Hà Nội: 29°C Hà Nội
Đà Nẵng: 29°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 26°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 28°C Thừa Thiên Huế

Hà Tĩnh: Độc đáo nghề truyền thống chằm áo tơi gần 200 năm tuổi

LNV - Chiếc áo tơi không chỉ giúp che đi cái nắng như đổ lửa, cái rét buốt mà còn giúp nhiều nông dân Can Lộc (Hà Tĩnh) có thêm một nguồn thu nhập trong cuộc sống.


Thôn Yên Lạc còn khoảng hơn 30 hộ dân làm nghề chằm áo tơi.


Hình ảnh chiếc áo tơi đã không còn xa lạ với người dân ở nhiều vùng nông thôn tỉnh Hà Tĩnh và đã đi vào bài hát nổi tiếng của cố nhạc sĩ An Thuyên: "Ca dao em và tôi".

Trong thực tế, Hà Tĩnh đã có một ngôi làng gắn bó với nghề chằm (may, đan) áo tơi gần 200 năm qua.

Vào những ngày cuối tháng 5, chúng tôi có dịp tới thăm thôn Yên Lạc, xã Quang Lộc (huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) - nơi có làng nghề chằm áo tơi nổi tiếng này.

Người thợ dùng dây mây để đan nối những chiếc lá tơi lại với nhau.


Trải bao thăng trầm, nghề chằm áo tơi nơi đây vẫn được duy trì và lưu giữ nét riêng độc đáo. Cũng tấm áo ấy đã góp phần gợi nhắc về hồn quê dân dã, neo giữ niềm yêu quê hương của biết bao thế hệ người dân địa phương.

Nghề chằm tơi ở thôn Yên Lạc được làm quanh năm, nhưng nhiều nhất là từ khoảng tháng 3 đến hết tháng 6 âm lịch.

Nguyên liệu quan trọng nhất để làm nên một chiếc áo tơi chính là lá tơi, ngoài ra còn có lá cây tro (cây cọ), dây mây. Để có lá tơi, người dân nơi đây phải đi lấy từ các huyện miền núi Hương Khê, Vũ Quang.

Theo người dân làm nghề, khâu quan trọng nhất để quyết định chất lượng của chiếc áo là ở bước chọn và phơi lá tơi.

"Lá tơi dùng làm áo không được quá già cũng không được quá non. Thời gian ban ngày phơi lá tơi tùy theo thời tiết nhưng khoảng 1 ngày là được. Sau đó, lá được đem phơi sương đêm. Lá tơi đạt chuẩn là phải đáp ứng các tiêu chí: Giữ được màu xanh, có độ mềm dai", cụ Nguyễn Thị Ân (80 tuổi, thôn Yên Lạc) cho biết.

Hiện không còn nhiều người trẻ theo đuổi nghề chằm áo tơi nữa.


Cụ Nguyễn Thị Ân đã có hơn 30 năm làm nghề chằm áo tơi. Theo cụ Nguyễn Thị Ân, nghề chằm áo tơi có từ rất lâu, từ thời ông bà, bố mẹ của cụ đã sống bằng nghề này.

"Chúng tôi không nhớ chính xác, nhưng ở đây nghề này cũng tồn tại gần 200 năm rồi. Trước đây có hàng trăm hộ gia đình làm nghề, nhưng giờ thì ít hơn rồi", cụ Nguyễn Thị Ân cho biết thêm.

Công đoạn để làm một chiếc áo tơi cũng lắm công phu. Người thợ xếp lá cọ lên một chiếc khuôn gỗ với diện tích khoảng 1m2, dùng khoảng 4-5 chiếc thước kẻ dài 1m để nẹp cho ngay ngắn. Lá tơi được xếp chồng lên nhau giống như lợp ngói, để hoàn thiện một chiếc áo tơi, phải cần đến trên dưới 1.000 chiếc lá.

Để hoàn thiện một chiếc áo tơi phải mất gần 2 tiếng đồng hồ.


Để hoàn thiện một chiếc áo tơi, theo chị Thân Thị Tâm (42 tuổi, thôn Yên Lạc), người thợ chuyên nghiệp sẽ làm trong khoảng 1-1,5 tiếng đồng hồ.

"Mỗi ngày chúng tôi làm được từ 7-10 chiếc, giá bán từ là 80.000-120.000 đồng/chiếc. Nhưng hiện nay, chúng tôi chỉ làm những lúc nhàn rỗi vì sức tiêu thụ cũng ít hơn trước đây", chị Thân Thị Tâm cho biết.

