Giữ nghề trang phục truyền thống Dao tiền làng Khuổi Hoa
Nghề làm trang phục Dao tiền ở làng Khuổi Hoa
Cách thành phố Cao Bằng khoảng 60km, Khuổi Hoa là ngôi làng nhỏ thuộc xã Quang Thành, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Khuổi Hoa là ngôi làng chủ yếu có người Dao tiền sinh sống, là nơi sinh sống và làm việc của những nghệ nhân có tay nghề cao, có khả năng tạo ra những bộ trang phục độc đáo và đẹp mắt. Trải qua nhiều thế hệ, những bí quyết đã được truyền lại và phát triển. Các nghệ nhân không chỉ làm việc bằng đôi bàn tay khéo léo mà còn mang trong mình nhiệt huyết và tình yêu với nghề. Họ dành nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu, sáng tạo và hoàn thiện từng chi tiết nhỏ nhất trong trang phục của mình.
![]() |
Người dân làng Khuổi Hoa gắn bó với nghề trang phục truyền thống Dao tiền |
Sự tỉ mẩn trong từng bộ trang phục
Một bộ trang phục hoàn chỉnh của người Dao gồm áo dài, yếm, quần dài, xà cạp, dây lưng, khăn vấn đầu cùng đồ trang sức. Để hoàn thiện một bộ trang phục, đặc biệt là trang phục cô dâu phải mất gần một năm để chuẩn bị. Công đoạn cầu kỳ nhất là thêu thùa, nơi cần sử dụng dụng cụ vẽ để tạo hoa văn. Với đôi bàn tay khéo léo, những họa tiết và hoa văn trên trang phục tạo nên các điểm nhấn đặc biệt cho trang phục phụ nữ Dao Tiền. Dụng cụ để khắc họa hoa văn bao gồm chiếc bút gắn ngòi đồng hoặc chiếc que tre được bẻ thành hình tam giác. Dùng loại bút lớn để tạo các hoa lá tinh tế, và loại bút vừa để vẽ các hình vuông, hình tròn, chim, ốc. Sau khi sáp ong được nấu chảy, đầu bút sẽ được nhúng vào sáp để vẽ hoa văn lên vải. Sau khi hoàn thành việc vẽ, tấm vải sẽ được nhuộm chàm. Khi các công đoạn nhuộm hoàn tất, tấm vải sẽ được ngâm trong nước nóng để tan sáp. Một bộ trang phục hoàn chỉnh của người Dao Tiền bao gồm áo, yếm, xà cạp, dây lưng, khăn vấn đầu, váy dài cùng với đồ trang sức vàng bạc. Phụ nữ Dao Tiền có sự đam mê với trang sức, đặc biệt là các loại đồng bạc trắng và kim loại. Vòng bạc trắng thường được sử dụng để trang trí và làm các khuy bạc nổi bật với đường kính từ 6 đến 7 cm trên áo chàm. Trên cổ áo và thân sau, cũng có một số đồng bạc thường từ 6 đến 12 đồng được đeo. Toàn bộ bộ trang sức có thể nặng đến vài ki-lô-gam.
Độc đáo trong văn hoá của người Dao tiền
Theo phong tục của người Dao, trước khi lấy chồng, con gái phải biết thêu thùa, may vá, và tự tay dệt váy cưới cho mình. Trong hội Xuân, các chàng trai cũng sử dụng trang phục truyền thống của người con gái Dao Tiền như tiêu chuẩn để lựa chọn vợ và kết bạn. Bên cạnh việc tự chuẩn bị trang phục truyền thống, thiếu nữ Dao thường tìm đến các người già trong làng để nhận lời khuyên và điều chỉnh trang phục sao cho đẹp và phù hợp với bản thân. Những cô gái còn nhờ các người già trong làng dạy cho họ những bài hát giao duyên mới.
Đối với người Dao Tiền, các hình thức hát như hát giao duyên, hát răn dạy, hát mời rượu và hát tiễn đưa được gọi là hát páo dung. Tất cả các giai điệu páo dung đều chứa đựng cùng một nội dung, ca ngợi tinh thần lao động sáng tạo, đạo đức, cách ứng xử, ca tụng thiên nhiên và tình yêu đôi lứa.
Giữ lửa trang phục truyền thống
Trang phục Dao tiền không chỉ đơn thuần là một loại áo quần mà nó còn chứa đựng những giá trị văn hóa riêng của một dân tộc. Mỗi họa tiết, màu sắc và chất liệu trong trang phục đều mang ý nghĩa đặc biệt và kể chuyện về lịch sử, truyền thống và tư tưởng của dân tộc. Bởi vậy, giữ nghề làng trang phục truyền thống không chỉ đảm bảo sự tồn tại của nghề nghiệp mà còn giúp duy trì và phát huy giá trị văn hóa của dân tộc.
![]() |
Những người phụ nữ nung nấu giữ nghề |
Ngoài ra, nghề làng trang phục truyền thống còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế địa phương và du lịch văn hóa nơi đây. Việc sản xuất và tiếp thị các trang phục truyền thống không chỉ tạo ra công ăn việc là cho nhiều nghệ nhân làng Khuổi Hoa mà còn tạo thu nhập cho cộng đồng. Những trang phục truyền thống cũng là một điểm nhấn đặc biệt trong ngành du lịch văn hóa, thu hút du khách từ khắp nơi đến khám phá và trải nghiệm văn hóa tỉnh Cao Bằng nói chung và huyện Nguyên Bình nói riêng.
Trong thời đại xu hướng thời trang cách Tân tiện lợi lên ngôi, nghề truyền thống như làm trang phục Dao tiền dường như bị lãng quên. Thế hệ đi trước còn nhiều khó khăn, trở ngại để truyền nghề cho lớp trẻ sau này. Song, ở ngôi làng nhỏ ấy vẫn còn đó những người phụ nữ khéo léo, tỉ mỉ. Họ ngày đêm miệt mài, kiên trì quay sợi, dệt vải để làm ra những bộ váy áo bắt mắt, mang đậm nét văn hóa tín ngưỡng đặc trưng của dân tộc mình. Họ thổi lên vẻ đẹp của một làng nghề đã được lưu truyền bao đời - làng nghề truyền thống Dao tiền.
Tin liên quan
Tin mới hơn

