Làng nghề thuốc nam, thuốc bắc Ninh Hiệp
Nhà thờ Bà Tổ Nghề Thuốc làng Nành.
Thời trước nguồn nguyên liệu chủ yếu được khai thác ở rừng Báng, khu rừng thuộc xã Đình Bảng nơi khởi nguồn Vương triều nhà Lý. Cuộc sống đổi thay, nay rừng Báng không còn nữa, nguồn nguyên liệu ngày nay được nhập từ khắp nơi trong nước. Thuốc Bắc thì phần lớn được nhập từ Trung Quốc.
Đến với các làng nghề khác người ta có thể mắt thấy, tai nghe, tay sờ. Còn với làng nghề thuốc của Ninh Hiệp ta có thể cảm nhận bằng khứu giác. Đến với làng từ khoảng cách vài trăm mét đã ngào ngạt mùi thuốc Bắc, hăng hắc vị thuốc Nam , cay nồng hương quế phụ, nức nở của hương hoa hồi, dịu ngọt của cam thảo… Nơi đây còn bán cả đông trùng hạ thảo, nấm linh chi, tam thất, trần bì,... Mùi vị của các loại thuốc hòa lẫn vào nhau làm nên cái mùi “đặc trưng” của làng nghề, khiến ai đến đây cũng hít hà, cánh mũi phập phồng và cảm thấy lòng nhẹ nhõm, thư thái hơn.
Khi đến tận nơi “đích mục sở thị, nhìn thấy đủ các chủng loại thuốc và màu sắc. Nào màu xanh của các loại lá tươi, lá khô, màu trắng của cát cánh, sắn dây, màu đen nâu của táo tầu, thục địa, màu vàng đỏ của ý dĩ, trần bì … Chỗ này, chỗ kia các bà, các chị đang đều tay sao thuốc trên các chảo lớn. Đôi tay thoăn thoắt rang thuốc, mồ hôi chảy nhễ nhại trên mặt nhưng các chị vẫn cười tươi.
Thuốc đã qua khâu chế biến được đóng vào bao, vào hộp để cất buôn cho các nơi đến lấy...Khách hàng đến từ tứ phương, khách đến mua lẻ được chủ quầy hàng tư vấn kĩ càng về cách sao, cách sắc, cách uống, cách xoa.
Làng nghề thuốc Nam thuốc Bắc Ninh Hiệp là nghề truyền thống có từ lâu đời. Năm 1990 , Chi hội Đông y xã Ninh Hiệp được thành lập. Đến năm 2009 được UBND Thành phố Hà Nội công nhận đạt Danh hiệu làng nghề truyền thống. Từ đó, làng nghề trở nên nổi trên thị trường Đông dược, là nơi cung cấp các nguồn nguyên dược liệu thuốc Nam, thuốc Bắc và sản phẩm thuốc đã qua sơ chế cho thị trường Hà Nội và toàn quốc. Địa bàn xã có 9 doanh nghiệp, trong đó có 1 công ty được cơ quan chức năng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu thuốc Đông y để bán buôn, bán lẻ.Ngoài ra còn có 96 hộ kinh doanh cá thể nằm trong Hiệp hội Làng nghề, 194 cá nhân được cấp chứng chỉ đào tạo y dược học cổ truyền, 19 hộ kinh doanh đã có giấy phép đăng ký.
Tuy nhiên Làng nghề chế biến thuốc của Ninh Hiệp cũng còn nhiều trăn trở, nhất là khâu kỹ thuật. Kĩ thuật chế biến, sao tẩm thuốc tại Ninh Hiệp chủ yếu là thủ công, tồn tại và lưu truyền từ rất lâu mà có ít thay đổi. Tuy vậy, kĩ thuật chế biến thuốc Đông y tại Ninh Hiệp được giới Đông y cả nước ca tụng là làm khéo, nhanh và đảm bảo chất lượng... Cho đến những năm 2008, báo chí đưa tin về những ca ngộ độc thuốc Bắc và đồn thổi là nguồn gốc từ Ninh Hiệp. Hiện nay, vẫn chưa có những kết luận rõ ràng về kĩ thuật sấy thuốc bằng diêm sinh gây ra ngộ độc thuốc. Tuy nhiên, điều này cũng cho thấy rằng kĩ thuật sơ chế thuốc của người Ninh Hiệp vẫn chỉ dừng lại ở kĩ thuật thủ công, theo kinh nghiệm dân gian, truyền thống để lại. Người dân chưa có những dây chuyền chế biến bằng máy nên năng suất lao động không được cao, hiệu quả. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến làng nghề thuốc Ninh Hiệp chưa được phát triển đúng mức theo hướng quy trình xã hội hóa trong lĩnh vực y dược học cổ truyền, và gặp không ít khó khăn trên con đường hội nhập và khó quản lý.
