Yên Bái: Cây dó bầu - góp phần xóa đói giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số
LNV - Ông Ninh Trung Thịnh ở thôn Yên Dũng I, xã Yên Hợp, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái là người đầu tiên đưa cây dó bầu về trồng ở nơi đây. Nhiều người ngỡ ngàng, vì Văn Yên là đất quế, nay ông lại trồng dó bầu. Năm 2005 ông vào tận Bình Phước học kỹ thuật trồng và tạo trầm trên cây dó bầu rồi mua 1,4 vạn cây giống về trồng. Mới đầu ông cũng chỉ trồng quanh nhà để tiện theo dõi và chăm sóc. Cây dó bầu không kén đất, trồng đất nào cũng lên, đất nghèo kiệt cây cũng sống, trầm lại tốt nên tôi càng quyết tâm trồng…
Ông Ninh Trung Thịnh ở thôn Yên Dũng I, xã Yên Hợp, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái
Điều ông Thịnh không ngờ cây dó bầu lại phù hợp đất Văn Yên, cây lớn nhanh, trồng 6 năm đã có đường kính gốc 15 - 20cm, khi đó bắt đầu tạo trầm bằng cách khoan vào thân cây rồi dùng chế phẩm sinh học bôi vào các lỗ khoan. Sau 2 năm thì khai thác, mỗi cây thu khoảng 1kg trầm tươi, giá trầm khô trên dưới 10 - 15 triệu/kg.
Cây dó bầu mà sản phẩm của nó là trầm hương và kỳ nam đã có lịch sử rất lâu đời. Từ xa xưa, trầm hương Khánh Hòa nổi tiếng trong cả nước và trên thế giới. Tuy nhiên, qua thời gian khai thác, hiện nay trầm hương ở Khánh Hòa hầu như không còn. Các đề tài nhân giống phát triển giống cây dó bầu thực hiện đã đạt được kết quả tốt đem lại thu nhập cho một số hộ nông dân và chủ trang trại ở các địa phương.
Cây dó bầu được trồng quanh nơi gia đình sinh sống
Không phải cây dó bầu nào cũng có thể sinh ra Trầm, đôi khi cả 1000 cây dó mới cho ra 1 cây tích trầm. Vì vậy mà loại gỗ này đã quý lại càng khan hiếm hơn bao giờ hết. Những cây dó có trầm thường bị xơ xác và thân có u, bướu, bị sâu đục, gò mối đóng, mảnh bom đạn găm vào, cây bị giông gió làm gãy cành hay bị sét đánh. Đây cũng chính là cách mà các phu trầm dùng để nhận biết gỗ trầm hương, chất lượng của gỗ trầm hương bị ảnh hưởng bởi loại trầm, vị trí địa lý, cành, thân và nguồn gốc rễ, khoảng thời gian kể từ khi nhiễm bệnh và các phương pháp thu hoạch, chế tác.
Trầm hương là một phần gỗ bên trong cây Dó bầu có chứa chất nhựa thơm được hình thành khi cây bị nhiễm một loại nấm mốc, bởi việc bị phá hoại bởi các tác nhân bên ngoài. Trước khi bị nhiễm bệnh, tâm gỗ không mùi và có màu nhạt. Tuy nhiên, khi quá trình lây nhiễm tiến triển, cây tiết ra một loại nhựa thơm sẫm để kháng cự sự tấn công này. Qua hàng chục năm, chất nhựa này ăn sâu vào tâm gỗ tạo ra trầm hương.
Mặc dù độ khan hiếm không như Kỳ nam nhưng hiện nay để tìm thấy trầm cũng được cho là cực kỳ khó khăn bởi việc phải lặn lội trong các cánh rừng sâu hàng chục ngày là việc rất nguy hiểm và gian nan. Nếu như Kỳ nam cực kỳ đắt đỏ, gần như tuyệt chủng thì trầm hương tự nhiên hay còn gọi là trầm núi, còn khá nhiều ngoài thị trường và giá cả cũng dễ được chấp nhận. Giá của chúng có thể dao động từ vài triệu cho đến vài
trăm triệu tùy loại.
