm bộn tiền" nhờ một thứ quả đặc biệt không thể thiếu trên mâm ngũ quả Tết Trung thu
09:43 | 17/09/2024 Kinh tế
Tin khác
Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)
09:39 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người "Thổi hồn" cho nghề làm bánh oản cổ truyền
16:03 | 16/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cơ hội để phát huy tiềm năng của làng nghề truyền thống
11:17 | 16/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xưởng mộc Minh Mít làm nhà thờ gỗ sơn son thiếp vàng
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống hoa, cây cảnh Triệu Đề
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tự Lập: Khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát - Đem lại những sản phẩm và chất lượng dịch vụ tốt nhất đến khách hàng
09:55 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cụ ông 75 tuổi tự tay làm hơn 100 chiếc đèn Trung thu truyền thống
10:35 | 12/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thừa Thiên Huế: Nghề làm đầu lân tất bật mùa trung thu
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Giữ gìn tinh hoa nghệ thuật khảm trai ở làng nghề Chuôn Ngọ
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngày hội mắm Châu Đốc Tôn vinh ẩm thực kết nối kinh tế vùng miền
11:20 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ông “vua dép lốp” trở thành Nghệ nhân làng nghề
11:19 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên tập trung thực hiện xây dựng nông thôn mới đến năm 2025
15:20 Nông thôn mới
Khoác áo mới có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Định
14:55 Khuyến công
Xây dựng vùng chè hơn 500ha theo hướng VietGAP ở huyện Kỳ Anh
09:57 Khuyến nông
Triển vọng phát triển kinh tế từ nghề nuôi rắn ở Đồng Hỷ
09:57 Kinh tế
Vệ sinh giếng nước, bể chứa, xử lý môi trường sau lũ lụt theo hướng dẫn của Bộ Y tế
09:56 Sức khỏe - Đời sống