Hải Phòng: Quy hoạch làng nghề truyền thống gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường
Trong giai đoạn xoá bỏ bao cấp nền kinh tế nói chung và làng nghề đúc Mỹ Đồng nói riêng đã gặp phải không ít khó khăn. Nhiều hộ đã bỏ nghề, để tiếp tục duy trì phát triển nghề đúc, chính quyền địa phương đã kêu gọi những người đã thôi nghề nhưng có tay nghề giỏi, có tâm huyết quay lại hoạt động và truyền nghề lại cho bà con, từ đó nghề đúc đã hồi sinh, phát triển.
Bà Bùi Thị Lơ, Chủ tịch UBND xã Mỹ Đồng chia sẻ: Nghề đúc ở địa phương đã hình thành từ đầu thế kỷ XX, người mở lò đúc đầu tiên là cụ Hậu Khì (ở thôn Phương Mỹ, thuộc xã) sau khi cụ cùng một số người sang học nghề đúc ở làng Yên Trì , Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên, sau nhiều lần thử nghiệm đều không thành công. Trong số đó còn lại cụ Nguyễn Văn Cáu cùng hai người con vẫn đầu tư kiên trì nghiên cứu, rút kinh nghiệm và đã thành công, cho ra lò những sản phẩm như lưỡi cày, lưỡi cuốc, nồi gang,....
Từ đó, nhiều người trong làng cũng mở lò, với sự chia sẻ kinh nghiệm của cụ Cáu đã sản xuất ra những sản phẩm rất được người dân ưa chuộng. Vào thời điểm đó những công đoạn sản xuất còn rất thô sơ, thủ công như: Thổi lò đúc bằng ống hơi, đẩy bằng tay, dùng nhiên liệu đốt là củi. Theo thời gian, cụ Nguyễn Văn Phức đã thử nghiệm thành công việc cải tiến lò nấu gang từ củi sang dùng than đá. Đây cũng là một bước ngoặt công nghệ giúp giảm tiện công sức lao động cho người thợ, tăng năng suất lao động và cho ra những sản phẩm có chất lượng tốt hơn.
Những người làm nghề đúc cao tuổi ở địa phương vẫn còn nhớ và kể lại câu chuyện: Vào năm 1938, một chiếc tàu cuốc của Pháp bị gãy bộ phận thăng bằng nặng 1 tấn, chủ tàu đi đặt hàng khắp nơi nhưng không làng nghề đúc nào nhận. Lúc đó, ông Cáu đứng ra nhận và chỉ huy một đội thợ đúc thành công, sự kiện này đã gây được tiếng vang rất lớn.Những người làm nghề đúc không chỉ ở Hải Phòng và các tỉnh lân cận đều biết tiếng. (Năm 2021 cụ Nguyễn Văn Cáu được suy tôn là Tổ nghề đúc truyền thống).
Xuất phát từ việc hầu hết các lò đúc đều nằm xen kẽ trong các khu dân cư nên trong quá trình hoạt động xả ra môi trường các loại khói thải, nước thải... tác động không tốt đến môi trường sống của người dân và cũng ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực sản xuất nên năm 2005 xã đã có quy hoạch khu vực làng nghề tập trung tại trung tâm xã với diện tích hơn 5 ha, nay đã có 21 doanh nghiệp thuê mặt bằng để sản xuất kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động địa phương. Đi với đó cũng khắc phục được một số vấn đề về ô nhiễm môi trường từ các lò đúc gây ra. Tuy nhiên, vẫn chưa xử lý được tận gốc vấn đề vì với diện tích mặt bằng đó chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất kinh doanh của các hộ dân và doanh nghiệp.
Về lâu dài, để mở rộng quy mô làng nghề, chính quyền xã Mỹ Đồng đã trình UBND huyện Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng dự án quy hoạch, mở rộng làng nghề giai đoạn 2 , tập trung nâng cấp lên thành "Cụm công nghiệp làng nghề cơ khí - đúc Thuỷ Nguyên" với diện tích 20ha nhằm tạo điều kiện cho các hộ gia đình còn hoạt động nhỏ lẻ ở trong các thôn vào làng nghề tập trung, tiếp tục phát triển nghề truyền thống. Đồng thời cũng giúp cho các doanh nghiệp có điều kiện đầu tư công nghệ, máy móc, thiết bị hiện đại, đem lại thu nhập ổn định cho người dân, qua đó giữ vững thương hiệu nghề đúc gang nổi tiếng của xã. Đồng thời khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường. Dự án này đang là nỗi mong mỏi của các doanh nghiệp nói riêng và toàn thể nhân dân trong xã nói chung. Đảng bộ và chính quyền địa phương cũng coi đây là nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách. Tuy nhiên hiện việc triển khai đang còn gặp nhiều khó khăn trong vấn đề mặt bằng, rất cần sự quan tâm của các cấp, Ban, ngành huyện và thành phố...