Hiện nay, trầm hương nhân tạo ở ngoài thị trường có 2 loại phổ biến nhất là trầm sánh chìm và Trầm ép dầu.
Trầm sánh được tạo nên từ các lớp vỏ mỏng của cây dó bầu có ăn trầm, vì không thể khai thác dưới dạng khối gỗ nên người ta phải cắt thành từng lớp mỏng chồng lên nhau, các lớp này được gọi là sánh. Sau đó dùng 1 một loại keo đặc biệt để ép chúng lại thành một khối phôi vuông vứt nhằm để tiện thành các sản phẩm khác nhau. Trầm sánh thường chìm dưới nước nên hay gọi là trầm sánh chìm có rất ít các sản phẩm làm từ chất liệu này.
Trầm ép dầu, một trong các loại có giá trị thấp nhất và có thể được xem như là hàng giả là trầm ép dầu. Tức là tinh dầu sẽ được ép nhân tạo vào thân gỗ, khiến cho thân gỗ có mùi tựa như trầm thật. Người ta sẽ dùng thân cây dó bầu tiện thành các loại hạt, sau đó đun sôi trong nồi áp suất cùng tinh dầu trầm, để mùi thơm cũng như tinh dầu có thể thấm vào trong từng hạt gỗ này.
Cây dó bầu trưởng thành sau khoảng 10 năm bắt đầu cho khai thác. Những cây tự thân có lỗ sần do sâu hay nấm... thường sẽ được giữ lại vì có khả năng tạo trầm (gọi là trầm hình thành tự nhiên). Đối với những cây không có lỗ, con người sẽ khoan lỗ trên nó, sau đó bôi dầu để tạo chất kích thích giúp cây tạo dầu (gọi là gỗ trầm nhân tạo). Trầm nhân tạo có thể thu hoạch sau khoảng 2-5 năm. Với tuổi thọ hàng ngàn năm, cây dó tạo trầm hương được coi là loại quý hiếm nhất hiện nay.
Xây dựng mô hình trồng cây dó bầu theo hướng trồng xen, trồng hỗn giao trong vườn nhà, vườn rừng của nhân dân là mô hình có ý nghĩa thực tiễn, phù hợp với đặc điểm sinh trưởng và phát triển của cây dó bầu, đồng thời đảm bảo cho việc quản lý, bảo vệ sau khi cấy tạo trầm. Việc đầu tư cho đồng bào dân tộc thiểu số trồng cây dó bầu không chỉ xóa đói giảm nghèo mà còn tạo điều kiện cho bà con ổn định cuộc sống và làm giàu trên mảnh vườn của mình.
Bài và ảnh Doãn Ngọc
Tin liên quan
Tin mới hơn
Hải Phòng: Nông dân làm chủ công nghệ vững bước làm giàu
10:00 | 03/11/2025 Khuyến nông
LNV - Năm 2025, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng (Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã triển khai 5 mô hình khuyến nông mới, bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, thân thiện môi trường.
Thanh Hóa trên hành trình xây dựng nền nông nghiệp hiện đại
09:58 | 03/11/2025 Khuyến nông
LNV - Thanh Hóa đang chuyển mình mạnh mẽ từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp hàng hóa, công nghệ cao và bền vững. Đồng hành trong hành trình đó là hệ thống khuyến nông cầu nối quan trọng giúp đưa tiến bộ kỹ thuật đến với nông dân, tạo nền tảng cho nền nông nghiệp xanh, hiện đại.
Xây dựng Thủ đô xanh – Hành trình đổi mới toàn diện trong quản lý môi trường Hà Nội
09:00 | 03/11/2025 Khuyến nông
LNV - Hà Nội đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ trong công tác bảo vệ môi trường, với hàng loạt giải pháp đồng bộ nhằm xây dựng Thủ đô trở thành đô thị xanh, sạch, đẹp và bền vững. Từ cơ giới hóa thu gom rác thải, ứng dụng công nghệ số trong quản lý, đến kiểm soát chất lượng không khí, mọi hoạt động đều được triển khai theo tinh thần “hành động quyết liệt, lấy con người làm trung tâm”, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội.