Phụ nữ Tây Hồ chung tay bảo tồn nghề truyền thống: Hành trình từ những búp sen
10:39 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề làm cờ Tổ quốc tất bật trước dịp kỉ niệm ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước
10:18 | 29/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Mặc áo mới” cho sản phẩm làng nghề gỗ
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghệ nhân Trần Văn Việt thổi hồn vào đá
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

10 làng nghề lâu đời nổi tiếng ở Bắc Giang
14:36 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Mang du lịch, ẩm thực, làng nghề Việt Nam đến châu Âu
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân
Tin khác

5 làng nghề miền Tây có truyền thống lâu đời
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Người đàn ông thổi hồn vào từng thớ gỗ
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nghề làm dưa bồn bồn
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Những người giữ hồn đất nung tại Lò lu Đại Hưng
14:35 | 24/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Làng nghề thúng chai với 'tuyệt chiêu' chống thấm
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lào Cai: Nghề làm nón lá cọ Bản Liền
10:04 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội 2025: Lan toả tinh hoa làng nghề
10:01 | 23/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hoà Bình: Đường làng sạch, làng nghề xanh
09:24 | 21/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên: Khó nhọc nghề làm chổi đót Mỹ Thành
09:22 | 21/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Hiệp hội Làng nghề Việt Nam phong tặng 151 nghệ nhân và các danh hiệu làng nghề
20:09 | 19/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Nước mắm Long Thủy, tinh hoa của vùng biển Phú Yên
10:12 | 18/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

100 hợp tác xã được trao giải thưởng “Ngôi sao hợp tác xã - Coops Award năm 2025"
17:36 | 17/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Chàng trai bỏ phố về quê phục hồi nghề truyền thống
17:36 | 17/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

“Lát Càng Long” – Khẳng định vị thế, mở rộng thị trường cho sản phẩm làng nghề
13:36 | 16/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Phú Yên: Phát triển bền vững Làng nghề trồng dâu nuôi tằm xã Hòa Phong
13:30 | 16/04/2025 Làng nghề, nghệ nhân

Từ Nhật Bản trở về, anh nông dân trẻ "thay áo mới" cho thanh long quê nhà
11:03 Kinh tế

Phát huy vai trò chủ thể của người dân: Động lực bền vững trong xây dựng nông thôn mới ở Quảng Trị
11:03 Nông thôn mới

Bình Định chung sức xây dựng cộng đồng nhân ái
11:03 Văn hóa - Xã hội

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
11:03 OCOP

Phụ nữ Tây Hồ chung tay bảo tồn nghề truyền thống: Hành trình từ những búp sen
10:39 Làng nghề, nghệ nhân