Đối với nhiều người nông dân thì chiếc áo tơi được xem như là vật bất ly thân khi ra đồng. Chiếc áo giúp họ chống lại cái nắng như đổ lửa hoặc là cái rét cắt da, cắt thịt.

"Thời tiết miền Trung nói chung và Hà Tĩnh nói riêng rất khắc nghiệt, mùa hè thì nắng nóng, mùa đông thì rét buốt. Khi đi làm ngoài đồng, người dân khoác chiếc áo tơi. Mùa hè rất mát, tránh được nắng làm cháy lưng. Mùa đông thì lại ấm", chị Thân Thị Tâm cho biết thêm.

Theo những người dân nơi đây, nghề chằm áo tơi từng mang lại một nguồn thu đáng kể. Tuy nhiên, những năm gần đây sản xuất nông nghiệp đã được cơ giới hóa, người dân mặc áo tơi ra đồng ít hơn, nên nhu cầu mua áo tơi cũng giảm đi nhiều. Chính vì vậy còn ít hộ gia đình theo đuổi nghề.

"Nếu như trước đây, một nhà có thể bán được cả trăm chiếc áo mỗi tháng, thì hiện nay chỉ bán được vài chục chiếc. Chính vì thế mà thu nhập từ nghề này cũng giảm đi nhiều, sau khi trừ các chi phí mỗi tháng cũng chỉ kiếm thêm được 2-3 triệu đồng. Giờ chúng tôi chỉ làm những lúc nhàn rỗi thôi", chị Trần Thị Hoa cho biết.

Nhiều người nông dân xem áo tơi như "người bạn" giúp chống lại sự khắc nghiệt của thời tiết.


Ông Đặng Đình Vinh - Chủ tịch UBND xã Quang Lộc cho biết, trước đây nghề làm áo tơi đã mang lại nguồn thu đáng kể cho người dân, giúp nhiều gia đình thoát được nghèo, song những năm gần đây thu nhập đã bị giảm đi nhiều vì sức tiêu thụ ít.

"Trước đây, cả làng làm nghề chằm áo tơi, nhưng hiện chỉ còn khoảng hơn 30 hộ và tập trung vào mấy tháng hè. Nghề này cũng đã giải quyết được một phần công ăn việc làm cho người dân địa phương vào những ngày nhàn rỗi và tạo thêm một nguồn thu nhập đáng kể", ông Vinh cho biết.

Xuân Sinh/Dân trí

Tin liên quan

Tin mới hơn

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Chả cá Lã Vọng -  đặc sản đất Hà thành

Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành

LNV - Chả cá Lã Vọng - một món ẩm thực đặc trưng của Hà Nội. Miếng chả cá vàng ruộm, thơm lừng ăn kèm húng láng, thìa là, rau mùi cùng ớt tươi và mắm tôm - những thứ gia vị độc đáo chỉ có ở món này.
Nghề làm bún Đa Mai

Nghề làm bún Đa Mai

LNV - Trong khi nhiều làng nghề thủ công truyền thống đang phải đối mặt với nguy cơ mai một bởi khó khăn về đầu ra sản phẩm thì nghề làm bún tại phường Đa Mai, Bắc Giang (nay là Bắc Ninh) lại ngày càng phát triển, tạo thu nhập ổn định và đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều hộ dân.
Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

Về An Giang thăm làng nghề bánh phồng Phú Mỹ

LNV - Làng nghề bánh phồng Phú Mỹ nằm tại xã Phú Tân, tỉnh An Giang (mới), có lịch sử hàng trăm năm. Trải qua nhiều thế hệ lưu giữ và kế thừa, nghề làm bánh phồng không chỉ là sinh kế của người dân địa phương mà còn là nét văn hóa truyền thống đặc trưng, góp phần giữ gìn bản sắc làng nghề xưa.
Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

Đặc sắc gốm Gia Thuỷ

LNV - Làng nghề gốm Gia Thuỷ được hình thành và phát triển đến nay hơn 60 năm, trong suốt ngần ấy thời gian, gốm Gia Thuỷ đã cho ra đời nhiều tác phẩm nghệ thuật thủ công đặc sắc được hình thành từ đất.