Phát triển mô hình trồng dưa chuột liên kết mở hướng nông nghiệp bền vững
15:30 | 29/10/2025 Khuyến nông
LNV - Xã Mai Hoa (tỉnh Hà Tĩnh) triển khai mô hình trồng dưa chuột liên kết theo chuỗi giá trị, áp dụng kỹ thuật tiên tiến và được doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Mô hình bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, mở hướng phát triển nông nghiệp bền vững và góp phần xây dựng nông thôn mới.
Ban hành Thông tư hướng dẫn tổ chức và hoạt động khuyến nông cấp tỉnh, cấp xã
10:18 | 28/10/2025 Khuyến nông
LNV - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành Thông tư số 60/2025/TT-BNNMT, hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện công tác khuyến nông cấp tỉnh và cấp xã.
Gia Lai phát triển kinh tế nông nghiệp hiện đại, xanh, bền vững
08:38 | 28/10/2025 Khuyến nông
LNV - Nhằm thực hiện mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiệu quả, bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu, UBND tỉnh Gia Lai vừa ban hành Kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả giai đoạn 2026 - 2030. Đây là bước đi chiến lược nhằm khai thác tốt tiềm năng đất đai, nâng cao thu nhập cho nông dân và tạo nền tảng phát triển kinh tế nông nghiệp hiện đại, xanh, bền vững.
Tin khác
Sắp xếp lại hệ thống khuyến nông để tăng hiệu quả phục vụ nông dân từ cơ sở
15:30 | 27/10/2025 Khuyến nông
LNV - Đến cuối tháng 10/2025, tỉnh Lâm Đồng sẽ hoàn tất việc giải thể 14 trạm kỹ thuật nông nghiệp khu vực, chuyển giao toàn bộ nhân sự, tài sản và nhiệm vụ về Trung tâm Khuyến nông tỉnh và các đơn vị cấp xã. Việc sắp xếp này nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động và đưa đội ngũ khuyến nông viên đến gần hơn với nông dân.
Hiệu quả từ mô hình nuôi chồn hương ở Hiệp Hưng
09:24 | 27/10/2025 Khuyến nông
LNV - Những năm gần đây, nhiều hộ dân ở xã Hiệp Hưng (TP Cần Thơ) đã mạnh dạn chuyển hướng sang nuôi chồn hương – loài động vật hoang dã có giá trị kinh tế cao. Mô hình này không chỉ giúp người dân địa phương ổn định thu nhập mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững, gắn với bảo tồn nguồn gen bản địa.
Số hóa nông nghiệp bằng công nghệ hiện đại
15:12 | 21/10/2025 Khuyến nông
LNV - Bằng việc ứng dụng công nghệ blockchain và mã QR trong quản lý cây trồng, người nông dân tại Tây Nguyên đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ trong hành trình số hóa nông nghiệp, minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm và nâng cao giá trị nông sản Việt.
Đổi mới khuyến nông để bắt kịp nông nghiệp công nghệ cao
11:54 | 21/10/2025 Khuyến nông
LNV - Trước yêu cầu phát triển nông nghiệp xanh, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh, Lâm Đồng đang chủ động đổi mới công tác khuyến nông theo tinh thần Kết luận số 371-TB/VPTW của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm củng cố hệ thống khuyến nông cơ sở, giúp nông dân làm chủ công nghệ, nâng cao giá trị nông sản và phát triển bền vững.
Phát triển chăn nuôi an toàn, gắn sản xuất với tiêu thụ
09:43 | 20/10/2025 Khuyến nông
LNV - Trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm sạch, an toàn ngày càng tăng cao, ngành Nông nghiệp Hà Nội đã và đang tập trung đẩy mạnh phát triển chăn nuôi an toàn gắn với tiêu thụ sản phẩm.
