Lưu giữ nghề làm hương của người Mông ở Lai Châu
Từ rất lâu, hương của đồng bào dân tộc Mông xã Dào San là sản phẩm truyền thống quen thuộc với người tiêu dùng cụm 7 xã biên giới phía Bắc huyện Phong Thổ (Lai Châu).
Bà Thào Thị Nhừ chia sẻ, bà đã làm hương được 60 năm. Đây là nghề truyền thống do tổ tiên truyền dạy lại. Do vậy, bà duy trì thường xuyên để bán trong mỗi phiên chợ. Số hương còn lại gia đình sử dụng và bảo quản cẩn thận bán cho khách trong dịp Tết Nguyên đán. Mỗi phiên chợ, bà mang hương đi bán được từ 70.000-80.000 đồng. Gia đình có tiền chi tiêu sinh hoạt, cải thiện cuộc sống.
Bà Thào Thị Nhừ, dân tộc Mông, 90 tuổi ở bản Dền Thàng A, xã Dào San, huyện Phong Thổ (Lai Châu) làm hương được 60 năm nay, giúp gia đình lưu giữ nghề làm hương truyền thống.
Để tạo nên sản phẩm chất lượng, người làm hương phải chuẩn bị chu đáo ngay từ nguyên liệu. Cây tre sau khi chặt thành từng đoạn theo đúng kích thước mong muốn sẽ vót nhỏ, tròn, phơi khô, sau đó hong lên gác bếp khoảng 2 ngày; tiếp đến nhúng que vào nước rồi nhúng vào bột hương. Người làm hương phải vừa nhúng que vào bột vừa nhẹ nhàng xoay que nhiều lần theo hình tròn sao cho bột hương dính đều vào que. Những chỗ bột hương trên que chưa đủ độ dày và chưa phẳng bề mặt, người làm hương dùng tay cầm bột hương rồi tiếp tục rắc đều lên que hương đến khi ưng ý mới đem đi phơi thật khô.
Theo kinh nghiệm của người Mông, nếu trời nắng to, hương phơi trong hai ngày sẽ thành phẩm. Ngược lại, thời tiết nắng ít thời gian phơi kéo dài, trời mưa phải mang lên gác bếp sấy. Quá trình phơi hương phải để các que hương không bị dính liền, hạn chế rơi; thường xuyên phải đảo hương để que hương khô đều. Điều quan trọng nhất quyết định trực tiếp đến chất lượng sản phẩm hương chính là bột hương. Bột hương được làm từ lá cây trên rừng (thường gọi là cây hương). Lá cây hương lấy về rửa sạch, phơi khô, đem nghiền bằng máy hoặc giã nhỏ thành bột mịn có màu xanh rêu, khi nào sờ vào không bị lợn cợn hay ráp tay mới đạt tiêu chuẩn.
Bà Thào Thị Nhừ, dân tộc Mông, 90 tuổi, ở bản Dền Thàng A, xã Dào San, huyện Phong Thổ (Lai Châu) phơi hương cho khô.
Hương của người Mông Dào San làm từ nguyên liệu tự nhiên, không chứa phẩm màu, hóa chất. Trong từng công đoạn, người làm hương đều làm rất cẩn thận, tỉ mỉ. Điều này góp phần tạo nên sản phẩm hương chất lượng, có mùi thơm nhẹ, khác biệt so với các địa phương khác, được nhiều khách hàng ưa chuộng.
Hương của đồng bào Mông xã Dào San là sản phẩm truyền thống quen thuộc với người tiêu dùng cụm 7 xã biên giới phía Bắc huyện Phong Thổ. Bởi hương có mùi thơm đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, nhẹ mà thanh, không sực nức nhưng lại phảng phất rất lâu.
Nghề làm hương truyền thống giúp bà con nhân dân xã Dào San, huyện Phong Thổ (Lai Châu) có thêm thu nhập trong mỗi phiên chợ.
Chị Vàng Lở Mẩy, người dân bản Dao Chản, xã Dào San cho biết. gia đình chị thường thắp hương vào ngày mùng 1 và 15 hằng tháng. Chính vì vậy, mỗi khi xuống chợ Dào San, chị lại mua hương về dùng. Mình thấy hương bà con làm hoàn toàn từ tự nhiên, không nguy hại cho sức khỏe lại có mùi thơm, giá thành rẻ nên rất hài lòng và yên tâm sử dụng.
Theo người dân nơi đây, làm hương là nghề truyền thống được người dân xã Dào San lưu giữ, truyền từ đời này sang đời khác, phục vụ đời sống tâm linh. Thế nhưng không phải ai cũng được làm hương, người làm hương phải tuân thủ quy định như, chỉ phụ nữ đã đứng tuổi, có con cái trưởng thành mới được làm...
Nghề làm hương ở Dào San đã giúp bà con có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống. Với nguồn nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên, chỉ cần 3 đến 5 ngày làm hương đem ra chợ huyện bán cũng thu được một khoản tiền chi tiêu cho sinh hoạt gia đình. Đặc biệt, trong những ngày giáp Tết Nguyên đán, người làm hương thường tất bật hơn mới đủ phục vụ nhu cầu người dân trong vùng.
Bà Thào Thị Nhừ, dân tộc Mông, 90 tuổi ở bản Dền Thàng A, xã Dào San, huyện Phong Thổ (Lai Châu) dạy cháu dâu cách phơi hương không bị dính vào nhau.
Xã Dào San khuyến khích người dân lưu giữ nghề truyền thống, tích cực truyền dạy nghề cho thế hệ con cháu. Mặt khác, xã tuyên truyền người dân khi đi lấy lá hương phải bảo vệ cây, không được chặt hạ cây hay làm gãy cành. Nhờ vậy, nghề làm hương truyền thống không bị mai một, hiện toàn xã có trên 10 hộ duy trì nghề.
Ông Ma A Già, Chủ tịch UBND xã Dào San cho hay, theo phong tục của đồng bào Mông xã Dào San, dịp Tết Nguyên đán bắt buộc phải sử dụng hương do chính người dân bản địa làm. Đây là nét văn hóa đặc sắc của người dân nơi đây. Thời gian tới, xã tiếp tục tạo điều kiện và có giải pháp hỗ trợ về nguồn vốn để các hộ có nhu cầu làm hương vay mở rộng quy mô. Từ đó, vừa giúp xã lưu giữ được nghề truyền thống vừa tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân trên địa bàn.
Việt Hoàng/TTXVN
Tin liên quan
Tin mới hơn
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh : Khánh thành Nhà trưng bày tranh dân gian Đông Hồ tư nhân đầu tiên
15:33 | 17/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Gia Lai: Nỗ lực gìn giữ, bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người đồng bào
09:21 | 17/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
22:54 | 16/04/2024 Tin tức
Bình Phước: Ngày hội Yến sào mở ra cơ hội phát triển bền vững
22:50 | 16/04/2024 OCOP
Hà Nội: Khai trương tuyến du lịch “Con đường di sản Nam Thăng Long - Hà Nội”
14:31 | 15/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nam Định: Nước mắm "Nhà thờ đổ" - Hương vị truyền thống vùng quê Hải Hậu
14:55 OCOP
11 công dụng tuyệt vời của lá lốt đối với sức khoẻ
14:55 Sức khỏe - Đời sống
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 Làng nghề, nghệ nhân
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 Làng nghề, nghệ nhân
Hành tăm ở vùng đất cát pha bạc màu
14:53 OCOP