Mộc Thượng Mạo: Hướng đi nào cho sự phát triển bền vững?
Làng nghề mộc Thượng Mạo không đơn thuần là làng có nghề, là kế sinh nhai của nhiều lao động trong và ngoài vùng lân cận mà nơi đây chứa đựng sự phát triển văn hóa của hàng nghìn năm phong kiến, của bề dày lịch sử “hội tụ” mang hơi thở của giá trị văn hóa đất kinh kỳ. Câu nói “Thợ Xốm, cốm Vòng” như một điển tích điển cố nói để nói về những người thợ mộc khéo léo trong việc xây dựng nhà cửa dân gian truyền thống.
Để phát triển được trong nghề, nhiều cơ sở làng nghề mộc Thượng Mạo đã đầu tư hệ thống máy móc hiện đại
Đặt chân tại mảnh đất Mộc Thượng Mạo, chúng ta càng thấy rõ hơn nét đẹp lao động của những nghệ nhân làng nghề, của niềm đam mê cần mẫn tạo ra những giá trị vật chất mang hơi thở, văn hóa của thời đại. Nhắc đến những làng nghề nổi tiếng về mộc tại Hà Nội, cái tên Mộc Thượng Mạo được gọi tên bằng sự ngưỡng mộ và tôn sùng.
Với bàn tay khéo léo và khối ốc của mình, từng tốp thợ tại đây được tham gia xây dựng nhiều đình, chùa, miếu, nhà thờ theo kiến trúc cổ xưa. Một số công trình vẫn được bảo tồn cho đến ngày nay như Đình Làng Đơ, Đình Khương Thượng, Đình Bình Đà, Đình La Tinh, Đình Đông Lao, Đình Văn Phú, Đình Khê Tang, Đình làng Thượng Mạo. Trải dài thăng trầm lịch sử, cha truyền con nối, những tinh túy nhất của làng nghề được gìn giữ và phát huy cho đến đời nay.
Sản phẩm của làng nghề chứa đựng sự tâm huyết, niềm đam mê hăng say lao động của những người dân nơi đây - Ảnh chụp tại cơ sở Mộc Thượng Mạo hộ kinh doanh Nguyễn Quang Ngọc, tổ 14, Phường Phú Lương
Làng nghề mộc truyền thống Thượng Mạo có diện tích đất tự nhiên trên 105.000m2. Có trên 632 hộ dân với 2.185 nhân khẩu, trong đó có gần 390 hộ sản xuất kinh doanh làm nghề mộc và trên 1.125 lao động. Hội có 139 hội viên. Năm 2009, Hội được UBNDTP Hà Nội công nhận làng nghề, đặc biệt có nhà thờ tổ nghề luôn được duy trì tế lễ giỗ tổ vào ngày 11/10 âm lịch hàng năm.
Theo ông Nguyễn Quang Thoại – Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Mộc: Các sản phẩm sản xuất tại làng nghề mộc Thượng Mạo rất đa dạng, bao gồm: trang trí nhà thờ, bàn tự, trang trí nội thất giường, tủ, bàn, ghế, cầu thang, khuôn cửa, đồ mỹ nghệ chạm, khắc như đồ thờ nhà thờ, đình, chùa, miếu... Một số công trình lớn trong và ngoài nước đều được những nghệ nhân làng nghề điêu khắc. Tác phẩm của Mộc Thượng Mạo được nhiều người dân ưa chuộng qua từng đường nét sắc sảo, tinh tế, đảm bảo về kỹ thuật, mỹ thuật với nhiều chất liệu như: gỗ Nam Phi; gỗ xoan, mít, gụ, hương, trắc...
Còn ông Lê Đình Hới – người dân có thâm niên lâu năm trong nghề cho biết: Làng nghề còn sống cho đến đời nay không những là do giá trị văn hóa, giá trị lịch sử của đất nghề, kinh nghiệm nghề của thế hệ trước để lại mà còn là những sản phẩm tinh hoa chứa đựng sự khéo léo, tinh xảo, đánh dấu sự phát triển thành công của những bàn tay nghệ nhân lành nghề. Nghề mộc đã nuôi lớn biết bao con người ăn học, đỗ đạt thành tài.