Nông dân xã Phú Cát học hỏi nhiều kỹ thuật mới từ chuyên gia tại Diễn đàn Khuyến nông @ Nhịp cầu nhà nông
17:19 | 17/10/2025 Khuyến nông
LNV - Ngày 17/10, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội phối hợp với UNND xã Phú Cát tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nhịp cầu nhà nông nhằm trực tiếp giải đáp các vấn đề của các nông hộ, trang trại, hợp tác xã sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp về các vấn đề trong sản xuất và kinh doanh. Giúp người dân cập nhật những kiến thức khoa học, công nghệ và chính sách phát triển nông nghiệp.
Phát huy lợi thế vùng cao với Chè Shan tuyết Hồng Thái
10:25 | 16/10/2025 Khuyến nông
LNV - Nằm ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, xã Hồng Thái (huyện Na Hang, Tuyên Quang) được mệnh danh là “thủ phủ” chè Shan tuyết. Nhờ khí hậu mát mẻ quanh năm, thổ nhưỡng giàu dinh dưỡng và sự khéo léo của đồng bào Dao, Mông, những búp chè Shan tuyết nơi đây đã trở thành niềm tự hào của vùng cao Tuyên Quang.
Cây cỏ ngọt mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp bền vững
10:09 | 14/10/2025 Khuyến nông
LNV - Những năm gần đây, tại xã Thạch An (tỉnh Cao Bằng), HTX Thảo Đường Vinh đã tiên phong đưa cây cỏ ngọt (stevia rebaudiana) vào trồng thử nghiệm. Loại cây quen thuộc trong y học cổ truyền đã nhanh chóng chứng minh sự phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng miền núi phía Bắc.
Mô hình mạ khay, cấy máy: Hướng đi bền vững cho sản xuất lúa hiện đại
18:00 | 10/10/2025 Khuyến nông
LNV - Trong bối cảnh ngành nông nghiệp Thủ đô đang đẩy mạnh cơ giới hoá và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, mô hình “mạ khay, cấy máy” được triển khai tại nhiều vùng lúa trọng điểm của Hà Nội đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Năm 2025, mô hình này được tổng kết với những con số ấn tượng, khẳng định đây là một hướng đi thiết thực nhằm nâng cao năng suất, giảm chi phí và giải phóng sức lao động cho người nông dân.
Chương Mỹ tăng cường liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản bền vững
10:00 | 02/10/2025 Khuyến nông
LNV - Ngày 2/10, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp với UBND phường Chương Mỹ tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Sự kiện được xem là hoạt động thiết thực nhằm tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ nông sản, thúc đẩy hợp tác giữa nông dân, hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp (DN), đồng thời định hướng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển bền vững.
Rau hữu cơ nâng thu nhập cho nông dân Bắc Ninh
09:45 | 30/09/2025 Khuyến nông
LNV - Trong xu thế nông nghiệp an toàn, trang trại rau hữu cơ của Công ty TNHH Thực phẩm an toàn Ánh Dương (phường Mão Điền, Bắc Ninh) đang là mô hình tiêu biểu. Với quy trình sản xuất theo nguyên tắc “5 không”, trang trại vừa đảm bảo cung ứng rau sạch cho thị trường, vừa tạo thu nhập ổn định cho nông dân địa phương.
Từ “Cánh đồng sạch” đến vườn bưởi VietGAP – Hướng đi bền vững của nông dân làng gốm
15:00 | 29/09/2025 Khuyến nông
LNV - Xã Bát Tràng (huyện Gia Lâm, Hà Nội) từ lâu được biết đến là làng nghề gốm sứ truyền thống, nhưng bên cạnh ngọn lửa nghề vẫn cháy sáng qua từng thế hệ, người dân nơi đây đang viết nên một câu chuyện mới về nông nghiệp hiện đại, an toàn và bền vững.
