Gia đình ông Phí Đình Huệ là một trong những hộ tiêu biểu đã gìn giữ và phát triển nghề làm miến dong truyền thống, tạo nên thương hiệu “Miến dong xưa” – sản phẩm vừa được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao của thành phố Hà Nội. Với phương châm “giữ hồn nghề xưa trong sản phẩm hôm nay”, ông Huệ và những người thợ làng Dương Liễu đã khẳng định rằng giá trị truyền thống vẫn luôn có chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng hiện đại.

Miến dong xưa được sản xuất hoàn toàn từ củ dong riềng loại một, trồng trên vùng đất pha cát đen của Dương Liễu. Đây là giống dong có độ tinh bột cao, cho ra sợi miến trong, dai và thơm tự nhiên. Quá trình sản xuất vẫn giữ nguyên phương pháp thủ công truyền thống: củ dong được rửa sạch, nghiền nhỏ, lọc nhiều lần để thu được lớp tinh bột trắng tinh khiết nhất. Từ khâu lọc bột, tráng bánh, phơi sấy cho đến cắt sợi đều được thực hiện cẩn thận, tỉ mỉ. Bột miến được đánh kỹ bằng tay rồi tráng mỏng thành bánh, đem phơi dưới nắng tự nhiên. Khi thời tiết không thuận, người thợ phải canh phơi từng mẻ để đảm bảo độ khô vừa phải, giữ được độ trong và độ dai đặc trưng của sợi miến. Chính sự kỹ lưỡng ấy đã tạo nên khác biệt cho Miến dong xưa: sợi miến có màu trong tự nhiên, thơm dịu, khi nấu lên mềm nhưng không bở, để lâu không dính và giữ được vị ngọt thanh của củ dong riềng.

Dù giá thành cao hơn sản phẩm công nghiệp cùng loại từ hai đến ba lần, Miến dong xưa vẫn được người tiêu dùng tin tưởng lựa chọn bởi chất lượng và hương vị truyền thống khó lẫn. Sản phẩm hiện đã được đóng gói đẹp, mang nhãn hiệu riêng, trở thành món quà ý nghĩa trong mỗi dịp lễ Tết. Với quy mô sản xuất trung bình 120–130 tấn mỗi năm, doanh thu đạt khoảng 10 tỷ đồng, cơ sở của ông Huệ không chỉ giữ được nghề cha truyền con nối mà còn tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương. Đây cũng là minh chứng sống động cho hướng phát triển làng nghề bền vững mà huyện Hoài Đức đang nỗ lực theo đuổi.

Theo định hướng của huyện, phát triển làng nghề gắn với xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế địa phương là nhiệm vụ trọng tâm. Toàn huyện hiện có 52 làng nghề, trong đó 12 làng đã được công nhận làng nghề truyền thống, đóng góp gần 40% giá trị sản xuất công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp của huyện. Dương Liễu là một trong những điểm sáng, với hơn 1.200 hộ sản xuất và chế biến nông sản. Hằng năm, huyện phối hợp với các sở, ngành của thành phố tổ chức nhiều lớp đào tạo nghề, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, đầu tư máy móc, dây chuyền hiện đại giúp các cơ sở sản xuất vừa giữ được nghề truyền thống, vừa nâng cao năng suất và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tại xã Dương Liễu, nghề làm miến không chỉ là sinh kế mà còn là một phần bản sắc văn hóa. Mỗi dịp cuối năm, khắp làng đều tấp nập tiếng máy xay bột, tiếng phơi bánh, cắt sợi. Người dân ví von rằng “mùi dong riềng là mùi của Tết”, bởi cứ đến độ tháng Chạp, từng sân phơi, từng mái nhà lại trắng tinh sợi miến mới. Giữa thời đại công nghiệp hóa, khi nhiều làng nghề bị mai một, việc giữ được lửa nghề qua nhiều thế hệ là điều đáng trân trọng. Chính tinh thần ấy đã giúp “Miến dong xưa” không chỉ là sản phẩm thương mại, mà còn là câu chuyện văn hóa của một làng nghề.

Những năm gần đây, chính quyền địa phương tích cực hỗ trợ các hộ sản xuất tham gia chương trình OCOP, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường. Việc Miến dong xưa đạt chuẩn OCOP 4 sao không chỉ là niềm tự hào của riêng gia đình ông Huệ mà còn là niềm vui chung của người dân Dương Liễu. Chứng nhận này khẳng định sản phẩm đáp ứng các tiêu chí khắt khe về chất lượng, quy trình, an toàn và khả năng phát triển bền vững. Đồng thời, đây cũng là “giấy thông hành” giúp sản phẩm có cơ hội vươn ra thị trường lớn hơn, không chỉ trong nước mà còn hướng đến xuất khẩu, khi nhiều làng nghề của Hoài Đức như La Phù, Minh Khai đã đưa được sản phẩm tới Nga, Ba Lan và các nước châu Âu.

Miến dong xưa chinh phục người tiêu dùng bởi sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại. Từ nguyên liệu tự nhiên, quy trình thủ công đến bao bì, mẫu mã được cải tiến, tất cả đều toát lên tinh thần trân trọng giá trị cũ nhưng không ngừng đổi mới. Sản phẩm hiện có mặt ở nhiều cửa hàng thực phẩm sạch, siêu thị và các điểm bán OCOP trên địa bàn Hà Nội. Với thị hiếu tiêu dùng ngày càng hướng về sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, thân thiện với sức khỏe, Miến dong xưa đang có cơ hội lớn để phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Sản phẩm “Miến dong xưa” được công nhận OCOP 4 sao năm 2024

Không chỉ góp phần giữ nghề, phát triển kinh tế, cơ sở sản xuất Miến dong xưa còn giúp lan tỏa giá trị lao động chân chính, nuôi dưỡng niềm tự hào về nghề truyền thống của quê hương. Khi những sợi miến trong veo được phơi dưới nắng vàng của làng Dương Liễu, đó không chỉ là sản phẩm ẩm thực mà còn là kết tinh của bàn tay khéo léo, của lòng yêu nghề và của một tinh thần gìn giữ di sản. Việc được công nhận OCOP 4 sao là phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực không ngừng của người thợ làng nghề, đồng thời là động lực để thương hiệu Miến dong xưa tiếp tục vươn xa, trở thành đại diện tiêu biểu cho tinh hoa ẩm thực truyền thống Việt Nam.

Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng Nông thôn mới Hà Nội