Đậm đà hương vị bánh tráng nước dừa Tam Quan
Nơi đây có diện tích trồng dừa khá lớn, từ vùng đất gò đến dọc bờ mương, từ sau vườn đến tận bờ ao, từ đầu thôn đến cuối xóm đâu đâu cũng rợp bóng dừa. Chủ yếu là giống dừa ta trái to và cơm dày, rất thích hợp để làm bánh tráng nước dừa. Chính vì lý do này, Tam Quan trở thành cái nôi của làng nghề bánh tráng dừa nức tiếng cả nước.
Anh Nguyễn Cư (49 tuổi), một người thợ lâu năm chia sẻ, nghề làm bánh tráng nước dừa nơi đây ra đời từ vài chục năm nay, phần lớn các hộ gia đình đều sinh sống bằng nghề này. Được cha truyền con nối qua bao thế hệ dần dần tạo nên làng nghề truyền thống lâu đời.
Bánh tráng nước dừa Tam Quan từ lâu đã là đặc sản có tiếng của Bình Định.
Để có những mẻ bánh dày, đậm đà hương vị, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn công phu. Bước đầu là trộn gạo sau khi được xay với nước cốt trái dừa, cơm dừa được mài vụn, thêm vào đấy một ít mè, ít tiêu hột, vài củ hành tím xắt lát thật mỏng, một chút xíu muối tạo hương vị mặn mà của biển cả. Xong xuôi, các nguyên liệu sẽ được gia giảm, trộn chung với nước, đánh đều tay và sau đó đem đi tráng trên bếp trấu nóng.
Theo cô Bốn Luyến, người gắn bó với nghề làm bánh tráng nước dừa 2 đời nay, để có thể tạo nên chiếc bánh vừa tròn vừa bắt mắt, kích cỡ đồng đều nhau, đòi hỏi người thợ phải có nhiều kinh nghiệm và đôi tay linh hoạt. Từ khâu múc lượng bột vừa phải, tráng bánh đều tay cho đến trải chiếc bánh vừa tráng xong lên vỉ tránh bị rách các công đoạn đều phải tỉ mỉ và cẩn thận. Khi bánh chín thì mang ra phơi nắng khoảng một ngày từ lúc mặt trời mới hửng cho đến buổi xế chiều trong mùa nắng gắt là thành thành phẩm. Nếu không có nắng thì phải phơi 2-3 ngày bánh mới khô.
Khác với các loại bánh tráng ở các vùng miền khác, bánh tráng nước dừa Tam Quan được có kích thước to hơn hẳn và được tráng thành lớp dày, bề mặt lớn bằng chiếc mâm. Vì bánh quá dày nên không thể nhúng nước ăn được mà phải nướng đều qua lửa than. Chiếc bánh gặp lửa, phồng lên và vàng ươm, nước dừa ứa ra như lớp mỡ dậy mùi béo ngậy. Quyện vào đó là mùi hành phi với mùi béo của mè và nước dừa sẽ kích thích thính giác và vị giác kết hợp với vị cay của tiêu tạo nên hương vị đậm đà dân dã, vô cùng hấp dẫn.
Bánh được sản xuất theo yêu cầu, muốn dày mỏng hay thêm bớt gia vị đều được đáp ứng. Các lò bánh thường xếp bánh tráng sau khi đã phơi khô thành từng chồng 20 cái và dùng dây chuối hoặc dây nilong buộc lại thành hình chữ thập (dân địa phương gọi là ràng), rất thuận tiện để vận chuyển đi xa.
Cái khó khăn của nghề chính là phụ thuộc vào thiên nhiên, những mẻ bánh mới chín nhưng khi đem phơi gặp phải trời mưa thì coi như công cốc. Bánh tráng nước dừa chỉ làm được khi trời nắng tốt, khoảng thời gian thích hợp để làm là từ tháng giêng đến tháng 7 Âm lịch. Có những cơ sở sử dụng lò sấy cho mùa mưa, thế nhưng chất lượng của bánh cũng như hương vị lại không đảm bảo, thời gian bảo quản cũng không đủ lâu như bánh được phơi nắng.
Anh Cư chia sẻ: “Thu nhập những tháng này chỉ đủ bù cho khoảng thời gian mưa trong năm, vì thế người dân nơi đây quanh năm cũng chỉ đủ ăn, không khấm khá lên được. Bên cạnh đó, nỗi lo về nguồn vốn, thị trường cạnh tranh cũng đè nặng lên vai người dân theo nghề truyền thống này”.