Ninh Hiệp nơi có 123 di tích trong đó có ngôi đình cổ thờ tổ nghề thuốc. Cụ chủ tế đình làng cho biết, tương truyền, vào thời nhà Đinh (khoảng năm 968), làng Ninh Hiệp lúc đó tên chữ gọi Phù Ninh, tên dân dã là làng Nành- bà Lý Nương trong một lần ghé qua đây, thấy người dân làng Nành, hiền lành, hiếu khách...nhưng cảnh dân đau ốm, bệnh tật, bà bèn trổ tài dùng lá cây để chữa bệnh giúp dân. Thế rồi, để đáp lại tấm lòng tha thiết được học của người dân đất Nành này, bà đã ở lại để dạy cho dân cách trồng và biến “cây nọ lá kia” thành những thang thuốc để chữa bệnh cứu người. Khi bà mất, dân thôn Hạ (nay là thôn 6), thờ bà ở Điếm Kiều. Còn thôn Ninh Giàng (nay là thôn 8), thờ tại đình làng cùng với Thành Hoàng làng. Đã nghìn năm nay, vào ngày 18/1 âm lịch, dân làm thuốc hai thôn cùng cả xã tổ chức lễ hội, tưởng nhớ bà tổ nghề thuốc làng Nành...
Nhà thơ Thu Sang
Tin liên quan
Tin mới hơn
Về Trù Sơn, nghe chuyện làng nồi
11:14 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Có 331 làng nghề, truyền thống được công nhận
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh: Làng nghề mộc Bình Cầu hồi sinh
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bát Tràng đưa thương hiệu gốm Việt ngày càng vươn xa
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024: Hội tụ hàng nghìn sản phẩm đặc sắc
11:13 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Đà Nẵng: Nghề làm bánh tráng Tuý Loan là di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.
11:12 | 14/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Luồng sinh khí mới cho các làng nghề ở Hải Dương
14:34 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc Hội chợ quốc tế Quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội 2024
14:16 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lễ trao giải cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2024
14:12 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tháo gỡ khó khăn cho làng nghề
13:49 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hoạ sĩ trẻ đam mê nghệ thuật sơn mài truyền thống
13:48 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống Minh Khai có nhiều sản phẩm OCOP
13:43 | 11/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Đẩy mạnh hoạt động marketing để xuất khẩu sản phẩm thủ công mỹ nghệ làng nghề Việt Nam
11:07 | 10/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên: Đưa thổ cẩm Xí Thoại trở thành sản phẩm du lịch
10:01 | 09/10/2024 Văn hóa - Xã hội
Chi cục PTNT tỉnh Thái Nguyên tham dự Hội chợ Làng nghề Việt Nam 2024
14:14 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hưng Yên: Làng nghề cây cảnh ảnh hưởng nặng sau mưa lũ
09:17 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hồi sinh nghề gốm cổ tại buôn Dơng Bắk
09:16 | 07/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bắc Ninh: 12 cơ sở ở làng nghề giấy Phong Khê dừng hoạt động
09:24 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội An đón nhận “Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh” danh hiệu Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia
09:24 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Công nhận nghề truyền thống Hà Nội đối với nghề kim hoàn, đậu bạc Định Công
09:08 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Hội thi làng nghề thành phố Hà Nội năm 2024: Tôn vinh nét đẹp của nghề truyền thống
07:00 | 04/10/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Dương: Chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2024
23:49 Khuyến công
Hà Nội triển khai hiệu quả chương trình khuyến công
23:49 Tin tức
Mỹ Đức hướng về ngày Giải phóng Thủ đô
23:48 Nông thôn mới
Huyện Thanh Trì (TP Hà Nội): Đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
23:48 Nông thôn mới
Xuân Lộc huyện đầu tiên của Đồng Nai đạt chuẩn về xây dựng nông thôn mới nâng cao
23:48 Nông thôn mới