Hà Nội: 25°C Hà Nội
Đà Nẵng: 25°C Đà Nẵng
TP Hồ Chí Minh: 26°C TP Hồ Chí Minh
Thừa Thiên Huế: 25°C Thừa Thiên Huế

Hiu hắt nghề đan lát truyền thống

LNV - Sinh sống lâu đời quanh hồ Điển Triệt, người dân thôn Yên Phú và thôn Phú Thượng, xã Tứ Yên, huyện Sông Lô có nghề đan lờ tôm truyền thống từ bao đời nay.


Thợ thủ công ở các làng nghề đan lát truyền thống hầu hết là người cao tuổi

Chưa tạo dựng thương hiệu gắn với tiềm năng

Cách đây khoảng gần chục năm, nghề đan lờ phát triển đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân nơi đây. Các hộ dân ở thôn Yên Phú, Phú Thượng hầu như nhà nào cũng làm nghề đan lờ. Nhờ đó, các gia đình đã có thu nhập, nuôi được con ăn học, xây nhà, mua sắm đồ dùng phục vụ cuộc sống.

Tuy nhiên, ngày nay, đến làng Phú Thượng sẽ chẳng ai còn được thấy những rặng tre xanh rì từng ăn đời ở kiếp với người dân nơi đây nữa. Với sự phát triển của xã hội hiện đại, những chiếc lờ đánh bắt cá tôm ngày càng ít được người dân sử dụng, thay vào đó là những thiết bị, đồ dùng hiện đại có tính ứng dụng cao hơn tre nứa.

Trưởng thôn Phú Thượng Hoàng Thế Viên cho biết: “Nếu trước đây nghề đan lát vào thời kỳ vàng son, làng nghề có hơn 300 hộ dân với 100% số hộ đều đan lờ thì nay chỉ còn khoảng gần 100 hộ vẫn duy trì giữ nghề. Bây giờ, nguyên liệu là cây tre cũng không phổ biến, giá cả bấp bênh, việc thu mua rất khó khăn.

Hơn nữa, sản phẩm bán ra thị trường với mức giá chỉ 4 - 5 nghìn đồng/sản phẩm nên thu nhập người lao động làng nghề không cao. Để hoàn thành mỗi sản phẩm lại phải trải qua từ 9-10 công đoạn, tốn thời gian, công sức mới có thể hoàn chỉnh. Do đó, nghề này chỉ tạo việc làm, thu nhập đủ sống ở vùng nông thôn chứ khó có thể phát triển”.

Nghề đan lờ ở Tứ Yên tuy đã có từ lâu đời, là nghề để người dân kiếm thêm thu nhập tranh thủ những lúc nông nhàn nhưng lại gặp khó khăn về thị trường tiêu thụ do chưa tạo dựng được thương hiệu.

Mặc dù địa phương và một số chủ hàng đã tham gia hội chợ đẩy mạnh xúc tiến thương mại nhưng sản phẩm vẫn chưa vươn xa, giá trị sản xuất tiểu thủ công nghiệp chưa tương xứng nghề truyền thống.

Rời Tứ Yên, đến làng nghề mây tre đan Triệu Xá, xã Triệu Đề, huyện Lập Thạch cũng có chung hoàn cảnh bị mai một bởi đây cũng là nghề “công dày, lãi mỏng”. Được công nhận năm 2006, qua 16 năm duy trì và phát triển, từ hơn 800 hộ dân làm nghề mây tre đan truyền thống, hiện toàn xã chỉ còn hơn 400 hộ dân. Tổng doanh thu năm 2021 của làng nghề chỉ đạt khoảng 1,6 tỷ đồng/năm.

Chủ tịch Hội Nông dân xã Triệu Đề Triệu Hồng Thắng chia sẻ: “Ngày nay, số hộ dân theo nghề cũng giảm nhiều so với trước đây. Hiện, nghề mây tre đan góp phần giải quyết việc làm, tạo thu nhập quanh năm cho khoảng 500 lao động địa phương, chủ yếu là người già, với bình quân thu nhập từ 1- 2 triệu đồng/người/tháng. Đây là nguồn thu nhập chính của các hộ nông nhàn, không có đất và điều kiện sản xuất”.