Tin khác

Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

Xã Tân Hưng – “Kho báu” nhãn đặc sản của Hưng Yên

LNV - Vừa là vùng trồng nhãn lớn nhất tỉnh, vừa lưu giữ nhiều giống nhãn cổ quý, xã Tân Hưng đang trở thành điểm sáng trong phát triển nông nghiệp đặc sản.
Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

Hà Nội nâng tầm giá trị cây sen

LNV - Chiều 11-7, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại kiểm tra mô hình "Sản xuất hoa sen gắn với xây dựng nhãn hiệu và phát triển du lịch tại một số tỉnh Đồng bằng sông Hồng" tại xã Chuyên Mỹ (Hà Nội).
Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

Những thông điệp nghĩa tình trên chiếu cói làng Vũ Hạ

LNV - Làng nghề dệt chiếu cói tại thôn Vũ Hạ, xã Phụ Dực, tỉnh Hưng Yên (trước đây là xã An Vũ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình) đã có tuổi đời hàng trăm năm. Những chiếc chiếu cói đỏ thắm nơi đây không chỉ phản ánh nếp sống văn hóa sinh hoạt truyền thống của dân tộc, mà còn gửi gắm những thông điệp nghĩa tình, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng hạnh phúc bình dị của người Việt Nam.
Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

Hà Nội: Đưa sản phẩm làng nghề đến gần hơn với thế giới

LNV - Hà Nội từ lâu được biết đến là vùng đất giàu truyền thống thủ công với mạng lưới làng nghề lớn và đa dạng bậc nhất cả nước. Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 334 làng nghề, làng nghề truyền thống đã được công nhận chính thức. Không chỉ góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa lâu đời, những làng nghề này còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương, với tổng giá trị sản xuất hàng năm vượt 24.000 tỷ đồng.
Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

Trăn trở nghề hấp cá ở xã Cửa Việt

LNV - Hình thành cách đây khoảng 20 năm, nghề hấp cá xuất khẩu ở xã Cửa Việt mang lại thu nhập khá cao cho các cơ sở chế biến và tạo sinh kế ổn định cho hàng trăm lao động địa phương. Dù vậy, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, các cơ sở hấp cá nằm rải rác trong khu dân cư không còn phù hợp vì ảnh hưởng đến môi trường. Mong muốn của chính quyền địa phương và các hộ dân là sớm đưa các cơ sở vào khu làng nghề tập trung để hoạt động ổn định. Song nguyện vọng đó đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

Đặc sản Hà Nội - Bánh gai làng Giá

LNV - Làng Giá nằm ở xã Yên Đỗ, Hoài Đức, Hà Nội. Nơi này có một thứ bánh nức tiếng gần xa, đó là bánh gai làng Giá đến nỗi có câu ca dao về bánh gai ở đây đã ra đời: “Bánh gai làng Giá thơm ngon. Con gái làng Giá tươi giòn sắc xuân”.
Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

Bánh tráng làng Tày Đam Rông Hướng đến phát triển bền vững nhờ nhãn hiệu chứng nhận

LNV - Trong làn sóng phát triển nông nghiệp gắn với văn hóa bản địa và thương mại hóa sản phẩm truyền thống, bánh tráng làng Tày Đam Rông đang dần khẳng định vị thế như một sản phẩm đặc trưng tiêu biểu của vùng cao phía Bắc tỉnh Lâm Đồng. Việc xác lập nhãn hiệu chứng nhận không chỉ bảo hộ sở hữu trí tuệ mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững.
Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

Nghệ nhân Đỗ Phi Thường với đôi bàn tay vàng

LNV - Vào một dịp cuối xuân, tôi đến thăm gia đình Nghệ nhân Đỗ Phi Thường. Nhà anh ở thôn 4, xã Chàng Sơn, huỵện Thạch Thất, Hà Nội (nay là xã Tây Phương, Hà Nội), địa danh này trước gọi là xóm Mã Lão, một xóm đã sinh ra nhiều người thợ mộc giỏi giang, nổi tiếng như cụ Cả Bỉnh, cụ Hai Thuyết, cụ Văn Kính, cụ Hai Xuân, Cụ cả Luân... góp phần làm đẹp và để lại cho đời nhiều tác phẩm nhà gỗ, đình, đền, chùa và những bức tranh, tượng tuyệt tác tồn tại đến ngày nay.
Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