Trong giai đoạn đổi mới, nghề đúc, rèn ở Mỹ Đồng tiếp tục được phát triển, đến nay, toàn xã có 67 hộ chuyên nghề đúc (trong đó 50% số hộ hộ đúc các mặt hàng xuất khẩu), 28 hộ làm cơ khí, 35 hộ rèn, 01 cơ sở luyện thép...
Hiện trung bình mỗi tháng Mỹ Đồng sản xuất ra khoảng 8.000 tấn sản phẩm cung cấp cho thị trường trong nước và còn xuất khẩu sang các quốc gia Châu Âu, các nước trong khu vực như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc… Doanh thu của làng nghề đang chiếm khoảng 90% doanh thu toàn xã, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương và ở các vùng lân cận với mức thu nhập bình quân tương đối cao trong khu vực, trung bình từ 7-10 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm của làng nghề Mỹ Đồng hiện nay khá đa dạng, phục vụ cho các ngành: xây dựng, giao thông vận tải, nông nghiệp, công nghiệp, tiêu dùng như: vỏ motor điện, máy bơm nước, khung xe máy, chân máy khâu, nắp hố ga, các loại bánh răng, các bộ phận máy xay sát, máy nghiền, xéc măng máy nổ, các dụng cụ, đồ gia dụng, đồ thờ cúng, bày trí... Bên cạnh đó, Mỹ Đồng còn thành công trong việc sản xuất kết cấu thép, vật liệu hàn, thiết bị tàu thủy như cửa chống cháy, nồi hơi, nắp hầm, thiết bị boong, phụ kiện đường ống, xích neo, neo, cánh quạt, động cơ thủy lực, hộp số, các thiết bị kim loại...Đặc biệt tại đây có một doanh nghiệp đã từ nhiều năm nay chuyên đúc chân vịt tàu thủy bằng đồng với nhiều kích cỡ đạt chất lượng quốc tế xuất khẩu sang Nga. Sản phẩm này được các nhà máy đóng tàu của nước bạn rất tin tưởng, đánh giá cao về chất lượng, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho doanh nghiệp cũng như đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu của địa phương và thành phố..
Cũng theo Chủ tịch UBND xã Bùi Thị Lơ : Để đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe đối với những sản phẩm xuất khẩu, các doanh nghiệp, các hộ sản xuất, kinh doanh của địa phương (đặc biệt những DN chuyên về những mặt hàng xuất khẩu) đã và đang phải tiếp tục từng bước thay đổi tư duy trong sản xuất, học hỏi các đối tác nước ngoài, nâng cấp cơ sở kỹ thuật và nghiêm túc thực hiện qui trình "5S" là: Sàng lọc-Sắp xếp-Sạch sẽ-Săn sóc-Sẵn sàng.
Đi với đó, việc quảng bá các thương hiệu sản phẩm của làng nghề nhất là trong giai đoạn hội nhập phải được coi trọng để đông đảo bạn hàng, người tiêu dùng biết đến....