Bởi mang tính thủ công nên tất cả các công đoạn từ chẻ, vót, ra nan, đan… đều làm bằng tay. Bình quân mỗi tháng, các hộ sản xuất trên dưới 100 sản phẩm như thúng, mủng, nong, nia, dần, sàng… để xuất bán đến các địa phương trong và ngoài tỉnh.

Tuy nhiên hiện nay, cùng với những khó khăn chung về vốn, đầu vào nguyên vật liệu, trang thiết bị, máy móc... người làm nghề còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ thị trường tiêu thụ.

Làng nghề mây tre đan vẫn chưa phát huy hết hiệu quả kinh tế do chưa có thị trường tiêu thụ ổn định, lượng sản phẩm bán ra còn tùy thuộc vào từng thời điểm, mùa vụ. Bên cạnh đó, mẫu mã các sản phẩm cũng chưa đủ sức cạnh tranh với thị trường tỉnh bạn, đặc biệt là sự cạnh tranh với các sản phẩm từ nhựa đang tràn ngập thị trường.

Đi tìm lời giải cho sự phát triển

Bà Nguyễn Thị An đã có hơn 40 năm theo nghề cho biết: “Nghề này chỉ giải quyết lao động nhàn rỗi, người làm thuê chỉ đủ kiếm tiền đi chợ, chứ lao động chính không ai làm. Hầu hết, thợ thủ công đều là người cao tuổi, tranh thủ đan lát khi rảnh rỗi để kiếm thêm thu nhập. Tiền bán sản phẩm không thấm vào đâu so với công sức tạo ra thành phẩm nên nhiều người không mặn mà với nghề.

Những người làm nghề như chúng tôi đan cả ngày được đôi thúng bé, cố gắng lắm cũng chỉ kiếm chừng vài chục nghìn đồng/chiếc, khi có khi không. Tuy luôn cố gắng truyền nghề và giữ nghề cho con cháu nhưng thế hệ trẻ ngày nay lại không thiết tha cách học đan thì làm sao có thể giữ nghề truyền thống…”.

Câu chuyện về giữ gìn nghề đan lát truyền thống cũng là nỗi niềm chung của nhiều làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh. Từ thực tế đó, muốn xây dựng và phát triển thương hiệu làng nghề, trước mắt, cần nâng cao nhận thức của làng nghề về tầm quan trọng của thương hiệu. Làng nghề cần xác định thương hiệu là vũ khí cạnh tranh của sản phẩm, thể hiện uy tín của đơn vị sản xuất kinh doanh.

Để làm được điều đó, làng nghề cần chú trọng hơn nữa tới công tác đào tạo nghề, đổi mới công nghệ, phương thức kinh doanh, nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến mẫu mã, tạo dựng uy tín, hình ảnh của thương hiệu trên thị trường.

Cùng với đó, các làng nghề, chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh cần đẩy mạnh hơn nữa công tác xúc tiến thương mại, tham gia triển lãm, hội chợ để quảng bá sản phẩm.

Ngoài ra, các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương cũng cần hỗ trợ các làng nghề khắc phục tình trạng khó khăn về vốn, sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ và tạo tư cách pháp nhân cho các hộ sản xuất, các doanh nghiệp mở rộng giao thương hàng hóa. Có như vậy mới nâng cao được tính cạnh tranh - chìa khóa tăng trưởng của sản phẩm làng nghề trong bối cảnh hội nhập kinh tế.

Bài, ảnh: Thảo My

Tin liên quan

Tin mới hơn

Hơn 300 năm giữ lửa truyền thống ở làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn

Hơn 300 năm giữ lửa truyền thống ở làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn

LNV - Làng nghề chiếu cói Hoài Nhơn (phường Hoài Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai) có lịch sử hình thành và phát triển hơn 300 năm, gắn liền với truyền thống văn hóa của vùng đất Bình Định xưa. Từ đôi bàn tay khéo léo của bao thế hệ, những tấm chiếu cói mộc mạc đã trở thành sản phẩm đặc trưng, lan tỏa khắp các vùng miền trong cả nước, đặc biệt là Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.
Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế

Làng gốm Bát Tràng kết nối di sản và hội nhập quốc tế

LNV - Xã Bát Tràng (huyện Gia Lâm, Hà Nội) – “thủ phủ” gốm sứ của cả nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Với lợi thế truyền thống nghề gốm hàng trăm năm, địa phương đã và đang triển khai nhiều giải pháp nhằm phát triển làng nghề gắn với du lịch, nâng cao thu nhập cho người dân và khẳng định vị thế thương hiệu gốm Bát Tràng trên bản đồ thủ công mỹ nghệ thế giới.
Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá

Nghệ nhân Nguyễn Hữu Kiêm - Người giữ hồn diều sáo làng Bá

LNV - Sinh ra và lớn lên trong cái nôi văn hóa dân gian của làng Bá Dương (nay thuộc xã Ô Diên, TP. Hà Nội), nghệ nhân nhân dân Nguyễn Hữu Kiêm đã dành cả cuộc đời để gìn giữ và lan tỏa nét đẹp diều sáo truyền thống. Từ những cánh diều tuổi thơ, ông đã đưa tình yêu ấy bay cao, bay xa đến với bạn bè khắp mọi nơi.
Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

Những đôi tay giữ lửa ở làng gốm đỏ bên bờ sông Cửu Long

LNV - Bờ Nam sông Cổ Chiên, một nhánh chính của sông Cửu Long thuộc tỉnh Vĩnh Long, từ lâu đã nổi tiếng với những lò gốm đỏ rực lửa. Trên mảnh đất sét nhiễm phèn nặng, những người phụ nữ cần mẫn ngày đêm nhào nặn từng thớ đất vô tri thành những sản phẩm gốm độc bản, vừa nuôi sống gia đình vừa giữ gìn hồn quê qua bao thế hệ.
Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn

Gìn giữ nghề truyền thống tạo động lực phát triển kinh tế nông thôn

LNV - Trong nhịp sống sôi động của kinh tế thị trường, không ít làng nghề truyền thống đứng trước nguy cơ bị lãng quên. Thế nhưng, nhờ sự đồng hành của cộng đồng, chính quyền địa phương và sự sáng tạo của người dân, nhiều nghề cổ truyền không chỉ được gìn giữ mà còn trở thành bệ phóng phát triển kinh tế, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững.
Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá

Gốm Việt Nam: Nhu cầu thị trường nội địa và những cơ hội phát triển đột phá

LNV - Nghệ thuật gốm đã in sâu vào bản sắc văn hóa Việt Nam từ hàng nghìn năm trước, là một phần không thể thiếu trong đời sống, tín ngưỡng và thẩm mỹ của người Việt. Từ những chiếc bình gốm Phùng Nguyên, trống đồng Đông Sơn cho đến những chiếc bình gốm hoa lam tinh xảo của Chu Đậu hay bát đĩa gốm Bát Tràng quen thuộc, gốm sứ không chỉ là vật dụng mà còn là biểu tượng của sự khéo léo, óc sáng tạo và tinh thần lao động bền bỉ của người Việt Nam.

Tin khác

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp

Làng hoa Vạn Thành không ngừng đổi mới và hội nhâp

LNV - Làng hoa Vạn Thành được hình thành từ những năm 50 của thế kỷ XX bởi người dân từ Hà Nam di cư vào Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Nhờ điều kiện khí hậu mát mẻ và đất đai màu mỡ, Làng hoa Vạn Thành đã phát triển mạnh mẽ và trở thành một trong trung tâm sản xuất hoa lớn tại Đà Lạt.
Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm

Đắk Lắk: Phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm

LNV - Đắk Lắk phát triển thương hiệu muối Tuyết Diêm, mở rộng quy mô sản xuất, hướng đến việc kết hợp phát triển du lịch cộng đồng và trải nghiệm, giúp du khách có thể khám phá quy trình làm muối truyền thống.
Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn

Nuôi ong dưới tán rừng ngập mặn

LNV - Gắn bó với nghề nuôi ong đã gần 10 năm, bắt đầu từ vài chục tổ ong ban đầu, đến nay anh Trần Văn Sửu đã mở rộng lên khoảng 500 tổ, mỗi năm mang lại thu nhập ổn định khoảng 200 triệu đồng – con số không nhỏ đối với một hộ dân vùng ven biển.
Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng

Trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu ở Chợ nổi Cái Răng

LNV - Nhiều du khách trong và ngoài nước thích thú trải nghiệm làm hủ tiếu đa sắc màu tại chợ nổi Cái Răng.
Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới

Phát triển kinh tế làng nghề tạo đòn bẩy xây dựng nông thôn mới

LNV - Thành phố Hà Nội hiện có 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 337 nghề truyền thống đã được công nhận. Các làng nghề đã giúp nâng cao thu nhập, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động. Việc phát triển làng nghề không chỉ giữ gìn bản sắc truyền thống, mà còn tạo đòn bẩy trong xây dựng nông thôn mới.
15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội

15 cá nhân ở xã Bát Tràng được đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội

LNV - Trong 2 ngày 9 và 10-9, Đoàn thẩm định của Hội đồng thành phố Hà Nội về xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ năm 2025 đã tổ chức thẩm định thực tế tại cơ sở các cá nhân có hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân Hà Nội năm 2025 tại xã Bát Tràng.
Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó

Ký ức Trung thu cổ "hồi sinh" bằng nghệ thuật giấy dó

LNV - Trung thu không chỉ là Tết của thiếu nhi, mà còn là ký ức văn hóa của nhiều thế hệ người Việt. Khi đèn lồng nhựa và ánh sáng điện tử ngày càng phổ biến, những giá trị xưa dần phai nhạt. Triển lãm “Lãm” xuất hiện như một nhịp cầu, đưa con người trở về với mùa trăng cổ tích bằng những chiếc đèn giấy dó mộc mạc, bền vững và thấm đẫm hồn Việt.
Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh

Giữ hồn quê và nâng tầm kinh tế ở xã Bình Minh

LNV - Nằm ở phía Tây Nam Hà Nội, xã Bình Minh đang nổi lên như một điểm sáng về phát triển nông nghiệp sinh thái kết hợp với làng nghề truyền thống.
Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững

Làng nghề chế biến cá khô Gia Thuận: Giữ hồn truyền thống, mở hướng phát triển bền vững

LNV - Tại xã Gia Thuận, tỉnh Đồng Tháp, bên cạnh những cánh đồng lúa xanh bát ngát và những chuyến tàu đánh bắt hải sản tất bật, làng nghề chế biến cá khô đã hình thành và phát triển từ nhiều năm nay, trở thành một trong những ngành nghề mũi nhọn góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương. Không chỉ là nét văn hóa truyền thống, nghề chế biến cá khô còn đang mở ra những cơ hội mới về việc làm, nâng cao thu nhập và mở rộng thị trường tiêu thụ trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.
Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu

Giữ hồn núi rừng qua đôi tay già làng Cơ Tu

LNV - Trong ngôi nhà sàn ba gian giữa núi rừng, già Bhling Bloó (70 tuổi, thôn Bhơ Hôồng, xã Sông Kôn, TP Đà Nẵng) vẫn cần mẫn bên bó tre, mây. Với ông, đan lát không chỉ là kế sinh nhai mà còn là cách để giữ lấy “cái gốc” của người Cơ Tu giữa nhịp sống hiện đại.
Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi

Giọt mắm Nam Ô và câu chuyện từ làng biển trăm năm tuổi

LNV - Giữa nhịp sống hiện đại của thành phố biển Đà Nẵng, làng cổ Nam Ô vẫn lặng lẽ giữ trong mình những giá trị văn hóa và nghề truyền thống hơn 700 năm tuổi. Nơi đây không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên đặc sắc, những dấu tích lịch sử gắn với công chúa Huyền Trân, mà còn được biết đến là cái nôi của nghề làm nước mắm – một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, niềm tự hào của cư dân miền biển.
Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp

Khát vọng phát triển từ làng nghề truyền thống đến trung tâm công nghiệp

LNV - Trong bối cảnh đô thị hóa và hội nhập, Tây Phương đang từng bước đổi mới, phát huy thế mạnh làng nghề gắn với phát triển du lịch, đồng thời mở rộng không gian công nghiệp và dịch vụ, hướng tới trở thành một trung tâm kinh tế - văn hóa quan trọng của Thủ đô.
Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