Nghề dệt lụa làng Đốc Tín vang bóng một thời

LNV - Nghề dệt lụa ở làng Đốc Tín, xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức, Hà Nội (nay là xã Hương Sơn, Hà Nội) đã có một thời gian phát triển mạnh mẽ.
Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội: Tôn vinh làng nghề Việt qua Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - Sáng 3/7, UBND thành phố Hà Nội và Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị chuẩn bị cho Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

Nhịp thở mới từ làng hoa giấy Thanh Tiên

LNV - Làng hoa giấy Thanh Tiên - cái nôi của nghệ thuật làm hoa giấy truyền thống - một nghề không chỉ tạo ra những đóa hoa rực rỡ mà còn chắt lọc tinh hoa của văn hóa tâm linh, của bàn tay khéo léo và tình yêu dành cho di sản dân tộc.
Giữ hồn quê qua từng mối đan

Giữ hồn quê qua từng mối đan

LNV - Giữa vùng núi rừng xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai (xã Phan Rang, Lục Yên , Yên Bái cũ), thôn Rầu Chang vẫn rộn ràng tiếng chẻ tre, vót nan – âm thanh thân quen của nghề đan rọ tôm. Nghề thủ công tưởng chừng chỉ gắn với miền sông nước nay đã bén rễ, lớn lên từ chính bàn tay cần mẫn của người vùng cao. Trải qua bao đổi thay, nghề không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào, là nhịp sống không thể thiếu của người dân nơi đây.
Cổng làng trong lòng phố

Cổng làng trong lòng phố

LNV - Giữa nhịp sống hối hả của Hà Nội hôm nay, nơi những dòng xe cuồn cuộn lao đi như chẳng kịp níu giữ thời gian, đôi khi ta bắt gặp một khoảnh khắc chùng lại: một cổng làng cũ kỹ, rêu phong, âm thầm nép mình bên góc phố. Cổng làng - như dấu lặng giữa bản nhạ
Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

Giữ hồn văn hóa làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng

LNV - Các sản phẩm của làng nghề thêu thổ cẩm Lan Rừng (Lào Cai) mang nét riêng khó trộn lẫn: Họa tiết tinh xảo, màu sắc rực rỡ, vừa truyền thống vừa hiện đại, là món quà lưu niệm hấp dẫn du khách.
Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

Thắp lại lửa nghề làng gốm trăm năm tuổi ở miền sông nước

LNV - Được thiên nhiên ưu đãi chất đất đỏ độc đáo, Vĩnh Long từ lâu đã nổi tiếng là thủ phủ gốm của miền Tây Nam bộ. Giữa biến động thời cuộc và sự mai một của làng nghề truyền thống, nơi đây hiện đang thắp lại ngọn lửa nghề bằng sự kết hợp giữa di sản và đổi mới, với vai trò tiên phong của những người nghệ nhân giàu tâm huyết.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Khai mạc Hội nghị Trung ương 12

Khai mạc Hội nghị Trung ương 12

LNV – Hội nghị Trung ương 12 chính thức khai mạc sáng nay (18/7) tại Thủ đô Hà Nội. Hội nghị diễn ra trong không khí cả nước đang tràn đầy phấn khởi, thi đua lập thành tích chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của dân tộc và quyết tâm thực hiệ
Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề

Hà Nội: Hàng loạt biệt thự, nhà cao tầng xây trái phép trên đất cụm công nghiệp làng nghề

LNV - Lợi dụng quá trình chuyển đổi, một số cá nhân đã xây dựng nhà kiên cố cao 5-7 tầng, rộng hàng nghìn mét vuông tại Cụm công nghiệp làng nghề Tân Triều.
Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

Các làng nghề nước mắm ở Hà Tĩnh hút khách du lịch

LNV - Các làng nghề nước mắm truyền thống ở Hà Tĩnh hút khách du lịch nhờ hương vị đậm đà, quy trình chế biến thủ công và trải nghiệm văn hóa độc đáo ven biển.
Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

Giữ làng nghề truyền thống thời 4.0

LNV - Vùng Đông Nam Bộ có tốc độ đô thị hóa nhanh. Nhiều năm qua, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh nghề truyền thống dần dần chuyển sang nghề khác, chủ yếu là thương mại - dịch vụ.
Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

Hà Nội tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025

LNV - UBND Thành phố Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Kế hoạch liên tịch số 185/KHLT-UBND-BNNMT về việc phối hợp tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025.
Giao diện di động