Ở Mỹ Đồng giờ đây, nghề đúc không chỉ tồn tại dưới hình thức cha truyền con nối mà nhiều hộ gia đình đã phát triển thành công ty, doanh nghiệp, mỗi năm có doanh thu hàng chục tỉ đồng. Trên phương diện làm nghề, nhiều thợ giỏi, nghệ nhân của làng Mỹ Đồng đã có đóng góp tích cực vào những công trình văn hóa, nghệ thuật quan trọng của đất nước. Tình yêu nghề và kinh nghiệm quí báu được hun đúc và trao truyền lâu nay là cơ sở vững chắc để đưa làng nghề Mỹ Đồng phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, tiếp tục là nhân tố quan trọng để xã Mỹ Đồng là một điểm sáng của huyện Thủy Nguyên và thành phố Hải Phòng thực hiện thành công công cuộc xây dựng và phát triển nông thôn mới theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Tin liên quan
Làng nghề gốm Gia Thuỷ - Nơi ngọn lửa nung rực cháy suốt 5 thập kỷ
09:40 | 11/11/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hà Nội: Công nhận danh hiệu 3 làng nghề và làng nghề truyền thống
09:41 | 30/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội chợ làng nghề lần thứ 20 năm 2024
09:26 | 25/10/2024 Xúc tiến thương mại
Tin mới hơn
Gian Hàng Xanh ESG - Mô hình thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững
19:11 | 30/09/2024 Môi trường
HTX Nông nghiệp Sông Hồng nỗ lực khôi phục sản xuất sau bão lũ
09:33 | 27/09/2024 Môi trường
TP. Hồ chí minh: Nhiều giải pháp bảo vệ môi trường làng nghề
10:35 | 12/09/2024 Môi trường
Bình Định: Ngành may mặc chủ động chuyển đổi xanh
10:55 | 11/09/2024 Môi trường
Đồng Nai: Sắp diễn ra Tuần lễ Xúc tiến quảng bá sản phẩm OCOP, sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu 2024
11:17 | 26/08/2024 Môi trường
Bảo vệ môi trường làng nghề
09:42 | 19/08/2024 Môi trường
Tin khác
Xây nhà tình nghĩa cho nữ công nhân vệ sinh môi trường tỉnh Hưng Yên
09:19 | 02/08/2024 Môi trường
Bắc Ninh tìm giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề giấy Phong Khê
09:22 | 18/07/2024 Môi trường
Bình Định xây dựng môi trường du lịch an toàn, thân thiện, hấp dẫn
16:03 | 05/07/2024 Môi trường
Ảnh hưởng của môi trường làng nghề tới sức khoẻ cộng đồng
10:03 | 17/06/2024 Môi trường
Thành phố Hồ Chí Minh: Tập huấn, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động quản lý, gây nuôi động vật hoang dã
10:58 | 07/06/2024 Môi trường
Bắc Ninh: Triển khai nhiều giải pháp cải thiện môi trường làng nghề
08:59 | 29/05/2024 Môi trường
Bình Định: Xây dựng khu neo đậu tránh trú bão Tam Quan là cần thiết
10:39 | 13/05/2024 Môi trường
Hoài Đức: Tình trạng xả rác tùy tiện ở một số làng nghề cần sớm có biện pháp khắc phục
14:06 | 08/05/2024 Môi trường
Hưởng ứng “Tuần lễ Quốc gia Nước sạch và vệ sinh môi trường năm 2024”
09:27 | 10/04/2024 Môi trường
Tọa đàm chuyển đổi nhiên liệu lò hơi hướng tới nền sản xuất phát thải thấp tại Việt Nam
09:53 | 08/04/2024 Môi trường
Hội thảo “Chất lượng nước - Những kỹ thuật mới nhất trong đảm bảo và kiểm soát chất lượng”
10:00 | 01/04/2024 Môi trường
Biến chất thải thành hàng hóa, giảm thiểu ô nhiễm môi trường
10:00 | 01/04/2024 Môi trường
Hội hữu nghị Việt Nam - Ấn Độ TP.Hà Nội tổ chức Lễ trồng cây hữu nghị năm 2024 tại huyện Quốc Oai
15:47 | 18/03/2024 Môi trường
Khắc phục tình trạng ô nhiễm làng nghề trong dịp tết Nguyên đán
15:17 | 31/01/2024 Môi trường
Vinamilk “bội thu” giải thưởng phát triển bền vững
10:56 | 22/01/2024 Môi trường
Kẹo dừa Bến Tre - Đặc sản truyền thống
14:19 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề gốm Gia Thuỷ hơn 60 năm đỏ lửa
14:19 Làng nghề, nghệ nhân
Quảng Ngãi: Xây dựng Nghị quyết quy định mức chi các hoạt động khuyến công
14:19 Khuyến công
Huyện Quốc Oai (Hà Nội): Xã Đồng Quang coi trọng công tác xã hội, giữ vững an ninh trật tự
14:19 Nông thôn mới
Hành trình từ bản đến thế giới của hợp tác xã Hoa Tiến
14:18 Làng nghề, nghệ nhân