Giữ hồn làng nghề bánh đa nem trăm năm tuổi ở Thổ Hà

LNV - Nằm ven sông Cầu hiền hòa, làng Thổ Hà (phường Vân Hà, tỉnh Bắc Ninh) từ lâu đã nổi tiếng khắp trong và ngoài nước với nghề làm bánh đa nem. Nghề đã tồn tại hàng trăm năm, trở thành nét văn hóa đặc trưng và là niềm tự hào của người dân địa phương.
Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

Sức sống mới cho thủ công mỹ nghệ Thủ đô từ thị trường nội địa

LNV - Thủ công mỹ nghệ từ lâu được coi là một trong những ngành nghề truyền thống đặc sắc nhất của Thủ đô Hà Nội. Không chỉ mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, sản phẩm thủ công mỹ nghệ còn góp phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông thôn và xuất khẩu. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động, nhu cầu tiêu dùng trong nước đang trở thành một “nguồn lực mềm” mạnh mẽ, mở ra sức sống mới cho ngành thủ công mỹ nghệ Thủ đô.
An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

An Giang: Nơi tiếng búa vang vọng cả đời người

LNV - Suốt hàng chục năm qua, nghề chẻ đá tại ấp Hòn Sóc, xã Hòn Đất vẫn được người dân nơi đây duy trì như một phần không thể thiếu trong cuộc sống mưu sinh. Mỗi buổi sáng, cả bãi đá rộng lớn vang lên âm thanh đặc trưng của làng nghề: tiếng máy cắt xèng xèng, tiếng búa tạ nện vào nêm thép cắc cắc, hòa quyện thành nhịp điệu lao động cần cù.
Xem thêm
Mới nhất Đọc nhiều
Vĩnh Long: Khởi nghiệp tuổi xế chiều, người đàn ông U80 thành công với sản phẩm OCOP

Vĩnh Long: Khởi nghiệp tuổi xế chiều, người đàn ông U80 thành công với sản phẩm OCOP

OVN – Tuổi xế chiều, thời điểm nhiều người chọn nghỉ ngơi, an dưỡng tuổi già bên gia đình, con cháu, ông Nguyễn Công Trí (SN 1953), ngụ tại tỉnh Bến Tre
Từ trái sim rừng đến đặc sản đạt chất lượng OCOP

Từ trái sim rừng đến đặc sản đạt chất lượng OCOP

OVN - Từ những trái sim rừng mọng chín, chị Đỗ Thị Thu Thảo (xã An Hòa, Gia Lai) đã xây dựng thương hiệu rượu SimMo8, kết hợp giữa tri thức bản địa và công nghệ hiện đại. Không chỉ dừng lại ở một sản phẩm OCOP tiêu biểu, SimMo8 còn kể câu chuyện về ký ức,
Thị trưởng Khu Trung tâm Tài chính London có chuyến thăm cấp cao tới Việt Nam

Thị trưởng Khu Trung tâm Tài chính London có chuyến thăm cấp cao tới Việt Nam

Ngày 15/9 vừa qua, Thị trưởng Khu Trung tâm Tài chính London - ông Alastair King đã có chuyến thăm cấp cao tới Việt Nam. Chuyến thăm do Đại sứ quán Anh tại
Công nhận làng Việt Hải là điểm du lịch cộng đồng

Công nhận làng Việt Hải là điểm du lịch cộng đồng

LNV - UBND TP Hải Phòng vừa chính thức công nhận làng Việt Hải (đặc khu Cát Hải) là Điểm du lịch cộng đồng. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng, gắn với định hướng chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.
Người lính năm xưa trở thành nông dân điển hình hôm nay

Người lính năm xưa trở thành nông dân điển hình hôm nay

LNV - Trở về sau những năm tháng quân ngũ, cựu chiến binh Dương Đình Tuấn (xã Quỳnh Văn, Nghệ An) vẫn miệt mài gắn bó với ruộng đồng, chuồng trại. Với sự cần cù và tinh thần học hỏi, ông đã trở thành tấm gương điển hình trong phát triển nông nghiệp, góp p
Giao diện di động