Trăn trở nghề thêu truyền thống
Gia đình chị Vương Thị Nhung là một trong số ít hộ ở Làng thêu Từ Vân, huyện Thường Tín (Hà Nội) còn giữ nghề truyền thống.
Theo huyền tích xưa, vị quan đời Lê có tên là Lê Công Hành (1606 - 1661) đã mang nghề thêu thùa về truyền dạy cho dân làng. Những xã được truyền nghề này, trong đó có Từ Vân, Ðông Cứu, Quất Ðộng, đều dựng chung đền thờ ông ở thôn Hướng Xá, gọi là đền Ngũ Xã và ngày giỗ ông đã trở thành ngày giỗ Tổ nghề thêu. Từ cái nôi ấy, nghề thêu phát triển và sản phẩm được ứng dụng rất nhiều trong đời sống, nghệ thuật của người Việt. Thế nhưng, tại làng thêu Từ Vân bây giờ, gia đình chị Vương Thị Nhung và anh Ðặng Văn Hưởng là một trong số ít hộ còn giữ nghề. Bước vào khoảng sân nhỏ, nhiều khung thêu được bày dọc sân. Tấm vải đỏ kéo căng hết cỡ, hai bên là hai nhóm thợ thêu chụm đầu tỉ mẩn thêu ngôi sao vàng năm cánh từ những sợi chỉ óng ả. Ai nấy đều cặm cụi với đường thêu để cho ra những sản phẩm đẹp nhất. Chị Nhung là đời thứ ba được truyền nghề thêu từ ông bà để lại, vợ chồng chị đã thêu không biết bao nhiêu lá cờ Tổ quốc. Chị hồi tưởng, ngày xưa mọi người trong làng ai cũng biết thêu. Những đứa trẻ học cách cầm kim, xỏ chỉ thêu từ bà và mẹ. Bây giờ, cả làng còn mỗi gia đình chị cần mẫn với nghề, các hộ gia đình khác đi làm công nhân hoặc mở cửa hàng giải khát, tạp hóa, buôn bán ngoài chợ. Phần vì thu nhập từ các ngành nghề khác nhìn chung đều cao và vững hơn nghề thêu, phần nữa vì nghề thêu truyền thống luôn đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu, ai không tâm huyết rất dễ nản lòng.
Thực tế, các sản phẩm từ làng nghề truyền thống luôn được thị trường trong nước và nước ngoài ưa chuộng. Những người yêu nét đẹp truyền thống dân tộc hay du khách quốc tế vẫn yêu thích sản phẩm thêu thủ công. Chị Nhung chia sẻ, gia đình chị vẫn nhận được các đơn đặt hàng cờ Tổ quốc thêu tay từ khắp các tỉnh, thành phố, nhất là trong các dịp kỷ niệm lớn của đất nước như 30-4, 1-5, Quốc khánh 2-9… Làm nghề thêu từ năm tám tuổi, chị nhận định nghề thêu không quá khó, nhưng với tình hình thị trường hiện nay, cái khó là không thể cạnh tranh được với những ngành nghề khác khi giá thành ngày càng tăng, khách mua lại giảm. Chị Nhung cho biết: Tạo nên một lá cờ thêu tay đạt tiêu chuẩn là cả quá trình hết sức kỳ công, gia đình chị nhập vải từ làng lụa Vạn Phúc (Hà Ðông, Hà Nội), sau đó phải cắt vải thật chính xác theo kích cỡ được yêu cầu rồi mới bắt đầu các công đoạn thêu. Lá cờ nào cũng có hai mặt, cho nên để có cả hai mặt sao vàng thì phải thêu sao vàng trên hai tấm vải khác nhau. Thêu xong, may ráp hai tấm vải và may viền là công đoạn cuối cùng. Gia đình chị vẫn nhen nhóm ngọn lửa truyền thống bằng việc truyền dạy nghề thêu cho các em nhỏ.
Quan niệm sống tốt từ làng nghề thì mới lưu giữ được nghề, gia đình chị Nhung không dừng lại ở việc thêu cờ mà mở rộng thêm các mặt hàng khác để tăng thu nhập, có cơ sở duy trì nghề truyền thống. Gia đình chị có ba con và từ nhỏ đã được bố mẹ truyền dạy nghề thêu. Chính vì vậy, con gái lớn của chị được học hành đến nơi đến chốn, đã lập gia đình và quyết tâm quay về phụ giúp gia đình giữ gìn, phát triển nghề thêu. Tính đến thời điểm hiện tại, số lượng làng nghề miền bắc hiện chiếm khoảng gần 70% số lượng các làng nghề trong cả nước với hơn 2.000 làng nghề, trong đó tập trung nhiều nhất là ở vùng đồng bằng sông Hồng. Tuy nhiên, theo guồng quay cuộc sống, không ít nghề đã biến mất hoặc đang vật lộn với câu chuyện tồn tại, phát triển. Ðiểm ra rất ít làng nghề có thể tận dụng để phát triển du lịch giống như làng gốm Bát Tràng, làng lụa Vạn Phúc... Mặt khác, kể cả ở những làng như Bát Tràng, thu nhập từ du lịch vẫn chưa tương xứng tiềm năng địa phương và nhu cầu của khách du lịch.
Với làng thêu Từ Vân, dù chỉ còn một hộ theo nghề, nhưng như vậy, nghề thêu truyền thống của làng cũng chưa mất đi.
Minh Trúc/Nhân dân
Tin liên quan
Tin mới hơn
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Bảo tồn và phát triển làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn
11:01 | 08/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Lụa Vạn Phúc - Giữ lửa qua từng thế hệ
14:08 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát của người Tày ở Cao Bằng
09:56 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ghé thăm làng nghề chằm nón lá Đức Hòa
09:55 | 07/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống bún tươi Vân Cù
14:54 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác
Tinh hoa nghề truyền thống ở Cao Bằng
14:53 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khám phá nghề đan thúng chai ở Phú Mỹ
14:52 | 04/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nguyễn Duy Cường – người “thổi hồn” vào gỗ
15:37 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Mặn mòi vị muối Bạc Liêu
14:10 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cao Bằng: Nghệ nhân giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống
10:44 | 02/05/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định: Nghề chằm nón ngựa Phú Gia di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
17:25 | 26/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề đan lát tre nứa thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo
09:55 | 25/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người đảng viên tâm huyết xây dựng làng nghề trên đảo xa
09:43 | 24/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Sơn La: Làng nghề chế biến long nhãn từng bước khẳng định thương hiệu
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Sóc Trăng
09:30 | 23/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tìm giải pháp bảo tồn và phát triển phố nghề Lãn Ông trong khu Phố cổ Hà Nội
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khai mạc hoạt động văn hóa 'Giữ nghề xưa trên phố' năm 2024
11:22 | 22/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nét đẹp văn hóa của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
16:20 | 19/04/2024 Văn hóa - Xã hội
Làng nghề Xuân Hội phát triển bền vững
15:48 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xã Yên Bài (Hà Nội): Làng nghề Phú Yên nỗ lực vượt khó
13:51 | 19/04/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Khi nhà khoa học đồng hành với nông dân
14:26 Khuyến nông
Hoài Đức: Tình trạng xả rác tùy tiện ở một số làng nghề cần sớm có biện pháp khắc phục
14:06 Môi trường
Nghề cói Kim Sơn trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
13:52 Làng nghề, nghệ nhân
Lạng Sơn: Mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
13:52 Nông thôn mới
Sóc Sơn: Khai phá tiềm năng của sản phẩm OCOP từ thế mạnh địa phương
13:48 OCOP