Nhưng làng nghề mộc cần hướng phát triển bền vững
Các bậc cao niên trong làng kể lại rằng: mảnh đất Thượng Mạo ngày nay được hình thành từ năm 36 sau công nguyên. Thời kỳ ấy, người dân trong vùng chủ yếu độc canh cây lúa, nạn đói kém, mất mùa thường xuyên vì thế đời sống bà con trong vùng hết sức nghèo nàn, lạc hậu. Với mong muốn đưa dân làng thoát khỏi nạn đói, các bậc cao niên trong làng đã cất công khắp nơi kiếm tìm thầy giỏi về dạy nghề cho dân. Từ đó nghề được nhân rộng và đạt được sự phát triển tinh hoa mang hơi thở của nét xưa và nay.
Nhưng nghề làng nghề mộc hiện nay đang đứng trước nguy cơ của sự ô nhiểm môi trường, nguy cơ bị mai một khi không còn quỷ đất phát triển nghề, và nguy cơ của gieo mầm của những căn bệnh ung thư quái ác.
Khu đất trống Xứ Đồng (Thượng Mạo) cách làng nghề 1 km được Hiệp hội làng nghề Mộc thương Mạo đề xuất làm điểm công nghiệp làng nghề
Vì thế, bài toán đặt ra tại làng nghề nơi đây đó là có quỷ đất để phát triển, có cụm công nghiệp để người dân phát triển hơn trong nghề.
Ông Nguyễn Viết Cường – Phó chủ tịch UBND Phường Phú Lương cho biết: UBND Phường đã có văn bản đề nghị các cấp có thẩm quyền sớm có khảo sát quy hoạch đất làng nghề để ổn định sản xuất, tránh ô nhiễm môi trường độc hại hóa chất ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân. UBND Phường Phú Lương báo cáo và đề xuất vị trí nghiên cứu, đề nghị bổ sung quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất cà các quy hoạch liên quan nhằm thiết lập cụm công nghiệp làng nghề Mộc Thượng Mạo tại khu đất đồng Sau Cầu, Nam Ninh, Hai Mẫu Chín, Thủ Từ, Triệu Sậy, Cổng Trung, Mõ Hạc, Trõ Lúa, Cầu Mõ, Ó Bờ Cừ nguồn gốc đất nông nghiệp của các xã viên Hợp tác xã Hồng Phong, HTX Vạn Xuân và HTX Động Lãm đang canh tác với quy mô khoảng 20 ha; theo quy hoạch phân khu S4 đã được UBND TP phê duyệt, khu đất thuộc ô quy hoạch 19 vơi chức năng đất công cộng, cây xanh; đất nhóm nhà ở xây dựng mới.
(Còn nữa)
(Bài viết thực hiện theo phối hợp từ Chi cục Phát triển Nông thôn TP.Hà Nội)
Bài/ảnh: Thanh Hậu – Lương Tuân
Tin liên quan
Tin mới hơn
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Độc đáo làng nghề làm tương Mông Phụ
14:08 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thăng trầm nghề đúc lư đồng An Hội ở thành phố hồ chí minh
10:20 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng Châm Khê - Nơi giữ hồn quan họ cổ
10:19 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguồn gốc lịch sử về nghề sơn mài
09:44 | 12/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Niềm trăn trở của Nghệ nhân ưu tú Y Sim Ê ban
14:44 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề nuôi vẹm xanh
14:43 | 11/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Tuy Phước tổ chức Phiên chợ giới thiệu sản phẩm OCOP
22:05 Tin tức
Mặt trận Tổ quốc xã Thọ Văn tích cực góp phần xây dựng nông thôn mới
17:31 Nông thôn mới
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 Làng nghề, nghệ nhân
Rộn ràng Lễ hội Bánh dân gian Nam bộ
17:24 Văn hóa - Xã hội
Bình Định hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP
17:22 OCOP