Xã Phú Mỹ, tỉnh Kiên Giang: Làng nghề truyền thống đan cỏ bàng
Công việc đan lát từ cỏ bàng rất thích hợp cho cả phụ nữ và trẻ em bởi cần sự nhẹ nhàng, khéo léo và tinh tế của người đan. Các sản phẩm chủ yếu tại làng nghề gồm: Đệm, đồ gia dụng…thấm đẫm hồn quê chân chất. Bên cạnh làm những mặt hàng theo mẫu sẵn có, người thợ nơi đây còn tìm tòi nghiên cứu, cải tiến và thiết kế thêm nhiều sản phẩm với mẫu mã mới lạ, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường như: Túi xách, mũ, thố đựng gia vị… Nếu có dịp đi qua vùng đồng quê mênh mông cỏ bàng, xa xa là thấp thoáng những mái nhà, sẽ thấy người dân ngồi cặm cụi đan lát cỏ bàng. Từng sợi cỏ bàng mộc mạc, đơn sơ qua đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ của người thợ dần trở thành những sản phẩm thủ công có đường nét hoa văn độc đáo và tinh xảo.
Đầu năm 2016, tỉnh Kiên Giang quyết định thành lập Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Phú Mỹ, ưu tiên bảo tồn hệ sinh thái đồng cỏ bàng duy nhất còn sót lại ở đồng bằng sông Cửu Long. Người dân sau đó cũng được tập huấn kỹ năng quản lý đồng cỏ, phương pháp canh tác, thu hoạch, đan lát, tiếp thị và kinh doanh sản phẩm. Điều này giúp các hộ gia đình trong địa bàn xã tăng thêm thu nhập, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.
Đến năm 2017, nhận thấy sản lượng lớn cây cỏ bàng có sẵn tại địa phương và tiềm năng phát triển, lợi thế từ nguồn nguyên liện thân thiện môi trường này, chính quyền xã Phú Mỹ đã thành lập Hợp tác xã cỏ bàng Phú Mỹ. Tạo điều kiện giải quyết nguồn lao động nhàn rỗi, góp phần vào khẳng định hướng đi bền vững, giúp phục hồi nhiều diện tích cỏ bàng và nghề truyền thống của tỉnh. Năm 2018, làng nghề được công nhận là làng nghề truyền thống của tỉnh Kiên Giang.
Vì có nguồn nguyên liệu thân thiện với môi trường nên những sản phẩm đan từ cỏ bàng rất được thị trường ưa chuộng, tập trung tại TP Hồ Chí Minh, Phú Quốc và một số điểm du lịch trong khu vực Nam bộ, đặc biệt là xuất khẩu đi các nước ở châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc…. Tính đến đầu năm 2019, Khu bảo tồn loài - sinh cảnh Phú Mỹ đã tạo điều kiện cho khoảng 200 lao động nhận việc làm các sản phẩm cỏ bàng, trong đó có 90% bà con người Khmer. Thu nhập bình quân ổn định cho mỗi người là 3 triệu đồng/tháng. Đồng thời, các sản phẩm cỏ bàng do bà con làm ra còn được Công ty cổ phần Sản xuất kinh doanh Xuất nhập khẩu Vĩnh Long đảm bảo đầu ra với tổng số lượng mặt hàng sản phẩm của làng nghề khoảng 200.000 sản phẩm/năm, đạt doanh thu từ 6 - 7 tỷ đồng.
Như vậy, để có nguồn nguyên liệu lớn duy trì sản xuất ổn định, HTX đã kết hợp cùng địa phương trồng và bảo tồn diện tích cỏ bàng có sẵn. HTX chú trọng đầu tư phân bón, hướng dẫn người dân cách chăm sóc thu hoạch đúng cách (nhổ cả cây chứ không cắt), hạn chế không cỏ bàng bị kiệt quệ. Bởi trước đây, Sếu đầu đỏ (loài chim đẹp, quý hiếm, có tên trong sách Đỏ thế giới và Việt Nam) đã chọn nơi đây làm nơi trú ngụ nhưng do người dân khai thác quá tự do, tận diệt cỏ bàng, cây mai dương bắt đầu xâm lấn, diện tích cỏ bàng bị thu hẹp, làm biến đổi khí hậu, khiến loài Sếu sợ hãi bay đi. Nhờ sự hỗ trợ các dự án bảo tồn những khu vực đất ngập nước, người dân đã tạo ra môi trường thuận lợi cho cỏ bàng phát triển. Kết quả, HTX bảo vệ thành công được 1.200ha đồng cỏ, phục hồi gần 80ha và trồng mới 20ha cỏ bàng.
