KHỞI NGHIỆP TỪ MUA BÁN NÔNG SẢN

Năm 1986, bà Phượng cùng chồng khởi nghiệp bằng nghề thu mua nông sản của người dân ngay từ vườn, sau đó mang ra chợ bán lại kiếm chút tiền lãi trang trải cuộc sống gia đình. Các loại nông sản mà vợ chồng bà nhắm đến là dừa, chuối, chanh, tắc, chôm chôm, nhãn… Bà Phượng kể: “Lúc đó kinh tế còn khó khăn nên nông sản giá rất thấp. Gia đình tôi mới khởi nghiệp không có vốn nhiều để thu mua dừa cho nên chuyển sang thu mua mặt hàng chủ lực là chanh tươi, tắc tươi để bỏ mối tại các chợ trong tỉnh Bến Tre (cũ). Lâu dần, chúng tôi cùng thương lái hùn tiền thuê xe tải chở lên Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền đông, miền trung để tiêu thụ”.

Vào tận vườn thu mua, bà Phượng nhiều lần chứng kiến người dân phải vứt bỏ chanh, tắc khi ế ẩm, không tiêu thụ kịp do dễ bị hư hỏng. Trong một lần tình cờ bà phát hiện tại chợ Long Hoa, tỉnh Tây Ninh (cũ) có bán chanh muối với giá cao mà bảo quản lâu hơn chanh tươi, người dân sử dụng sản phẩm làm nước giải khát rất ngon. Vì vậy, bà có ý tưởng vừa mua bán chanh tươi vừa mày mò nghiên cứu để làm chanh muối. Năm 2002, bà bắt tay vào làm chanh muối rồi bỏ mối cho thương lái bán lẻ cùng chanh tươi để kiếm thêm thu nhập. Sau đó, thông qua trung gian tại một tỉnh phía bắc, bà nhận làm chanh muối thô xuất sang Trung Quốc. Nhưng cũng có lần phía đối tác không mua hàng nên bà bị ế gần 500 tấn chanh muối, chỉ còn cách đổ bỏ.

Từ thất bại này, bà nghiên cứu làm ra các sản phẩm chanh muối chế biến sâu hơn, đóng hộp để tiêu thụ thị trường trong nước. Quả chanh, tắc sau khi muối được cắt nhỏ, ướp đường để làm ra các sản phẩm xí muội dùng pha chế nước giải khát. Đồng thời, bà cũng nghiên cứu làm mứt tắc đóng hộp phục vụ nhu cầu người tiêu dùng. Các sản phẩm chanh muối, chanh xí muội, tắc xí muội… của bà Phượng chủ yếu bán kèm theo sản phẩm chanh tươi tại các chợ truyền thống, quán nước giải khát rồi dần dần mở rộng thị trường tiêu thụ đến các đại lý, siêu thị nhỏ. Thành công với sản phẩm chanh, tắc chế biến, bà vẫn không quên nghề đầu tiên gia đình mình khởi nghiệp là mua bán chanh, tắc tươi. Vì vậy, hiện tại cơ sở của bà Phượng vẫn kinh doanh song song mặt hàng chanh, tắc tươi được thu mua từ nông dân rồi bỏ mối khắp nơi và chế biến các sản phẩm chanh muối để bán ra thị trường.

Từ những quả chanh, tắc, bà Phượng đã chế biến ra ba sản phẩm OCOP

XÂY DỰNG SẢN PHẨM OCOP CHO QUẢ CHANH, TẮC

Đến nay, bà Phượng đã cho ra thị trường 6 sản phẩm được chế biến từ quả chanh, tắc bao gồm: Chanh muối, chanh xí muội, tắc xí muội, chanh muối cam thảo, mứt chanh sấy dẻo, mứt tắc sấy giòn mang các nhãn hiệu Hải Phượng, Ngọc Ý. Bà Phượng cho biết: “Chỉ là sản phẩm chanh, tắc nhưng khi qua chế biến sẽ mang nét đặc trưng riêng để phù hợp thị hiếu người dùng. Hiện tại, cơ sở đang xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm này để giúp người tiêu dùng biết đến rộng rãi hơn, giúp sản phẩm chanh của bà con nông dân tại địa phương đi xa hơn”.

Nhờ được các cấp, ngành hỗ trợ, đến nay cơ sở của bà Phượng có 3 sản phẩm đạt chứng nhận đạt chuẩn OCOP hạng 4 sao, gồm: Chanh muối cam thảo Ngọc Ý, Chanh muối Hải Phượng, Chanh xí muội Ngọc Ý và một sản phẩm đạt OCOP hạng 3 sao là tắc xí muội Ngọc Ý. Năm 2019, sản phẩm chanh, tắc mang thương hiệu Hải Phượng, Ngọc Ý được chứng nhận tốp 10 thương hiệunhãn hiệu tin dùng. Bà Phạm Thị Thanh Phượng được Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tặng Bằng khen đạt thành tích tốt trong 5 năm triển khai thực hiện đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” giai đoạn 2017-2025.

Năm 2024, Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre (cũ) công nhận sản phẩm Chanh muối Hải Phượng, Chanh xí muội Ngọc Ý đạt chuẩn OCOP là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu. Cơ sở của bà Phượng cũng đang giải quyết việc làm cho 7 lao động tại địa phương với thu nhập ổn định. Thời gian tới, bà sẽ tiếp tục hoàn thiện quy trình sản xuất, ứng dụng khoa học-công nghệ nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm để nâng sản phẩm OCOP từ 4 sao lên 5 sao; nhất là sẽ đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Lâm Văn Tân cho biết: Tại tỉnh Vĩnh Long, chương trình OCOP đã được triển khai từ năm 2018 đến nay đạt được nhiều kết quả khả quan. Hiện toàn tỉnh có 1.083 sản phẩm OCOP, trong đó có 13 sản phẩm đạt 5 sao. Các sản phẩm bán ra thị trường có truy xuất nguồn gốc và đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, mẫu mã đẹp. Qua chương trình OCOP, tư duy của chủ thể nâng cao, biết khai thác lợi thế bản địa, đưa câu chuyện vào sản phẩm để nâng giá trị.

Thời gian tới, tỉnh Vĩnh Long tiếp tục thực hiện các chính sách giúp các chủ thể xây dựng hồ sơ, phát triển vùng nguyên liệu, hỗ trợ công nghệ, đào tạo nghề, xây dựng thương hiệu truy xuất nguồn gốc. Đối với những sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP sẽ tiếp tục hỗ trợ để nâng hạng và tăng cường ứng dụng khoa học-công nghệ, chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.