Làng nghề Việt Nam ứng dụng công nghệ 4.0
Ông Lưu Duy Dần- Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Sự phát triển của các làng nghề không những mang đến việc làm, nâng cao thu nhập cho hàng triệu lao động, đóng góp quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước mà còn góp phần gìn giữ, phát triển những nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, khi giao thương mở rộng nhất là khi dịch bệnh như hiện nay. Đây cũng là lúc các làng nghề phải đối mặt sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường, tràn lan những sản phẩm hàng hóa ngoại nhập, cùng với đó là sự ra đi của nhiều nghệ nhân cao tuổi khiến không ít giá trị văn hóa bị mai một, bí mật nghề nghiệp bị thất truyền. Ðiều này đe dọa trực tiếp tới sự tồn tại, phát triển bền vững của các làng nghề truyền thống.
Các làng nghề hiện nay tích cực nghiên cứu để gia tăng mức độ đồng nhất của sản phẩm và rút ngắn thời gian sản xuất, tăng năng xuất lao động, tiết giảm chi phí.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (cuộc cách mạng công nghiệp 4.0) có tác động to lớn, toàn diện đến kinh tế - xã hội trên toàn thế giới. Không nằm ngoài xu hướng chung của thế giới, các làng nghề Việt Nam cũng đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Làng nghề Việt Nam tiếp cận khoa học kỹ thuật, công nghệ hiện đại thì mới có bước tiến nhanh, vững chắc.
Các làng nghề Việt Nam trước đây phần lớn sản xuất thủ công, chưa trải qua đầy đủ các cuộc cách mạng công nghiệp 2.0, 3.0 nên việc tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 gặp nhiều khó khăn. Trước thực trạng này, cần có giải pháp đồng bộ, bài bản, đặc biệt áp dụng công nghệ 4.0 từ sản xuất, kinh doanh cho đến tiêu thụ sản phẩm, quy hoạch phát triển làng nghề.
“Mỗi làng nghề phải định vị khả năng công nghiệp của mình, cụ thể là đang ở giai đoạn 1.0, 2.0 hay 3.0 để có lộ trình phát triển 4.0. Phải có đầu tư tương xứng, đặc biệt là máy móc, thiết bị hiện đại, cơ sở vật chất. Đầu tư cho nhân lực, nghệ nhân, thợ giỏi là linh hồn của làng nghề. Làng nghề cũng phải tự tái cơ cấu, loại bỏ những sản phẩm truyền thống mà nó không thích hợp hiện nay, cùng với đó là sáng tạo sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu hiện nay. Đa dạng hóa thị trường để không phụ thuộc vào một thị trường nào đó”.
Các làng nghề Việt Nam thời gian qua đã tích cực nghiên cứu khả năng ứng dụng công nghệ mới, công nghệ tự động hóa để gia tăng mức độ đồng nhất của sản phẩm và rút ngắn thời gian sản xuất, tăng năng xuất lao động, tiết giảm chi phí. Liên doanh, liên kết sản xuất tiêu thụ, chủ động tham gia chuỗi cung ứng với các doanh nghiệp trong và ngoài nước đang là hướng đi mới của các làng nghề Việt Nam. Đối với làng nghề “Phải có sự liên kết, kết nối giữa làng nghề, các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, tìm ra những mặt mạnh để làng nghề tồn tại, hướng đi phát triển. Ngoài đào tạo phát triển nguồn nhân lực chúng ta phải có quy hoạch các vùng nguyên liệu mở rộng sản xuất, đồng thời đào tạo nghề có trọng điểm, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, công tác quảng bá”.
Tác động của công nghệ 4.0 mở ra nhiều kênh tiêu thụ, ngày nay các làng nghề không chỉ bán hàng ở trong cửa hàng mà bán hàng thông qua các kênh thương mại trực tuyến, mạng xã hội, bán hàng qua mạng. Các làng nghề Việt Nam chú trọng xây dựng môi trường thương mại điện tử hiện đại, đẩy mạnh tương tác online trực tuyến với khách hàng để cho khách hàng cùng tham gia vào thiết kế, mẫu mã sản phẩm. Sản phẩm làng nghề hiện nay cũng đòi hỏi khác hẳn so với trước đây.
“Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là kết nối vạn vật, kinh tế tri thức, trí tuệ nhân tạo. Vì thế, các sản phẩm làng nghề hiện nay đứng trước sứ mệnh thay thế rất nhiều sản phẩm làng nghề trước đây. Sản phẩm làng nghề hiện nay không cần sản xuất số lượng lớn đáp ứng nhu cầu phổ thông nữa mà nó phải đặc biệt, mang dấu ấn văn hóa Việt Nam, trở thành quốc hồn, quốc túy của dân tộc Việt Nam”.
Làng nghề Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế-xã hội của đất nước, nhất là trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang phát triển mạnh mẽ hiện nay. Ở Việt Nam hiện nay có hơn 5000 làng nghề với khoảng 50 nhóm nghề, thu hút khoảng 11 triệu lao động. Các sản phẩm làng nghề Việt Nam đã xuất khẩu sang 160 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, kim ngạch xuất khẩu 1,7 tỷ USD/năm. Ứng dụng công nghệ 4.0 trong phát triển làng nghề không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, đóng góp tích cực vào việc xây dựng nông thôn mới, mà còn giải quyết việc làm cho lao động địa phương. Đây cũng là một cách thức để gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
Vừa qua Hiệp hội Làng nghề Việt Nam đã thành lập Ban Chuyển đổi số hỗ trợ cho các đơn vị làng nghề kinh doanh bán sản phẩm trên nền tảng số bắt kịp hội nhập quốc tế. Trong thời gian tới Hiệp hội triển khai Chương trình vinh danh các Danh hiệu Làng nghề Việt Nam lần thứ 10 năm 2022. Chương trình Kỷ lục Việt Nam, Độc bản Việt Nam và Chương trình nghệ nhân tiêu biểu làng nghề Việt Nam. Nhằm khen thưởng động viên khích lệ các nghệ nhân, thợ giỏi trong làng nghề.
Lưu Duy Dần
Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Tin liên quan
Tin mới hơn