Theo Phòng Kinh tế huyện Hoài Nhơn, cách đây khoảng mươi năm, nghề làm bánh tráng nước dừa ở Hoài Nhơn rơi vào cảnh ế ẩm vì không cạnh tranh nổi với bánh tráng nước dừa Bến Tre. Bánh của Bến Tre kích cỡ vừa phải, lại được đóng vào bao bì với mẫu mã đẹp. Trong khi đó, bánh tráng nước dừa Hoài Nhơn khổ bánh to và dày, khách du lịch muốn mua làm quà nhưng vận chuyển khó khăn nên cũng ngại.
Những năm gần đây, các hộ làm nghề trong huyện đã mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, kết hợp máy móc với nghề thủ công nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Bánh được sản xuất theo yêu cầu của bạn hàng, muốn dày mỏng hay thêm bớt gia vị đều được đáp ứng. Nhờ vậy chiếc bánh tráng của người Tam Quan hôm nay đã đến với hầu hết các khách hàng trong Nam ngoài Bắc. Bằng cách đó, người Hoài Nhơn đã tạo nên “thương hiệu” bánh tráng nước dừa Tam Quan trong lòng bạn bè phương xa.
Bài và ảnh: Ánh Tuyết
Tin liên quan
Tin mới hơn
Sự thay đổi của vùng đất bãi thành điểm du lịch cộng đồng
10:44 | 02/05/2024 Du lịch làng nghề
Orchard Home Resort – Điểm đến nghỉ dưỡng lý tưởng
16:30 | 21/04/2024 Du lịch làng nghề
An Giang: Bảo tồn và phát huy nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Khmer
09:57 | 20/03/2024 Du lịch làng nghề
An Bàng - "Thiên đường biển" của Hội An
10:24 | 18/03/2024 Du lịch làng nghề
Trải nghiệm du lịch thú vị, độc đáo ở Thanh Trì
14:28 | 12/01/2024 Du lịch làng nghề
Mù Cang Chải (Yên Bái): Mùa thu hoạch sơn tra ở huyện vùng cao
09:30 | 12/12/2023 Du lịch làng nghề
Tin khác
Măng Đen - Khu du lịch sinh thái quốc gia
09:30 | 12/12/2023 Du lịch làng nghề
Thừa Thiên Huế: Phát huy nội lực, đánh thức tiềm năng du lịch làng nghề
12:00 | 08/12/2023 Du lịch làng nghề
Quảng Ninh: Vân Đồn tổ chức Tuần lễ cam lần thứ nhất năm 2023
14:41 | 06/12/2023 Du lịch làng nghề
Trường Thành farm - Khám phá thiên nhiên trải nghiệm không giới hạn
13:58 | 17/11/2023 Du lịch làng nghề
Bà Rịa - Vũng Tàu hấp dẫn du khách
22:23 | 09/11/2023 Du lịch làng nghề
Vĩnh Phúc: Phát triển kinh tế từ thế mạnh địa phương gắn với xây dựng nông thôn mới
10:15 | 31/10/2023 Du lịch làng nghề
10 địa điểm du lịch nên đến tại Quảng Ninh
10:41 | 24/10/2023 Du lịch làng nghề
Một thoáng trên đầm Lập An
09:32 | 10/10/2023 Du lịch làng nghề
Đến Lâm Bình trải nghiệm vẻ đẹp độc đáo của thác Khuổi Nhi
09:34 | 07/09/2023 Du lịch làng nghề
Hồ Tây - Hà Nội
09:05 | 23/08/2023 Du lịch làng nghề
Hội An, TP.Hồ Chí Minh – Những điểm đến được yêu thích nhất châu Á
10:25 | 11/08/2023 Du lịch làng nghề
Quảng Trị: Khai thác tiềm năng, lợi thế để phát triển “Du lịch xanh”
10:25 | 11/08/2023 Du lịch làng nghề
Phát triển làng nghề du lịch gắn với xây dựng hình ảnh đất nước con người Việt Nam
14:49 | 10/08/2023 Du lịch làng nghề
Du lịch trải nghiệm làng nghề - Hướng đi đầy triển vọng
16:37 | 09/08/2023 Du lịch làng nghề
Yên Bái tập trung phát triển du lịch làng nghề
10:32 | 09/08/2023 Du lịch làng nghề
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 Làng nghề, nghệ nhân
Dưa lưới Thắng Tân: Nói không với thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc
14:49 Khuyến nông
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Hoài Nhơn phát triển sản phẩm OCOP
14:08 OCOP
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 Làng nghề, nghệ nhân