Hạt lạc sen Diễn Châu – từ nông sản quê hương đến khát vọng vươn xa
13:54 | 29/09/2025 Khuyến nông
LNV - Nhắc đến vùng đất Diễn Châu (Nghệ An), nhiều người nghĩ ngay đến cây lạc – loại nông sản quen thuộc đã gắn bó với người dân nơi đây qua nhiều thế hệ. Trong đó, lạc sen Diễn Châu nổi bật với hạt to, béo bùi, thơm đặc trưng, hàm lượng protein và chất béo cao. Không chỉ giàu dinh dưỡng, loại lạc này còn được coi là “thực phẩm xanh”, phù hợp cả với người ăn chay, giúp chống lão hóa, ngăn ngừa bệnh tim mạch và thúc đẩy phát triển trí tuệ.
Nghề thụ phấn cho mãng cầu – bí quyết vàng cho mùa bội thu
08:35 | 29/09/2025 Khuyến nông
LNV - Trong nông nghiệp, không phải lúc nào thiên nhiên cũng ưu ái ban tặng điều kiện thuận lợi để cây trái sinh trưởng. Với cây mãng cầu ở Tây Ninh, nếu chỉ dựa vào tự nhiên, tỷ lệ đậu trái thường thấp, mẫu mã quả không đẹp và năng suất giảm. Chính vì thế, nhiều năm qua, nông dân địa phương đã kiên trì học hỏi và áp dụng kỹ thuật thụ phấn thủ công, biến công việc này trở thành một nghề quan trọng, góp phần nâng cao giá trị thương hiệu mãng cầu Bà Đen.
Giám đốc Sở NN-MT Hà Nội: tập trung thu hoạch lúa Mùa theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”
09:41 | 25/09/2025 Khuyến nông
LNV - Trước nguy cơ mưa lớn do bão số 9, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) Hà Nội đề nghị các địa phương tập trung hỗ trợ bà con nông dân thu hoạch sớm những diện tích lúa Mùa trên tinh thần “xanh nhà hơn già đồng” nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại do ngập úng.
Mới nhất
Đọc nhiều
Xúc tiến thương mại DNS Chapter Hải Dương: Kết nối doanh nghiệp và phát triển sản phẩm
10:10 Tin tức
LNV - Ngày 25/10/2025 tại Hải Phòng, DNS Chapter Hải Dương thuộc Hiệp hội OCOP & doanh nhân DNS đã long trọng tổ chức Hội nghị Xúc tiến thương mại cho các hội viên. Sự kiện nhằm kết nối doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác, quảng bá sản phẩm Việt chất lượng cao
Quảng bá, giới thiệu các sản phẩm công nghiệp nông thôn
10:09 Khuyến công
LNV - Tối 23/10, Chương trình giới thiệu, quảng bá, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm cho các cơ sở công nghiệp nông thôn đã được khai mạc tại Hà Nội với quy mô 50 gian hàng đến từ 18 tỉnh, thành phố.
Thúc đẩy công nghiệp nông thôn, nâng cao giá trị xuất khẩu
10:09 Khuyến công
LNV - Chương trình Khuyến công Thanh Hoá đã hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến lâm sản xuất khẩu thông qua việc tài trợ kinh phí để ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và năng lực cạnh tranh để đáp ứng các tiêu ch
Phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Hà Nội - Cơ hội và thách thức
10:09 Tin tức
LNV - Hà Nội là cái nôi của các làng nghề thủ công mỹ nghệ (TCMN) với 331 làng nghề và làng nghể truyền thống được công nhận, trong đó có 22 làng nghề chuyên sản xuất TCMN. Các sản phẩm rất đa dạng, từ gôm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, thêu Quất Động, đồ gỗ mỹ
“Hội tụ di sản” quảng bá tinh hoa làng nghề Hà Nội
10:09 Tin tức
LNV - Ngày 01/11, tại Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (phường Văn Miếu, Hà Nội) đã diễn ra Lễ khai mạc Chương trình “Hội tụ di sản”, đánh dấu sự khởi đầu cho chuỗi hoạt động của Festival Thăng Long - Hà Nội lần thứ nhất.