Bước chuyển mới của làng gốm Phù Lãng
09:04 | 14/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề chuối khô Cà Mau
09:00 | 14/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

An Giang: Sức sống mới ở làng nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer
09:57 | 13/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hải Dương: Đưa bánh đa Lộ Cương vươn xa
09:49 | 13/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ An: Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Thái
09:45 | 13/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Làng nghề truyền thống đan đát Trung Chánh mang sắc thái, hình dáng đặc trưng riêng
08:52 | 12/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

Lễ hội Đình Hậu: Sắc màu truyền thống và tinh hoa Cốm Làng Vòng
08:51 | 12/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Vĩnh Phúc: Phát triển và bảo tồn các làng nghề truyền thống: Thực trạng và giải pháp
08:50 | 12/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hải Phòng: Phát huy bản sắc, giá trị làng nghề
08:49 | 12/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề đan lát ở Vĩnh Long
13:43 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Điện Biên: Giữ lửa cho nghề rèn của người Mông
09:56 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Cà Mau: Những người tâm huyết giữ nghề truyền thống lờ, lọp
09:55 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Đòn bẩy” để Hà Nội bảo tồn, phát huy giá trị làng nghề
09:55 | 07/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm ngói Âm Dương ở Lũng Rì
10:00 | 06/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Trù phú làng nghề
14:36 | 05/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Làng nghề đan đát Phú Hiệp tạo ra sản phẩm mang bản sắc văn hóa
08:29 | 04/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bắc Ninh: Các cơ sở sản xuất giấy ở làng nghề Phong Khê dừng hoạt động
11:39 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Thái Bình: Đưa nghề dệt đũi vươn xa
11:39 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng hương Cao Thôn
11:38 | 01/03/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Đồng Tháp: Lai Vung bảo tồn, phát triển nghề truyền thống
11:24 | 28/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bình Định: Nghệ nhân Thanh Đa đam mê hát dân ca, bài chòi
11:24 | 28/02/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Bước chuyển mới của làng gốm Phù Lãng
09:04 Làng nghề, nghệ nhân

Chuỗi hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội Hoa Ban 2025
09:01 Văn hóa - Xã hội

Làng nghề chuối khô Cà Mau
09:00 Làng nghề, nghệ nhân

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: Bình Định phải đổi mới, sáng tạo, tăng tốc, bứt phá
09:00 Tin tức

Lễ hội đền Hai Bà Trưng: Bảo tồn, gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc
08:59 Văn hóa - Xã hội