Hiện nay, bên cạnh việc thực hiện quản lý khai thác hợp lý, không làm kiệt quệ hệ sinh thái đồng cỏ, đảm bảo phát triển được làng nghề truyền thống bền vững, với nguồn cỏ bàng có sẵn, HTX Phú Mỹ đang tiến hành nghiên cứu quy trình sản xuất ống hút từ cỏ bàng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng.
Có thể thấy, sau khi được phục hồi bởi những chính sách khai thác, phát triển phù hợp của HTX, chính quyền địa phương cùng người dân, làng nghề đan cỏ bàng Phú Mỹ đã và đang ngày càng phát triển. Góp phần to lớn trong việc bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên, giải quyết nguồn lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế, quảng bá sản phẩm thương hiệu dân tộc đến với mọi người và duy trì làng nghề truyền thống quê hương.
Bài, ảnh: Trà Giang
Tin liên quan
Tin mới hơn
Hải Dương: Làng nghề tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn
13:54 | 18/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên phấn đấu công nhận mới từ 1 đến 2 làng nghề
11:06 | 18/09/2024 OCOP
Nông dân Hồ Trọng Lập được vinh danh Nông dân Việt Nam xuất sắc 2024
14:59 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Bình Định triển khai giải pháp ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp
14:45 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Du lịch trải nghiệm nghề truyền thống
09:50 | 17/09/2024 Du lịch làng nghề
Nông dân Phú Thọ "kiếm bộn tiền" nhờ một thứ quả đặc biệt không thể thiếu trên mâm ngũ quả Tết Trung thu
09:43 | 17/09/2024 Kinh tế
Tin khác
Hàng trăm ha Đào Nhật Tân bị lụi tàn sau Cơn bão số 3 (Yagi)
09:39 | 17/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Người "Thổi hồn" cho nghề làm bánh oản cổ truyền
16:03 | 16/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cơ hội để phát huy tiềm năng của làng nghề truyền thống
11:17 | 16/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Tơ lụa Tân Châu mang đậm dấu ấn văn hoá truyền thống
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Những làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Cao Bằng
17:27 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề thêu thổ cẩm và in hoa văn bằng sáp ong của người Dao Tiền
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Nghề làm bút lông ở phố cổ Hà Nội
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Xưởng mộc Minh Mít làm nhà thờ gỗ sơn son thiếp vàng
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Làng nghề truyền thống hoa, cây cảnh Triệu Đề
17:26 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Tự Lập: Khai thác, sản xuất, kinh doanh đá ốp lát - Đem lại những sản phẩm và chất lượng dịch vụ tốt nhất đến khách hàng
09:55 | 13/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Cụ ông 75 tuổi tự tay làm hơn 100 chiếc đèn Trung thu truyền thống
10:35 | 12/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Thừa Thiên Huế: Nghề làm đầu lân tất bật mùa trung thu
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Giữ gìn tinh hoa nghệ thuật khảm trai ở làng nghề Chuôn Ngọ
11:04 | 11/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ngày hội mắm Châu Đốc Tôn vinh ẩm thực kết nối kinh tế vùng miền
11:20 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Ông “vua dép lốp” trở thành Nghệ nhân làng nghề
11:19 | 10/09/2024 Làng nghề, nghệ nhân
Phú Yên tập trung thực hiện xây dựng nông thôn mới đến năm 2025
15:20 Nông thôn mới
Khoác áo mới có sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Bình Định
14:55 Khuyến công
Xây dựng vùng chè hơn 500ha theo hướng VietGAP ở huyện Kỳ Anh
09:57 Khuyến nông
Triển vọng phát triển kinh tế từ nghề nuôi rắn ở Đồng Hỷ
09:57 Kinh tế
Vệ sinh giếng nước, bể chứa, xử lý môi trường sau lũ lụt theo hướng dẫn của Bộ Y tế
09:56 Sức khỏe - Đời sống